Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Trẻ sinh non và tỷ lệ sống theo từng tuần

Trong quá trình mang thai, em bé sẽ trải qua nhiều giai đoạn tăng trưởng và phát triển. Trong trường hợp trẻ sinh non thiếu tháng, em bé sẽ chưa phát triển được toàn diện và có thể cần phải được can thiệp bằng thuốc sau khi sinh ra. Sinh non là một vấn đề phổ biến trên toàn thế giới. Mỗi năm có khoảng 15 triệu trẻ sinh non được sinh ra, chỉ tính riêng ở Mĩ, cứ 10 trẻ sinh ra sẽ có 1 trẻ sinh non. Tỷ lệ tử vong và sự phát triển của trẻ sinh non sẽ phụ thuộc vào việc trẻ sinh sớm trước bao lâu. Càng sinh gần ngày dự sinh, thì khả năng phát triển của trẻ sẽ càng tốt.

Định nghĩa về sinh non

Theo Tổ chức Y tế thế giới, sinh non được định nghĩa là khi em bé ra đời, còn sống trước 37 tuần của thai kỳ. Dựa vào tuổi thai, sinh non sẽ được chia thành các giai đoạn như sau:

  • Sinh rất non: trẻ sinh trước 28 tuần
  • Sinh non: trẻ sinh từ 28-32 tuần
  • Sinh non muộn: sinh từ tuần thứ 32 đến tuần thứ 37.

Các khuyến nghị thông thường hiện nay cho rằng trừ khi có các chỉ định cấp cứu hoặc vấn đề sức khỏe nghiêm trọng, nếu không, thì không nên sinh mổ hoặc kích thích chuyển dạ trước 39 tuần thai. Tuy nhiên, với sự phát triển của y học, theo thống kê, có tới 9 trên 10 trẻ sinh non có thể sống được và có sự phát triển bình thường.

Các yếu tố ảnh hưởng đến tỷ lệ sống của trẻ sinh non

Viện Sức khỏe Quốc gia Anh quan sát 4000 trẻ sơ sinh và thấy rằng, những yếu tố sau có thể ảnh hưởng đến tỷ lệ sống và tỷ lệ tàn tật ở trẻ sinh non:

  • Giới tính của trẻ
  • Tuổi của mẹ
  • Cân nặng sơ sinh của trẻ
  • Mẹ có mang đa thai hay không
  • Mẹ có sử dụng thuốc để kích thích sự phát triển của thai nhi hay không
  • Mẹ có mắc các tình trạng nhiễm trùng và các bệnh mạn tính (như tiểu đường, tăng huyết áp…)

Các nhà nghiên cứu thấy rằng, tỷ lệ sống và không bị tàn tật sẽ cao hơn khi trẻ sinh ra là trẻ gái, ở tuần thai lớn hơn, có cân nặng sơ sinh lớn hơn, mẹ chỉ mang 1 thai và mẹ có sử dụng thuốc như steroid trước sinh để kích thích sự phát triển của thai nhi.

Do trẻ sinh non không thể phát triển kịp đà tăng trưởng nên trẻ thường sẽ gặp phải các vấn đề sức khỏe bất thường. Năm 2018 trẻ sinh non và có cân nặng sơ sinh thấp chiếm khoảng 17% số ca tử vong ở trẻ sơ sinh. Tuy nhiên, những trẻ sinh non và có thể sống được nhưng thường sẽ gặp phải các vấn đề về hệ hô hấp, tiêu hóa hoặc các vấn đề về xuất huyết trong não. Trẻ cũng có thể có nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe lâu dài như bại não, gặp khó khăn trong việc học tập, chậm phát triển hoặc có kết quả học tập thấp hơn so với các bạn ở trường.

Chuyện gì sẽ xảy ra nếu trẻ sinh rất non?

