Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ăn mặn hại "tứ bề"

Điều tra khẩu phần ăn của Viện Dinh dưỡng cho thấy, lượng muối sử dụng trung bình một ngày của người Việt Nam lên đến 14-18g, gấp 2-3 lần nhu cầu khuyến cáo. Thế nhưng, chưa phải ai cũng ý thức được ăn mặn hại thế nào.

Ăn mặn hại "tứ bề"

Muối là gia vị quan trọng bậc nhất giúp… nuốt trôi cơm. Nếu bạn từng bị bệnh thận (viêm cầu thận cấp, phù do thận…), phải trải qua giai đoạn bác sĩ bắt kiêng ăn muối, toàn ăn ngọt hoặc “kết bạn” với thức ăn nhạt trong vài tuần thì sẽ biết cảm giác thèm muối thế nào.

Thậm chí, có câu “muối quý hơn vàng” khi nói về tác dụng hữu ích thực tế của muối. Thế nhưng, tác hại của việc ăn nhiều muối thì mấy ai rõ và quan tâm?

Những người bị cao huyết áp không nên ăn mặn.

Thực phẩm dư muối "vây kín" bữa ăn

Ăn mặn là ăn nhiều muối, không phải ngược với ăn chay. Muối ở đây là muối na-tri có trong muối ăn lấy từ biển - kể cả muối i-ốt, có trong nước mắm, nước tương, bột canh, hạt nêm, bột ngọt…

Có rất nhiều loại thực phẩm cũng chứa nhiều muối na-tri như mắm các loại, dưa mắm, dưa món, cải chua, dưa chua, cà muối, chanh/tắc muối, các loại xí muội, khô bò/mực, giò lụa, lạp xưởng, xúc xích, thịt muối, thịt xông khói, đồ hộp, cá khô, tôm khô, khoai tây chiên, phồng tôm…

Thế nên, nếu bạn mới chỉ “hạn chế” muối bằng cách thêm bớt khi nấu nướng, rõ ràng chưa đủ. Có rất nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn mà quyền gia giảm muối không còn nằm trong tay bạn.

Các tác hại rõ ràng

Ăn mặn - khát nước, điều này đã rõ. Đó là bởi một phân tử na-tri vào cơ thể cần một phân tử nước để… thành một cặp. Khi na-tri dư thừa được thải ra khỏi cơ thể cũng thành một cặp như vậy để cân bằng và ổn định nước – điện giải.

Đó là nhờ hoạt động hoàn hảo của hai quả thận còn tốt. Nếu thận suy yếu, na-tri và nước ứ trệ trong cơ thể, sẽ gây tăng lượng máu, tăng huyết áp, phù thũng mí mắt, bụng, hai chân…

Lượng máu gia tăng tạo gánh nặng và nguy hiểm cho trái tim đã suy yếu. Ăn mặn dễ bị cao huyết áp. Đã có nhiều bằng chứng cho thấy mối liên quan giữa chế độ ăn nhiều muối na-tri khi còn trẻ với bệnh tăng huyết áp, xơ cứng động mạch vào tuổi trung niên. Ngược lại, những người ăn nhạt, ít na-tri và nhiều ka-li (trong trái cây như: chuối, nho, cam, quýt…) ít bị cao huyết áp hơn.

Ăn mặn có thể gây loãng xương. Ăn nhiều muối làm tăng thải chất khoáng can-xi qua đường nước tiểu. Vì vậy, ăn quá mặn kéo dài có thể gây mất can-xi, từ đó làm giảm độ vững chắc của xương. Tác hại khác: Một số nghiên cứu cho thấy, việc ăn nhiều thực phẩm khô mặn làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, sỏi thận, thận hư nhiễm mỡ...

Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng, mỗi ngày, một người khỏe mạnh bình thường chỉ nên ăn từ 6g đến dưới 10g muối (dưới 2 muỗng cà-phê muối/ngày).

Nên hạn chế các món khô, muối chua trong thực đơn hằng ngày.

Nên từ bỏ thói quen bất lợi

Tổng lượng muối mà cơ thể hấp thu từ thực phẩm, bao gồm cả sản phẩm tự nhiên và có tẩm ướp, mắm, canh, xào, kho, mặn, đồ hộp, thực phẩm chế biến, muối chấm, nước uống có muối…

Một số tác giả ước tính, trung bình một người một ngày đã nhận vào cơ thể 1,6g na-tri (tương đương 4,1g muối) từ thực phẩm tự nhiên chưa nêm nếm. Các điều tra khẩu phần ăn của Viện Dinh dưỡng cho thấy, người Việt Nam có thói quen ăn mặn. Không ít người còn cho rằng, ăn mặn để “chắc da chắc thịt”, “săn dạ con” cho thai phụ sau sinh. Nhưng thật ra, ăn muối nhiều sẽ khiến cơ thể bị… “bọng nước”, phù.

