Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vi nhựa trong máu người có gây nguy hiểm cho sức khỏe không?

Nhựa ở khắp mọi nơi. Mặc dù về lý thuyết nhựa có thể được tái chế, nhưng phần lớn trong số đó lại nằm trong các bãi chôn lấp, hoặc tệ hơn, trong các nguồn nước và hệ sinh thái biển. Nhiều người đã quá quen thuộc với hình ảnh xót xa của những chú rùa và cá heo bị mắc kẹt trong túi ni lông hay lưới đánh cá. Nhưng có một hiệu ứng ít được nhìn thấy hơn - vi nhựa, các hạt nhựa nhỏ được hình thành khi nhựa bị phân hủy và trong quá trình sản xuất sản phẩm thương mại. Trong một nghiên cứu mới nhất, các nhà khoa học đã tìm thấy các vi hạt của 4 loại nhựa phổ biến trong mẫu máu của 17 trong số 22 người trưởng thành khỏe mạnh. Nghiên cứu sâu hơn có thể xác định liệu vi nhựa trong máu có ảnh hưởng đến sức khỏe hay không.

Hạt vi nhựa là gì?

Hạt vi nhựa là những mảnh nhựa nhỏ được tìm thấy trong môi trường. Chúng được định nghĩa là các hạt nhựa có đường kính nhỏ hơn 5mm. Hạt vi nhựa có thể được sản xuất chủ động ở kích thước nhỏ có trong các sản phẩm kem đánh răng, tẩy tế bào chết hoặc hình thành từ quá trình phá hủy các mảnh nhựa lớn hơn trong môi trường. Những hạt vi nhựa này được tìm thấy ở khắp nơi trên thế giới như trong đại dương, sông, đất và nhiều môi trường khác. Sau đó, chúng được tiêu thụ bởi các loài động vật. Với nhu cầu sử dụng nhựa ngày càng tăng, môi trường đang phải gánh chịu nhiều nhựa thải hơn bao giờ hết. Ước tính có khoảng 8,8 triệu tấn chất thải nhựa được đưa vào đại dương mỗi năm. Hơn thế nữa, 276.000 tấn nhựa hiện đang trôi nổi trên bờ biển, trong khi còn những phần khác đã chìm hoặc dạt vào bờ.

Phương pháp phát hiện sáng tạo

Các nhà nghiên cứu đã tiến hành lọc máu để thu thập các hạt vi nhựa có kích thứớc từ 500 đến 700 nanomet. Họ đã tìm thấy 5 loại nhựa phổ biến trong máu người:

  • Poly (metyl metylacrylat), được sử dụng trong nha khoa và các ứng dụng y tế khác
  • Polypropylene, thường được sử dụng để đóng gói và dệt
  • Polyme hóa styren, được sử dụng để đóng gói nhẹ
  • Polyethylene, loại nhựa được sử dụng rộng rãi nhất, được sử dụng cho túi vận chuyển, túi nilon
  • Polyethylene terephthalate được sử dụng rộng rãi trong hàng dệt may và hộp đựng thực phẩm và đồ uống

Các mẫu từ bộ lọc được xử lý bằng phương pháp nhiệt phân hai lần để tạo ra sắc ký đồ mà từ đó các nhà khoa học có thể xác định được các chất bên trong. Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu cho biết thêm các phương pháp giám sát sinh học của con người để đo các chất phụ gia nhựa đã có từ vài năm nay. Nhưng việc đo vi nhựa, đặc biệt là ở kích thước nhỏ có khả năng lưu thông trong mạch máu là rất khó.

Hầu hết nhựa có trong máu

Hơn 3/4 số mẫu máu chứa một khối lượng hạt vi nhựa. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy Polyethylene terephthalate - loại nhựa được sử dụng để đựng thực phẩm và đồ uống, trong máu của hơn một nửa số người được thử nghiệm. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy ít nhất 3 loại nhựa khác nhau trong một số mẫu máu.

Ảnh hưởng của hạt vi nhựa đến sức khỏe

Các nhà nghiên cứu đưa ra một số giả thuyết về cách hạt vi nhựa đi vào trong máu như: không khí, thực phẩm, nước, các sản phẩm chăm sóc cá nhân,… Điều gì sẽ xảy ra khi những hạt vi nhựa xâm nhập vào trong máu vẫn chưa được nghiên cứu rõ ràng. Các nghiên cứu trong ống nghiệm đã chỉ ra tác động của vi nhựa đối với tế bào. Một nghiên cứu gần đây ở Đức cho thấy các hạt vi nhựa có thể làm mất ổn định màng lipid - rào cản bao quanh tất cả các tế bào, có thể ảnh hưởng đến hoạt động của chúng. Một nghiên cứu khác cho thấy vi nhựa có nhiều tác động đến tế bào, bao gồm cả quá trình tế bào chết đi. Các nhà nghiên cứu cho biết vẫn còn phải xác định xem các hạt nhựa có trong huyết tương hay được vận chuyển bởi các loại tế bào cụ thể hay không. Nghiên cứu hiện tại chỉ dựa trên quy mô mẫu là 22 người, vì vậy cần nhiều nghiên cứu hơn để xác minh vấn đề này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về hạt vi nhựa trong thực phẩm?

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam(Theo Medical News Today) -
Bình luận
Tin mới
  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

  • 15/08/2025

    Báo cáo trường hợp: Sốc nhiễm trùng kèm viêm da, cân cơ hoại tử do nhiễm Vibrio vulnificus qua vết thương ở da

    Vibrio vulnificus là một loại trực khuẩn gram âm, di động, ưa mặn được tìm thấy ở khắp mọi nơi, chủ yếu ở vùng nước mặn và nước lợ ven biển. V. Vulnificus gây ra 1 trong 3 hội chứng riêng biệt: viêm dạ dày-ruột, nhiễm trùng huyết tiên phát và nhiễm trùng vết thương với tỉ lệ tử vong cao. Bệnh thường xẩy ra ở những người mắc bệnh gan mãn tính, suy giảm miễn dịch, hoặc các bệnh gây thừa sắt trong cơ thể. Khi nghi ngờ nhiễm V. Vulnificus dựa trên tiền sử, dịch tễ, diễn biến lâm sàng, vi khuẩn học, kháng sinh thích hợp cần dùng càng sớm càng tốt và can thiệp ngoại khoa khi có chỉ định.

Xem thêm