Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thời kỳ mãn kinh có thể gây mất ngủ không?

Sau khi mãn kinh, lượng hormone sản xuất từ buồng trứng, bao gồm estrogen và progesterone, sẽ thấp hơn nhiều so với trước đây. Đối với một số người, quá trình chuyển đổi này đi kèm với rối loạn giấc ngủ.

Mất ngủ là tình trạng khó ngủ, hay gặp khi một người trải qua thời kỳ mãn kinh và có thể xảy ra do thay đổi nội tiết tố. Nó cũng có thể là kết quả phụ của các triệu chứng khác của thời kỳ mãn kinh, chẳng hạn như bốc hỏa.

Một số người chỉ bị rối loạn giấc ngủ nhẹ hoặc thỉnh thoảng, nhưng đối với những người khác, chứng mất ngủ có thể nghiêm trọng. Theo một nghiên cứu năm 2018, 26% những người trải qua giai đoạn tiền mãn kinh và mãn kinh bị mất ngủ và chịu ảnh hưởng đến các hoạt động hàng ngày của họ.

Ở nữ, tỷ lệ mất ngủ tăng dần theo tuổi, tỷ lệ rối loạn giấc ngủ phổ biến như sau:

  • 16–42% ở tuổi tiền mãn kinh
  • 39–47% ở giai đoạn tiền mãn kinh
  • 35–60% sau mãn kinh

Tại sao mãn kinh gây mất ngủ?

Nghiên cứu về nguyên nhân chính xác của chứng mất ngủ trong thời kỳ mãn kinh không chỉ ra một nguyên nhân rõ ràng. Một số yếu tố có thể góp phần vào chứng mất ngủ, bao gồm:

Thay đổi nội tiết tố

Một số bằng chứng cho thấy rằng lượng hormone thấp có thể làm tăng khả năng mất ngủ trong thời kỳ mãn kinh. Có một mối tương quan giữa mức estradiol thấp và giấc ngủ kém. Điều này đặc biệt đúng nếu sự suy giảm nội tiết tố xảy ra nhanh chóng, giống như sau khi trải qua phẫu thuật cắt bỏ buồng trứng.

Bốc hỏa

Đôi khi, mất ngủ xảy ra trong thời kỳ mãn kinh vì bốc hỏa hoặc đổ mồ hôi ban đêm. Những triệu chứng này có thể làm gián đoạn giấc ngủ, gây ra tình trạng thức giấc thường xuyên.

Bốc hỏa, là một trong những triệu chứng được gọi là rối loạn vận mạch, thường gặp ở tuổi mãn kinh, ảnh hưởng đến75–85% những người trải qua thời kỳ mãn kinh.

Các cơn bốc hỏa gây ra cảm giác nóng đột ngột xung quanh mặt và cổ và thường đi kèm với đổ mồ hôi và tim đập nhanh.

Giảm melatonin

Melatonin là một loại hormone đóng vai trò quan trọng trong chu kỳ ngủ - thức, giúp duy trì giấc ngủ của con người. Nó đặc biệt quan trọng khi bắt đầu giấc ngủ.

Tuy nhiên, nồng độ melatonin dường như giảm theo tuổi tác, điều này có thể gây rối loạn giấc ngủ. Không rõ liệu có mối liên hệ giữa thời kỳ mãn kinh và sự suy giảm melatonin hay không. Một số bằng chứng cho thấy rằng có và những người trong thời kỳ hậu mãn kinh có ít melatonin hơn những người trong thời kỳ tiền mãn kinh.

Sức khỏe tinh thần

Đối với nhiều người, thời kỳ mãn kinh báo hiệu một sự thay đổi lớn. Đó cũng là một dấu hiệu cho thấy một người đang già đi. Điều này, cùng với các triệu chứng của thời kỳ mãn kinh, có thể ảnh hưởng đến sức khỏe tâm thần của một cá nhân.

Nhiều tình trạng sức khỏe tâm thần, bao gồm lo lắng và trầm cảm, cũng ảnh hưởng đến giấc ngủ. Ngược lại, mất ngủ cũng có thể làm tăng khả năng trầm cảm. Mối quan hệ giữa giấc ngủ và tâm trạng là hai chiều, và sự thay đổi nồng độ hormone cũng có thể đóng một vai trò nào đó.

Mất ngủ kéo dài bao lâu?

Mất ngủ kéo dài bao lâu trong và sau khi mãn kinh phụ thuộc vào nhiều yếu tố. Mỗi người trải qua thời kỳ mãn kinh đều có một trải nghiệm khác nhau. Một số sẽ thấy rằng các triệu chứng kéo dài hơn so với những người khác.

