Trẻ thường dậy thì ở độ tuổi nào?
Dậy thì được coi là sớm nếu xuất hiện trước 8 tuổi (bé gái) và 9 tuổi (bé trai). Quá trình này được coi là muộn nếu chưa bắt đầu ở tuổi 13 (nữ) và tuổi 14 (nam). Những nghiên cứu gần đây cho thấy, dậy thì xuất hiện ngày càng sớm hơn, đặc biệt là ở các bé gái.
Dậy thì bao gồm sự tăng trưởng nhanh của cơ và xương, sự thay đổi hình dáng và kích thước cơ thể cùng với sự hình thành khả năng sinh sản.
Dậy thì ở bé gái
Quá trình này thường bắt đầu khi các bé được 10,5 tuổi.
Dấu hiệu đầu tiên là ngực phát triển. Ngực nhú lên thành những cục nhỏ dưới núm vú, ở một hoặc cả hai bên. Những cục này có thể cứng và có kích thước khác nhau. Thời điểm này trẻ thường bắt đầu cao nhanh.
Sau khoảng 6 tháng, lông mu xuất hiện (mặc dù ở một số trẻ, mọc lông mu lại là biểu hiện đầu tiên của dậy thì), rồi đến lông nách.
Trong vài năm tiếp theo, ngực tiếp tục lớn lên, lông mu và cơ quan sinh dục ngoài tăng trưởng dần dần, dẫn tới kỳ kinh nguyệt đầu tiên. Thay đổi này thường xuất hiện vào 12,5 – 13 tuổi, khoảng 2 năm sau khi bắt đầu dậy thì.
Cơ thể tiếp tục phát triển và toàn bộ quá trình dậy thì hoàn tất sau 3-4 năm, với ngực, quầng vú và lông mu phát triển như ở người lớn.
Trong giai đoạn dậy thì, các bé gái thường cao trung bình 7 – 8 cm/năm, và đạt đỉnh điểm khi kỳ kinh đầu tiên xuất hiện. Trẻ thường dừng cao khoảng 2 năm sau khi có kinh.
Bảng tóm tắt những mốc thời gian chính trong giai đoạn dậy thì ở bé gái:
Độ tuổi |
Mốc thời gian |
Dấu hiệu dậy thì |
10,5 tuổi |
Bắt đầu dậy thì |
Ngực nhú lên |
Cao nhanh |
||
11 tuổi |
6-12 tháng sau khởi đầu |
Mọc lông mu |
Mọc lông nách |
||
Cơ quan sinh dục ngoài tăng trưởng |
||
12,5 tuổi |
2 năm sau khởi đầu |
Kỳ kinh nguyệt đầu tiên |
Chiều cao đạt đỉnh điểm |
||
13,5 – 14,5 tuổi |
3-4 năm sau khởi đầu |
Ngực, quầng vú và lông mu phát triển như ở người lớn |
Hoàn tất dậy thì |
||
14,5 tuổi |
2 năm sau khi có kinh |
Dừng cao |
Dậy thì ở bé trai
Quá trình này thường bắt đầu muộn hơn ở con trai, trung bình là 11,5 – 12 tuổi.
Dấu hiệu dậy thì đầu tiên là tăng kích thước tinh hoàn. Vài tháng sau, lông mu bắt đầu mọc. Lông mu, lông nách, tinh hoàn và dương vật tiếp tục phát triển.
Nam đạt tốc độ tăng chiều cao tối đa chậm hơn nữ 2-3 năm. Hiện tượng này thường bắt đầu bằng bàn tay và bàn chân to ra, rồi đến cánh tay và cẳng chân, thân và ngực phát triển.
Những thay đổi khác bao gồm giọng trầm hơn, cơ bắp to lên, có khả năng cương cứng và xuất tinh (đặc biệt là xuất tinh tự nhiên, còn gọi là ‘giấc mơ ướt’). Ở một số em trai, ngực có thể phát triển. Những thay đổi trên vẫn tiếp tục, quá trình dậy thì hoàn thành sau 3-4 năm với lông mu, tinh hoàn và dương vật đạt kích thước như ở người lớn. Tiếp theo ngực và râu phát triển. Các bé trai đạt tốc độ tăng trưởng cao nhất chậm hơn các bạn gái, thường là khi lên 14 tuổi. Dậy thì ở cả hai giới đều liên quan tới ra mồ hôi nách, cơ thể có mùi, nổi mụn trứng cá.
