Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Triệu chứng và điều trị tình trạng hoàng đảm

Hoàng đảm không chỉ là tình trạng vàng da.

Hoàng đảm là gì?

Hoàng đảm (vàng da) là khi sự tích tụ bilirubin trong máu khiến da, niêm mạc, và phần trắng của mắt có màu vàng. Bilirubin là một chất màu vàng đỏ được sản sinh khi tế bào hồng cầu phân hủy. Nó được bài tiết nhờ gan vào mật rồi ra khỏi cơ thể theo phân.

Hoàng đảm không phải là một tình trạng nguy hiểm, nhưng là một dấu hiệu của một tình trạng bệnh nghiêm trọng. Nguyên nhân gây hoàng đảm cần được xác định chính xác và bạn cần nhớ rằng hoàng đảm không thể tự biến mất. Nếu bạn bị hoàng đảm, bạn phải đến khám bác sỹ để phát hiện nguyên nhân gây ra hoàng đảm và được điều trị kịp thời.

Tại sao Bilirubin lại tích tụ?

Sự tích tụ bilirubin có thể do tăng phá hủy hồng cầu bất thường, sỏi mật hoặc bệnh gan (như viêm gan hoặc xơ gan). Hoàng đảm đôi khi ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh ("bệnh vàng da trẻ sơ sinh") vì gan gan của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện để xử lý bilirubin trong cơ thể.

Các triệu chứng khác của tình trạng hoàng đảm có thể bao gồm:

  • Ngứa da
  • Thay đổi màu nước tiểu và màu phân (nước tiểu có thể nhợt nhạt hoặc màu vàng cam, phân có thể nhợt nhạt)
  • Mệt mỏi

Những xét nghiệm nào có thể được thực hiện?

Trong một số trường hợp, vàng da có thể là kết quả của một tình trạng bệnh đã biết. Ví dụ, nếu một người mắc bệnh gan bị vàng da, đó có thể là kết quả của những vấn đề tại gan. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là việc điều trị bệnh gan không đem lại hiệu quả như mong muốn, hoặc có một điều gì khác đang xảy ra. Nếu tình trạng vàng da không có nguyên nhân rõ ràng, bác sĩ có thể yêu cầu một loạt các xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây ra chứng hoàng đảm đó.

Một số xét nghiệm có thể bao gồm:

  • Xét nghiệm máu
  • Xét nghiệm chức năng gan
  • Công thức máu (CBC)
  • Điện giải
  • Men  Lipase
  • Virut viêm gan
  • Cholescintigraphy (HIDA scan)
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT)
  • Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP)
  • Sinh thiết gan
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI)
  • Siêu âm
  • Xét nghiệm nước tiểu
Hoàng đảm được điều trị như thế nào?

Hoàng đảm không thực sự là một tình trạng bệnh, nhưng là một dấu hiệu của một vấn đề khác. Vì vậy tình trạng hoàng đảm sẽ được điều trị bằng cách điều trị nguyên nhân gây ra sự tích tụ bilirubin. Nếu tình trạng vàng da do virus gây ra thì có thể không cần điều trị đặc biệt bởi vì cơ thể sẽ thanh thải bilirubin và virut. Đối với những tình trạng nghiêm trọng hơn, cần phải có những phương pháp điều trị khác để giúp gan kiểm soát bilirubin.

Dưới đây là một số tình trạng gây hoàng đảm có thể được điều trị:

  • Xơ gan do rượu hoặc viêm gan. Nếu đồ uống có cồn là nguyên nhân gây ra bệnh gan, ngưng uống rượu là điều rất quan trọng để giải quyết tình trang vàng da.
  • Thiếu máu. Nếu thiếu máu, thiếu hồng cầu, là nguyên nhân của vàng da, điều trị có thể bao gồm truyền máu.
  • Xơ gan. Xơ gan là giai đoạn cuối của bệnh gan mạn tính, và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Điều trị hoàng đảm do xơ gan sẽ tùy thuộc vào loại bệnh gan hiện có, nhưng có thể bao gồm việc sử dụng corticosteroid hoặc thuốc lợi tiểu.
  • Ngộ độc thuốc. Trong trường hợp một loại thuốc gây tổn thương gan, cần ngừng thuốc (bao gồm thuốc theo đơn, thuốc không kê đơn như acetaminophen và thuốc bất hợp pháp).
  • Sỏi mật. Sỏi mật dẫn đến vàng da có thể cần phải điều trị, điển hình là cắt bỏ túi mật.
  • Ung thư gan. Ung thư gan cần điều trị từ bác sĩ chuyên khoa, và có thể bao gồm xạ trị và hóa trị, cũng như dùng thuốc để điều trị hỗ trợ.
  • Bệnh vàng da sơ sinh. Bệnh vàng da sơ sinh là rất phổ biến, và thường sẽ tự biến mất mà không cần điều trị. Một số bác sỹ có thể khuyến nghị rằng trẻ sơ sinh phải tiếp xúc với ánh sáng mặt trời để tăng sản xuất vitamin D và làm sạch bilirubin. Trong những trường hợp khác, trẻ sơ sinh có thể được điều trị tại bệnh viện bằng cách sử dụng đèn chiếu đặc biệt có thể giúp giải quyết bệnh vàng da.
  • Viêm chít hẹp đường mật (PSC). Bệnh này có liên quan đến viêm loét đại tràng, và có thể gây vàng da. Điều trị phần lớn là để giúp quản lý các triệu chứng, và có thể bao gồm sử dụng cholestyramine hoặc diphenhydramine để kiểm soát tình trạng ngứa và sử dụng kháng sinh. Có thể cần phải phẫu thuật để mở ống mật và đặt stent để giữ cho ống mật luôn mở nếu đường mật bị tắc nghẽn. Ghép gan là phương pháp điều trị được sử dụng trong các trường hợp nặng.

Thông tin thêm trong bài viết: Các vấn đề về da ở trẻ sơ sinh

Bình luận
Tin mới
  • 04/07/2025

    Tìm hiểu về các loại bệnh võng mạc

    Có rất nhiều loại bệnh võng mạc khác nhau. Những bệnh này có thể do gen di truyền từ cha mẹ hoặc từ tổn thương võng mạc tích lũy trong suốt cuộc đời. Một số loại bệnh võng mạc phổ biến hơn các bệnh khác.

  • 03/07/2025

    5 lợi ích tiềm năng khi ăn chuối luộc

    Chuối là một trong những loại thực phẩm có lợi ích dinh dưỡng đáng kể. Vậy khi ăn chuối luộc có tác dụng gì?

  • 03/07/2025

    10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng

    Nhiễm ký sinh trùng có thể dẫn đến một loạt các vấn đề sức khỏe như các triệu chứng về tiêu hóa không rõ nguyên nhân, ngứa, thiếu máu, đau cơ và khớp, ăn không thấy no,… Cùng tìm hiểu về 10 dấu hiệu cho thấy có thể bạn đang nhiễm ký sinh trùng qua bài viết sau đây!

  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

Xem thêm