Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tìm ra nguyên nhân khối u ung thư kháng thuốc cực nhanh

Các nhà nghiên cứu đã phát hiện ra lý do các khối u có thể nhanh chóng phát triển cơ chế để chống lại phương pháp trị liệu tốt nhất và mới nhất.

Phần lớn mã gene DNA được bao bọc bởi những phân tử siêu dài, vặn xoắn với nhau gọi là nhiễm sắc thể. Chúng ta có 46 nhiễm sắc thể, gồm 23 cặp. Các cặp nhiễm sắc thể giống hệt nhau và phân bố đều nhau khi các tế bào diễn ra sự phân chia. Bên trong các cơ quan tế bào gọi là ty thể cũng có những mảnh DNA.

Trong những trường hợp hiếm, người ta vẫn có thể tìm thấy DNA ngoài nhiễm sắc thể trôi nổi trong tế bào.

Kể từ những năm 1960, người ta biết trong các tế bào ung thư có chứa các DNA ngoài nhiễm sắc thể. Tuy nhiên, giới khoa học vẫn chưa có công cụ để kiểm tra nó một cách tỉ mỉ mãi cho đến gần đây.

Nhà nghiên cứu Paul Mischel của Viện nghiên cứu Ludwig (thuộc Trung tâm nghiên cứu ung thư ở San Diego - Hoa Kỳ) phát hiện ra, DNA ngoài nhiễm sắc thể có vai trò quan trọng trong những khối u của bộ não. Chúng được gọi là glioblastoma và có khả năng kháng thuốc rất nhanh.

Thông thường khi một nhà nghiên cứu muốn tìm hiểu về khả năng kháng cự của ung thư, họ muốn biết những gene nào đã ảnh hưởng đến hoạt động của ung thư.

Nhưng hiện nay, vị trí của gene không còn là thứ quan trọng nhất. Nghiên cứu của Mischel đã cho biết, việc biết vị trí gen cũng quan trọng như biết gene đó là gì?

"Sau nghiên cứu được xuất bản năm 2014 chúng tôi đã "vỡ" ra nhiều điều về DNA ngoài nhiễm sắc thể. Chúng phổ biến và gây nhiều hậu quả cho con người hơn là chúng ta tưởng", Mischel nói.

DNA ngoài nhiễm sắc thể có mối liên quan đến ung thư. (Ảnh: San Diego).

Trong những nghiên cứu gần đây, nhóm của Mischel đã phân tích hàng ngàn tế bào từ 117 khối u trong dòng tế bào của các bệnh nhân, 8 khối u lành từ các tình nguyện viên và 10 khối u không gây ung thư từ dòng tế bào.

Mischel và nhóm của ông ấy đã sử dụng nhiều thiết bị lâm sàng trong nhiều lĩnh vực như di truyền học tế bào, bộ gen, tin sinh học (lĩnh vực khoa học sử dụng các công nghệ của các ngành toán học ứng dụng, tin học, thống kê, khoa học máy tính, trí tuệ nhân tạo, hóa học và hóa sinh để giải quyết các vấn đề sinh học) để kiểm tra.

Sau khi phân tích, họ phát hiện DNA ngoài nhiễm sắc thể chiếm từ 40-90% trong khối u dòng tế bào. Có một điều ngạc nhiên là trong các khối u lành không hề chưa bất kì DNA ngoài nhiễm sắc thể nào cả.

Nhóm nghiên cứu đã tiến hành sắp xếp bộ gene của các tế bào khối u và sử dụng một thiết bị tìm kiếm phân tử gọi là kỹ thuật lai tại chỗ (phương pháp lai sử dụng một đoạn ADN, ARN bổ sung hoặc một đoạn axit nucleic đã biến đổi để xác định vị trí của một trình tự ADN hay ARN nhất định trên một phần mẫu mô) để kiểm tra. Những nhà nghiên cứu thấy những gene liên quan đến các loại khối u đều mang bộ mã của DNA ngoài nhiễm sắc thể.

Không giống như DNA nhiễm sắc thể và DNA ty thể, DNA ngoài nhiễm sắc thể không có vai trò trong việc phân bố lại các tế bào bố mẹ phân chia. Những tế bào con cái của chúng cũng không thừa hưởng bộ gene của bố mẹ.

Một máy tính mẫu đã được sử dụng để đẩy nhanh quá trình DNA ngoài nhiễm sắc thể lan qua các tế bào ung thư được phân chia. Bằng cách phân bố lại các gene đột biến gây ung thư không đều, khối u trở thành một cái "túi tổng hợp" của nhiều loại tế bào.

Các nhà khoa học cho rằng, ung thư đã tìm thấy cách để xâm nhập vào cơ thể thông qua các gene được phân bố ở trong các nhiễm sắc thể. Những tế bào có các gene được kết hợp chính xác, có khả năng cao hơn trong việc kháng cự lại thuốc ngăn chặn quá trình di căn của ung thư.

Bước nghiên cứu tiếp theo của Mischel và nhóm của ông là xác định các cơ chế mà khối u sử dụng để chứa các bản sao của DNA ngoài nhiễm sắc thể. Nghiên cứu sâu hơn sẽ giúp tìm ra các loại thuốc thích hợp, nhằm ngăn chặn sự phát triển quá nhanh của những loại ung thư này.

Theo Khám Phá
Bình luận
Tin mới
  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

  • 24/11/2025

    Chăm sóc đường hô hấp & phòng tránh viêm họng, cảm cúm hiệu quả

    Thời điểm giao mùa thu đông thời tiết thay đổi thất thường, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh đường hô hấp như virus và vi khuẩn phát triển mạnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các biện pháp thiết thực để phòng bệnh hô hấp, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe khi giao mùa.

  • 23/11/2025

    10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

    Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

Xem thêm