Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tăng testosterone ở phụ nữ?

Mặc dù testosterone được coi là hormone sinh dục nam, nhưng phụ nữ sản xuất một lượng nhỏ testosterone trong buồng trứng và tuyến thượng thận của họ.

Giống với hormone sinh dục nữ estrogen, testosterone đóng một vai trò trong sự tăng trưởng và duy trì khối lượng xương và mô sinh sản nữ. Những hormone này cũng ảnh hưởng đến hành vi. Trong bài viết này, hãy tìm hiểu về các tình trạng gây ra tăng testosterone ở phụ nữ, cũng như các triệu chứng và cách điều trị.

Mức testosterone bình thường

Mức testosterone bình thường ở nam giới là khoảng 280 đến 1.100 nanogram trên mỗi decilit (ng/dL). Phụ nữ tiết ra một lượng thấp hơn nhiều, với mức bình thường là từ 15 đến 70 ng / dL. Mức độ hormone được sản xuất trong cơ thể thay đổi mỗi ngày và suốt cả ngày. Mức testosterone cao nhất vào buổi sáng.

Các triệu chứng tăng testosterone ở phụ nữ

Các triệu chứng tăng testosterone ở phụ nữ có thể bao gồm thay đổi tâm trạng, giọng nói trầm, tóc mỏng và mụn trứng cá. Sự mất cân bằng testosterone ở phụ nữ có thể ảnh hưởng đến ngoại hình và sức khỏe tổng thể của họ. Các triệu chứng tăng testosterone ở phụ nữ bao gồm:

  • mụn
  • giọng nói trầm
  • lông thừa trên mặt và cơ thể
  • tăng khối lượng cơ
  • kinh nguyệt không đều
  • âm vật lớn hơn bình thường
  • mất ham muốn tình dục
  • thay đổi tâm trạng
  • giảm kích thước ngực
  • mái tóc mỏng

Tăng testosterone nghiêm trọng ở phụ nữ có thể gây béo phì và vô sinh.

Nguyên nhân

Tăng testosterone ở phụ nữ thường do một tình trạng bệnh lý tiềm ẩn, chẳng hạn như:

Tăng sản thượng thận bẩm sinh (CAH)

Tăng sản thượng thận bẩm sinh là thuật ngữ chỉ một nhóm các rối loạn di truyền ảnh hưởng đến tuyến thượng thận. Các tuyến này tiết ra hormone cortisol và aldosterone, có vai trò quản lý sự trao đổi chất và huyết áp. Các tuyến thượng thận cũng sản xuất các hormone sinh dục nam DHEA và testosterone.

Những người bị tăng sản thượng thận bẩm sinh thiếu một trong những enzym cần thiết để điều chỉnh việc sản xuất các hormone này, vì vậy họ tiết ra quá ít cortisol và quá nhiều testosterone. Tăng sản thượng thận bẩm sinh có thể nhẹ (tăng sản thượng thận không phân loại) hoặc nặng (tăng sản thượng thận cổ điển).

Các triệu chứng ở phụ nữ bao gồm:

  • giọng trầm
  • lông mu xuất hiện sớm
  • mở rộng âm vật
  • lông thừa trên cơ thể
  • lông mặt
  • kinh nguyệt không đều hoặc không có
  • mụn trứng cá nặng
  • chiều cao thấp khi trưởng thành nhưng thời thơ ấu phát triển nhanh

Mặc dù không có cách chữa trị tình trạng tăng sản thượng thận bẩm sinh nhưng hầu hết những người mắc bệnh có thể được điều trị để giảm các triệu chứng và cải thiện chất lượng cuộc sống của họ.

Rậm lông

Rậm lông được đặc trưng bởi tình trạng mọc lông không mong muốn ở phụ nữ. Đây là một tình trạng nội tiết tố được cho là có liên quan đến di truyền.

