Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Vai trò của Endorphins trong thời kì mãn kinh

Mãn kinh có thể là thời gian biến động nhiều nhất với nhiều phụ nữ. Hầu hết phụ nữ, và thậm chí cả nam giới, đổ lỗi cho sự thay đổi cân bằng hormone khi có bất kì triệu chứng nào bất thường xảy ra trong giai đoạn này. ĐIều mà nhiều người không nhận ra là sự ảnh hưởng lẫn nhau phức tạp giữa những hormone này với nhiều chất hóa học khác, gây ảnh hưởng đến cơ thể và não bộ.

Endorphins là gì?

Endorphin là một trong những chất hóa học, chất dẫn truyền thần kinh xuất hiện trong hệ thần kinh và đóng vai trò dẫn truyền thông tin, có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi thứ từ tâm trạng, giấc ngủ và sự tập trung cho đến khả năng điều chỉnh cân nặng và những chức năng quan trọng khác trong cơ thể.

Endorphins có ít nhất 300 loại khác nhau, là chất dẫn truyền thần kinh xuất hiện tự nhiên trong não bộ và có liên quan tới sự vui vẻ, sự thỏa mãn và khỏe mạnh.

Sự giải phóng endorphins được kích thích bởi nhiều tình huống khác nhau, từ đau đến tập luyện. Thậm chí ăn những thức ăn nhất định như sô cô la hoặc ớt cay cũng có thể kích thích bài tiết endorphins. Điều này có thể giải thích tại sao nhiều người thích ăn sô cô la trong thời gian căng thẳng.

Endorphins tương tác với những thụ thể opiate trong não để điều chỉnh cảm giác đau, tương tự như thuốc giảm đau như morphine và codein. Sự tiết endorphins cũng kích thích trạng thái hưng phấn, kiểm soát cảm giác thèm ăn và đóng vai trò trong cân bằng hormone sinh dục cũng như sự miễn dịch.

Endorphins và mãn kinh

Trong thời kì mãn kinh, khi giảm nồng độ estrogen và progesterone dẫn đến giai đoạn mất cân bằng và cuối cùng tắt kinh, những thay đổi trong cân bằng hormone có thể các triệu chứng khó chịu với nhiều phụ nữ.

Bao gồm:

  • Bốc hỏa
  • Đổ mồ hôi ban đêm
  • Tăng cân
  • Thay đổi tâm trạng
  • Mất ngủ
  • Trầm cảm/ lo lắng
  • Mệt mỏi
  • Dễ bị kích động

Cũng giống như estrogen và progesterone, endorphins được cho là có vai trò quan trọng trong nhiều triệu chứng ở trên. Những nghiên cứu cho thấy phụ nữ mãn kinh có nồng độ endorphins thấp hơn những phụ nữ đang còn kinh và endorphins giảm ngay sau cơn bốc hỏa trong người sau đó tăng ổn định trong 15 phút tiếp sau.

Tăng endorphins qua tập thể dục

Nhiều người nghe về runner's high, là khi vận động viên chạy đường dài có cảm giác sảng khoái dễ chịu, lâng lâng. Hiện tượng này có thể được giải thích một phần bởi endorphine được giải phóng khi tập luyện thể thao.

Tập luyện hiếu khí được biết đến là kích thích sự giải phóng endorphins, và đó được coi một cách để làm giảm ảnh hưởng cũng như mức độ nghiêm trọng của những triệu chứng thời kì mãn kinh. Hoạt động thể lực đã được chứng minh là góp phần nâng cao lối sống lành mạnh, làm chậm quá trình lão hóa và dự phòng bệnh tật. Ngoài ra, hoạt động thể lực cũng giúp cân bằng hormone qua việc giải phóng endorphins, do đó có ảnh hưởng tích cực đến triệu chứng thời kì mãn kinh.

Đặc biệt, tập luyện làm tăng nhịp tim, kích thích giải phóng endorphin cũng như  cải thiện tuần hoàn và oxy đến toàn bộ cơ thể. Trên thực tế, mối quan hệ giữa tập luyện và giải phóng endorphin khiến nhiều nhà nghiên cứu điều tra nghiên cứu tập thể dục như một cách điều trị bệnh nhân có trầm cảm.

Những hoạt động kích thích tiết endorphin khác

Một số nghiên cứu cho thấy châm cứu, mát xa và thuốc có thể hiệu quả trong kích thích tiết endorphin, và tình dục cũng được cho là cơ chế kích thích tiết endorphin.

