Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Babesia lây từ vật nuôi, gia súc

Bệnh này có thể lây từ chó, mèo sang người.

Babesia là bệnh nhiễm khuẩn máu ít gặp gây ra bởi kí sinh trùng ở bọ ve. Bọ ve hươu đặc biệt mang kí sinh trùng gây ra bệnh Babesia. Bệnh Babesia phổ biến ở động vật hơn con người, nhưng đã từng có trường hợp mắc bệnh được báo cáo.  

Triệu chứng

Một số người nhiễm bệnh không có triệu chứng gì. Khi triệu chứng xảy ra, chúng thường tương tự với triệu chứng của cúm bao gồm:

  • Sốt (tới 40 độ C)
  • Ớn lạnh
  • Chảy mồ hôi
  • Mệt mỏi
  • Choáng váng
  • Đau khớp và đau cơ
  • Ăn không ngon
  • Đau đầu

Tuy nhiên, đôi khi tình trạng ốm có thể nhanh chóng trở nên nghiêm trọng, và thậm chí gây ra tử vong, đặc biệt ở người vừa phẫu thuật cắt lách, người già, người bệnh gan, bệnh thận hoặc hệ miễn dịch yếu (chẳng hạn HIV-AIDS và ung thư). Babesia có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi nhưng phần lớn người mắc là 40-50 tuổi.

 

Nguyên nhân

Những người nào dễ mắc bệnh?

Những người dành thời gian ở khu vực có nhiều bọ ve (để làm việc hay để vui chơi) có nguy cơ cao mắc bệnh này. Bọ ve thường đợi gần ngọn cỏ hoặc bụi cây thấp cho đến khi người hoặc súc vật đi ngang qua. Bọ ve sẽ thường bò lên trên quần áo hoặc thân vài tiếng đồng hồ trước khi tấn công da.

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ cần xét nghiệm máu để biết bạn có đang mắc bệnh này hay không. Xét nghiệm máu cũng giúp tìm ra bệnh nhiễm khuẩn khác lây qua bọ ve.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh là tránh bọ ve cắn. Khi bạn ở ngoài trời, làm theo hướng dẫn sau:

  1. Sử dụng thuốc chống bọ ve làm  theo hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc. Hãy sử dụng sản phẩm chứa 20% đến 30% DEET. Có thể bôi trực tiếp trên da hoặc lên quần áo trước khi đi vào vùng nhiều bọ ve. Không bôi lên mặt và tay của trẻ em và không dùng cho trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi. Thuốc chứa permethrin chỉ nên bôi lên quần áo. Đảm bảo trao đổi với bác sĩ khi bôi bất kì thuốc chống côn trùng, bọ ve nào lên trẻ em. Bác sĩ có thể cho bạn biết thêm thông tin về các loại thuốc chống bọ ve.
  2. Mặc quần áo màu sáng che phủ phần lớn bề mặt da khi đi vào trong rừng hoặc nơi bụi cỏ rậm rạp. Điều này khiến bạn dễ dàng nhìn thấy và loại bỏ bọ ve khỏi quần áo. Mặc quần áo dài, giắt ống quần vào trong tất hoặc bốt. Lưu ý rằng bọ ve có thể gần nơi mặt đất đặc biệt vùng ẩm, bóng râm. Kiểm tra toàn bộ cơ thể xem có bọ ve hay không sau khi đi ra khỏi những vùng đó. Kiểm tra trẻ nhỏ và vật nuôi. Vị trí bọ ve cắn phổ biến bao gồm sau đầu gối, vùng háng, dưới cánh tai, bắp chân, và gáy. 
  3. Loại bỏ bất kì bọ ve đang cắn nào càng nhanh càng tốt. Để gỡ bỏ bọ ve đang cắn, sử dụng nhíp để gắp chắc đầu bọ ve (hoặc càng gần đầu càng tốt) và kéo ra. Không dùng vật nóng (chẳng hạn que diêm), dầu hỏa hoặc các phương pháp khác. Đó là những phương pháp không hiệu quả.
  4. Rửa vùng bị bọ ve cắn kĩ càng với xà phòng và nước. Theo dõi vùng đó vài tuần và lưu ý nếu có thay đổi. Bạn nên liên hệ bác sĩ nếu thấy mẩn đỏ quanh vùng bọ ve cắn. Chắc chắn nói cho bác sĩ biết tình trạng và thời điểm ve cắn. Chỉ những người bị ốm và/hoặc bị mẩn sau khi bị cắn mới cần kháng sinh. Nếu bạn bị bọ ve cắn và không có các dấu hiệu trên, bạn không cần kháng sinh.

Trong tháng 5 đến tháng 9, tránh xa những nơi thường có bọ ve. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn phẫu thuật cắt gan, ghép tạng hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch (sẽ làm yếu hệ miễn dịch đi), hoặc nếu bạn bị HIV/AIDS hoặc các bệnh mãn tính khác ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.

Điều trị

Với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh và chỉ bị Babesia nhẹ, không cần điều trị. Cơ thể sẽ tự chống lại bệnh.

Với những người bị Babesia nặng thường được chữa khỏi bởi kháng sinh tuýp 2. Nếu bạn bị thở gấp hoặc các triệu trứng khác sau khi dùng kháng sinh, nói cho bác sĩ biết ngay lập tức.

Một số người bị Babesia nặng hoặc hệ miễn dịch yếu cần đến bệnh viện để được điều trị.

Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch: Những điều cần biết

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 28/06/2025

    Người mắc bệnh tim có nên ăn trứng?

    Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.

Xem thêm