Các triệu chứng bao gồm mọc lông ở các vị trí của nam giới, lông có màu sẫm và thô. Nó thường ảnh hưởng đến:

  • lưng
  • ngực
  • mặt

Trong trường hợp testosterone cao quá mức, các triệu chứng khác cũng sẽ xuất hiện, bao gồm:

  • mụn
  • hói
  • giọng nói trầm hơn
  • mở rộng âm vật
  • tăng khối lượng cơ
  • giảm kích thước ngực

Các biện pháp điều trị tại nhà và điều trị y tế giúp nhiều phụ nữ kiểm soát các triệu chứng rậm lông.

Hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS)

Buồng trứng đa nang là một rối loạn nội tiết tố phổ biến ảnh hưởng đến phụ nữ trong độ tuổi sinh sản. Buồng trứng đa nang ảnh hưởng đến từ 8 đến 20 phần trăm phụ nữ trên toàn thế giới. Phụ nữ thường không được chẩn đoán cho đến khi họ ở độ tuổi 20 và 30, nhưng trẻ em từ 11 tuổi trở lên có thể bị ảnh hưởng.Các triệu chứng của buồng trứng đa nang bao gồm:

  • buồng trứng to, phát triển thành nang và không giải phóng trứng thường xuyên
  • lông thừa trên cơ thể
  • kinh nguyệt không đều, không thường xuyên hoặc kéo dài

Buồng trứng đa nang có thể dẫn đến một số biến chứng, bao gồm:

  • Trầm cảm
  • bệnh tim
  • khô hạn
  • sẩy thai
  • béo phì
  • chứng ngưng thở lúc ngủ
  • bệnh tiểu đường loại 2

Các bác sĩ không biết nguyên nhân gây ra buồng trứng đa nang, mặc dù di truyền và lượng insulin dư thừa có thể đóng một vai trò nào đó.

Chẩn đoán

Bác sĩ có thể yêu cầu lấy mẫu máu để chẩn đoán testosterone cao ở phụ nữ. Bác sĩ có thể chẩn đoán tăng testosterone ở phụ nữ dựa trên những điều sau:

Khám sức khỏe tổng thể

Khi khám sức khỏe, bác sĩ sẽ tìm các triệu chứng như:

  • mụn
  • lông thừa trên cơ thể
  • mọc lông mặt

Bác sĩ cũng sẽ hỏi về:

  • ham muốn tình dục
  • chu kỳ kinh nguyệt bất thường
  • thay đổi tâm trạng

Nếu nghi ngờ buồng trứng đa nang, bác sĩ có thể kiểm tra trực quan và bằng tay vùng xương chậu để tìm các bất thường.

Xét nghiệm máu

Nếu các triệu chứng cho thấy mức testosterone cao, bác sĩ sẽ lấy mẫu máu và xét nghiệm nồng độ hormone. Họ cũng có thể kiểm tra mức độ glucose và cholesterol.

Thông thường, máu sẽ được lấy vào buổi sáng khi nồng độ testosterone cao nhất.

Siêu âm

Để kiểm tra tình trạng buồng trứng đa nang, bác sĩ có thể tiến hành siêu âm buồng trứng và tử cung.

Điều trị

Phương pháp điều trị tình trạng tăng testosterone sẽ phụ thuộc vào nguyên nhân cơ bản của nó. Thông thường, bác sĩ sẽ đề nghị cả thay đổi lối sống và dùng thuốc. Một số phương pháp điều trị cũng có thể được sử dụng để kiểm soát tình trạng lông mọc không mong muốn.

Thuốc

Tăng testosterone ở phụ nữ và các bệnh liên quan có thể được điều trị bằng các loại thuốc sau:

  • Eflornithine, một loại kem bôi trực tiếp lên da để làm chậm sự phát triển của lông mặt mới.
  • Glucocorticosteroid, một loại hormone steroid có tác dụng giảm viêm trong cơ thể.
  • Metformin, một phương pháp điều trị bệnh tiểu đường loại 2.
  • Progestin, một loại hormone có thể điều hòa kinh nguyệt và cải thiện khả năng sinh sản.
  • Spironolactone, một loại thuốc lợi tiểu giúp điều chỉnh lượng nước và muối và giảm sự phát triển quá mức của tóc ở phụ nữ.

