Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

11 điều cần biết về thân nhiệt của bạn

Bạn nghĩ rằng mình đã biết rất rõ thế nào là thân nhiệt bình thường hay khi nào thì bạn sốt? Những thông tin dưới đây có thể nằm ngoài những gì bạn vẫn luôn tin tưởng.

Thân nhiệt có thể cho chúng ta biết được rất nhiều về sức khỏe của mình. Từ trước đến nay, thân nhiệt là một trong những dấu hiệu sinh tồn quan trọng luôn được các bác sĩ kiểm tra khi gặp bệnh nhân hoặc người cần được hỗ trợ y tế. Nhiễm trùng có thể gây sốt, điều này hầu như tất cả mọi người đều biết. Nhưng thân nhiệt của chúng ta cũng thay đổi theo độ tuổi, giới tính, và ngay cả khi một ai đó đang nói dối nữa. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu thêm về thân nhiệt và những điều có thể bạn chưa biết trong bài viết dưới dây.

  1. Như thế nào được coi là thân nhiệt bình thường?

Thân nhiệt trung bình được quy định là 37 độ C. Nhưng thân nhiệt “bình thường” có thể dao động từ khoảng 36,1 đến 37,2 độ C. Do đó, thân nhiệt “bình thường” của mỗi người có thể cao hơn, hoặc thấp hơn một chút so với thân nhiệt trung bình được quy định.

Cơ thể của chúng ta luôn thích nghi và thay đổi nhiệt độ của mình để đáp ứng với nhiều điều kiện môi trường khác nhau. Với những người có thói quen sử dụng nhiệt kế để đo thân nhiệt hàng ngày, họ cho biết rằng, thân nhiệt của họ thường thấp hơn vào buổi sáng và cao hơn vào cuối buổi chiều hoặc buổi tối.

Trẻ sơ sinh và trẻ nhỏ có thân nhiệt cao hơn so với thanh thiếu niên và người trường thành. Nguyên nhân có thể đến từ việc ở độ tuổi này, diện tích bề mặt của cơ thể trẻ lớn hơn so với cân nặng và sự trao đổi chất của trẻ hoạt động mạnh hơn nhiều so với người lớn. Trẻ sơ sinh thường có thân nhiệt trung bình là 37,5 độ C.

  1. Như thế nào được gọi là sốt?

Sốt là tình trạng khi thân nhiệt tăng lên một cách tạm thời, và nguyên nhân thường là do bạn đang mắc bệnh. Nhiệt độ trực tràng, tai hoặc động mạch thái dương ở trán từ 38 độ C trở lên thường được coi là sốt. Sốt thường giảm dần trong vòng vài ngày. Ngoài ra, khi bị sốt, bạn cũng có thể gặp phải các triệu chứng sau: ớn lạnh và run rẩy, đổ mồ hôi, đau nhức đầu, đau cơ, chán ăn, khó chịu, mất nước, cơ thể cảm thấy yếu...

Đối với người lớn, thân nhiệt từ khoảng 39,4 độ C trở lên có thể khá nguy hiểm và lúc này, bạn cần được hỗ trợ y tế từ nhân viên y tế. Hãy đến cơ sở y tế gần nhất nếu như bên cạnh cơn sốt cao, bạn có các triệu chứng như đau đầu dữ dội; phát ban da bất thường; mắt trở nên nhạy cảm với ánh sáng mạnh; cổ cứng và đau khi bạn cúi đầu về phía trước; rối loạn tâm thần; nôn dai dẳng; khó thở hoặc đau ngực; đau bụng hoặc đau khi đi tiểu; co giật.

Đối với trẻ sơ sinh và trẻ mới biết đi, nhiệt độ chỉ cao hơn một chút so với thân nhiệt “bình thường” của trẻ có thể là dấu hiệu có tình trạng nhiễm trùng nghiêm trọng. Hãy đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất nếu trẻ dưới 3 tháng tuổi và có nhiệt độ trực tràng từ khoảng 38 độ C trở lên; trẻ từ 3 đến 6 tháng tuổi, có nhiệt độ trực tràng lên tới 38,8 độ C và trẻ có biểu hiện quấy khóc, thờ ơ hoặc khó chịu, hoặc có nhiệt độ cao hơn 38,8 độ C; hoặc trẻ từ 6 đến 24 tháng tuổi có nhiệt độ trực tràng cao hơn 38,8 độ C kéo dài trong hơn 1 ngày.

Nếu trẻ từ 2 tuổi trở lên, hãy liên hệ với bác sĩ nếu trẻ bị sốt kéo dài hơn ba ngày hoặc nếu trẻ không bị mất phản xạ hoặc trở nên yếu hơn.

Trẻ nhỏ từ 6 tháng đến 5 tuổi có thể bị co giật khi sốt ở nhiệt độ cao, thường đi kèm với mất ý thức và run rẩy các chi. Trẻ cần được đưa tới cơ sở y tế gần nhất nếu cơn co giật kéo dài hơn năm phút để được đảm bảo an toàn cho trẻ.

