Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Babesia lây từ vật nuôi, gia súc

Bệnh này có thể lây từ chó, mèo sang người.

Babesia là bệnh nhiễm khuẩn máu ít gặp gây ra bởi kí sinh trùng ở bọ ve. Bọ ve hươu đặc biệt mang kí sinh trùng gây ra bệnh Babesia. Bệnh Babesia phổ biến ở động vật hơn con người, nhưng đã từng có trường hợp mắc bệnh được báo cáo.  

Triệu chứng

Một số người nhiễm bệnh không có triệu chứng gì. Khi triệu chứng xảy ra, chúng thường tương tự với triệu chứng của cúm bao gồm:

  • Sốt (tới 40 độ C)
  • Ớn lạnh
  • Chảy mồ hôi
  • Mệt mỏi
  • Choáng váng
  • Đau khớp và đau cơ
  • Ăn không ngon
  • Đau đầu

Tuy nhiên, đôi khi tình trạng ốm có thể nhanh chóng trở nên nghiêm trọng, và thậm chí gây ra tử vong, đặc biệt ở người vừa phẫu thuật cắt lách, người già, người bệnh gan, bệnh thận hoặc hệ miễn dịch yếu (chẳng hạn HIV-AIDS và ung thư). Babesia có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi nhưng phần lớn người mắc là 40-50 tuổi.

 

Nguyên nhân

Những người nào dễ mắc bệnh?

Những người dành thời gian ở khu vực có nhiều bọ ve (để làm việc hay để vui chơi) có nguy cơ cao mắc bệnh này. Bọ ve thường đợi gần ngọn cỏ hoặc bụi cây thấp cho đến khi người hoặc súc vật đi ngang qua. Bọ ve sẽ thường bò lên trên quần áo hoặc thân vài tiếng đồng hồ trước khi tấn công da.

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ cần xét nghiệm máu để biết bạn có đang mắc bệnh này hay không. Xét nghiệm máu cũng giúp tìm ra bệnh nhiễm khuẩn khác lây qua bọ ve.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh là tránh bọ ve cắn. Khi bạn ở ngoài trời, làm theo hướng dẫn sau:

  1. Sử dụng thuốc chống bọ ve làm  theo hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc. Hãy sử dụng sản phẩm chứa 20% đến 30% DEET. Có thể bôi trực tiếp trên da hoặc lên quần áo trước khi đi vào vùng nhiều bọ ve. Không bôi lên mặt và tay của trẻ em và không dùng cho trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi. Thuốc chứa permethrin chỉ nên bôi lên quần áo. Đảm bảo trao đổi với bác sĩ khi bôi bất kì thuốc chống côn trùng, bọ ve nào lên trẻ em. Bác sĩ có thể cho bạn biết thêm thông tin về các loại thuốc chống bọ ve.
  2. Mặc quần áo màu sáng che phủ phần lớn bề mặt da khi đi vào trong rừng hoặc nơi bụi cỏ rậm rạp. Điều này khiến bạn dễ dàng nhìn thấy và loại bỏ bọ ve khỏi quần áo. Mặc quần áo dài, giắt ống quần vào trong tất hoặc bốt. Lưu ý rằng bọ ve có thể gần nơi mặt đất đặc biệt vùng ẩm, bóng râm. Kiểm tra toàn bộ cơ thể xem có bọ ve hay không sau khi đi ra khỏi những vùng đó. Kiểm tra trẻ nhỏ và vật nuôi. Vị trí bọ ve cắn phổ biến bao gồm sau đầu gối, vùng háng, dưới cánh tai, bắp chân, và gáy. 
  3. Loại bỏ bất kì bọ ve đang cắn nào càng nhanh càng tốt. Để gỡ bỏ bọ ve đang cắn, sử dụng nhíp để gắp chắc đầu bọ ve (hoặc càng gần đầu càng tốt) và kéo ra. Không dùng vật nóng (chẳng hạn que diêm), dầu hỏa hoặc các phương pháp khác. Đó là những phương pháp không hiệu quả.
  4. Rửa vùng bị bọ ve cắn kĩ càng với xà phòng và nước. Theo dõi vùng đó vài tuần và lưu ý nếu có thay đổi. Bạn nên liên hệ bác sĩ nếu thấy mẩn đỏ quanh vùng bọ ve cắn. Chắc chắn nói cho bác sĩ biết tình trạng và thời điểm ve cắn. Chỉ những người bị ốm và/hoặc bị mẩn sau khi bị cắn mới cần kháng sinh. Nếu bạn bị bọ ve cắn và không có các dấu hiệu trên, bạn không cần kháng sinh.

Trong tháng 5 đến tháng 9, tránh xa những nơi thường có bọ ve. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn phẫu thuật cắt gan, ghép tạng hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch (sẽ làm yếu hệ miễn dịch đi), hoặc nếu bạn bị HIV/AIDS hoặc các bệnh mãn tính khác ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.

Điều trị

Với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh và chỉ bị Babesia nhẹ, không cần điều trị. Cơ thể sẽ tự chống lại bệnh.

Với những người bị Babesia nặng thường được chữa khỏi bởi kháng sinh tuýp 2. Nếu bạn bị thở gấp hoặc các triệu trứng khác sau khi dùng kháng sinh, nói cho bác sĩ biết ngay lập tức.

Một số người bị Babesia nặng hoặc hệ miễn dịch yếu cần đến bệnh viện để được điều trị.

Bình luận
Tin mới
  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

  • 29/09/2025

    7 món ăn nhẹ tốt nhất sau khi chạy bộ

    Bữa ăn nhẹ sau khi chạy bộ để bổ sung năng lượng và xây dựng cơ bắp là một phần quan trọng của quá trình tập luyện.

  • 29/09/2025

    Tia UV gây hại như thế nào?

    Chỉ số tia cực tím (UV) đo cường độ của các tia nắng có hại và có thể giúp bạn biết khi nào cần tránh nắng để bảo vệ làn da và sức khỏe mắt khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi ở ngoài trời, mức UV cao có thể báo hiệu ba nguy cơ sức khỏe chính.

Xem thêm