Trẻ sinh rất non sẽ cần chăm sóc đặc biệt từ các chuyên gia, bao gồm cả các chuyên gia sản khoa, chuyên gia thần kinh, chuyên gia nhi khoa …v..v. Điều đầu tiên cần cân nhắc là sau khi trẻ rất non được sinh ra thì trẻ có khả năng thở được hay không và bác sĩ cùng với bố mẹ có quyết định làm hồi sức cho bé hay không. Khi các biện pháp hồi sức không có tác dụng, bác sĩ sẽ có các biện pháp để giúp em bé cảm thấy dễ chịu hơn, thay vì sử dụng các biện pháp điều trị để giúp trẻ sống sót. Trong những trường hợp này, điều trị sẽ phụ thuộc vào các yếu tố sau:

  • Não của trẻ có bị tổn thương hay không (có thể do thiếu oxy hoặc do xuất huyết)
  • Tình trạng sức khỏe chung của trẻ
  • Tuổi thai

Tháng đầu tiên sau khi sinh là giai đoạn quan trọng nhất vì đây là giai đoạn trẻ sẽ phải trải qua rất nhiều thay đổi quan trọng. Rất hiếm khi trẻ sinh trước 23 tuần thai có thể sống được. Trẻ sinh từ 23-25 tuần thai có thể sống được nhưng có thể sẽ mắc phải các tình trạng tàn tật suốt đời. Nguyên nhân là vì các cơ quan quan trọng của trẻ đều chưa được phát triển hoàn chỉnh.

Tỷ lệ sống sót ở trẻ sinh non

Dưới đây là tỷ lệ sống sót của trẻ sinh non ở các tuổi thai khác nhau:

  • Trẻ sinh dưới 24 tuần thai: trẻ sinh trước 24 tuần có rất ít cơ hội để sống sót, tỷ lệ sống sót thường chỉ dưới 50%. Tuy nhiên, nếu trẻ có thể sống được, trẻ có thể sẽ gặp phải các biến chứng suốt đời.
  • Trẻ sinh sau 24 tuần: trẻ sinh ở tuần thứ 26 có khoảng 78% khả năng sống sót. Tuy nhiên, về lâu dài, thì có 4 trên 10 trẻ sinh non sống ở tuần thai này sẽ gặp phải các vấn đề về thị lực, thính lực hoặc chậm phát triển trí tuệ
  • Trẻ sinh sau tuần 28: trẻ sinh từ tuần thứ 28 có tới 80-90% khả năng sống sót. Theo thống kê, nguy cơ phát triển các vấn đề sức khỏe lâu dài là khoảng 10%, bao gồm các vấn đề về hít thở, nhiễm trùng, các vấn đề về tiêu hóa và liên quan đến huyết học.
  • Trẻ sinh từ 30-32 tuần: khi trẻ sinh vào tuần thứ 32, tỷ lệ sống có thể lên tới 95%. Ngoài ra, nguy cơ tử vong và gặp phải các vấn đề sức khỏe lâu dài sẽ giảm đi đáng kể.
  • Trẻ sinh từ 34-36 tuần: trẻ sinh từ sau 34 tuần trở đi sẽ có sức khỏe tương tự như trẻ sinh ra đủ tháng. Do vậy, trẻ sẽ có nhiều khả năng khỏe mạnh bình thường như những trẻ sinh đủ tháng. Về lâu dài, trẻ cũng sẽ có khả năng phát triển tốt và thường sẽ khỏe mạnh như những trẻ khác. Tuy nhiên, bác sĩ vẫn sẽ khuyến nghị chăm sóc sơ sinh riêng cho những trẻ này trong vòng 1-2 tuần.
Nguy cơ tàn tật ở từng giai đoạn

Do các cơ quan của trẻ chưa trưởng thành, trẻ sinh non sẽ có thể gặp phải các biến chứng ngắn hạn và lâu dài. Trẻ sơ sinh sinh non có thể gặp phải nhiều vấn đề sức khỏe, bao gồm:

  • Các vấn đề về hô hấp: có thể là từ cơn thở nhanh thoáng qua cho đến chứng loạn sản phế quản phổi
  • Các vấn đề vè thần kinh: như điếc, mù, tăng hoặc giảm trương lực, phối hợp vận động kém hoặc bất thường về phát triển hệ thần kinh
  • Bại não: tình trạng khuyết tật vận động không tiến triển có thể dẫn đến viêm màng phổi, co cứng hoặc loạn trương lực cơ. Các dấu hiệu bại não có thể xuất hiện từ khi trẻ từ 1-3 tuổi.
  • Giảm khả năng học tập: biến chứng này sẽ xuất hiện khi trẻ bắt đầu đi học

Tỷ lệ mắc phải các vấn đề về sức khỏe có thể rất khác nhau tùy thuộc vào tuổi thai:

  • Trẻ sinh ở 24 tuần: 60% số trẻ có thể không bị tàn tật khi được 3 tuổi
  • Trẻ sinh ở 25 tuần: 70% sẽ không bị tàn tật khi được 3 tuổi
  • Trẻ sinh ở 26 tuần: 80% sẽ không bị tàn tật khi được 3 tuổi.