Bảng tóm tắt những mốc thời gian chính trong giai đoạn dậy thì ở bé trai:
Độ tuổi |
Mốc thời gian |
Dấu hiệu dậy thì |
11,5 đến 12 tuổi |
Bắt đầu dậy thì |
Tinh hoàn tăng kích thước |
Sau vài tháng |
Mọc lông mu |
|
Mọc lông nách |
||
Dương vật phát triển |
||
12,5 tuổi |
6 tháng sau mọc lông mu |
Bàn tay bàn chân to ra |
Tay chân phát triển |
||
Ngực và thân phát triển |
||
Giọng trầm đi |
||
Cơ bắp tăng |
||
Cương cứng, Xuất tinh |
||
14 tuổi |
Đạt chiều cao tối đa |
|
15-16 tuổi |
3-4 năm sau khởi đầu |
Lông mu, tinh hoàn và dương vật đạt kích thước như ở người lớn |
Ngực và râu phát triển |
||
Dừng cao |
* Những mốc thời gian nói trên chỉ mang tính tương đối, mỗi trẻ có nhịp độ phát triển riêng.
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dậy thì sớm ở trẻ em gái đang trở nên phổ biến hơn?
Theo một nghiên cứu mới đây, trẻ mẫu giáo dễ nổi nóng, khó bảo có thể được xem là một dấu hiệu cảnh báo trước nguy cơ mắc chứng tăng động giảm chú ý (ADHD) ở giai đoạn sau.
Các nhà khoa học đã phát hiện nhiều mối liên hệ đáng chú ý giữa nhóm máu và nguy cơ mắc các bệnh lý khác nhau.
Không ít phụ huynh đang nhầm lẫn dị ứng đạm sữa bò và bất dung nạp lactose ở trẻ đều là cùng một bệnh lý. Tuy nhiên, sự thật không phải như vậy. Cả hai tình trạng đều khác nhau về nguyên nhân, biểu hiện. Để có thể phân biệt rõ hơn, mời cha mẹ cùng tham khảo thông tin trong bài viết dưới đây!
Giãn phế quản là tình trạng các phế quản bị giãn ra và khó hồi phục được, dễ gây những biến chứng nguy hiểm, đe dọa tính mạng người bệnh nếu không được điều trị và quản lý bệnh tốt.
Mùa đông thường mang đến cảm giác uể oải khiến nhiều người muốn cuộn tròn trong chăn ấm áp hơn là ra ngoài vận động. Tuy nhiên, duy trì thói quen tập thể dục trong mùa lạnh lại mang đến nhiều lợi ích sức khỏe đáng kể. Trong bài viết dưới đây, Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích những lợi ích và cung cấp những lưu ý quan trọng để bạn tập luyện an toàn và hiệu quả trong những ngày giá rét.
Các biến chứng cho thai nhi có thể xảy ra trong thai kỳ nếu bạn là Rh âm tính và thai nhi là Rh dương tính. Vậy yếu tố Rh là gì và các biến chứng mà thai nhi có thể gặp phải nếu bị bất tương thích Rh là gì? Cùng Viện Y học ứng dụng tìm hiểu qua bài viết sau đây.
Giấc ngủ của trẻ có thể bị ảnh hưởng bởi sự thay đổi nhiệt độ, trẻ có thể dễ trở mình, ngủ không sâu giấc khi thời tiết chuyển lạnh dần. Vậy làm thế nào để đảm bảo con bạn có một giấc ngủ ngon và sâu trong những ngày đông giá rét? Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam khám phá những mẹo hữu ích dưới đây.
Da nhạy cảm là làn da dễ phản ứng với các tác nhân kích thích như thời tiết, dị ứng hoặc một số mỹ phẩm hóa chất nhất định. Da của bạn có thể chuyển sang màu đỏ, khô, châm chích, ngứa, căng, có thể nổi cục, vảy hoặc nổi mề đay khi gặp phải các tác nhân kích thích. Các tình trạng như bệnh chàm, viêm da tiếp xúc, bệnh trứng cá đỏ, v.v. thường là nguyên nhân khiến da trở nên nhạy cảm hơn.