Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mối liên quan giữa viêm gan C và tiểu đường

Bệnh tiểu đường đang có xu hướng tăng lên. Theo số liệu của Tổ chức y tế thế giới (WHO) năm 2014, số người bị tiểu đường trên toàn cầu là 422 triệu và đang tăng nhanh, đặc biệt là ở các nước đang phát triển. Tại Việt Nam, theo điều tra năm 2001, tỷ lệ người mắc bệnh ĐTĐ tại khu vực nội thành của 4 thành phố lớn là 4%, đến năm 2008 tỷ lệ chung toàn quốc là 5,7% và đến nay đã hơn 6%.

Các thói quen sống tốt cho sức khỏe có thể giúp bạn dự phòng được bệnh tiểu đường typ 2. Nhưng, thói quen sống không phải là nguyên nhân duy nhất góp phần làm bệnh tiểu đường typ 2 phát triển.

Virus viêm gan C (HCV) cũng thường đi kèm với việc phát triển bệnh tiểu đường. Và một số người bị bệnh tiểu đường cũng sẽ thường bị viêm gan mãn tính.

Cách thông thường nhất khiến một người bị nhiễm virus viêm gan C là thông qua việc tiếp xúc với máu bị nhiễm virus. Việc này có thể xảy ra do:

  • Tiêm thuốc bằng kim tiêm đã từng dùng bởi người nhiễm bệnh
  • Dùng chung các đồ dùng cá nhân, ví dụ như dao cạo râu của người nhiễm bệnh
  • Xăm mình hoặc xỏ khuyên bằng kim tiêm có dính máu bị nhiễm virus.

Hiện chưa có vaccine để dự phòng hoặc điều trị viêm gan C. Do vậy, việc biết được các yếu tố nguy cơ cũng như ảnh hưởng của bệnh viêm gan C là vô cùng quan trọng.

Viêm gan C là gì?

Viêm gan là một loại bệnh do virus gây ra, khiến gan bị sưng phù, còn gọi là bị viêm. Dạng viêm gan phổ biến nhất bao gồm viêm gan A, viêm gan B và viêm gan C. Viêm gan C được coi là dạng viêm gan nguy hiểm nhất trong số 3 dạng viêm gan nói trên bởi hiện vẫn chưa có vaccine dự phòng.

Viêm gan C sẽ khiến gan không thể thực hiện được các chức năng cơ bản của gan, bao gồm:

  • Tiêu hóa thức ăn
  • Dự trữ chất dinh dưỡng và năng lượng
  • Dự phòng nhiễm trùng
  • Loại bỏ các chất hóa học ra khỏi dòng máu.
     

Mối liên quan giữa viêm gan C và bệnh tiểu đường

Vì bệnh viêm gan có thể ảnh hưởng đến rất nhiều chức năng gan, nên đây là căn bệnh có thể gây ra những ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Viêm gan C có thể làm tăng nguy cơ mắc một số bệnh, bao gồm cả tiểu đường.

Bạn có thể sẽ bị tiểu đường nếu các tế bào trong cơ thể gặp khó khăn khi hấp thu đường (glucose). Glucose là một nguồn cung cấp năng lượng cho rất nhiều cơ quan và cơ bắp trong cơ thể.

Viêm gan C có thể làm tăng tình trạng kháng insulin của cơ thể - đây chính là yếu tố nguy cơ chính của bệnh tiểu đường typ 2. Các phương pháp trị liệu với bệnh viêm gan C cũng có thể dẫn đến bệnh tiểu đường typ 2. Các vấn đề xảy ra với hệ miễn dịch tự động thường xuất hiện trong bệnh viêm gan C cũng có thể làm tăng nguy cơ phát triển bệnh tiểu đường typ 1.

Sức khỏe gan và bệnh tiểu đường

Viêm gan C có liên quan đến bệnh tiểu đường và ngược lại, bệnh tiểu đường cũng có liên quan tới viêm gan C. Bạn thậm chí cũng có thể mắc viêm gan C nếu bạn bị mắc bệnh tiểu đường từ trước đó. Hoặc bạn cũng có thể phát triển bệnh tiểu đường như một hậu quả của việc mắc viêm gan mãn tính từ trước.

Bị tiểu đường từ trước

Nếu bạn bị tiểu đường, bạn cũng có thể sẽ bị viêm gan C. Nguyên nhân của vấn đề này hiện vẫn chưa rõ, nhưng có thể là do gan sẽ dự trữ nhiều chất béo hơn hoặc do gan bị viêm. Bị tiểu đường cũng làm giảm khả năng chống lại các bệnh nhiễm trùng của gan, trong đó có bệnh viêm gan C.

Viêm gan mạn tính

Rất nhiều dạng nhiễm virus viêm gan C khởi đầu bằng những bệnh ngắn hạn. Khi không được điều trị, những căn bệnh ngắn hạn này sẽ không biến mất và diễn biến kéo dài hơn. Tình trạng này được gọi là viêm gan mãn tính. Viêm gan mãn tính thậm chí sẽ khiến gan còn khó thực hiện các chức năng của mình hơn. Tình trạng này, cùng với các yếu tố khác, ví dụ như tình trạng kháng insulin tăng lên, có thể sẽ dẫn đến bệnh tiểu đường.

Insulin và các phương pháp điều trị viêm gan C

Nếu bị bệnh tiểu đường, thì việc sử dụng insulin đúng như chỉ định của bác sỹ là vô cùng quan trọng. Nếu bạn bị viêm gan C, việc điều trị có thể sẽ rất khó khăn. Gan của bạn sẽ trở nên kháng insulin hơn khi bị nhiễm virus viêm gan C, do vậy, bạn có thể sẽ cần phải sử dụng insulin nhiều hơn để giữ lượng đường huyết luôn ổn định. Trị liệu bằng insulin cũng làm tăng nguy cơ ung thư gan và giảm khả năng chống lại bệnh nhiễm trùng tại gan.

