Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Babesia lây từ vật nuôi, gia súc

Bệnh này có thể lây từ chó, mèo sang người.

Babesia là bệnh nhiễm khuẩn máu ít gặp gây ra bởi kí sinh trùng ở bọ ve. Bọ ve hươu đặc biệt mang kí sinh trùng gây ra bệnh Babesia. Bệnh Babesia phổ biến ở động vật hơn con người, nhưng đã từng có trường hợp mắc bệnh được báo cáo.  

Triệu chứng

Một số người nhiễm bệnh không có triệu chứng gì. Khi triệu chứng xảy ra, chúng thường tương tự với triệu chứng của cúm bao gồm:

  • Sốt (tới 40 độ C)
  • Ớn lạnh
  • Chảy mồ hôi
  • Mệt mỏi
  • Choáng váng
  • Đau khớp và đau cơ
  • Ăn không ngon
  • Đau đầu

Tuy nhiên, đôi khi tình trạng ốm có thể nhanh chóng trở nên nghiêm trọng, và thậm chí gây ra tử vong, đặc biệt ở người vừa phẫu thuật cắt lách, người già, người bệnh gan, bệnh thận hoặc hệ miễn dịch yếu (chẳng hạn HIV-AIDS và ung thư). Babesia có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi nhưng phần lớn người mắc là 40-50 tuổi.

 

Nguyên nhân

Những người nào dễ mắc bệnh?

Những người dành thời gian ở khu vực có nhiều bọ ve (để làm việc hay để vui chơi) có nguy cơ cao mắc bệnh này. Bọ ve thường đợi gần ngọn cỏ hoặc bụi cây thấp cho đến khi người hoặc súc vật đi ngang qua. Bọ ve sẽ thường bò lên trên quần áo hoặc thân vài tiếng đồng hồ trước khi tấn công da.

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ cần xét nghiệm máu để biết bạn có đang mắc bệnh này hay không. Xét nghiệm máu cũng giúp tìm ra bệnh nhiễm khuẩn khác lây qua bọ ve.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh là tránh bọ ve cắn. Khi bạn ở ngoài trời, làm theo hướng dẫn sau:

  1. Sử dụng thuốc chống bọ ve làm  theo hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc. Hãy sử dụng sản phẩm chứa 20% đến 30% DEET. Có thể bôi trực tiếp trên da hoặc lên quần áo trước khi đi vào vùng nhiều bọ ve. Không bôi lên mặt và tay của trẻ em và không dùng cho trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi. Thuốc chứa permethrin chỉ nên bôi lên quần áo. Đảm bảo trao đổi với bác sĩ khi bôi bất kì thuốc chống côn trùng, bọ ve nào lên trẻ em. Bác sĩ có thể cho bạn biết thêm thông tin về các loại thuốc chống bọ ve.
  2. Mặc quần áo màu sáng che phủ phần lớn bề mặt da khi đi vào trong rừng hoặc nơi bụi cỏ rậm rạp. Điều này khiến bạn dễ dàng nhìn thấy và loại bỏ bọ ve khỏi quần áo. Mặc quần áo dài, giắt ống quần vào trong tất hoặc bốt. Lưu ý rằng bọ ve có thể gần nơi mặt đất đặc biệt vùng ẩm, bóng râm. Kiểm tra toàn bộ cơ thể xem có bọ ve hay không sau khi đi ra khỏi những vùng đó. Kiểm tra trẻ nhỏ và vật nuôi. Vị trí bọ ve cắn phổ biến bao gồm sau đầu gối, vùng háng, dưới cánh tai, bắp chân, và gáy. 
  3. Loại bỏ bất kì bọ ve đang cắn nào càng nhanh càng tốt. Để gỡ bỏ bọ ve đang cắn, sử dụng nhíp để gắp chắc đầu bọ ve (hoặc càng gần đầu càng tốt) và kéo ra. Không dùng vật nóng (chẳng hạn que diêm), dầu hỏa hoặc các phương pháp khác. Đó là những phương pháp không hiệu quả.
  4. Rửa vùng bị bọ ve cắn kĩ càng với xà phòng và nước. Theo dõi vùng đó vài tuần và lưu ý nếu có thay đổi. Bạn nên liên hệ bác sĩ nếu thấy mẩn đỏ quanh vùng bọ ve cắn. Chắc chắn nói cho bác sĩ biết tình trạng và thời điểm ve cắn. Chỉ những người bị ốm và/hoặc bị mẩn sau khi bị cắn mới cần kháng sinh. Nếu bạn bị bọ ve cắn và không có các dấu hiệu trên, bạn không cần kháng sinh.

