Nguyên nhân dẫn đến xơ vữa động mạch khi mãn kinh
Xơ vữa động mạch là tình trạng các mảng bám tạo thành từ cholesterol, chất béo, các chất thải từ tế bào, calci và fibrin (một chất có nhiệm vụ làm đông máu) tích tụ ở thành động mạch. Nguy cơ xơ vữa động mạch tăng cao sau tuổi 45 và dễ xuất hiện ở người mắc các bệnh lý nền như: Mỡ máu cao, tăng huyết áp, đái tháo đường…
Theo nghiên cứu của Đại học Y Erasmus (Hà Lan), phụ nữ mãn kinh có nguy cơ mắc xơ vữa động mạch cao gấp 3,4 lần so với phụ nữ chưa mãn kinh. Các nhà khoa học bước đầu cho rằng, việc cơ thể thiếu hụt hormone nữ estrogen có ảnh hưởng đến tình trạng xơ vữa động mạch.
Mãn kinh là quá trình tất yếu của phụ nữ khi bước sang tuổi trung niên, đi kèm sự già hóa dần của buồng trứng và suy giảm hormone estrogen. Trong khi đó, hormone này lại ảnh hưởng ít nhiều tới khả năng chuyển hóa lipid ở gan.
Tình trạng suy giảm estrogen ở phụ nữ có liên quan đến nguy cơ xơ vữa động mạch.
Estrogen có thể điều hòa các chức năng sinh học ở gan qua rất nhiều cơ chế khác nhau. Khi estrogen suy giảm, khả năng chuyển hóa chất béo trung tính triglyceride giảm đi, khiến chỉ số triglyceride trong máu tăng dần. Đây là một trong những nguy cơ dẫn đến bệnh rối loạn mỡ máu, làm tăng nguy cơ mắc các biến chứng tim mạch như xơ vữa động mạch.
Có thể kết luận, mãn kinh đã làm mất đi sự miễn dịch tương đối của giới nữ đối với xơ vữa động mạch. Hậu quả của tình trạng này có thể ảnh hưởng tới tim mạch, não bộ và các mạch máu chi dưới. Khi lòng mạch hẹp dần, máu giàu oxy không thể lưu thông bình thường tới các bộ phận trên. Kéo theo đó là nguy cơ thiểu năng tuần hoàn não (đau đầu, chóng mặt, mất ngủ), bệnh mạch máu ngoại biên (tê bì chân tay, đau cách hồi), thậm chí là tai biến mạch máu não.
Dự phòng xơ vữa động mạch ở tuổi mãn kinh
Vì những lý do trên, phụ nữ ở tuổi mãn kinh cần luôn chú ý kiểm tra sức khỏe định kỳ, theo dõi sát sao các triệu chứng như đau đầu, hoa mắt, đau cơ bắp khi đi lại.
Do mãn kinh ảnh hưởng tới khả năng chuyển hóa, chị em cần kiểm soát chế độ dinh dưỡng hàng ngày để giảm thiểu các nguy cơ mỡ máu cao, đái tháo đường. Một số gợi ý dành cho phụ nữ mãn kinh gồm:
- Tập thể dục đều đặn để duy trì cân nặng ở mức hợp lý.
- Hạn chế uống rượu bia, hút thuốc lá.
- Hạn chế sử dụng muối ăn, không quá 5 - 6g/ngày.
- Bổ sung thực phẩm tươi, giàu vitamin và omega-3 để bảo vệ thành mạch máu trước nguy cơ hình thành các mảng xơ vữa.
- Hạn chế thực phẩm nhiều cholesterol như thịt mỡ, da, phủ tạng động vật. Tăng số ngày ăn cá, đậu trong tuần, dùng dầu thực vật để chế biến thức ăn...
Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Mãn kinh và loãng xương.