Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ăn mặn hại "tứ bề"

Điều tra khẩu phần ăn của Viện Dinh dưỡng cho thấy, lượng muối sử dụng trung bình một ngày của người Việt Nam lên đến 14-18g, gấp 2-3 lần nhu cầu khuyến cáo. Thế nhưng, chưa phải ai cũng ý thức được ăn mặn hại thế nào.

Ăn mặn hại "tứ bề"

Muối là gia vị quan trọng bậc nhất giúp… nuốt trôi cơm. Nếu bạn từng bị bệnh thận (viêm cầu thận cấp, phù do thận…), phải trải qua giai đoạn bác sĩ bắt kiêng ăn muối, toàn ăn ngọt hoặc “kết bạn” với thức ăn nhạt trong vài tuần thì sẽ biết cảm giác thèm muối thế nào.

Thậm chí, có câu “muối quý hơn vàng” khi nói về tác dụng hữu ích thực tế của muối. Thế nhưng, tác hại của việc ăn nhiều muối thì mấy ai rõ và quan tâm?

Những người bị cao huyết áp không nên ăn mặn.

Thực phẩm dư muối "vây kín" bữa ăn

Ăn mặn là ăn nhiều muối, không phải ngược với ăn chay. Muối ở đây là muối na-tri có trong muối ăn lấy từ biển - kể cả muối i-ốt, có trong nước mắm, nước tương, bột canh, hạt nêm, bột ngọt…

Có rất nhiều loại thực phẩm cũng chứa nhiều muối na-tri như mắm các loại, dưa mắm, dưa món, cải chua, dưa chua, cà muối, chanh/tắc muối, các loại xí muội, khô bò/mực, giò lụa, lạp xưởng, xúc xích, thịt muối, thịt xông khói, đồ hộp, cá khô, tôm khô, khoai tây chiên, phồng tôm…

Thế nên, nếu bạn mới chỉ “hạn chế” muối bằng cách thêm bớt khi nấu nướng, rõ ràng chưa đủ. Có rất nhiều loại thực phẩm chế biến sẵn mà quyền gia giảm muối không còn nằm trong tay bạn.

Các tác hại rõ ràng

Ăn mặn - khát nước, điều này đã rõ. Đó là bởi một phân tử na-tri vào cơ thể cần một phân tử nước để… thành một cặp. Khi na-tri dư thừa được thải ra khỏi cơ thể cũng thành một cặp như vậy để cân bằng và ổn định nước – điện giải.

Đó là nhờ hoạt động hoàn hảo của hai quả thận còn tốt. Nếu thận suy yếu, na-tri và nước ứ trệ trong cơ thể, sẽ gây tăng lượng máu, tăng huyết áp, phù thũng mí mắt, bụng, hai chân…

Lượng máu gia tăng tạo gánh nặng và nguy hiểm cho trái tim đã suy yếu. Ăn mặn dễ bị cao huyết áp. Đã có nhiều bằng chứng cho thấy mối liên quan giữa chế độ ăn nhiều muối na-tri khi còn trẻ với bệnh tăng huyết áp, xơ cứng động mạch vào tuổi trung niên. Ngược lại, những người ăn nhạt, ít na-tri và nhiều ka-li (trong trái cây như: chuối, nho, cam, quýt…) ít bị cao huyết áp hơn.

Ăn mặn có thể gây loãng xương. Ăn nhiều muối làm tăng thải chất khoáng can-xi qua đường nước tiểu. Vì vậy, ăn quá mặn kéo dài có thể gây mất can-xi, từ đó làm giảm độ vững chắc của xương. Tác hại khác: Một số nghiên cứu cho thấy, việc ăn nhiều thực phẩm khô mặn làm tăng nguy cơ ung thư dạ dày, sỏi thận, thận hư nhiễm mỡ...

Theo khuyến cáo của Viện Dinh dưỡng, mỗi ngày, một người khỏe mạnh bình thường chỉ nên ăn từ 6g đến dưới 10g muối (dưới 2 muỗng cà-phê muối/ngày).

