Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Thiếu máu, thiếu sắt ở bà bầu và hệ lụy

Khi mang thai, nếu chủ quan và không coi trọng chăm sóc và theo dõi thai kỳ, bà bầu có thể gặp hệ lụy là bị thiếu máu, thiếu sắt.

1. Vì sao phụ nữ mang thai cần phòng ngừa thiếu máu, thiếu sắt

Phụ nữ mang thai cần có hiểu biết để phòng ngừa thiếu máu, thiếu sắt giúp cho thai nhi khỏe mạnh.

Đối với bà bầu, nhu cầu các chất dinh dưỡng tăng cao nhằm đáp ứng cho sự phát triển của bào thai, nhau thai và tăng khối lượng hồng cầu ở mẹ.

Sắt tham gia vào quá trình tạo ra huyết sắc tố Hemoglobin - sắc tố trong tế bào hồng cầu có vai trò vận chuyển oxy đến tất cả các mô và cơ quan trong cơ thể. Ở phụ nữ có thai, bổ sung sắt là để tạo thêm máu cho cả mẹ và thai nhi. Lúc này, sắt là yếu tố cần thiết để đảm bảo quá trình vận chuyển oxy từ phổi đến các phần còn lại của cơ thể và chuyển qua nhau thai đến em bé.

Trong quá trình mang thai, tim của người mẹ phải hoạt động nhiều hơn bình thường để cung cấp máu nuôi dưỡng thai nhi. Kéo theo đó là thể tích máu cũng tăng 30 – 50% so với bình thường. Sự tăng thể tích máu này đòi hỏi cơ thể phải được nạp thêm lượng sắt và acid folic để tạo ra nhiều máu hơn cung cấp cho nhu cầu của cơ thể. Nếu không cung cấp đủ sắt, lượng huyết sắc tố cũng giảm theo. Điều này có thể làm giảm việc cung cấp oxy cho các tế bào và các cơ quan, từ đó có thể gây ra nhiều vấn đề cho sức khỏe của mẹ và thai nhi.

2. Nguyên nhân thiếu máu, thiếu sắt khi mang thai

Khi mang thai bà bầu bị nghén, mệt mỏi cũng dẫn đến tình trạng thiếu máu. Nguyên nhân chủ yếu là do ăn uống hằng ngày không cung cấp đủ nhu cầu.

Phụ nữ bị suy dinh dưỡng trước khi mang thai cũng gây thiếu máu khi mang thai nhiều hơn. Ảnh minh họa

Phụ nữ bị suy dinh dưỡng trước khi mang thai cũng gây thiếu máu khi mang thai nhiều hơn.

(Ảnh minh họa)

Thiếu máu khi mang thai xảy ra nhiều với thai phụ ở vùng nông thôn, vùng miền núi do điều kiện kinh tế còn khó khăn.

Phụ nữ bị suy dinh dưỡng trước khi mang thai cũng gây thiếu máu khi mang thai nhiều hơn.

3. Dấu hiệu khi bị thiếu máu, thiếu sắt khi mang thai

Bệnh nhân bị thiếu máu thiếu sắt khi xét nghiệm máu thấy hemoglobin (Hb) dưới 10,5g/dl, serum ferritin dưới 30g/dl, độ bão hòa transferrin dưới 20%. Bà bầu nên đi thăm khám bác sĩ chuyên khoa sản để kịp thời bổ sung thuốc, điều chỉnh chế độ ăn uống khi có các dấu hiệu sau:

  • Hay mệt mỏi, đau đầu, chóng mặt.
  • Cảm giác tim đập nhanh hơn bình thường mặc dù không gắng sức.
  • Tóc bị rụng không nguyên nhân. Móng tay chân nhợt nhạt dễ bong, gãy.
  • Da nhợt nhạt hoặc vàng.
  • Khó thở.
  • Hay bồn chồn, hồi hộp.
  • Thèm ăn những đồ lạ mà trước đây không ăn.

4. Hệ lụy của việc phụ nữ mang thai thiếu máu, thiếu sắt

Như đã cảnh báo, thai phụ thiếu máu thiếu sắt nếu không được điều trị, bổ sung kịp thời thì ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe cả mẹ và con. Với bà bầu sẽ bị sảy thai, bong nhau, tăng huyết áp thai kỳ, tiểu đường thai kỳ , tiền sản giật, băng huyết…khi thiếu máu, thiếu sắt.

Với thai nhi, trẻ sinh ra sẽ bị nhẹ cân, yếu. Thai nhi sinh non tháng. Khi điều trị bệnh thì bị kéo dài thời gian, dễ mắc bệnh hơn so với trẻ mà mẹ không bị thiếu máu, thiếu sắt.

Trẻ sơ sinh thiếu máu do thiếu sắt có thể gây ra ảnh hưởng đến trí não, làm suy giảm khả năng học tập của trẻ sau này. Con của những bà bầu bị thiếu máu giai đoạn sớm thai kỳ có nguy cơ bệnh tim mạch cao hơn trẻ khác khi đến tuổi trưởng thành.

5. Phòng ngừa thiếu máu, thiếu sắt

Để hạn chế thiếu máu, thiếu sắt ở bà bầu, không có giải pháp nào tối ưu hơn là phải đáp ứng đủ nhu cầu nặng lượng, các chất dinh dưỡng và chú trọng vào bữa ăn hằng ngày trong suốt  thai kỳ.

Thai phụ thiếu máu thiếu sắt nếu không được điều trị, bổ sung kịp thời thì ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe cả mẹ và con.

Thai phụ thiếu máu thiếu sắt nếu không được điều trị, bổ sung kịp thời thì ảnh hưởng rất lớn tới sức khỏe cả mẹ và con.

Bữa ăn hằng ngày cung cấp đủ các thành phần: đạm, sắt, vitamin. Đó là các chất có trong thịt, cá, lòng đỏ trứng gà, rau xanh, trái cây tươi.

Bổ sung các thực phẩm giàu acid folic như rau xanh, gan, thận, các loại nấm tươi, các loại đậu đỗ, hạt ngũ cốc…

Uống bổ sung chất sắt dạng viên hoặc dạng nước. Khi uống nên uống nhiều nước để tránh táo bón.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Thực phẩm dành cho người bệnh thiếu máu thiếu sắt.

Theo Sức Khỏe & Đời Sống
Bình luận
Tin mới
  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

Xem thêm