Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh Babesia lây từ vật nuôi, gia súc

Bệnh này có thể lây từ chó, mèo sang người.

Babesia là bệnh nhiễm khuẩn máu ít gặp gây ra bởi kí sinh trùng ở bọ ve. Bọ ve hươu đặc biệt mang kí sinh trùng gây ra bệnh Babesia. Bệnh Babesia phổ biến ở động vật hơn con người, nhưng đã từng có trường hợp mắc bệnh được báo cáo.  

Triệu chứng

Một số người nhiễm bệnh không có triệu chứng gì. Khi triệu chứng xảy ra, chúng thường tương tự với triệu chứng của cúm bao gồm:

  • Sốt (tới 40 độ C)
  • Ớn lạnh
  • Chảy mồ hôi
  • Mệt mỏi
  • Choáng váng
  • Đau khớp và đau cơ
  • Ăn không ngon
  • Đau đầu

Tuy nhiên, đôi khi tình trạng ốm có thể nhanh chóng trở nên nghiêm trọng, và thậm chí gây ra tử vong, đặc biệt ở người vừa phẫu thuật cắt lách, người già, người bệnh gan, bệnh thận hoặc hệ miễn dịch yếu (chẳng hạn HIV-AIDS và ung thư). Babesia có thể ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi nhưng phần lớn người mắc là 40-50 tuổi.

 

Nguyên nhân

Những người nào dễ mắc bệnh?

Những người dành thời gian ở khu vực có nhiều bọ ve (để làm việc hay để vui chơi) có nguy cơ cao mắc bệnh này. Bọ ve thường đợi gần ngọn cỏ hoặc bụi cây thấp cho đến khi người hoặc súc vật đi ngang qua. Bọ ve sẽ thường bò lên trên quần áo hoặc thân vài tiếng đồng hồ trước khi tấn công da.

Chẩn đoán

Bác sĩ sẽ cần xét nghiệm máu để biết bạn có đang mắc bệnh này hay không. Xét nghiệm máu cũng giúp tìm ra bệnh nhiễm khuẩn khác lây qua bọ ve.

Phòng ngừa

Cách tốt nhất để phòng ngừa bệnh là tránh bọ ve cắn. Khi bạn ở ngoài trời, làm theo hướng dẫn sau:

  1. Sử dụng thuốc chống bọ ve làm  theo hướng dẫn sử dụng trên nhãn thuốc. Hãy sử dụng sản phẩm chứa 20% đến 30% DEET. Có thể bôi trực tiếp trên da hoặc lên quần áo trước khi đi vào vùng nhiều bọ ve. Không bôi lên mặt và tay của trẻ em và không dùng cho trẻ sơ sinh dưới 2 tháng tuổi. Thuốc chứa permethrin chỉ nên bôi lên quần áo. Đảm bảo trao đổi với bác sĩ khi bôi bất kì thuốc chống côn trùng, bọ ve nào lên trẻ em. Bác sĩ có thể cho bạn biết thêm thông tin về các loại thuốc chống bọ ve.
  2. Mặc quần áo màu sáng che phủ phần lớn bề mặt da khi đi vào trong rừng hoặc nơi bụi cỏ rậm rạp. Điều này khiến bạn dễ dàng nhìn thấy và loại bỏ bọ ve khỏi quần áo. Mặc quần áo dài, giắt ống quần vào trong tất hoặc bốt. Lưu ý rằng bọ ve có thể gần nơi mặt đất đặc biệt vùng ẩm, bóng râm. Kiểm tra toàn bộ cơ thể xem có bọ ve hay không sau khi đi ra khỏi những vùng đó. Kiểm tra trẻ nhỏ và vật nuôi. Vị trí bọ ve cắn phổ biến bao gồm sau đầu gối, vùng háng, dưới cánh tai, bắp chân, và gáy. 
  3. Loại bỏ bất kì bọ ve đang cắn nào càng nhanh càng tốt. Để gỡ bỏ bọ ve đang cắn, sử dụng nhíp để gắp chắc đầu bọ ve (hoặc càng gần đầu càng tốt) và kéo ra. Không dùng vật nóng (chẳng hạn que diêm), dầu hỏa hoặc các phương pháp khác. Đó là những phương pháp không hiệu quả.
  4. Rửa vùng bị bọ ve cắn kĩ càng với xà phòng và nước. Theo dõi vùng đó vài tuần và lưu ý nếu có thay đổi. Bạn nên liên hệ bác sĩ nếu thấy mẩn đỏ quanh vùng bọ ve cắn. Chắc chắn nói cho bác sĩ biết tình trạng và thời điểm ve cắn. Chỉ những người bị ốm và/hoặc bị mẩn sau khi bị cắn mới cần kháng sinh. Nếu bạn bị bọ ve cắn và không có các dấu hiệu trên, bạn không cần kháng sinh.

Trong tháng 5 đến tháng 9, tránh xa những nơi thường có bọ ve. Điều này đặc biệt quan trọng nếu bạn phẫu thuật cắt gan, ghép tạng hoặc dùng thuốc ức chế miễn dịch (sẽ làm yếu hệ miễn dịch đi), hoặc nếu bạn bị HIV/AIDS hoặc các bệnh mãn tính khác ảnh hưởng đến hệ miễn dịch.

Điều trị

Với những người có hệ miễn dịch khỏe mạnh và chỉ bị Babesia nhẹ, không cần điều trị. Cơ thể sẽ tự chống lại bệnh.

Với những người bị Babesia nặng thường được chữa khỏi bởi kháng sinh tuýp 2. Nếu bạn bị thở gấp hoặc các triệu trứng khác sau khi dùng kháng sinh, nói cho bác sĩ biết ngay lập tức.

Một số người bị Babesia nặng hoặc hệ miễn dịch yếu cần đến bệnh viện để được điều trị.

Bình luận
Tin mới
  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

Xem thêm