Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Trào ngược axit khi mang thai: Nguyên nhân, chế độ ăn và biện pháp khắc phục tại nhà

Trào ngược axit là một cảm giác xảy ra khi axit từ dạ dày di chuyển lên cổ họng. Nó có thể gây ra tình trạng nôn trớ và cảm giác đau, rát ở ngực. Tên y khoa của trào ngược axit là trào ngược dạ dày thực quản.

Các triệu chứng chính của bệnh là trào ngược, các chất trong dạ dày trào ngược lên thực quản đến tận cổ họng hoặc miệng, ợ chua, tạo cảm giác nóng rát giữa ngực,...Các triệu chứng khác có thể xảy ra khác có thể bao gồm buồn nôn, khó nuốt, đau, khàn tiếng, ho dai dẳng,...Các yếu tố khác nhau có thể gây ra trào ngược axit. Tuy nhiên, nó thường xảy ra như một triệu chứng của thai kỳ, ảnh hưởng đến 17–45% những người đang mang thai. Trong hầu hết trường hợp, tình trạng này kết thúc ngay sau khi em bé được sinh ra.

Mối quan hệ giữa mang thai và trào ngược axit dạ dày

Những thay đổi về hormone ảnh hưởng đến áp suất trong cơ vòng thực quản, nơi kết nối thực quản với dạ dày. Điều này gây ra một loạt các quá trình khiến axit từ dạ dày trào lên thực quản (ống dẫn thức ăn). Bản thân tử cung có thể gây ra trào ngược axit bằng cách tạo áp lực lên dạ dày, khiến thức ăn trào lên thực quản. Các yếu tố khác của thai kỳ, chẳng hạn như thay đổi nhu động ruột hoặc việc sử dụng thuốc trong thai kỳ, cũng có thể đóng một vai trò nhất định trong việc gây ra trào ngược axit.

Nguyên nhân

Nguyên nhân của triệu chứng trào ngược axit là do axit từ dạ dày trào ngược lên thực quản. Những lý do đằng sau những thay đổi gây ra trào ngược axit có thể bao gồm:

  • thai kỳ
  • thừa cân
  • hút thuốc lá
  • dùng một số loại thuốc

Bất kỳ ai bị trào ngược axit nên liên hệ với bác sĩ nếu họ đang gặp các biến chứng của trào ngược axit, chẳng hạn như máu trong chất nôn hoặc phân. Với thai kỳ, có những yếu tố khác cần xem xét khi bị trào ngược axit. Một số lời khuyên để điều trị trào ngược axit trùng lặp với lời khuyên khi mang thai, chẳng hạn như tránh rượu và nicotin. Tuy nhiên, trong thời kỳ mang thai, nên hỏi ý kiến bác sĩ trước khi dùng thuốc để điều trị các triệu chứng. Ví dụ, có thể không an toàn khi dùng aspirin trong khi mang thai và nhiều loại thuốc không kê đơn để điều trị chứng trào ngược axit có chứa aspirin. Ngoài ra, thuốc kháng axit có chứa natri bicarbonat hoặc magiê trisilicat có thể gây ra các biến chứng trong thai kỳ. Điều này là do natri bicacbonat có thể khiến chất lỏng tích tụ, gây sưng tấy và magiê trisilicat có thể gây hại cho thai nhi.

Thay đổi lối sống và dùng thuốc

Điều trị trào ngược axit trong thai kỳ gần giống như điều trị trào ngược axit trong bất kỳ tình huống nào khác. Điều đầu tiên nên thử luôn là thay đổi lối sống. Các phương pháp giảm trào ngược axit trong thai kỳ có thể bao gồm những điều sau đây:

  • thay đổi thói quen ăn uống
  • tránh thuốc lá
  • tránh rượu
  • tránh mặc quần áo chật
  • thay đổi tư thế ngủ
  • cố gắng thư giãn

Tuy nhiên, cho dù có bị trào ngược axit hay không thì trong thời kỳ mang thai cũng nên tránh thuốc lá và rượu. Điều này là do những chất này làm giảm đáng kể cơ hội mang thai khỏe mạnh. Thói quen ăn uống có thể có ảnh hưởng lớn đến trào ngược axit, những thay đổi sau có thể hữu ích:

