Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nguy cơ bị kí sinh trùng tấn công

Cũng như nhiều loại virut và vi khuẩn có thể gây ra đủ loại bệnh từ cảm thông thường đến nhiễm trùng đe dọa tính mạng, có rất nhiều loại kí sinh trùng khác nhau có mức độ nguy hiểm tùy thuộc vào hoàn cảnh cụ thể.

Nói cách khác, kí sinh trùng có thể chỉ gây khó chịu (như chấy rận) hoặc thật sự đáng sợ (như amip ăn não). Chúng đều có đặc điểm chung là các cá thể sẽ cần một “vật chủ” để tồn tại: Một kí sinh trùng có thể tấn công bạn hoặc sống trong cơ thể bạn, lấy dinh dưỡng và bào mòn sức khỏe của bạn.

Bạn có thể nhiễm kí sinh trùng ở khắp mọi nơi, nhưng một số hoàn cảnh cụ thể sễ có nguy cơ cao hơn. Dưới đây là 4 dấu hiệu cho thấy bạn nhiều khả năng đã bị nhiễm kí sinh trùng.

Bạn vừa tới, hoặc trở về từ vùng lưu hành kí sinh trùng

Đó có thể là nơi xảy ra dịch sốt rét do một loại kí sinh trùng truyền sang người khi bị muỗi cắn mang mầm bệnh. Trong tất cả các loại nhiễm kí sinh trùng, sốt rét gây ra nhiều ca tử vong toàn cầu nhất. 

Tất nhiên, điều này không có nghĩa là bạn phải tránh tuyệt đối di chuyển đến vùng lưu hành bệnh. Thay vào đó, bạn hãy áp dụng các biện pháp phòng bệnh. Chẳng hạn, hãy dùng thuốc chống sốt retws trước, trong khi, và sau khi đến địa phương, sử dụng chất chống côn trùng chứa DEET, mắc màn khi ngủ hoặc ngủ trong phòng có điều hòa, mặc quần áo dài tay vào bình minh và hoàng hôn. Nếu bạn thấy ốm sau khi trở về, hãy đi khám ngay để được xét nghiệm phù hợp.

Nhà có trẻ nhỏ đang học mẫu giáo hoặc trường tiểu học

Chấy (chí) dễ dàng lây lan ở trẻ nhỏ: nó có thể nhảy từ đầu trẻ này sang đầu trẻ khác, bò trên thảm, đệm, trú ẩn ở mũ hoặc lược chải. Một khi trẻ mang chấy về nhà, không lâu sau cả nhà sẽ bị lây chấy.

Trong khi chải trứng chấy có thể khiến bạn đau và xước, chấy không phải là loài nguy hiểm. Dầu gội đặc hiệu có thể là phương án tốt để diệt chấy.

Bạn nuôi mèo

Mèo có thể làm lây lan bệnh toxoplasma, đặc biệt khi bạn thường thả cho chúng săn chuột hoặc chim. Mèo có thể truyền kí sinh trùng từ phân. Vì vậy, khi bạn dọn phân mèo, bạn có thể nhiễm kí sinh trùng. Toxoplasma không phải lúc nào cũng nguy hiểm – nhiều người đang có mầm bệnh mà không biết. Nhưng nếu hệ miễn dịch của bạn đang có vấn đề thì bạn sẽ gặp rắc rối. Đặc biệt nguy hiểm với người mang thai: toxoplasma có thể lây sang bào thai, trong một số ít trường hợp có thể tổn hại đến mắt và não bộ.  

Cách tốt nhất để tránh toxoplasma là rửa tay sau khi dọn phân mèo, trước khi làm bất cứ việc gì khác (đặc biệt khi chạm tay vào mặt!). Với người đang có thai, nhờ người thân dọn phân mèo và nuôi mèo trong nhà. Mèo sẽ không ăn chim và động vật gặm nhấm có bệnh.

Tiêu thụ thực phẩm hoặc nguồn nước nhiễm bẩn

Chúng ta hi vọng rằng không ai sẽ uống nước ở cùng nguồn với nơi xả thải, ăn rau và hoa quả rửa bằng nguồn nước đó, hoặc ăn cá bơi trong đó. Tuy nhiên, điều đó vẫn xảy ra. Kí sinh trùng như Giardia hoặc sán dây có thể tấn công cơ thể người.

Khi đi du lịch, cần đặc biệt lưu ý là không uống trực  tiếp từ nước vòi. Nếu bạn vô tình ăn thực phẩm nhiễm khuẩn, bạn sẽ nhận thấy triệu chứng rối loạn đường tiêu hóa (nôn hoặc tiêu chảy) xảy ra đột ngột. Nhưng kí sinh trùng đường ruột lại là “kẻ” xảo quyệt – các triệu chứng đến từ từ và tiến triển dần – và đôi khi không có triệu chứng đường tiêu hóa. Tổn thương da, nhầm lẫn và các triệu chứng khác có thể xảy ra; phụ thuộc vào loại kí sinh trùng.  

Tất nhiên, bất cứ khi nào bạn nhận thấy dấu hiệu lạ, không quan trọng nó xuất hiện như thế nào, cần thiết phải đến khám bác sĩ. Nếu bác sĩ nghi ngờ bạn bị nhiễm kí sinh trùng, bạn sẽ làm một số xét nghiệm chẩn đoán cần mẫu phẩm từ các dịch cơ thể như máu, phân và nước tiểu.Ví dụ, nếu kí sinh trùng sống trong đường ruột, trứng hoặc nang bào có thể thấy trong mẫu phân khi soi kính hiển vi. Nhưng đôi khi cần sinh thiết mô phổi, da hoặc ruột.

Trong khi phần lớn kí sinh trùng có thể chữa bằng thuốc, dự phòng luôn luôn là phương án tốt nhất. Rửa tay bằng xà phòng và nước sạch sau khi đi vệ sinh, sau khi thay tã, chăm sóc cho người ốm, trước khi ăn và sau khi dọn chất thải động vật. Và hiển nhiên, bạn phải rửa tay trước khi chuẩn bị đồ ăn. Tránh uống nước từ hồ và sông suối, bể bơi hay công viên nước. Nếu bạn đi đến nơi có lưu hành dịch qua đường nước và thực phẩm thì nên luộc, nấu, hoặc bóc vỏ thực phẩm trước khi ăn.

Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

Xem thêm