Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Triệu chứng và điều trị tình trạng hoàng đảm

Hoàng đảm không chỉ là tình trạng vàng da.

Hoàng đảm là gì?

Hoàng đảm (vàng da) là khi sự tích tụ bilirubin trong máu khiến da, niêm mạc, và phần trắng của mắt có màu vàng. Bilirubin là một chất màu vàng đỏ được sản sinh khi tế bào hồng cầu phân hủy. Nó được bài tiết nhờ gan vào mật rồi ra khỏi cơ thể theo phân.

Hoàng đảm không phải là một tình trạng nguy hiểm, nhưng là một dấu hiệu của một tình trạng bệnh nghiêm trọng. Nguyên nhân gây hoàng đảm cần được xác định chính xác và bạn cần nhớ rằng hoàng đảm không thể tự biến mất. Nếu bạn bị hoàng đảm, bạn phải đến khám bác sỹ để phát hiện nguyên nhân gây ra hoàng đảm và được điều trị kịp thời.

Tại sao Bilirubin lại tích tụ?

Sự tích tụ bilirubin có thể do tăng phá hủy hồng cầu bất thường, sỏi mật hoặc bệnh gan (như viêm gan hoặc xơ gan). Hoàng đảm đôi khi ảnh hưởng đến trẻ sơ sinh ("bệnh vàng da trẻ sơ sinh") vì gan gan của trẻ sơ sinh chưa hoàn thiện để xử lý bilirubin trong cơ thể.

Các triệu chứng khác của tình trạng hoàng đảm có thể bao gồm:

  • Ngứa da
  • Thay đổi màu nước tiểu và màu phân (nước tiểu có thể nhợt nhạt hoặc màu vàng cam, phân có thể nhợt nhạt)
  • Mệt mỏi

Những xét nghiệm nào có thể được thực hiện?

Trong một số trường hợp, vàng da có thể là kết quả của một tình trạng bệnh đã biết. Ví dụ, nếu một người mắc bệnh gan bị vàng da, đó có thể là kết quả của những vấn đề tại gan. Tuy nhiên, điều này cũng có nghĩa là việc điều trị bệnh gan không đem lại hiệu quả như mong muốn, hoặc có một điều gì khác đang xảy ra. Nếu tình trạng vàng da không có nguyên nhân rõ ràng, bác sĩ có thể yêu cầu một loạt các xét nghiệm để tìm ra nguyên nhân gây ra chứng hoàng đảm đó.

Một số xét nghiệm có thể bao gồm:

  • Xét nghiệm máu
  • Xét nghiệm chức năng gan
  • Công thức máu (CBC)
  • Điện giải
  • Men  Lipase
  • Virut viêm gan
  • Cholescintigraphy (HIDA scan)
  • Chụp cắt lớp vi tính (CT)
  • Nội soi mật tụy ngược dòng (ERCP)
  • Sinh thiết gan
  • Chụp cộng hưởng từ (MRI)
  • Siêu âm
  • Xét nghiệm nước tiểu
Hoàng đảm được điều trị như thế nào?

Hoàng đảm không thực sự là một tình trạng bệnh, nhưng là một dấu hiệu của một vấn đề khác. Vì vậy tình trạng hoàng đảm sẽ được điều trị bằng cách điều trị nguyên nhân gây ra sự tích tụ bilirubin. Nếu tình trạng vàng da do virus gây ra thì có thể không cần điều trị đặc biệt bởi vì cơ thể sẽ thanh thải bilirubin và virut. Đối với những tình trạng nghiêm trọng hơn, cần phải có những phương pháp điều trị khác để giúp gan kiểm soát bilirubin.

Dưới đây là một số tình trạng gây hoàng đảm có thể được điều trị:

