Một âm đạo khỏe mạnh là âm đạo có pH axit một cách tự nhiên và có chứa nhiều loại vi khuẩn có lợi giúp chống lại tình trạng nhiễm trùng và duy trì độ pH bình thường. Một âm đạo khỏe mạnh còn là một âm đạo có thể tiết ra một lượng nhỏ dịch để giữ âm đạo luôn ẩm ướt vừa phải, cũng như nước bọt giúp miệng luôn sạch vậy. Bất cứ điều gì làm ảnh hưởng đến những tình trạng trên, đều có thể gây kích ứng âm đạo hoặc viêm nhiễm âm đạo.
Dưới đây là 8 quy tắc giúp bạn luôn có một âm đạo khỏe mạnh.
Bảo vệ sự cân bằng pH của âm đạo bằng cách không thụt rửa âm đạo
Thụt rửa âm đạo có thể ảnh hưởng đến độ pH tự nhiên của âm đạo, làm giảm độ axit của âm đạo và tạo điều kiện thuận lợi để vi khuẩn phát triển. Thông thường, độ pH của âm đạo nằm trong khoảng 3.8 đến 4.5. Nếu âm đạo của bạn nặng mùi hoặc có mùi khó chịu, hãy đến gặp bác sỹ. Việc thụt rửa âm đạo chỉ có thể giải quyết vấn đề về mùi, mà không điều trị được tận gốc nguyên nhân gây ra mùi khó chịu ở âm đạo.
Tránh sử dụng các loại xà phòng cứng hoặc các loại dung dịch làm sạch âm hộ hoặc sâu bên trong âm đạo, vì những sản phẩm này cũng có thể ảnh hưởng đến độ pH bình thường của âm đạo.
Duy trì chế độ dinh dưỡng lành mạnh để có âm đạo khỏe mạnh
Bạn có thể sẽ không nhận ra điều này, nhưng một chế độ ăn uống cân bằng, giàu dinh dưỡng, uống nhiều nước chính là chìa khóa để có âm đạo khỏe mạnh cũng như duy trì sức khỏe sinh sản tốt. Trên thực tế, một số loại thực phẩm có thể sẽ rất hiệu quả trong việc điều trị các vấn đề về âm đạo. Nước ép nam việt quất và
sữa chua có thể giúp dự phòng nhiễm nấm âm đạo và hỗ trợ trong việc điều trị bệnh này.
Nếu bạn bị khô âm đạo, hãy hỏi ý kiến bác sỹ xem bạn có thể ăn thêm nhiều các sản phẩm làm từ
đậu nành hay không. Vì đậu nành có chứa một dạng estrogen yếu có thể tăng cường độ ẩm cho âm đạo.
Thực hiện tình dục an toàn để tránh xa các loại vi khuẩn có hại
Sử dụng bao cao su khi quan hệ tình dục sẽ giúp bảo vệ bạn khỏi các bệnh lây truyền qua đường tình dục, ví dụ như
HIV, herpes âm đạo, giang mai, lậu, mụn cóc sinh dục và nấm chlamydia. Trong số những bệnh này, có những bệnh như HIV và herpes âm đạo, không có cách gì có thể chữa khỏi được. Những bệnh khác, như HPV, có thể gây mụn cóc sinh dục, và có thể dẫn đến ung thư hoặc dẫn đến các bệnh khác. Bạn nên thay bao cao su, nếu chuyển từ việc quan hệ tình dục đường miệng hoặc hậu môn, sang quan hệ tình dục đường âm đạo, để tránh lây nhiễm các loại vi khuẩn có hại vào âm đạo.
Đến gặp bác sỹ phụ khoa để chăm sóc dự phòng
Thường xuyên đi khám phụ khoa là điều tối quan trọng để duy trì sức khỏe âm đạo. Mọi phụ nữ nên đi khám phụ khoa lần đầu tiên khi 21 tuổi hoặc trong vòng 3 năm đầu tiên khi bắt đầu sinh hoạt tình dục. Các bác sỹ phụ khoa và rất nhiều bác sỹ đa khoa được đào tạo để chẩn đoán các bệnh và các rối loạn có thể làm hại âm đạo hoặc hệ sinh sản. Các bác sỹ phụ khoa có thể tiến hành
xét nghiệm tế bào cổ tử cung để phát hiện ra những thay đổi ở tế bào âm đạo, là dấu hiệu chỉ báo của ung thư.
Điều trị các tình trạng viêm nhiễm khi chúng xuất hiện
3 loại viêm nhiễm âm đạo phổ biến nhất là nhiễm
nấm âm đạo, nhiễm khuẩn âm đạo và trichomonas âm đạo. Nhiễm nấm âm đạo có nguyên nhân là do rất nhiều loại nấm, trong khi nhiễm khuẩn âm đạo gây ra do các loại vi khuẩn phát triển quá mức trong âm đạp. Trichomonas âm đạo là một bệnh lây truyền qua đường tình dục. Điều trị những tình trạng nhiễm khuẩn này là rất quan trọng vì việc không điều trị có thể dẫn đến cảm giác khó chịu, đau và có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe sinh sản. Cả 3 tình trạng này có thể được điều trị bằng các loại thuốc đường uống hoặc dùng tại chỗ.
Sử dụng đủ chất bôi trơn
Chất bôi trơn là một phần rất quan trọng của quá trình quan hệ tình dục. Nếu không có chất bôi trơn, lớp da của môi âm hộ và âm đạo có thể bị kích ứng, nứt nẻ, đôi khi là rách. Mặc dù việc bôi trơn âm đạo thường sẽ xảy ra một cách tự nhiên khi nữ giới được kích thích, nhưng một số phụ nữ sẽ không sản xuất đủ chất bôi trơn tự nhiên. Trong những trường hợp này, phụ nữ nên sử dụng một chất bôi trơn nhân tạo, để làm giảm ma sát và kích ứng và cũng để tăng khoái cảm. Tránh các loại dầu bôi trơn (như Vaseline) và các sản phẩm khác có bản chất là dầu vì những sản phẩm này có thể làm cao su trong bao cao su dễ bị rách hơn, và gây nhiễm trùng.
Lựa chọn quần áo cẩn thận để luôn khô ráo
Âm đạo của bạn phải luôn ở trong trạng thái khô ráo và sạch sẽ, và việc bạn mặc gì sẽ ảnh hưởng đến việc này. Một số loại sợi và kiểu quần áo bó sát với bộ phận sinh dục có thể làm tăng nhiệt độ và độ ẩm, và có thể dãn đến tình trạng vi khuẩn phát triển quá mức và nhiễm trùng. Mặc đồ lót bằng sợi cotton trong cả ngày và tránh mặc quần lọt khe. Cố gắng không mặc các loại quần áo bó sát và thay đồ bơi ẩm ướt hoặc quần áo tập luyện có nhiều mồ hôi càng sớm càng tốt.
Thực hiện vệ sinh tốt
Những việc rất đơn giản hàng ngày có thể bảo vệ âm đạo của bạn một cách lâu dài. Sau khi đi đại tiện, hãy lau từ phía trước ra phía sau để tránh vi khuẩn nhiễm vào âm đạo và làm giảm nguy cơ
viêm bàng quang. Thay
băng vệ sinh thường xuyên khi đang trong chu kỳ kinh nguyệt. Khi bạn không có chu kỳ, không sử dụng băng vệ sinh hay miếng lót ở đáy quần lót để hút dịch âm đạo thông thường, vì chúng có thể khiến môi trường ở gần âm đạo ẩm ướt và ấm, có thể dẫn đến nhiễm trùng.
Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Everydayhealth