Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

6 nguyên nhân bất ngờ gây ung thư

Chắc ai cũng biết một số thói quen sống, ví dụ như hút thuốc lá, tiếp xúc quá nhiều với ánh nắng mặt trời hoặc nhuộm da có thể sẽ gây ra ung thư. Tuy nhiên, một số yếu tố khác, không xuất hiện hàng ngày, cũng có thể sẽ làm tăng nguy cơ mắc ung thư của bạn.

Ung thư có nguyên nhân là do thay đổi về DNA của tế bào. Một số thay đổi có thể sẽ truyền từ thế hệ trước đến thế hệ sau dưới hình thức các khuyết tật di truyền, nhưng có những thay đổi do yếu tố môi trường gây ra. Mặc dù một số tác nhân không ảnh hưởng trực tiếp đến DNA, nhưng chúng có thể dẫn đến ung thư bằng nhiều cách khác nhau, ví dụ như làm tốc độ phân chia của tế bào nhanh hơn so với tốc độ thông thường. Dưới đây là 6 trường hợp xảy ra hàng ngày có thể gây ung thư mà có thể bạn chưa biết.

Thừa cân thời niên thiếu: ung thư thực quản và ung thư dạ dày

Một nghiên cứu mới đây đăng tải trên tạp chí Cancer đã theo dõi 1 triệu nam giới Israsel trong vòng 40 năm để xác định xem liệu các yếu tố về sức khỏe và lối sống từ thời niên thiếu ảnh hưởng đến nguy cơ ung thư thực quản – dạ dày như thế nào. Kết quả cho thấy, các thói quen từ thời niên thiếu có thể có ảnh hưởng rất lớn đến bệnh ung thư. Các nhà nghiên cứu thấy rằng, với những thanh thiếu niên bị thừa cân, nguy cơ ung thư thực quản sẽ cao hơn 2.1 lần. Các nhà nghiên cứu cũng lưu ý rằng, những nghiên cứu trước đó cũng cho thấy tỷ lệ bị ung thư cao hơn ở những người trưởng thành bị thừa cân, và điều này cho thấy mỗi liên quan giữa thừa cân và ung thư không chỉ tồn tại ở thời niên thiếu mà còn kéo dài tới tuổi trưởng thành. Cũng trong nghiên cứu này, các nhà nghiên cứu cũng thấy rằng, thanh thiếu niên có tình trạng kinh tế xã hội thấp và những thanh niên ít học cũng có nguy cơ mắc ung thư cao hơn.

Đồ uống có cồn: Ung thư vú, ung thư đại tràng, ung thư gan và ung thư thực quản.

Đồ uống có cồn được Bộ Y tế Hoa Kỳ liệt vào danh sách các yếu tố gây ung thư cho người từ năm 1997 và có rất nhiều nghiên cứu về ung thư đã chỉ ra mối liên quan giữa đồ uống có cồn và bệnh ung thư. Một nghiên cứu mới đây xuất bản tháng 4 năm 2013 trên  American Journal of Public Health, còn chỉ ra mối liên kết rất mạnh giữa ung thư và tử vong vì đồ uống có cồn. Các nhà nghiên cứu từ trường đại học Y tế công cộng Boston chỉ ra rằng, đồ uống có cồn gây ra khoảng 20.000 trường hợp tử vong vào năm 2009, và con số này chiếm khoảng 3.5% tổng số ca tử vong vì ung thư tại Mỹ trong cùng năm đó. Các nhà nghiên cứu cũng chỉ ra rằng, ung thư và đồ uống có cồn có thể làm mất đi trung bình 18 năm tuổi thọ của một người. Những thông tin mới này như một lời nhắc nhở rằng, rượu cũng là một yếu tố gây ung thư, kể cả khi được tiêu thụ với lượng vừa đủ. Theo số liệu được phân tích từ nghiên cứu, tiêu thụ trung bình 1.5 ly rượu/ngày hoặc ít hơn có thể liên quan đến khoảng 30% số ca tử vong vì ung thư. Mối liên quan giữa rượu và tử vong vì ung thư  được thể hiện mạnh nhất ở các bệnh ung thư vú, ung thư thực quản, ung thư đại trực tràng và ung thư gan.

