Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

5 điều cần biết về chuột rút bàn chân

Dưới đây là năm điều bạn nên biết về chuột rút bàn chân và biện pháp để ngăn ngừa biến chứng.

Thỉnh thoảng các ngón chân của bạn lại bị chuột rút và co quắp giữa đêm? Tình trạng này có thể có vô số nguyên nhân, từ tuần hoàn kém và tổn thương thần kinh đến thiếu hụt chất dinh dưỡng.

Bàn chân là một trong những cấu trúc phức tạp nhất trong cơ thể con người, bao gồm 19 cơ, 33 khớp, 26 xương và hơn 100 dây chằng. Bất kỳ mô nào trong số này đều có thể bị thương trong khi chơi thể thao và trong các hoạt động hàng ngày. Dưới đây là năm điều bạn nên biết về tình trạng chuột rút bàn chân và biện pháp để ngăn ngừa biến chứng.

Các ngón chân bị chuột rút và co cứng

Bất kỳ cơ bắp nào trong cơ thể của bạn đều có thể bị co cứng, và các cơ bàn chân và bắp chân cũng không ngoại lệ. Trên thực tế, bàn chân cũng là một trong những bộ phận dễ bị chuột rút nhất, tương tự như bắp chân và đùi.

Điều này xảy ra khi các cơ co lại không tự chủ nhưng không thể giãn ra. Các vận động viên, người cao tuổi và những người thừa cân hoặc béo phì có nguy cơ bị chuột rút cao hơn.

Ví dụ, nếu bạn thừa cân, phần cân nặng dư thừa có thể gây áp lực lên các cơ ở chân hoặc những cơ xung quanh cột sống, gây đau và co thắt. Nhưng đối với một vận động viên thì việc bị chuột rút trong hoặc sau khi tập luyện thì có thể vì không khởi động hoặc giãn cơ kĩ.

May mắn thay, chuột rút bàn chân hiếm khi có hại. Trong phần lớn các trường hợp, bạn có thể cải thiện tình hình này qua việc thay đổi một vài yếu tố trong chế độ ăn, lối sống hoặc thói quen tập luyện của bạn. Bước đầu tiên là xác định nguyên nhân của chuột rút, là do tập luyện quá sức, tuần hoàn kém hay mất cân bằng điện giải.

Thiếu hụt khoáng chất gây chuột rút

Chuột rút bàn chân có thể là một dấu hiệu cho bạn biết cơ thể bạn đang thiếu magie, kali, canxi hoặc các chất dinh dưỡng khác. Các nghiên cứu đã cho thấy nguyên nhân gây chuột rút thường là do mất cân bằng điện giải. Quá nhiều hoặc quá ít canxi cũng có thể gây ra chuột rút hoặc làm nặng thêm tình trạng chuột rút.

Chất điện giải là các khoáng chất có tác dụng điều hòa sự cân bằng nội môi và độ pH trong cơ thể. Chúng cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình vận chuyển các chất dinh dưỡng, trong chức năng não bộ và sức khỏe tim mạch. Lấy magie làm ví dụ. magie có mặt trong hơn 300 phản ứng enzyme trong cơ thể. Khi cơ thể thiếu hụt magie có thể gây ra chuột rút, mệt mỏi, nhịp tim bất thường và thậm chí co giật.

Nếu ngón chân của bạn bị co quắp liên tục, hãy thực hiện một số xét nghiệm máu để xác định nguy cơ thiếu hụt khoáng chất. Hãy bổ sung các loại thực phẩm có chứa kali, canxi và magie vào chế độ ăn của mình và uống bổ sung chất điện giải nếu cần thiết. Ví dụ, 1 cốc nước dừa cung cấp 13% lượng kali khuyến nghị hàng ngày.

Mất nước có thể là thủ phạm

Một trong những nguyên nhân nữa có thể gây chuột rút là mất nước. Ngay cả khi bạn luôn uống nhiều nước, bạn vẫn có thể bị mất nước trong khi tập luyện thể chất hoặc khi trời nóng. Đó là lý do tại sao việc uống nước đặc biệt quan trọng trong và sau khi hoạt động thể chất.

Nước giúp duy trì cân bằng điện giải, hỗ trợ chức năng tiêu hóa và điều hòa nhiệt độ cơ thể. Theo các nghiên cứu, khi cơ thể mất từ 1 -2% nước có thể ảnh hưởng đến khả năng nhận thức, trí nhớ và các kĩ năng tâm thần-vận động . Ngoài chuột rút ở chân, mất nước còn có thể gây đau đầu và khó chịu, làm giảm sinh lực và giảm sức mạnh cơ bắp.