  • Xơ gan do rượu hoặc viêm gan. Nếu đồ uống có cồn là nguyên nhân gây ra bệnh gan, ngưng uống rượu là điều rất quan trọng để giải quyết tình trang vàng da.
  • Thiếu máu. Nếu thiếu máu, thiếu hồng cầu, là nguyên nhân của vàng da, điều trị có thể bao gồm truyền máu.
  • Xơ gan. Xơ gan là giai đoạn cuối của bệnh gan mạn tính, và có nhiều nguyên nhân khác nhau. Điều trị hoàng đảm do xơ gan sẽ tùy thuộc vào loại bệnh gan hiện có, nhưng có thể bao gồm việc sử dụng corticosteroid hoặc thuốc lợi tiểu.
  • Ngộ độc thuốc. Trong trường hợp một loại thuốc gây tổn thương gan, cần ngừng thuốc (bao gồm thuốc theo đơn, thuốc không kê đơn như acetaminophen và thuốc bất hợp pháp).
  • Sỏi mật. Sỏi mật dẫn đến vàng da có thể cần phải điều trị, điển hình là cắt bỏ túi mật.
  • Ung thư gan. Ung thư gan cần điều trị từ bác sĩ chuyên khoa, và có thể bao gồm xạ trị và hóa trị, cũng như dùng thuốc để điều trị hỗ trợ.
  • Bệnh vàng da sơ sinh. Bệnh vàng da sơ sinh là rất phổ biến, và thường sẽ tự biến mất mà không cần điều trị. Một số bác sỹ có thể khuyến nghị rằng trẻ sơ sinh phải tiếp xúc với ánh sáng mặt trời để tăng sản xuất vitamin D và làm sạch bilirubin. Trong những trường hợp khác, trẻ sơ sinh có thể được điều trị tại bệnh viện bằng cách sử dụng đèn chiếu đặc biệt có thể giúp giải quyết bệnh vàng da.
  • Viêm chít hẹp đường mật (PSC). Bệnh này có liên quan đến viêm loét đại tràng, và có thể gây vàng da. Điều trị phần lớn là để giúp quản lý các triệu chứng, và có thể bao gồm sử dụng cholestyramine hoặc diphenhydramine để kiểm soát tình trạng ngứa và sử dụng kháng sinh. Có thể cần phải phẫu thuật để mở ống mật và đặt stent để giữ cho ống mật luôn mở nếu đường mật bị tắc nghẽn. Ghép gan là phương pháp điều trị được sử dụng trong các trường hợp nặng.

Thông tin thêm trong bài viết: Các vấn đề về da ở trẻ sơ sinh

Bình luận
Tin mới
  • 02/10/2025

    Tiêm phòng là chìa khóa "vàng" để phòng ngừa bệnh dại

    Trong bối cảnh đô thị hóa và sự gần gũi giữa con người với vật nuôi, bệnh dại vẫn là một mối đe dọa thầm lặng nhưng chết chóc. Đây là căn bệnh truyền nhiễm do virus gây ra, lây lan qua vết cắn hoặc tiếp xúc với động vật nhiễm bệnh, với tỷ lệ tử vong gần như tuyệt đối nếu không can thiệp kịp thời.

  • 02/10/2025

    Trung thu trọn vẹn: bí quyết giữ gìn sức khỏe cả nhà

    Tết Trung thu từ lâu đã trở thành biểu tượng của sự đoàn viên, gắn kết gia đình trong văn hóa Việt Nam. Dưới ánh trăng sáng, những chiếc bánh trung thu thơm ngon, mâm cỗ đầy ắp, và tiếng cười rộn rã của trẻ thơ tạo nên không khí ấm áp, khó quên.

  • 01/10/2025

    5 loại trái cây nên tránh nếu bị acid uric cao

    Tuy trái cây tốt cho sức khỏe nhưng thực tế, một số loại trái cây lại có thể gây bất lợi cho người bị acid uric cao.

  • 01/10/2025

    Các bài tập nhẹ nhàng cho người cao tuổi ngày vào thu

    Những ngày thu với tiết trời mát mẻ và trong lành chính là lúc lý tưởng để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể chất ngoài trời. Tuy nhiên, do sự thay đổi của thời tiết và thể trạng, người lớn tuổi cần lưu ý một số những điều quan trọng để đảm bảo an toàn và hiệu quả trong quá trình tập luyện.

  • 30/09/2025

    Cách chăm sóc dinh dưỡng sau phẫu thuật ung thư gan

    Sau phẫu thuật ung thư gan, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò then chốt trong việc phục hồi sức khỏe, tái tạo tế bào gan, ngăn ngừa biến chứng. Lựa chọn thực phẩm phù hợp, cân bằng các nhóm chất và áp dụng thói quen ăn uống khoa học sẽ giúp giảm áp lực cho gan, tăng sức đề kháng, cải thiện thể trạng…

  • 30/09/2025

    Những điều cần biết về rối loạn giọng nói

    Rối loạn giọng nói là một tình trạng phổ biến, thường vô hại, mô tả tình trạng suy giảm khả năng phát âm. Các triệu chứng và phương pháp điều trị tình trạng rối loạn giọng nói phụ thuộc vào nguyên nhân, chẳng hạn như viêm thanh quản, khối u trên dây thanh quản hoặc rối loạn liên quan đến thần kinh hoặc cơ ảnh hưởng đến giọng nói.

  • 29/09/2025

    7 món ăn nhẹ tốt nhất sau khi chạy bộ

    Bữa ăn nhẹ sau khi chạy bộ để bổ sung năng lượng và xây dựng cơ bắp là một phần quan trọng của quá trình tập luyện.

  • 29/09/2025

    Tia UV gây hại như thế nào?

    Chỉ số tia cực tím (UV) đo cường độ của các tia nắng có hại và có thể giúp bạn biết khi nào cần tránh nắng để bảo vệ làn da và sức khỏe mắt khỏi những tổn thương nghiêm trọng. Khi ở ngoài trời, mức UV cao có thể báo hiệu ba nguy cơ sức khỏe chính.

Xem thêm