Nguy cơ lâu dài

Bị cả bệnh tiểu đường và viêm gan C có thể gây ra nhiều biến chứng khác. Nguy cơ lớn nhất là các bệnh gan nặng, còn gọi là xơ gan.

Xơ gan cũng có thể làm tăng nguy cơ kháng insulin của gan, và do vậy, khiến việc kiểm soát bệnh tiểu đường trở nên khó khăn hơn. Các dạng bệnh gan nghiêm trọng hơn có thể sẽ dẫn đến suy gan và có thể gây nguy hiểm đến tính mạng. Cấy ghép gan thường sẽ cần thiết để điều trị xơ gan, nhưng ảnh hưởng lâu dài của tình trạng xơ gan lên bệnh tiểu đường hiện vẫn chưa được nghiên cứu rõ.

Kiểm soát cả 2 tình trạng bệnh.

Mối liên quan giữa bệnh viêm gan C và bệnh tiểu đường là chưa chắc chắn. Nếu bạn bị viêm gan C thì chưa chắc bạn đã bị tiểu đường và ngược lại, bị tiểu đường không có nghĩa là bạn sẽ bị viêm gan C. Tuy nhiên, vẫn có những nguy cơ khiến bạn phát triển một trong hai bệnh nếu đã mắc phải bệnh còn lại. Do vậy, nếu bạn bị mắc một trong 2 tình trạng bệnh này, việc đi xét nghiệm bệnh còn lại là vô cùng quan trọng.

Mọi người bị tiểu đường nên được kiểm tra xét nghiệm viêm gan C. Bác sỹ có thể sẽ yêu cầu bạn tiến hành xét nghiệm kháng thể trong máu để đo lường nguy cơ nhiễm viêm gan C của bạn.

Nếu bạn mắc viêm gan C, bạn nên tiếp tục xét nghiệm máu định kỳ để được đo lường lượng glucose trong máu. Thường xuyên kiểm soát lượng glucose là cánh tốt nhất để dự phòng các biến chứng liên quan đến cả 2 tình trạng này.

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 09/11/2025

    Cách đơn giản để tăng khả năng hấp thụ canxi của cơ thể

    Canxi là khoáng chất đóng vai trò quan trọng trong nhiều chức năng sống của cơ thể, không chỉ riêng hệ xương. Tuy nhiên không phải cứ ăn thực phẩm giàu canxi là đủ, chúng ta cần biết cách để cơ thể hấp thụ canxi tốt nhất.

  • 09/11/2025

    Hiểu về các loại run khác nhau

    Run là những chuyển động không tự chủ, nhanh, liên tục, qua lại, ở một phần hoặc toàn bộ cơ thể. Một số bệnh lý thần kinh, một số loại thuốc và tình trạng lo âu thường gây ra run.

  • 08/11/2025

    Thời điểm ăn cá hồi tốt nhất để tăng lợi ích của omega-3

    Cá hồi là nguồn cung cấp dồi dào acid béo omega-3, một chất dinh dưỡng đặc biệt có lợi cho sức khỏe con người. Nên ăn cá hồi như thế nào và ăn vào thời điểm nào để tận dụng tối đa lợi ích của omega-3?

  • 08/11/2025

    6 dấu hiệu của bệnh tự kỷ ở trẻ sơ sinh

    Cha mẹ và người chăm sóc thường muốn nhận biết các dấu hiệu của chứng tự kỷ để có thể nhận ra khi cần. Chứng tự kỷ không ảnh hưởng đến ngoại hình của trẻ, do đó việc chẩn đoán phụ thuộc vào việc xác định những thay đổi trong hành vi hoặc các mốc phát triển của trẻ, chẳng hạn như chậm phát triển ngôn ngữ và thoái triển các mốc phát triển.

  • 07/11/2025

    Cách ăn cá để bổ sung omega-3 tốt nhất cho tim và não

    Cá là thực phẩm có giá trị dinh dưỡng cao, đặc biệt là omega-3 rất tốt cho tim và chức năng não. Vậy nên ăn cá thế nào để nhận được nguồn omega-3 tốt nhất?

  • 07/11/2025

    Những nguyên nhân phổ biến gây tiêu chảy

    Tiêu chảy thường được hiểu là tình trạng đi ngoài phân lỏng, nhiều nước và số lần nhiều hơn bình thường.

  • 06/11/2025

    6 lợi ích sức khỏe của thịt lợn ít người biết

    Thịt lợn là một trong những loại thịt phổ biến nhất nhưng ít người chú ý tới giá trị dinh dưỡng của nó. Không chỉ là nguồn cung cấp protein dồi dào cho cơ bắp, thịt lợn còn chứa một lượng lớn vitamin, khoáng chất thiết yếu mà cơ thể cần để duy trì năng lượng và các chức năng quan trọng.

  • 06/11/2025

    Cong vẹo cột sống ảnh hưởng tới trẻ em như thế nào?

    Cong vẹo cột sống ở trẻ em là tình trạng cột sống bị cong bất thường sang một bên (thường là chữ C hoặc S), có thể ảnh hưởng nghiêm trọng đến sức khỏe thể chất và tinh thần nếu không được phát hiện và điều trị sớm. Đọc bài viết dưới đây để tìm hiểu về tình trạng này ở trẻ!

Xem thêm