Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ăn mặn hại "tứ bề"

Điều tra khẩu phần ăn của Viện Dinh dưỡng cho thấy, lượng muối sử dụng trung bình một ngày của người Việt Nam lên đến 14-18g, gấp 2-3 lần nhu cầu khuyến cáo. Thế nhưng, chưa phải ai cũng ý thức được ăn mặn hại thế nào.

Ăn mặn hại "tứ bề"

Muối là gia vị quan trọng bậc nhất giúp… nuốt trôi cơm. Nếu bạn từng bị bệnh thận (viêm cầu thận cấp, phù do thận…), phải trải qua giai đoạn bác sĩ bắt kiêng ăn muối, toàn ăn ngọt hoặc “kết bạn” với thức ăn nhạt trong vài tuần thì sẽ biết cảm giác thèm muối thế nào.

Thậm chí, có câu “muối quý hơn vàng” khi nói về tác dụng hữu ích thực tế của muối. Thế nhưng, tác hại của việc ăn nhiều muối thì mấy ai rõ và quan tâm?

Những người bị cao huyết áp không nên ăn mặn.

Thực phẩm dư muối "vây kín" bữa ăn

Ăn mặn là ăn nhiều muối, không phải ngược với ăn chay. Muối ở đây là muối na-tri có trong muối ăn lấy từ biển - kể cả muối i-ốt, có trong nước mắm, nước tương, bột canh, hạt nêm, bột ngọt…

Có rất nhiều loại thực phẩm cũng chứa nhiều muối na-tri như mắm các loại, dưa mắm, dưa món, cải chua, dưa chua, cà muối, chanh/tắc muối, các loại xí muội, khô bò/mực, giò lụa, lạp xưởng, xúc xích, thịt muối, thịt xông khói, đồ hộp, cá khô, tôm khô, khoai tây chiên, phồng tôm…

Thế nên, nếu bạn mới chỉ “hạn chế” muối bằng cách thêm bớt khi nấu nướng, rõ ràng chưa đủ. Có rất nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn mà quyền gia giảm muối không còn nằm trong tay bạn.

Các tác hại rõ ràng

Ăn mặn - khát nước, điều này đã rõ. Đó là bởi một phân tử na-tri vào cơ thể cần một phân tử nước để… thành một cặp. Khi na-tri dư thừa được thải ra khỏi cơ thể cũng thành một cặp như vậy để cân bằng và ổn định nước – điện giải.

Đó là nhờ hoạt động hoàn hảo của hai quả thận còn tốt. Nếu thận suy yếu, na-tri và nước ứ trệ trong cơ thể, sẽ gây tăng lượng máu, tăng huyết áp, phù thũng mí mắt, bụng, hai chân…

Lượng máu gia tăng tạo gánh nặng và nguy hiểm cho trái tim đã suy yếu. Ăn mặn dễ bị cao huyết áp. Đã có nhiều bằng chứng cho thấy mối liên quan giữa chế độ ăn nhiều muối na-tri khi còn trẻ với bệnh tăng huyết áp, xơ cứng động mạch vào tuổi trung niên. Ngược lại, những người ăn nhạt, ít na-tri và nhiều ka-li (trong trái cây như: chuối, nho, cam, quýt…) ít bị cao huyết áp hơn.

Ăn mặn có thể gây loãng xương. Ăn nhiều muối làm tăng thải chất khoáng can-xi qua đường nước tiểu. Vì vậy, ăn quá mặn kéo dài có thể gây mất can-xi, từ đó làm giảm độ vững chắc của xương. Tác hại khác: Một số nghiên cứu cho thấy, việc ăn nhiều thực phẩm khô mặn làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, sỏi thận, thận hư nhiễm mỡ...

Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng, mỗi ngày, một người khỏe mạnh bình thường chỉ nên ăn từ 6g đến dưới 10g muối (dưới 2 muỗng cà-phê muối/ngày).

Nên hạn chế các món khô, muối chua trong thực đơn hằng ngày.

Nên từ bỏ thói quen bất lợi

Tổng lượng muối mà cơ thể hấp thu từ thực phẩm, bao gồm cả sản phẩm tự nhiên và có tẩm ướp, mắm, canh, xào, kho, mặn, đồ hộp, thực phẩm chế biến, muối chấm, nước uống có muối…

Một số tác giả ước tính, trung bình một người một ngày đã nhận vào cơ thể 1,6g na-tri (tương đương 4,1g muối) từ thực phẩm tự nhiên chưa nêm nếm. Các điều tra khẩu phần ăn của Viện Dinh dưỡng cho thấy, người Việt Nam có thói quen ăn mặn. Không ít người còn cho rằng, ăn mặn để “chắc da chắc thịt”, “săn dạ con” cho thai phụ sau sinh. Nhưng thật ra, ăn muối nhiều sẽ khiến cơ thể bị… “bọng nước”, phù.