Thuốc tránh thai đường uống cũng có thể được kê đơn, vì phương pháp điều trị này giúp ngăn chặn lượng testosterone dư thừa. Những loại thuốc tránh thai tốt nhất cho những trường hợp tăng testosterone và chứng rậm lông là những loại có chứa liều lượng thấp của norgestimate, Pregodene và desogestrel. Tuy nhiên, thuốc tránh thai có thể không phù hợp với phụ nữ đang muốn mang thai, đồng thời có thể gây tác dụng phụ.

Các liệu pháp tẩy lông

Liệu pháp laser có thể giúp kiểm soát lông không mong muốn. Cả liệu pháp điện phân và laser đều có thể được sử dụng để kiểm soát lông không mong muốn. Tuy nhiên, những phương pháp điều trị này sẽ không giải quyết được tình trạng mất cân bằng nội tiết tố tiềm ẩn.

  • Điện phân là việc đưa một cây kim siêu nhỏ vào từng nang lông. Một xung dòng điện đi qua kim và làm tổn thương nang lông khiến nó không thể mọc lông mới. Nhiều phương pháp điều trị có thể được yêu cầu.
  • Liệu pháp laser là ánh sáng laser sẽ được chiếu vào các nang lông để làm tổn thương chúng. Lưu ý rằng những phương pháp điều trị triệt lông này có thể gây ra phản ứng phụ và có thể có những rủi ro liên quan khác.

Thay đổi lối sống

Một số thay đổi lối sống sau đây có thể làm giảm testosterone ở phụ nữ, trong khi những thay đổi khác chỉ đơn giản là kiểm soát các triệu chứng.

Đạt được và duy trì cân nặng hợp lý

Đạt được cân nặng hợp lý có thể giúp giảm các triệu chứng của sự cân bằng nội tiết tố. Giảm thậm chí từ 5 đến 10 phần trăm trọng lượng cơ thể có thể cải thiện các triệu chứng buồng trứng đa nang, giảm mức testosterone và giúp ngăn ngừa các biến chứng, bao gồm cả vô sinh.

Quản lý lông tóc không mong muốn

Một số phụ nữ chọn cách điều trị mọc lông trên mặt và cơ thể bằng cách nhổ, cạo, tẩy lông hoặc sử dụng thuốc tẩy lông bằng hóa chất.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Các bệnh thường gặp ảnh hưởng đến tử cung

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo MedicalNewsToday) -
Bình luận
Tin mới
  • 20/05/2025

    Cải thiện thói quen ăn sáng để khởi đầu ngày mới tốt hơn

    Bữa sáng là bữa ăn giúp cung cấp năng lượng và dưỡng chất cần thiết cho cơ thể bắt đầu ngày mới. Khắc phục những sai lầm phổ biến sau giúp bạn duy trì thói quen ăn sáng khoa học và lành mạnh.

  • 20/05/2025

    6 mẹo chữa nghẹt mũi tại nhà hiệu quả nhất

    Nghẹt mũi là một dấu hiệu khó chịu, rất thường gặp khi chúng ta bị cảm cúm, nhiễm lạnh. Hiện vẫn chưa có cách chữa khỏi bệnh cảm lạnh thông thường, nhưng có rất nhiều mẹo tại nhà có thể làm giảm tình trạng nghẹt mũi do chứng cảm lạnh gây nên. Bài viết này sẽ phân tích các biện pháp khắc phục tình trạng nghẹt mũi tại nhà tốt nhất cùng với những điều cần tránh.

  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

Xem thêm