Có khoảng 50% số trẻ sinh từ 23-25 tuần sẽ phát triển các vấn đề liên quan đến hành vi và sự chú ý khi được 6 tuổi. Trẻ có thể sẽ gặp khó khan trong việc đến trường.

Gần 40% số trẻ sinh từ 25-26 tuần có thể phát triển các vấn đề liên quan đến thính lực, thị lực và các vấn đề về chậm phát triển trí tuệ. Những vấn đề này có thể sẽ là suốt đời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Kết nối yêu thương với em bé sơ sinh 

Ths. Liên Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo MomJunction)
Bình luận
Tin mới
  • 21/11/2024

    Trị bệnh Parkinson bằng Đông y có hiệu quả không?

    Do các loại thuốc Tây y điều trị bệnh Parkinson thường đi kèm với tác dụng phụ và nguy cơ “nhờn thuốc” khi dùng lâu dài, nhiều người tìm tới các phương pháp Đông y với hy vọng các loại thảo dược tự nhiên sẽ an toàn hơn với cơ thể.

  • 21/11/2024

    Tăng cường sức khỏe xương khớp cho người cao tuổi trong mùa đông

    Khi bước vào giai đoạn lão hóa, cơ thể con người trải qua nhiều thay đổi sinh lý, suy giảm chức năng của hệ cơ xương khớp và dễ mắc phải các bệnh lý về xương khớp, đặc biệt là trong mùa đông lạnh

  • 21/11/2024

    Tức giận - Kẻ thù thầm lặng của sức khỏe

    Tức giận là một cảm xúc bình thường mà ai cũng sẽ trải qua, bởi hiếm ai có thể giữ được bình tĩnh khi bị tấn công, xúc phạm, phản bội hay thất bại... Tuy nhiên, tức giận quá thường xuyên hoặc kéo dài có thể gây ra nhiều vấn đề đối với sức khỏe.

  • 21/11/2024

    Bệnh hô hấp và cách bảo vệ sức khỏe trong mùa lạnh

    Mùa đông đến đi kèm với sự thay đổi nhiệt độ đột ngột, không khí hanh khô và độ ẩm giảm. Những yếu tố này gây nên các bệnh về đường hô hấp, đặc biệt là ở trẻ nhỏ, người cao tuổi và những người có hệ miễn dịch yếu. Các bệnh lý đường hô hấp không chỉ gây khó chịu, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống mà còn có thể dẫn đến các biến chứng nguy hiểm nếu không được điều trị kịp thời.

  • 20/11/2024

    9 cách chữa đau chân tại nhà hiệu quả

    Đau chân là vấn đề phổ biến ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của nhiều người. Cùng tìm hiểu 9 phương pháp đơn giản, hiệu quả để chữa đau chân tại nhà. Áp dụng đúng cách, bạn có thể giảm đau, cải thiện lưu thông máu và tăng cường sức khỏe cho đôi chân của mình.

  • 19/11/2024

    Các phương pháp điều trị bênh tiêu chảy tự nhiên khi bạn đang cho con bú

    Thật khó khăn khi bạn phải đối mặt với bệnh tiêu chảy, nhất là khi bạn đang phải cho con bú. Trong bài viết này, Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ một số biện pháp khắc phục tự nhiên để điều trị bệnh tiêu chảy cho các bà mẹ vẫn đang trong thời kỳ nuôi con bằng sữa mẹ.

  • 18/11/2024

    Tại sao người đái tháo đường nên ăn rau đầu tiên?

    Ăn rau đầu tiên trong bữa ăn có tác dụng thế nào với người bệnh đái tháo đường? Thứ tự các ăn các món trong bữa ăn của người bệnh đái tháo đường có gì đặc biệt? Nhân Ngày thế giới phòng chống đái tháo đường 14/11, cùng tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 18/11/2024

    Ngày Trẻ em Thế giới: Bồi dưỡng sức khỏe thể chất và tinh thần cho trẻ

    Ngày Trẻ em Thế giới là dịp để chúng ta cùng nhau tôn vinh và bảo vệ thế hệ tương lai của đất nước. Trong bối cảnh cuộc sống hiện đại với nhiều thay đổi, việc chăm sóc sức khỏe toàn diện cho trẻ em càng trở nên quan trọng hơn bao giờ hết.

Xem thêm