Endorphins là gì?
Endorphin là một trong những chất hóa học, chất dẫn truyền thần kinh xuất hiện trong hệ thần kinh và đóng vai trò dẫn truyền thông tin, có thể ảnh hưởng đến tất cả mọi thứ từ tâm trạng, giấc ngủ và sự tập trung cho đến khả năng điều chỉnh cân nặng và những chức năng quan trọng khác trong cơ thể.
Endorphins có ít nhất 300 loại khác nhau, là chất dẫn truyền thần kinh xuất hiện tự nhiên trong não bộ và có liên quan tới sự vui vẻ, sự thỏa mãn và khỏe mạnh.
Sự giải phóng endorphins được kích thích bởi nhiều tình huống khác nhau, từ đau đến tập luyện. Thậm chí ăn những thức ăn nhất định như sô cô la hoặc ớt cay cũng có thể kích thích bài tiết endorphins. Điều này có thể giải thích tại sao nhiều người thích ăn sô cô la trong thời gian căng thẳng.
Endorphins tương tác với những thụ thể opiate trong não để điều chỉnh cảm giác đau, tương tự như thuốc giảm đau như morphine và codein. Sự tiết endorphins cũng kích thích trạng thái hưng phấn, kiểm soát cảm giác thèm ăn và đóng vai trò trong cân bằng hormone sinh dục cũng như sự miễn dịch.
Endorphins và mãn kinh
Trong thời kì mãn kinh, khi giảm nồng độ estrogen và progesterone dẫn đến giai đoạn mất cân bằng và cuối cùng tắt kinh, những thay đổi trong cân bằng hormone có thể các triệu chứng khó chịu với nhiều phụ nữ.
Bao gồm:
Cũng giống như estrogen và progesterone, endorphins được cho là có vai trò quan trọng trong nhiều triệu chứng ở trên. Những nghiên cứu cho thấy phụ nữ mãn kinh có nồng độ endorphins thấp hơn những phụ nữ đang còn kinh và endorphins giảm ngay sau cơn bốc hỏa trong người sau đó tăng ổn định trong 15 phút tiếp sau.
Tăng endorphins qua tập thể dục
Nhiều người nghe về runner's high, là khi vận động viên chạy đường dài có cảm giác sảng khoái dễ chịu, lâng lâng. Hiện tượng này có thể được giải thích một phần bởi endorphine được giải phóng khi tập luyện thể thao.
Tập luyện hiếu khí được biết đến là kích thích sự giải phóng endorphins, và đó được coi một cách để làm giảm ảnh hưởng cũng như mức độ nghiêm trọng của những triệu chứng thời kì mãn kinh. Hoạt động thể lực đã được chứng minh là góp phần nâng cao lối sống lành mạnh, làm chậm quá trình lão hóa và dự phòng bệnh tật. Ngoài ra, hoạt động thể lực cũng giúp cân bằng hormone qua việc giải phóng endorphins, do đó có ảnh hưởng tích cực đến triệu chứng thời kì mãn kinh.
Đặc biệt, tập luyện làm tăng nhịp tim, kích thích giải phóng endorphin cũng như cải thiện tuần hoàn và oxy đến toàn bộ cơ thể. Trên thực tế, mối quan hệ giữa tập luyện và giải phóng endorphin khiến nhiều nhà nghiên cứu điều tra nghiên cứu tập thể dục như một cách điều trị bệnh nhân có trầm cảm.
Những hoạt động kích thích tiết endorphin khác
Một số nghiên cứu cho thấy châm cứu, mát xa và thuốc có thể hiệu quả trong kích thích tiết endorphin, và tình dục cũng được cho là cơ chế kích thích tiết endorphin.
Tham khảo thêm bài viết Teo âm đạo sau mãn kinh
Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.
Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?
Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn
Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.
Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.
Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.
Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.
Nhịp sống hiện đại cũng dần làm thay đổi chế độ ăn uống của con người, khi thời gian đôi lúc được coi là ưu tiên số 1. Việt Nam cũng không ngoại lệ trong tiến trình này. Từ những bữa ăn truyền thống giản dị vừa phải, ngày nay, các món ăn nhanh, nhiều dầu mỡ dường như đã trở thành một phần không thể thiếu, hiện diện đậm nét trong hầu hết các bữa cơm gia đình đến các bữa tiệc bên ngoài. Không nằm ngoài quy luật đó, sự dịch chuyển của xu hướng tiêu thụ dầu mỡ trong chế độ ăn cũng thể hiện rõ nét, bao gồm sự tăng vọt về số lượng và sự ưu tiên thiên lệch ngày càng rõ rệt đối với một số loại chất béo nhất định.