Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vì sao bệnh tim lại là biến chứng của tiểu đường type 2?

Nhiều người nhận thức được mối liên hệ mạnh mẽ giữa bệnh tiểu đường type 2 và bệnh tim. Có thể bạn mắc một hoặc cả hai bệnh, hoặc biết ai đó cũng đang gặp tình trạng này. Nhưng điều quan trọng là phải hiểu về mối liên hệ này nếu bạn bị tiểu đường.

Người trưởng thành bị tiểu đường có tỉ lệ tử vong do bệnh tim cao hơn những người không bị tiểu đường. Tuy nhiên vẫn có cách để giảm thiểu nguy cơ biến chứng bệnh tim nếu bạn bị tiểu đường.

Khi bệnh tim và các yếu tố nguy cơ khác của bệnh tiểu đường type 2 cùng xảy ra ở một người, đây được gọi là hội chứng chuyển hóa.

Hội chứng chuyển hóa là gì?

Hội chứng chuyển hóa xảy ra khi một người có nhiều yếu tố nguy cơ mắc tiểu đường type 2 và bệnh tim, bao gồm 3 hoặc nhiều hơn yếu tố sau đây:

Đường huyết cao. Khi cơ thể không sản sinh đủ insulin hoặc không sử dụng insulin đúng cách sẽ làm cho lượng đường trong máu giữ ở mức cao. Hiện tượng khi cơ thể bạn không sử dụng insulin đúng cách được gọi là kháng insulin.

Tăng huyết áp. Khi huyết áp cao, tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu quanh cơ thể. Điều này gây áp lực tim và có thể gây tổn thương các mạch máu.

Nồng độ triglyceride cao. Triglyceride là một dạng chất béo cung cấp nguồn năng lượng dự trữ cho cơ thể. Tuy nhiên, khi nồng độ triglyceride cao có thể gây ra các mảng bám tích tụ trong động mạch.

Nồng độ HDL (cholesterol tốt) thấp. HDL giúp loại bỏ LDL (cholesterol có hại) khỏi mạch máu.

Thừa mỡ bụng. Dư thừa mỡ ở bụng cũng làm tăng nguy cơ kháng insulin, tăng đường huyết, tăng huyết áp, tăng lượng triglyceride và cả giảm nồng độ HDL.

Những người mắc tiểu đường type 2 đều bị kháng insulin, khiến cơ thể không thể chuyển hóa đường đúng cách, dẫn đến tăng đường huyết.

Kháng insulin và lượng đường huyết cao có thể ảnh hưởng đến tim mạch và cả lượng chất béo theo nhiều cách. Điều này cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh tim.

Đường huyết cao ảnh hưởng đến hệ tim mạch như thế nào?

Theo thời gian, lượng đường trong máu cao có thể gây ra tổn thương cho hệ tim mạch. Ví dụ, lượng đường trong máu cao có thể:

Tăng sức ép lên tim. Khi lượng đường huyết cao, tim sẽ phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

Tăng khả năng viêm mạch máu. Viêm động mạch có thể làm tăng lượng cholesterol tích tụ trong động mạch và làm xơ cứng động mạch. 

Tổn thương các dây thần kinh nhỏ trong tim. Tổn thương thần kinh trong tim làm gián đoạn lưu thông máu.

Kháng insulin ảnh hưởng như thế nào đến huyết áp?

Theo Hiệp hội Tiểu đường Hoa Kỳ, 2 trong số 3 người mắc tiểu đường đều bị tăng huyết áp hoặc đang uống thuốc hạ huyết áp. Và tình trạng kháng insulin ở những người có thể giúp giải thích tại sao.

Kháng insulin có thể làm thu hẹp các mạch máu và làm cho huyết áp tăng cao hơn. Ngoài ra, tình trạng cơ thể tích muối do kháng insulin cũng làm tăng huyết áp. 

Kháng insulin và tăng huyết áp có thể gây tổn thương mạch máu và làm tăng sức ép lên tim.

Tiểu đường ảnh hưởng đến nồng độ triglyceride và cholesterol trong cơ thể như thế nào?

Tình trạng kháng insulin và đường huyết cao có thể góp phần gây nên:

Tăng triglyceride. Thông thường, cơ thể sử dụng insulin để chuyển đường từ máu vào tế bào, nơi đường được sử dụng làm năng lượng hoặc được lưu trữ dưới dạng glycogen. Khi bị kháng insulin, cơ thể sẽ chuyển đổi nhiều đường thành triglyceride hơn.

Nồng độ HDL thấp hơn. Cơ thể sử dụng HDL để loại bỏ triglyceride, từ đó làm giảm mức HDL. Hơn nữa, lượng đường dư thừa trong máu có thể gắn vào HDL và làm cho HDL phân giải nhanh hơn bình thường, cũng góp phần làm giảm mức HDL.

Nồng độ VLDL cao hơn. Lipoprotein tỉ trọng rất thấp (VLDL) là một loại cholesterol xấu. Chất này được tạo ra từ các phân tử nhỏ hơn LDL. Lượng triglyceride càng cao thì càng nhiều VLDL được tạo ra.

Khi HDL bận rộn để loại bỏ lượng triglyceride dư thừa sẽ khiến cho lượng HDL có sẵn giảm xuống và không đủ để loại bỏ cholesterol khỏi mạch máu.

Các cholesterol này càng ở trong mạch máu lâu thì tỉ lệ triglyceride, LDL và VLDL tích tụ trong mạch máu cũng càng tăng lên. Điều này khiến cho mạch máu trở nên hẹp đi và xơ cứng, đồng nghĩa với việc tim sẽ phải làm việc vất vả hơn để bơm máu đi.

Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh tim?

Để giảm nguy cơ mắc bệnh tim, điều quan trọng là:

Có một chế độ ăn uống cân bằng và đầy đủ dưỡng chất. Chế độ ăn Địa Trung Hải là một chế độ ăn có lợi cho tim. Chế độ ăn này rất giàu trái cây, rau, ngũ cốc, đậu, các loại hạt, và chất béo tốt.

Vận động thể chất thường xuyên. Vận động nhiều hơn có thể giúp giảm nguy cơ tăng huyết áp, giảm cholesterol và mỡ bụng.

Kiểm soát căng thẳng. Lượng hormone stress cao có thể làm tăng huyết áp và tăng tích tụ mỡ.

Ngủ đủ giấc. Điều này giúp ngăn ngừa tăng huyết áp và tăng đường huyết. Điều này cũng quan trọng cho sức khỏe nói chung.

Uống thuốc đúng theo đơn. Bác sĩ có thể kê đơn thuốc giúp kiểm soát lượng đường huyết, huyết áp và nồng độ cholesterol.

Trong một số trường hợp, bác sĩ có thể khuyến nghị các phương pháp điều trị khác hoặc thay đổi lối sống để kiểm soát tiểu đường type 2 cũng như giảm thiểu nguy cơ biến chứng tim mạch.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thông tin cần biết về tiền tiểu đường

 

Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

Xem thêm