Thịt và cá nướng: nguy cơ ung thư đại trực tràng và ung thư tiền liệt tuyến

Thịt bò, thịt lợn, cá hoặc thịt gia cầm sử dụng các biện pháp chế biến nhiệt độ cao, ví dụ như áp chảo hoặc nướng trên lửa có thể khiến một số chất hóa học hình thành như heterocyclic amines và polycyclic aromatic hydrocarbons, là những chất có liên quan đến ung thư ở động vật, theo Viện Ung thư Quốc gia Hoa Kỳ. Năm 1999, một nghiên cứu lớn được xuất bản trên tạp chí Cancer chỉ ra rằng, thịt đỏ nướng có liên quan đến việc tăng tỷ lệ u tuyến đại trực tràng – tiền thân của ung thư đại trực tràng. Một nghiên cứu khác, gần đây hơn, xuất bản trên tạp Carcinogenesis cho thấy, nấu thịt đỏ ở nhiệt độ cao, đặc biệt là áp chảo, có thể làm tăng nguy cơ ung thư đại trực tràng lên khoảng 40%.

Ánh nắng mặt trời: Nguy cơ ung thư da

Ngày nay, mọi người đều biết rằng tia cực tím từ mặt trời và đèn UV tại các giường nhuộm da ở các spa, thẩm mỹ viện có thể gây ung thư da. Nhưng bạn có biết rằng, những thứ bạn bôi lên da để bảo vệ da khỏi ánh nắng mặt trời cũng có thể làm tăng nguy cơ ung thư bằng việc phá hủy các tế bào? Một nghiên cứu tại trường Đại học Khoa học và công nghệ Missouri chỉ ra rằng, khi tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, kẽm oxit – một thành phần thông dụng của nhiều loại kem chống nắng sẽ trải qua một phản ứng hóa học có thể làm giải phóng các phân tử gốc tự do. Những phân tử này sẽ cố gắn với các phân tử khác và có thể gây tổn thương DNA của các tế bào và làm tăng nguy cơ ung thư da. Các nhà nghiên cứu nói rằng, nghiên cứu về kẽm oxit và nguy cơ ung thư chỉ đang là thử nghiệm bước đầu, do vậy, họ khuyến cáo rằng, bạn vẫn nên tiếp tục sử dụng kem chống nắng khi đi ra ngoài.

Làm ca đêm: nguy cơ ung thư vú

Làm ca đêm không chỉ có hại cho giấc ngủ của bạn mà còn có thể làm tăng nguy cơ ung thư vú ở phụ nữ. Năm 2007, Tổ chức Y tế Thế giới  (WHO) và Cơ quan nghiên cứu ung thư Quốc tế (IARC) đã coi làm ca đêm có liên quan đến một rối loạn sinh học  có thể tạo ra các chất gây ung thư. Các nghiên cứu dịch tễ học chỉ ra rằng, phụ nữ làm việc ca đêm, ví dụ như y tá hay tiếp viên hàng không sẽ có nguy cơ bị ung thư vú cao hơn những người không làm việc ca đêm. Nguyên nhân có thể là do sự phá vỡ hệ thống sinh học gây ra bởi việc tiếp xúc với ánh sáng vào ban đêm. Điều này có thể sẽ thay đổi mô hình giấc ngủ - hoạt động, ngăn chặn sự sản xuất melatonin và có thể dẫn đến việc hình thành các khối u, theo IARC.

Khí thải từ động cơ diesel: Nguy cơ ung thư phổi

Mùi khí thải từ động cơ diesel có thể sẽ khiến bạn biết được là chuyến xe bus tiếp theo sắp đến, nhưng khí thải từ động cơ cũng có thể tăng nguy cơ ung thư phổi của bạn. Tổ chức IARC bắt đầu xếp khí thải từ động cơ diesel vào nhóm các yếu tố gây ung thư cho người từ năm 2012. Một nghiên cứu xuất bản trên Annals Of Occupational Hygiene nghiên cứu 12.000 công nhân mỏ cho thấy, tỷ lệ ung thư phổi sẽ cao hơn ở những người phải tiếp xúc với khí thải diesel ở dưới lòng đất, và càng tiếp xúc nhiều thì tỷ lệ ung thư càng cao. Ở những người phải tiếp xúc nhiều nhất, các nhà nghiên cứu thấy rằng tỷ lệ tử vong vì ung thư phổi sẽ cao gấp 3 lần.
Bình luận
Tin mới
  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

Xem thêm