  • Ăn các bữa nhỏ hơn, đều đặn hơn trong ngày
  • Ngồi thẳng lưng khi ăn để thức ăn dễ dàng đi xuống thực quản
  • Chờ 2-3 giờ sau bữa ăn trước khi đi ngủ
  • Tránh sô cô la và bạc hà, vì chúng làm lỏng van giữa dạ dày và thực quản
  • Tránh caffein và thức ăn nhiều dầu mỡ, nhiều gia vị

Một thay đổi lối sống khác cần xem xét là thói quen ngủ. Nếu tình trạng trào ngược axit xảy ra vào ban đêm, bạn có thể nâng cao phần trên của đệm lên 6-8cm. Bằng cách này, vị trí của cơ thể vẫn khuyến khích thức ăn di chuyển xuống dưới, nhưng vẫn cho phép bạn nằm xuống để ngủ. Nếu thay đổi lối sống không hiệu quả, điều tiếp theo cần xem xét là dùng thuốc. Có các loại thuốc để làm giảm các triệu chứng của trào ngược axit. Tuy nhiên, thuốc thường phù hợp có thể không an toàn nếu bạn đang mang thai. Một người nên nói chuyện với nữ hộ sinh hoặc bác sĩ trước khi thử bất kỳ loại thuốc không kê đơn nào khi đang mang thai.

Khi nào cần liên hệ với bác sĩ

Bác sĩ có thể đề xuất các chiến lược điều trị và thuốc. Họ cũng có thể đánh giá để đảm bảo rằng các triệu chứng không phải do nguyên nhân nghiêm trọng hơn. Một người nên liên hệ với bác sĩ hoặc nữ hộ sinh nếu thuốc không kê đơn và thay đổi lối sống không giúp ích. Ngoài ra, trào ngược axit có thể gây ra các biến chứng cần được chăm sóc y tế. Bạn nên liên hệ với bác sĩ hoặc chuyên gia chăm sóc sức khỏe nếu gặp bất kỳ triệu chứng nào sau đây:

  • giảm cân không mong muốn
  • thường xuyên nôn mửa
  • máu trong chất nôn hoặc phân
  • viêm trong thực quản
  • ợ chua kéo dài hơn 3 tuần

Hầu hết mọi người đều bị trào ngược axit vào một thời điểm nào đó. Nó có thể là một tình trạng mạn tính hoặc cấp tính. Trào ngược axit thường gặp trong thời kỳ mang thai do sự thay đổi hormone và áp lực thể chất của thai nhi đang phát triển. Các triệu chứng của trào ngược axit xảy ra khi axit trong dạ dày trào lên thực quản. Nó có thể xảy ra nếu các cơ ở đáy thực quản bị lỏng lẻo, đáy thực quản ở vị trí sai hoặc nếu có sự gia tăng áp lực lên dạ dày. Có thể điều trị trào ngược axit bằng cách sử dụng các thay đổi tại nhà và bằng cách uống thuốc không kê đơn. Tuy nhiên, một số dạng thuốc trị trào ngược axit không thích hợp khi mang thai. Luôn kiểm tra xem thuốc có an toàn để dùng trong thai kỳ trước khi sử dụng không.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Đối phó với chứng trào ngược axit dạ dày trong thai kỳ

 

 

Hà Linh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (tổng hợp từ Medical News Today) -
Bình luận
Tin mới
  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

  • 15/08/2025

    Ăn bao nhiêu rau quả mỗi ngày là đủ?

    Rau xanh và trái cây tươi là nhóm thực phẩm thiếu yếu trong chế độ ăn hằng ngày nhưng nhiều người còn băn khoăn chưa biết lượng rau quả nên ăn mỗi ngày bao nhiêu là đủ?

  • 15/08/2025

    Người cao tuổi vẫn có thể bị suy dinh dưỡng?

    Người cao tuổi thường cần ít năng lượng hơn so với khi còn trẻ, nhưng nhu cầu về các chất dinh dưỡng thiết yếu (vitamin, khoáng chất, protein, chất béo lành mạnh, carbohydrate phức hợp) vẫn tương đương hoặc thậm chí cao hơn.

Xem thêm