  1. Sốt có thể giúp cơ thể chống lại nhiễm trùng

Hầu hết mọi người đều lo lắng mỗi khi bị sốt, nhưng sốt cũng có thể hữu ích cho cơ thể trong một vài trường hợp. Nhiều loại thuốc không kê đơn khác nhau có thể giúp giảm sốt, chẳng hạn như acetaminophen hoặc ibuprofen, nhưng đôi khi, việc không sử dụng những loại thuốc này để giảm sốt lại có ích cho cơ thể.

Sốt có thể đóng một vai trò quan trọng trong việc biểu hiện rằng cơ thể chúng ta đang chống lại tình trạng nhiễm trùng. Do đó, chúng ta cần sử dụng thuốc cẩn thận để tránh ảnh hưởng đến các phản ứng của cơ thể chống lại các tác nhân nhiễm trùng. Tốt nhất, bạn nên sử dụng thuốc theo hướng dẫn của bác sĩ.
4. Thân nhiệt và coronavirus (COVID-19)
Sốt là một trong những triệu chứng của COVID-19, căn bệnh gây ra bởi virus SARS-CoV-2. Thân nhiệt thấp không phải là triệu chứng của COVID-19.
Nếu bạn nghĩ rằng mình đã tiếp xúc với người mắc COVID-19, bạn nên báo cáo cho cơ sở y tế địa phương, tự cách ly và đo nhiệt độ ít nhất hai lần mỗi ngày, nếu thân nhiệt trên 37,5 độ C, bạn đã có một trong các dấu hiệu của COVID-19.
5. Nhiều tuổi đồng nghĩa với thân nhiệt sẽ thấp hơn
Nếu như bạn luôn cảm thấy lạnh, ngày cả trong những ngày nóng nực nhất của mùa nhè, nguyên nhân có thể là do tuổi tác của bạn. Một nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi chúng ta già đi, nhiệt độ trung bình của cơ thể sẽ giảm nhẹ dần dần từ 65 tuổi trở lên.
Một số người cao tuổi có thân nhiệt bình thường có thể thấp tới 34.2 độ C. Điều này rất quan trọng, bởi vì người cao tuổi thực sự có thể bị sốt ở nhiệt độ thấp hơn nhiều so với người trẻ tuổi.
6. Nam giới và nữ giới có thân nhiệt khác nhau
Trong một nghiên cứu, các nhà khoa học đã phát hiện ra rằng nhiệt độ trung bình của cơ thể nữ giới cao hơn 0.4 độ so với nam giới. Nhưng bàn tay của nữ giới lạnh hơn so với bàn tay nam giới.
7. Một chiếc mũ có thể không đủ để giúp bạn giữ được thân nhiệt
Khi còn nhỏ, các bà mẹ thường nhắc chúng ta đội mũ khi trời lạnh, bởi vì thân nhiệt thường dễ bị mất khi đầu không tiếp xúc với không khí lạnh.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho rằng, dù cho bạn có đội một chiếc mũ thật dày đi chăng nữa, cơ thể vẫn có thể bị mất nhiệt khi bạn không che chắn đầy đủ các bộ phận khác của cơ thể.
8. Nói dối có thể khiến thân nhiệt của bạn thay đổi
Nói dối không thể khiến cho mũi của bạn dài ra như chú rối gỗ Pinocchio, nhưng nó sẽ khiến bạn giảm thân nhiệt. Các nhà nghiên cứu đã chỉ ra rằng, khi bạn nói dối, nhiệt độ quanh mũi sẽ giảm và nhiệt độ khu vực xung quanh trán sẽ tăng lên
9. Ớt đỏ có thể gây tăng thân nhiệt
Khi bạn ăn cay, thân nhiệt và sự trao đổi chất của bạn sẽ tăng đáng kể. Tuy nhiên, nhiệt độ trên da của bạn sẽ thấp hơn so với nhiệt độ bên trong cơ thể.
Các nhà khoa học gợi ý rằng, việc thêm ớt đỏ vào thực phẩm có thể có tác dụng hỗ trợ trong việc kiểm soát cân nặng ở những người không ăn được cay.
10. Một trái tim lạnh có thể bảo vệ được bộ não của bạn
Điều trị bằng cách hạ thân nhiệt là một dạng điều trị đôi khi được sử dụng cho những người bị ngừng tim đột ngột.
Hạ thân nhiệt ngay sau khi ngừng tim có thể làm giảm tổn thương não và tăng khả năng hồi phục cho bệnh nhân.
11. Thân nhiệt có thể giúp xác định thời gian tử vong
Sau khi một người chết đi, cơ thể sẽ không còn sinh nhiệt và sẽ dần dần nguội đi. Thân nhiệt lúc này được sử dụng trong pháp y để ước tính thời gian tử vong.
Tuy nhiên, các yếu tố khác nhau có thể ảnh hưởng đến thân nhiệt sau khi chết, do đó, kết quả ước tính thời gian tử vong từ thân nhiệt là không hoàn toàn chính xác và độ tin cậy không cao.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Vì sao có 1 số người có biểu hiện như ợ nóng, nổi mụn, nhiệt miệng sau khi ăn thực phẩm?

Ths. Lê Việt Anh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo everydayhealth) -
Bình luận
Tin mới
  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

Xem thêm