Ngoài ra, một số người nghĩ rằng, ăn mặn sẽ sinh con trai. Thực ra, muốn có con trai, không có bất cứ “can thiệp” nào, bạn cũng có 50% xác suất. Nhưng nếu ăn mặn, trên 40% khả năng sẽ bị cao huyết áp.

Đặc biệt, với thai phụ, càng nguy hiểm khi nạp nhiều muối vì dễ gây phù chân, cao huyết áp, dẫn đến co giật (sản giật), có thể gây tử vong cả mẹ và con. Không chỉ phụ nữ mang thai, bất cứ người trưởng thành nào ăn mặn cũng có thể bị “lên tăng xông”. Với những người có tiền sử bị tăng huyết áp, giảm nửa muỗng cà-phê muối một ngày, huyết áp có thể giảm 4-8 mmHg.

Tóm lại, ăn quá nhiều hay quá ít muối đều có hại. Nhưng thực tế, rất hiếm gặp tình trạng bị thiếu muối trong khẩu phần ăn hàng ngày của người khỏe mạnh bình thường. Tình trạng na-tri huyết thấp chỉ xảy ra ở những người bị mất na-tri do tiêu chảy, nôn, ra quá nhiều mồ hôi hoặc bị bệnh thận.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dinh dưỡng đúng cho người lớn tuổi.

Mừng Tết thiếu nhi, Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM gửi tới cha mẹ chương trình VIAM Kids’s Day – Dinh dưỡng đong đầy với vô số phần quà ý nghĩa và giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo. Cùng VIAM clinic tìm hiểu chi tiết về chương trình Tại đây

Theo Tạp Chí Tuổi Trẻ
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 27/12/2025

    4 loại trà mùa đông hỗ trợ giảm cân hiệu quả

    Mùa đông là thời điểm việc giảm cân trở nên khó khăn do ít vận động và nhu cầu năng lượng tăng cao. Bên cạnh chế độ ăn uống hợp lý, uống trà đúng cách có thể hỗ trợ kiểm soát cân nặng nhờ tăng sinh nhiệt, cải thiện chuyển hóa và giảm cảm giác thèm ăn, giúp duy trì vóc dáng trong mùa lạnh.

  • 27/12/2025

    Phát ban âm đạo: Nguyên nhân gây kích ứng ở vùng kín là gì?

    Phát ban âm đạo thường là tình trạng phát ban liên quan đến âm hộ . Nó có thể ảnh hưởng đến bên trong hoặc bên ngoài nếp gấp môi lớn. Những phát ban này có thể gây ngứa, nổi cục và đỏ. Nguyên nhân có thể khác nhau, từ kích ứng da đơn giản và nhiễm trùng do vi khuẩn đến các bệnh lây truyền qua đường tình dục (STI). Bài viết này sẽ thảo luận về các nguyên nhân khác nhau gây phát ban âm đạo.

  • 26/12/2025

    5 món cháo dễ nấu đủ dinh dưỡng cho cả nhà

    Cháo là món ăn lý tưởng vì vừa dễ tiêu hóa, ấm bụng lại dễ dàng kết hợp với nhiều nguyên liệu để tạo thành bữa ăn dinh dưỡng toàn diện cho mọi thành viên trong gia đình.

  • 26/12/2025

    Sức khỏe tinh thần: Đối phó với stress và trầm cảm trong áp lực cuối năm

    Cuối năm là giai đoạn bận rộn với nhiều áp lực từ công việc, tiệc tùng và gia đình, dễ gây căng thẳng, mệt mỏi, thậm chí trầm cảm. Việc chăm sóc sức khỏe tinh thần trong thời điểm này rất quan trọng để giảm stress và cân bằng cuộc sống. Bài viết này sẽ cung cấp các phương pháp khoa học và thực tiễn giúp bạn duy trì tinh thần tích cực, nhận biết dấu hiệu trầm cảm sớm và vượt qua áp lực cuối năm một cách hiệu quả.

  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

Xem thêm