Trong tháng 5 đến tháng 9, tránh xa những nơi thường có bọ ve. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn phẫu thuật cắt gan, ghép tạng hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch (sẽ làm yếu hệ miễn dịch đi), hoặc nếu bạn bị HIV/AIDS hoặc các bệnh mãn tính khác ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.

Điều trị

Với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh và chỉ bị Babesia nhẹ, không cần điều trị. Cơ thể sẽ tự chống lại bệnh.

Với những người bị Babesia nặng thường được chữa khỏi bởi kháng sinh tuýp 2. Nếu bạn bị thở gấp hoặc các triệu trứng khác sau khi dùng kháng sinh, nói cho bác sĩ biết ngay lập tức.

Một số người bị Babesia nặng hoặc hệ miễn dịch yếu cần đến bệnh viện để được điều trị.

Bình luận
Tin mới
  • 09/10/2025

    Uống gì mỗi sáng để giảm mỡ bụng?

    Bên cạnh chế độ ăn uống và luyện tập khoa học, lựa chọn đúng loại đồ uống vào buổi sáng có thể giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, hỗ trợ giảm cân, giảm mỡ một cách hiệu quả.

  • 09/10/2025

    Làm thế nào để chống lại sự mệt mỏi khi bạn mắc bệnh đa u tủy?

    Mệt mỏi đi kèm với ung thư như trong bệnh đa u tủy khác với sự mệt mỏi mà bạn có thể đã từng cảm thấy trước đây. Nó có thể là sự kiệt sức sâu trong xương tủy và không thể cải thiện khi bạn nghỉ ngơi.

  • 08/10/2025

    5 thực phẩm hỗ trợ giảm mỡ cánh tay hiệu quả

    Mỡ thừa ở cánh tay không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn khiến nhiều người tự ti khi diện những bộ đồ sát nách, áo ngắn tay... Để sở hữu cánh tay thon gọn, săn chắc, ngoài việc tập luyện cần có chế độ ăn uống lành mạnh. Thường xuyên ăn những thực phẩm dưới đây có thể hỗ trợ giảm mỡ cánh tay hiệu quả.

  • 07/10/2025

    Chất béo lành mạnh giúp bảo vệ da như thế nào?

    Chất béo lành mạnh đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ da. Chúng không chỉ giúp giữ ẩm, duy trì sự dẻo dai của làn da mà còn có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, giúp giảm thiểu tổn thương do tia UV gây ra.

  • 07/10/2025

    “Bốn mùa” chu kì của phụ nữ

    Chu kỳ kinh nguyệt là một phần tự nhiên và thiết yếu trong cuộc đời mỗi người phụ nữ, phản ánh sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng thể của họ. Đây là một quá trình sinh học phức tạp, được điều hòa bởi nội tiết tố, chuẩn bị cơ thể cho khả năng mang thai hàng tháng. Hiểu rõ về chu kỳ kinh nguyệt giúp phụ nữ nhận biết những thay đổi bình thường của cơ thể, từ đó chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân.

  • 06/10/2025

    Vì sao nên tập giãn cơ mỗi ngày?

    Giãn cơ không chỉ giúp cơ thể dẻo dai hơn mà còn giảm nguy cơ chấn thương, xua tan nhức mỏi và mang lại cảm giác nhẹ nhõm, tinh thần tỉnh táo hơn...

  • 05/10/2025

    Vì sao có người chạy nhiều vẫn không giảm vòng eo?

    Không ít người tin rằng chỉ cần chạy nhiều là vòng eo sẽ nhanh chóng thon gọn. Thế nhưng, thực tế lại có người càng chạy nhiều càng thất vọng vì mỡ bụng vẫn không giảm. Vậy nguyên nhân nằm ở đâu, cần điều chỉnh thế nào để đạt hiệu quả?

  • 05/10/2025

    Cúm mùa ở trẻ em trong thời điểm giao mùa

    Giao mùa là giai đoạn nhạy cảm đối với sức khỏe, đặc biệt ở trẻ em. Trong thời điểm nhiệt độ thay đổi đột ngột, độ ẩm dao động và môi trường dễ xuất hiện các tác nhân gây bệnh, hệ miễn dịch của trẻ nhỏ chưa hoàn thiện có nguy cơ cao mắc các bệnh truyền nhiễm, trong đó phổ biến nhất là cúm theo mùa.

Xem thêm