Ngoài ra, một số người nghĩ rằng, ăn mặn sẽ sinh con trai. Thực ra, muốn có con trai, không có bất cứ “can thiệp” nào, bạn cũng có 50% xác suất. Nhưng nếu ăn mặn, trên 40% khả năng sẽ bị cao huyết áp.

Đặc biệt, với thai phụ, càng nguy hiểm khi nạp nhiều muối vì dễ gây phù chân, cao huyết áp, dẫn đến co giật (sản giật), có thể gây tử vong cả mẹ và con. Không chỉ phụ nữ mang thai, bất cứ người trưởng thành nào ăn mặn cũng có thể bị “lên tăng xông”. Với những người có tiền sử bị tăng huyết áp, giảm nửa muỗng cà-phê muối một ngày, huyết áp có thể giảm 4-8 mmHg.

Tóm lại, ăn quá nhiều hay quá ít muối đều có hại. Nhưng thực tế, rất hiếm gặp tình trạng bị thiếu muối trong khẩu phần ăn hàng ngày của người khỏe mạnh bình thường. Tình trạng na-tri huyết thấp chỉ xảy ra ở những người bị mất na-tri do tiêu chảy, nôn, ra quá nhiều mồ hôi hoặc bị bệnh thận.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dinh dưỡng đúng cho người lớn tuổi.

Mừng Tết thiếu nhi, Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM gửi tới cha mẹ chương trình VIAM Kids’s Day – Dinh dưỡng đong đầy với vô số phần quà ý nghĩa và giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo. Cùng VIAM clinic tìm hiểu chi tiết về chương trình Tại đây

Theo Tạp Chí Tuổi Trẻ
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 08/09/2024

    Những điều cần biết về vaccine phòng sốt xuất huyết

    Sốt xuất huyết là một bệnh truyền nhiễm nguy hiểm, đặc biệt phổ biến ở các khu vực nhiệt đới và cận nhiệt đới trên toàn thế giới, trong đó có Việt Nam. Với sự gia tăng của các ca bệnh trong những năm gần đây, việc phát triển và sử dụng vaccine phòng sốt xuất huyết đã trở thành một bước tiến quan trọng trong công tác phòng chống dịch bệnh.

  • 08/09/2024

    3 cách tự nhiên giúp giảm buồn nôn

    Buồn nôn là cảm giác khó chịu, gây mệt mỏi mà bất kỳ ai cũng có thể gặp phải. Nó có thể xuất phát từ cảm giác hết sức tự nhiên khi bạn ăn thức ăn lạ, có mùi, có thể là do say tàu xe hoặc cảm lạnh và dưới đây là một số cách tự nhiên giúp bạn giảm cơn buồn nôn.

  • 07/09/2024

    Chuyên gia chia sẻ cách “sử dụng” thời gian hàng ngày để kéo dài tuổi thọ

    Nathan K. LeBrasseur, chuyên gia hàng đầu về lão hóa tại bệnh viện Mayo Clinic (Mỹ), khẳng định rằng lối sống lành mạnh chính là chìa khóa để ngăn ngừa nhiều bệnh tật và kéo dài tuổi thọ.

  • 07/09/2024

    Lý do bạn nên hiến máu thường xuyên

    Hiến máu là một nghĩa cử nhân đạo và cao đẹp. Hành động này không chỉ giúp cho những bệnh nhân đang cần máu mà còn tốt cho sức khỏe người hiến tặng.

  • 07/09/2024

    Vũ khí bí mật chống lại viêm nhiễm phụ khoa

    Probiotics là các vi sinh vật sống có lợi cho sức khỏe, thường được tìm thấy trong các thực phẩm lên men như sữa chua, kim chi, dưa chua hoặc dưới dạng thực phẩm bổ sung.

  • 07/09/2024

    Những thói quen trang điểm có thể gây tổn thương mắt

    Trang điểm là một phần không thể thiếu trong cuộc sống của nhiều chị em phụ nữ. Tuy nhiên, các chuyên gia về thị lực cảnh báo một số thói quen trang điểm có thể gây tổn thương mắt.

  • 06/09/2024

    Đôi môi nói lên điều gì về sức khỏe?

    Đôi môi căng mọng, mềm mại giúp gương mặt tràn đầy sức sống. Trái lại, một vài dấu hiệu sau cho thấy đôi môi đang “lên tiếng” cảnh báo bạn cần quan tâm đến một số vấn đề sức khỏe.

  • 06/09/2024

    Béo phì ảnh hưởng đến làn da thế nào?

    Tình trạng thừa cân, béo phì không chỉ làm tăng nguy cơ mắc các bệnh tim mạch và đái tháo đường, mà còn ảnh hưởng tới sức khỏe làn da. Một vài vấn đề da liễu có liên hệ mật thiết với cân nặng của bạn.

Xem thêm