Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tại sao ung thư gia tăng ở người trẻ?

Ung thư trước đây được coi là bệnh của người lớn tuổi, hiện đang được chẩn đoán thường xuyên hơn ở những người trẻ tuổi. Bởi vì những người trẻ tuổi không được sàng lọc thường xuyên nhiều loại ung thư cho đến giữa tuổi 40, nhiều trường hợp không được phát hiện cho đến khi được chẩn đoán ở giai đoạn muộn, nguy hiểm cho sức khỏe.

Tại sao ung thư gia tăng ở người trẻ?

Trên toàn cầu, theo thống kê vào năm 2019, ung thư là nguyên nhân gây tử vong phổ biến thứ tư ở những người từ 15 đến 39 tuổi và các quốc gia có nền kinh tế và xã hội phát triển nhất đã chứng kiến ​​​​sự gia tăng lớn nhất về chẩn đoán ung thư khởi phát sớm. Theo nghiên cứu được công bố trên tạp chí BMJ Oncology, trên toàn cầu, từ năm 1990 đến năm 2019, các trường hợp ung thư mới ở độ tuổi trẻ tăng mạnh khoảng 79%. Ngoài ra, các bệnh ung thư trước đây được coi là phổ biến hơn ở các nhóm tuổi lớn hơn hiện đang được chẩn đoán ở những người trẻ tuổi, bao gồm ung thư đại trực tràng, vú, thực quản, dạ dày và tuyến tụy, cùng những bệnh khác

Tại sao các trường hợp ung thư gia tăng trong giới trẻ?

Các nhà nghiên cứu phần lớn đồng ý rằng những thay đổi trong lối sống là nguyên nhân chính gây ra nguy cơ ung thư. Ăn thực phẩm chế biến sẵn và nhiều thịt đỏ, uống đồ uống có đường, không tập thể dục đầy đủ và ngủ không ngon giấc đều có thể khiến con người dễ bị ung thư hơn.

Xu hướng ung thư khởi phát sớm dường như có mối liên hệ đặc biệt chặt chẽ với tỷ lệ béo phì ngày càng tăng. Nhiều nghiên cứu cho rằng tỷ lệ béo phì ngày càng tăng làm tăng đột biến bệnh ung thư đường tiêu hóa ở người trẻ tuổi. Béo phì có thể dẫn đến bệnh ác tính do viêm, thay đổi nội tiết tố và bản thân nó có thể là nguyên nhân gây ra ung thư đại trực tràng.

Có một số lý do khiến việc chẩn đoán ung thư ở người trẻ có thể bị trì hoãn:

  • Hầu hết thanh niên có xu hướng khá khỏe mạnh và có thể không đi khám bác sĩ trừ khi họ cảm thấy thực sự cần thiết. Điều này đặc biệt đúng với những chàng trai trẻ.
  • Những năm tháng trưởng thành của thanh niên thường là thời kỳ chuyển tiếp, khi mọi người bắt đầu sống tự lập và xác lập bản sắc cũng như lối sống của riêng mình. Những mối quan tâm khác ngoài sức khỏe như học đại học, bắt đầu sự nghiệp, dành thời gian cho bạn bè, hẹn hò hay lập gia đình thường được ưu tiên cao hơn vào thời điểm này. Nhiều thanh niên thậm chí còn không khám sức khỏe định kỳ thường xuyên.
  • Vấn đề tài chính có thể ảnh hưởng đến việc một người có đi khám bác sĩ hay không. Ví dụ, những người trong nhóm tuổi này có nhiều khả năng không có bảo hiểm y tế hoặc chỉ được bảo hiểm rất hạn chế. Điều này có thể góp phần khiến người trẻ không muốn hoặc không thể gặp bác sĩ ngay lập tức.
  • Ngay cả khi một người trẻ tuổi đến gặp bác sĩ khi có các triệu chứng, ung thư thường không nằm trong danh sách các nguyên nhân có thể xảy ra vì nó không phổ biến ở nhóm tuổi này. Các bác sĩ có thể cho rằng các triệu chứng như đau hoặc cảm thấy mệt mỏi là do các nguyên nhân khác phổ biến hơn, và điều đó có thể làm trì hoãn chẩn đoán ung thư.

Các dấu hiệu và triệu chứng có thể có của bệnh ung thư ở người trẻ tuổi

Có nhiều lý do khiến bệnh ung thư ở người trẻ tuổi có thể không được nhận biết ngay lập tức. Đôi khi các triệu chứng ban đầu của bệnh ung thư có thể trùng lặp với các triệu chứng của các bệnh phổ biến khác. Những dấu hiệu như cảm thấy mệt mỏi, suy sụp, ốm yếu hoặc có những vết sưng tấy hoặc vết bầm tím có thể che giấu những dấu hiệu ban đầu của bệnh ung thư. Nhưng điều quan trọng là phải chú ý các dấu hiệu và triệu chứng phổ biến của bệnh ung thư bao gồm:

  • Xuất hiện khối u bất thường, đặc biệt là ở cổ, vú, bụng hoặc tinh hoàn
  • Mệt mỏi và mất năng lượng không rõ nguyên nhân
  • Dễ bầm tím
  • Chảy máu bất thường
  • Đau liên tục ở một bộ phận của cơ thể
  • Sốt hoặc bệnh không rõ nguyên nhân mà không khỏi
  • Đau đầu thường xuyên, đôi khi kèm theo nôn mửa
  • Thay đổi thị lực đột ngột
  • Chán ăn hoặc giảm cân không rõ nguyên nhân
  • Xuất hiện các nốt ruồi mới hoặc đốm khác trên da hoặc thay đổi về kích thước, hình dạng hoặc màu sắc

Người trẻ có nên tầm soát ung thư?

Sàng lọc là xét nghiệm một căn bệnh như ung thư ở những người không có bất kỳ triệu chứng nào. Bệnh ung thư không phổ biến ở độ tuổi từ 20 đến 39, vì vậy không có nhiều xét nghiệm sàng lọc được khuyến nghị rộng rãi để tìm kiếm bệnh ung thư ở những người trong độ tuổi này nếu không có nguy cơ khác làm gia tăng khả năng bị bệnh. Những người khỏe mạnh dưới 45 tuổi thường không đủ điều kiện để tầm soát ung thư ngoại trừ việc phát hiện ung thư cổ tử cung. Các bác sĩ có thể tìm thấy các dấu hiệu sớm của bệnh ung thư ở những người trẻ tuổi khi khám sức khỏe hoặc xét nghiệm để tìm một triệu chứng hoặc tình trạng không liên quan. Ví dụ, đôi khi, xét nghiệm máu định kỳ lại đưa ra các dấu hiệu của ung thư tuyến giáp hoặc thận.

Trong một số trường hợp, sàng lọc sớm hơn hoặc thường xuyên hơn cũng không phải là khuyến nghị cho phát hiện hoặc phòng ngừa sớm ung thư.

Bác sĩ Nguyễn Hoài Thu - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (Tổng hợp)
Bình luận
Tin mới
Xem thêm