Tham khảo thêm bài viết Teo âm đạo sau mãn kinh

CTV Võ Dung - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Verywell
Bình luận
Tin mới
  • 24/10/2025

    7 lợi ích sức khỏe vàng từ bí đỏ không nên bỏ qua

    Bí đỏ giàu vitamin, khoáng chất và chất chống oxy hóa, xứng đáng được gọi là 'siêu thực phẩm'. Tìm hiểu 7 lợi ích sức khỏe tuyệt vời mà bí đỏ mang lại, giúp bạn hiểu rõ hơn về giá trị của loại quả này.

  • 24/10/2025

    Norovirus – Virus tiêu hóa đường ruột đáng lo ngại vào mùa đông

    Tiêu chảy là một bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ và xảy ra quanh năm. Tuy nhiên, vào mùa đông, nhiều bậc phụ huynh lại càng lo lắng hơn bởi tình trạng này có thể do một loại virus đặc biệt gây ra. Đó chính là Norovirus. Khác với tiêu chảy do vi khuẩn, Norovirus gây ra các triệu chứng khá nặng như tiêu chảy, buồn nôn và nôn mửa dữ dội. Đặc biệt, nếu trẻ có hệ miễn dịch yếu, các triệu chứng này có thể trở nên nghiêm trọng, thậm chí đe dọa đến tính mạng. Vì vậy, việc hiểu rõ về Norovirus sẽ giúp các bậc cha mẹ chủ động hơn trong việc phòng ngừa và điều trị kịp thời, bảo vệ sức khỏe cho con mình.

  • 23/10/2025

    Cách làm đẹp từ rau càng cua

    Rau càng cua - một loại rau mọc dại nhưng lại chứa nhiều chất dinh dưỡng quý. Ngoài tác dụng đối với các vấn đề về sức khỏe, rau càng cua còn mang lại lợi ích lớn trong làm đẹp.

  • 23/10/2025

    Giao mùa gây ảnh hướng thế nào tới hệ hô hấp?

    Việc chuyển mùa luôn đi kèm với những thay đổi về thời tiết, từ đó kéo theo nguy cơ gia tăng các bệnh về đường hô hấp. Bài viết này sẽ đi sâu vào phân tích các nguyên nhân dẫn đến tình trạng này, liệt kê những bệnh hô hấp phổ biến và đưa ra những hướng dẫn chi tiết để phòng tránh hiệu quả, giúp bạn và gia đình vượt qua giai đoạn giao mùa một cách khỏe mạnh.

  • 22/10/2025

    5 món ăn đêm không gây tăng cân

    Thèm ăn đêm nhưng lại sợ tăng cân là nỗi lo của không ít người. Dưới đây là 5 món ăn đêm vừa ngon miệng, vừa nhẹ bụng mà vẫn giữ dáng hiệu quả, bạn có thể tham khảo...

  • 22/10/2025

    Mối đe dọa vô hình: ánh nắng mặt trời mùa đông

    Sự xuất hiện của mùa đông thường mang lại cảm giác nhẹ nhõm, xua tan ánh nắng chói chang của mùa hè. Trong bối cảnh này, mặt trời mùa đông, mặc dù có vẻ yếu hơn và xuất hiện ít hơn, nhưng lại có khả năng gây tổn hại da dai dẳng và không kém mùa hè.trong việc gây ung thư da. Sự kết hợp giữa bức xạ tia cực tím A (UVA) của mặt trời, các yếu tố môi trường, và một loạt các quan niệm sai lầm phổ biến tạo ra một cơn bão hoàn hảo gây tổn thương da vô hình, tích tụ theo thời gian. Hiểu biết toàn diện về những mối nguy hiểm quanh năm này là rất quan trọng để phòng ngừa thư.

  • 21/10/2025

    4 cách sử dụng dầu dừa để kích thích mọc tóc

    Dầu dừa không phải là thuốc mọc tóc nhưng nếu sử dụng đúng cách và đều đặn sẽ giúp bạn có mái tóc khỏe mạnh, giảm gãy rụng và phát triển tốt hơn theo thời gian.

  • 21/10/2025

    7 lý do khiến bạn cảm thấy buồn nôn sau khi tập luyện

    Nếu bạn cảm thấy buồn nôn sau khi tập luyện, bạn không phải là người duy nhất. Nguyên nhân thường xuất phát từ cách cơ thể bạn phản ứng với một vài yếu tố chính khi tập luyện như: mất nước, ăn gì và uống gì, vận động mạnh, lượng đường trong máu thấp, tiếp xúc với nhiệt độ cao và gắng sức quá mức .

Xem thêm