Mức độ hormone của một người có thể bắt đầu thay đổi 7–10 năm trước kỳ kinh cuối cùng của họ. Sau thời điểm này, họ có thể tiếp tục có các triệu chứng như bốc hỏa trong vài năm.

Nồng độ Estradiol tiếp tục giảm trong 1–6 năm đầu ở giai đoạn đầu sau mãn kinh, điều này có thể dẫn đến các triệu chứng như mất ngủ tiếp tục xảy ra.

Tuy nhiên, cần lưu ý rằng có những phương pháp điều trị và trị liệu có thể làm giảm tình trạng khó ngủ. Điều quan trọng nữa là phải giải quyết bất kỳ yếu tố nào khác có thể góp phần vào chất lượng giấc ngủ kém.

tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Teo âm đạo sau mãn kinh

Ths. Bs. Đoàn Ngọc Hà - Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM (theo Medical News Today) -
Bình luận
Tin mới
  • 20/08/2025

    Thực hư tin đồn acid folic gây độc và dẫn đến ung thư

    Gần đây, trên mạng xã hội lan truyền thông tin cho rằng dùng quá nhiều thực phẩm bổ sung và thực phẩm tăng cường acid folic có thể gây độc, thậm chí dẫn đến ung thư. Thực hư thông tin này ra sao?

  • 20/08/2025

    Dị ứng có thể gây chảy máu mũi không?

    Người lớn và trẻ em bị dị ứng đường hô hấp, chẳng hạn như viêm mũi dị ứng (viêm đường mũi sau khi tiếp xúc với chất gây dị ứng), có nguy cơ cao bị chảy máu cam.

  • 19/08/2025

    Cách làm mờ và loại bỏ đốm đồi mồi một cách tự nhiên

    Đốm đồi mồi là những vết sẫm màu, phẳng do tiếp xúc với ánh nắng mặt trời, thường xuất hiện trên mặt, tay và các vùng da hở khác. Hãy trao đổi với bác sĩ chuyên khoa da liễu trước khi sử dụng các biện pháp khắc phục tự nhiên.

  • 18/08/2025

    Sức khỏe tinh thần người cao tuổi tại Việt Nam: thực trạng, thách thức và giải pháp hướng tới một xã hội già hóa khỏe mạnh

    Sức khỏe tinh thần không chỉ đơn thuần là không mắc phải các bệnh tâm thần, mà còn là một trạng thái hạnh phúc, nơi mỗi cá nhân có thể nhận ra khả năng của mình, đối phó với những căng thẳng bình thường của cuộc sống, làm việc hiệu quả và đóng góp cho cộng đồng.

  • 18/08/2025

    Tiêu chảy mùa mưa lũ: Nguyên nhân, triệu chứng và cách phòng tránh

    Mỗi khi mùa mưa lũ đến, không chỉ cảnh quan thiên nhiên bị ảnh hưởng mà sức khỏe con người cũng đối mặt với nhiều nguy cơ, trong đó tiêu chảy là một trong những mối đe dọa phổ biến nhất. Nước lũ tràn ngập mang theo vô số vi sinh vật gây hại, làm ô nhiễm nguồn nước và thực phẩm, tạo điều kiện cho các mầm bệnh phát triển mạnh mẽ.

  • 17/08/2025

    8 nguyên nhân gây ra tình trạng răng khấp khểnh

    Răng khấp khểnh là tình trạng phổ biến và ảnh hưởng đến trẻ em, thanh thiếu niên và người lớn. Nguyên nhân bao gồm di truyền, răng mọc chen chúc, vấn đề về hàm, mất răng, chấn thương mặt và thói quen vệ sinh răng miệng không đúng cách.

  • 16/08/2025

    Tác động của mạng xã hội đến sức khỏe tinh thần giới trẻ

    Trong bối cảnh công nghệ phát triển mạnh mẽ, mạng xã hội đã trở thành một phần không thể thiếu trong cuộc sống hàng ngày, đặc biệt là đối với giới trẻ. Các nền tảng như Facebook, Instagram, TikTok, Thread không chỉ là công cụ giao tiếp, chia sẻ thông tin mà còn là nơi giải trí phổ biến. Tuy nhiên, bên cạnh những lợi ích rõ ràng, việc sử dụng mạng xã hội một cách mất kiểm soát đang đặt ra nhiều thách thức nghiêm trọng đối với sức khỏe tinh thần của thế hệ trẻ trên toàn cầu.

  • 16/08/2025

    Tầm quan trọng của việc tiêm chủng cho trẻ em và người lớn

    Việc tiêm chủng từ lâu đã được coi là một trong những thành tựu y học nổi bật, mang lại sự bảo vệ thiết yếu cho cả trẻ em và người lớn trước các bệnh truyền nhiễm nguy hiểm.

Xem thêm