Hãy mang theo mình một chai nước và uống một ít nước mỗi 30 phút - đừng đợi cho đến khi bạn cảm thấy khát. Trà và súp cũng được tính vào lượng chất lỏng dung nạp hàng ngày của bạn, vì vậy hãy đưa chúng vào chế độ ăn uống của mình. Ngoài ra, bạn cũng nên bổ sung các loại rau quả giàu nước, chẳng hạn như dưa chuột, dâu tây, dưa, đu đủ và rau lá xanh. Dâu tây và rau cải bó xôi có chứa hơn 91% nước.

Cảnh giác với những tình trạng nghiêm trọng hơn

Đôi khi, chuột rút ở chân có thể là dấu hiệu của một tình trạng nghiêm trọng hơn, đặc biệt là nếu thường xảy ra vào ban đêm. Đó có thể biểu hiện của bệnh Parkinson, tổn thương thần kinh, tiểu đường, các vấn đề về tuần hoàn và xơ gan và có thể hơn thế nữa.

Ví dụ, loạn trương lực cơ là một bệnh khiến cơ bắp bị co thắt không tự chủ. Bệnh này có thể ảnh hưởng đến một hoặc nhiều cơ/nhóm cơ khác nhau và có thể xảy ra ở bất cứ đâu trong cơ thể. Chuột rút ở bàn chân cũng là một triệu chứng phổ biến của bệnh này. Ngoài ra, bạn cũng có thể cảm thấy mệt mỏi, lo lắng, trầm cảm, run rẩy, chớp mắt không kiểm soát và các triệu chứng không đặc hiệu khác.

Nếu thỉnh thoảng bạn mới bị chuột rút thì đó không phải điều gì đáng lo ngại. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên bị chuột rút thì bạn nên đến đi khám. Hãy cho bác sĩ biết về những triệu chứng khác mà bạn đã gặp, có thể là là tê, yếu cơ hoặc ngứa ran ở bàn chân hoặc bàn tay. Chẩn đoán sớm có thể giúp ngăn ngừa các biến chứng và tăng cơ hội hồi phục.

Giãn cơ có thể giúp làm dịu cơn chuột rút

Các chuyên gia thường khuyến cáo khởi động và giãn cơ kĩ càng là có lý do. Thói quen này giúp phòng tránh những cơn chuột rút đau đớn cũng như giảm nguy cơ chấn thương. Ngoài ra, các chuyên gia cũng khuyến cáo nên giãn cơ thường xuyên chứ không chỉ trước và sau khi tập luyện. Nếu giả sử,bạn thường bị chuột rút vào ban đêm, bạn có thể tập với máy đạp xe hoặc duỗi chân một vài phút trước khi ngủ.

Chuột rút ở chân thường là triệu chứng của lưu thông máu kém. Trong trường hợp này, cơn đau và khó chịu có thể trở nên tồi tệ hơn khi bạn đi bộ. Giãn cơ sẽ giúp tăng lưu lượng máu đến phần cơ bắp bị ảnh hưởng, nhưng lưu ý rằng bạn cần phải làm đúng. Giãn cơ khoảng 30 giây mỗi lần và dừng lại nếu bạn bắt đầu cảm thấy đau.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Cách xử trí khi bị chuột rút

 

Bùi Thương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Livestrong
Bình luận
Tin mới
  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

  • 15/08/2025

    Cảnh báo: Vi khuẩn “ăn thịt người” Vibrio vulnificus đang gia tăng ở Mỹ. Khuyến cáo cho Việt Nam

    Các chuyên gia y tế cảnh báo sự gia tăng các ca nhiễm vi khuẩn ăn thịt người Vibrio vulnificus tại Mỹ, đặc biệt ở các bang ven biển vùng Vịnh Mexico và Đông Nam Hoa Kỳ như Florida và Louisiana. Mặc dù vẫn được xem là bệnh hiếm gặp, nhưng mức độ nghiêm trọng và xu hướng tăng của các ca nhiễm cho thấy dấu hiệu bất thường và người dân không được chủ quan về nguy cơ lây nhiễm.

  • 14/08/2025

    Ngày nào cũng ăn trứng có được không?

    Trứng là một phần của chế độ ăn giàu dinh dưỡng có thể hỗ trợ sức khỏe tổng thể, bao gồm cả hệ tim mạch và mắt. Vậy, có nên ăn trứng mỗi ngày không?

Xem thêm