Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ăn mặn hại "tứ bề"

Điều tra khẩu phần ăn của Viện Dinh dưỡng cho thấy, lượng muối sử dụng trung bình một ngày của người Việt Nam lên đến 14-18g, gấp 2-3 lần nhu cầu khuyến cáo. Thế nhưng, chưa phải ai cũng ý thức được ăn mặn hại thế nào.

Ăn mặn hại "tứ bề"

Muối là gia vị quan trọng bậc nhất giúp… nuốt trôi cơm. Nếu bạn từng bị bệnh thận (viêm cầu thận cấp, phù do thận…), phải trải qua giai đoạn bác sĩ bắt kiêng ăn muối, toàn ăn ngọt hoặc “kết bạn” với thức ăn nhạt trong vài tuần thì sẽ biết cảm giác thèm muối thế nào.

Thậm chí, có câu “muối quý hơn vàng” khi nói về tác dụng hữu ích thực tế của muối. Thế nhưng, tác hại của việc ăn nhiều muối thì mấy ai rõ và quan tâm?

Những người bị cao huyết áp không nên ăn mặn.

Thực phẩm dư muối "vây kín" bữa ăn

Ăn mặn là ăn nhiều muối, không phải ngược với ăn chay. Muối ở đây là muối na-tri có trong muối ăn lấy từ biển - kể cả muối i-ốt, có trong nước mắm, nước tương, bột canh, hạt nêm, bột ngọt…

Có rất nhiều loại thực phẩm cũng chứa nhiều muối na-tri như mắm các loại, dưa mắm, dưa món, cải chua, dưa chua, cà muối, chanh/tắc muối, các loại xí muội, khô bò/mực, giò lụa, lạp xưởng, xúc xích, thịt muối, thịt xông khói, đồ hộp, cá khô, tôm khô, khoai tây chiên, phồng tôm…

Thế nên, nếu bạn mới chỉ “hạn chế” muối bằng cách thêm bớt khi nấu nướng, rõ ràng chưa đủ. Có rất nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn mà quyền gia giảm muối không còn nằm trong tay bạn.

Các tác hại rõ ràng

Ăn mặn - khát nước, điều này đã rõ. Đó là bởi một phân tử na-tri vào cơ thể cần một phân tử nước để… thành một cặp. Khi na-tri dư thừa được thải ra khỏi cơ thể cũng thành một cặp như vậy để cân bằng và ổn định nước – điện giải.

Đó là nhờ hoạt động hoàn hảo của hai quả thận còn tốt. Nếu thận suy yếu, na-tri và nước ứ trệ trong cơ thể, sẽ gây tăng lượng máu, tăng huyết áp, phù thũng mí mắt, bụng, hai chân…

Lượng máu gia tăng tạo gánh nặng và nguy hiểm cho trái tim đã suy yếu. Ăn mặn dễ bị cao huyết áp. Đã có nhiều bằng chứng cho thấy mối liên quan giữa chế độ ăn nhiều muối na-tri khi còn trẻ với bệnh tăng huyết áp, xơ cứng động mạch vào tuổi trung niên. Ngược lại, những người ăn nhạt, ít na-tri và nhiều ka-li (trong trái cây như: chuối, nho, cam, quýt…) ít bị cao huyết áp hơn.

Ăn mặn có thể gây loãng xương. Ăn nhiều muối làm tăng thải chất khoáng can-xi qua đường nước tiểu. Vì vậy, ăn quá mặn kéo dài có thể gây mất can-xi, từ đó làm giảm độ vững chắc của xương. Tác hại khác: Một số nghiên cứu cho thấy, việc ăn nhiều thực phẩm khô mặn làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, sỏi thận, thận hư nhiễm mỡ...

Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng, mỗi ngày, một người khỏe mạnh bình thường chỉ nên ăn từ 6g đến dưới 10g muối (dưới 2 muỗng cà-phê muối/ngày).

Nên hạn chế các món khô, muối chua trong thực đơn hằng ngày.

Nên từ bỏ thói quen bất lợi

Tổng lượng muối mà cơ thể hấp thu từ thực phẩm, bao gồm cả sản phẩm tự nhiên và có tẩm ướp, mắm, canh, xào, kho, mặn, đồ hộp, thực phẩm chế biến, muối chấm, nước uống có muối…

Một số tác giả ước tính, trung bình một người một ngày đã nhận vào cơ thể 1,6g na-tri (tương đương 4,1g muối) từ thực phẩm tự nhiên chưa nêm nếm. Các điều tra khẩu phần ăn của Viện Dinh dưỡng cho thấy, người Việt Nam có thói quen ăn mặn. Không ít người còn cho rằng, ăn mặn để “chắc da chắc thịt”, “săn dạ con” cho thai phụ sau sinh. Nhưng thật ra, ăn muối nhiều sẽ khiến cơ thể bị… “bọng nước”, phù.

Ngoài ra, một số người nghĩ rằng, ăn mặn sẽ sinh con trai. Thực ra, muốn có con trai, không có bất cứ “can thiệp” nào, bạn cũng có 50% xác suất. Nhưng nếu ăn mặn, trên 40% khả năng sẽ bị cao huyết áp.

Đặc biệt, với thai phụ, càng nguy hiểm khi nạp nhiều muối vì dễ gây phù chân, cao huyết áp, dẫn đến co giật (sản giật), có thể gây tử vong cả mẹ và con. Không chỉ phụ nữ mang thai, bất cứ người trưởng thành nào ăn mặn cũng có thể bị “lên tăng xông”. Với những người có tiền sử bị tăng huyết áp, giảm nửa muỗng cà-phê muối một ngày, huyết áp có thể giảm 4-8 mmHg.

Tóm lại, ăn quá nhiều hay quá ít muối đều có hại. Nhưng thực tế, rất hiếm gặp tình trạng bị thiếu muối trong khẩu phần ăn hàng ngày của người khỏe mạnh bình thường. Tình trạng na-tri huyết thấp chỉ xảy ra ở những người bị mất na-tri do tiêu chảy, nôn, ra quá nhiều mồ hôi hoặc bị bệnh thận.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dinh dưỡng đúng cho người lớn tuổi.

Mừng Tết thiếu nhi, Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM gửi tới cha mẹ chương trình VIAM Kids’s Day – Dinh dưỡng đong đầy với vô số phần quà ý nghĩa và giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo. Cùng VIAM clinic tìm hiểu chi tiết về chương trình Tại đây

Theo Tạp Chí Tuổi Trẻ
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 20/11/2025

    Mùa đông ăn gì giúp da mặt sáng mịn?

    Mùa đông không chỉ khiến không khí lạnh giá mà còn làm làn da trở nên khô ráp, xỉn màu và thiếu sức sống. Gió lạnh cùng độ ẩm thấp khiến da mất nước nhanh, trong khi thói quen ăn đồ chiên rán hoặc thức ăn nhanh lại làm tăng nguy cơ nổi mụn và viêm da...

  • 20/11/2025

    Vì sao bạn thèm đồ ăn mặn?

    Cơ thể con người cần muối (dưới dạng natri ) để tồn tại. Tuy nhiên, hầu hết mọi người đều nạp đủ muối trong chế độ ăn hàng ngày. Nếu bạn không mắc bệnh lý tiềm ẩn gây ra cảm giác thèm muối, hãy cân nhắc giải quyết các yếu tố lối sống để đảm bảo bạn không nạp quá nhiều khoáng chất này.

  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

Xem thêm