Nên hạn chế các món khô, muối chua trong thực đơn hằng ngày.

Nên từ bỏ thói quen bất lợi

Tổng lượng muối mà cơ thể hấp thu từ thực phẩm, bao gồm cả sản phẩm tự nhiên và có tẩm ướp, mắm, canh, xào, kho, mặn, đồ hộp, thực phẩm chế biến, muối chấm, nước uống có muối…

Một số tác giả ước tính, trung bình một người một ngày đã nhận vào cơ thể 1,6g na-tri (tương đương 4,1g muối) từ thực phẩm tự nhiên chưa nêm nếm. Các điều tra khẩu phần ăn của Viện Dinh dưỡng cho thấy, người Việt Nam có thói quen ăn mặn. Không ít người còn cho rằng, ăn mặn để “chắc da chắc thịt”, “săn dạ con” cho thai phụ sau sinh. Nhưng thật ra, ăn muối nhiều sẽ khiến cơ thể bị… “bọng nước”, phù.

Ngoài ra, một số người nghĩ rằng, ăn mặn sẽ sinh con trai. Thực ra, muốn có con trai, không có bất cứ “can thiệp” nào, bạn cũng có 50% xác suất. Nhưng nếu ăn mặn, trên 40% khả năng sẽ bị cao huyết áp.

Đặc biệt, với thai phụ, càng nguy hiểm khi nạp nhiều muối vì dễ gây phù chân, cao huyết áp, dẫn đến co giật (sản giật), có thể gây tử vong cả mẹ và con. Không chỉ phụ nữ mang thai, bất cứ người trưởng thành nào ăn mặn cũng có thể bị “lên tăng xông”. Với những người có tiền sử bị tăng huyết áp, giảm nửa muỗng cà-phê muối một ngày, huyết áp có thể giảm 4-8 mmHg.

Tóm lại, ăn quá nhiều hay quá ít muối đều có hại. Nhưng thực tế, rất hiếm gặp tình trạng bị thiếu muối trong khẩu phần ăn hàng ngày của người khỏe mạnh bình thường. Tình trạng na-tri huyết thấp chỉ xảy ra ở những người bị mất na-tri do tiêu chảy, nôn, ra quá nhiều mồ hôi hoặc bị bệnh thận.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dinh dưỡng đúng cho người lớn tuổi.

Mừng Tết thiếu nhi, Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM gửi tới cha mẹ chương trình VIAM Kids’s Day – Dinh dưỡng đong đầy với vô số phần quà ý nghĩa và giúp trẻ phát triển khả năng tư duy, sáng tạo. Cùng VIAM clinic tìm hiểu chi tiết về chương trình Tại đây

Theo Tạp Chí Tuổi Trẻ
Từ khóa:
Bình luận
Tin mới
  • 18/09/2025

    5 loại quả mùa thu tốt cho người bị táo bón

    Mùa thu mang đến cảm giác mát mẻ và hương vị ngọt ngào của nhiều loại quả chín mọng. Có một số loại quả mùa thu rất tốt cho người bị táo bón vì chúng chứa nhiều chất xơ, nước và các hợp chất tự nhiên tốt cho đường ruột.

  • 18/09/2025

    Viêm khớp dạng thấp: Dấu hiệu, biến chứng và phương pháp điều trị

    Viêm khớp dạng thấp là một bệnh lý tự miễn mạn tính, ảnh hưởng nghiêm trọng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh nếu không được phát hiện và điều trị kịp thời. Bệnh không chỉ gây đau đớn ở các khớp mà còn có thể lan rộng đến các cơ quan khác như tim, phổi, mắt, và da.

  • 17/09/2025

    8 tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày

    Quả lựu giàu chất xơ, vitamin và khoáng chất có thể giúp tăng cường sức khỏe một cách đáng ngạc nhiên. Tìm hiểu những tác dụng của việc ăn một quả lựu mỗi ngày.

  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

Xem thêm