Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tác nhân “không ngờ” có thể kích thích cơn đau mãn tính

Có lẽ không có cảm giác nào tệ hơn là bạn bị đeo bám bởi các cơn đau mãn tính dai dẳng. Việc điều trị các cơn đau này cũng không chỉ đơn thuần và dễ dàng như điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn.

Tác nhân “không ngờ” có thể kích thích cơn đau mãn tính

Nguyên nhân của các cơn đau mãn tính thường bắt nguồn từ sự kết hợp của các vấn đề về cảm xúc, thể chất và nhiễm trùng mà bệnh nhân gặp phải.

Các chuyên gia đã khám phá ra rằng, một số yếu tố “gây ngạc nhiên” sau đây lại có thể là nguyên nhân gây nên các cơn đau mãn tính:

Tổn thương tâm lý

Các bác sỹ nhận thấy những tổn thương sâu sắc về mặt tâm lý từ những sự việc ở quá khứ do bị lạm dụng hay các nguyên nhân gây căng thẳng, stress có thể gây ra những cơn đau mãn tính về thể chất. Mặc dù chưa có nghiên cứu nào chứng minh mối liên quan giữa hai yếu tố này, nhưng trên lâm sàng cho thấy những bệnh nhân bị đau mãn tính mà không đáp ứng với phương pháp điều trị truyền thống thường đã trải qua một số sự việc trong quá khứ gây tổn thương nặng nề tới tâm lý.

Một giả thuyết cho rằng những tổn thương tâm lý, chấn thương về thể chất hoặc độc tố từ môi trường dường như có khả năng kích thích các tế bào thần kinh đệm là những phân tử tồn tại trong hệ thần kinh trung ương, làm sản xuất ra liên tục các chất hóa học gây viêm khi cơ thể bị stress. Cơ thể sẽ đáp ứng với phản ứng viêm này theo hai cách: gây ra các cơn đau mãn tính về thể chất hoặc các rối loạn về tâm lý như trầm cảm và lo lắng.

Thuốc giảm đau

Bạn tin hay không: chính việc lạm dụng thuốc giảm đau sẽ giảm khả năng chịu đựng của cơ thể với cơn đau. Khi đó, bạn sẽ cần tăng liều thuốc hơn nữa mới có tác dụng giảm đau. Chính điều đó sẽ dẫn tới hiện tượng tăng nhạy cảm với cơn đau về lâu dài.

Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng với các thuốc giảm đau nhóm opoid như hydrocodone (Vicodin) hay oxycodone (Oxycontin). Việc sử dụng các thuốc để đối phó với cơn đau mạn tính chỉ nên là giải pháp tạm thời.

Chất lượng giấc ngủ thấp

Những cơn đau thường tăng lên khi chất lượng giấc ngủ của người bệnh giảm xuống. Ngủ sâu là khoảng thời gian mà các cơ được tăng tưới máu để giúp các mô được sửa chữa những tổn thương, hồi phục và khỏe mạnh. Bạn có thể nhận thấy các cơn đau cơ tăng lên đáng kể chỉ trong vòng một tuần nếu không được ngủ sâu và đủ giấc.

Trong trường hợp này, các loại thuốc ngủ sẽ không giúp ích được gì do chúng chỉ làm bạn muốn ngủ chứ không hề cải thiện chất lượng giấc ngủ. Điều đó có nghĩa là bạn có thể không thể đạt tới giai đoạn ngủ sâu đủ để giúp làm dịu cơn đau.

Thử các biện pháp thư giãn như tập thở, yoga hoặc thiền giúp bạn giảm căng thẳng, tăng chất lượng giấc ngủ dường như mang đến hiệu quả cho bạn nhiều hơn trong việc giảm đau mãn tính.

Những vấn đề về tiêu hóa

70% hệ thống miễn dịch của bạn nằm tại ruột, bao gồm một hệ thống dầy đặc các dây thần kinh, những vi nhung mao có thể ngăn cản sự hấp thu quá nhiều các chất độc hại, và hệ thống lợi khuẩn đường ruột. Uống quá nhiều thuốc giảm đau, mắc chứng không dung nạp với một số thực phẩm như gluten có thể gây tổn thương các đầu dây thần kinh, các nhung mao và thậm chí có thể hủy diệt vi khuẩn chí đường ruột.

Khi “ruột bị rò rỉ”, những thức ăn không được tiêu hóa (đôi khi là các protein như gluten), vi khuẩn và những hóa chất trong môi trường có thể kích thích các tế bào đệm và gây ra những cơn đau mãn tính.

Thiếu magie

Magie là khoáng chất có hàm lượng cao thứ 4 trong cơ thể. Nếu không nạp đủ magie thì bạn có nguy cơ gặp phải nhiều vấn đề về sức khỏe. Trên thực tế, có tới 57% người Mỹ không cung cấp đủ lượng magie cho cơ thể.

Loại khoáng chất thiết yếu này có khả năng ức chế receptor glutamate tại não, đây là một chất dẫn truyền thần kinh có thể khiến các nơ-ron thần kinh trở nên nhạy cảm quá mức với cơn đau.

Mọi người đều có thể dễ dàng nạp đủ lượng magie khuyến nghị hàng ngày thông qua một số thực phẩm như các loại rau lá xanh, mơ khô, quả bơ, gạo nâu, hạnh nhân, hạt điều và chuối.

Bệnh Lyme

Lyme là căn bệnh do vật chủ trung gian truyền bệnh phổ biến nhất tại Mỹ chủ yếu do ve, bét gây ra. Ước tính có khoảng 32.000 ca bệnh được chẩn đoán mỗi năm, và con số đó vẫn tiếp tục tăng lên khi có sự biến đổi của thời tiết khiến cho ve, bét có khả năng sống lâu hơn và di chuyển đến các khu vực khác.

Liệu pháp điều trị chuẩn đối với bệnh Lyme là sử dụng một liệu trình kháng sinh trong vòng từ 2 – 4 tuần. Việc điều trị này có thể gây hủy hoại hệ vi khuẩn chí đường ruột, tuy nhiên khoảng 20% trường hợp mắc bệnh Lyme đã được điều trị lại gặp phải một hội chứng hậu điều trị, đặc trưng bởi triệu chứng đau nhức tại khớp có thể kéo dài tới hơn 6 tháng. Các nghiên cứu về hội chứng này vẫn đang được tiến hành nhưng nhiều nhà khoa học giả thiết rằng bệnh Lyme có thể gây kích thích một phản ứng tự miễn kéo dài đến giai đoạn sau khi điều trị bằng kháng sinh, khiến người bệnh bị đau âm ỉ kéo dài ngay cả khi không còn phát hiện bất cứ triệu chứng nào của bệnh tật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Đau mạn tính: Làm sao để từ bỏ?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

  • 12/11/2025

    Nhận biết dấu hiệu sớm và cách bảo vệ trái tim khỏe mạnh

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong trên toàn cầu. Tại Việt Nam, thống kê cho thấy khoảng 30% các trường hợp tử vong liên quan đến các vấn đề về tim mạch. Điều đáng lo ngại là bệnh không chỉ xuất hiện ở người cao tuổi mà còn ngày càng phổ biến ở giới trẻ do lối sống thiếu lành mạnh. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe tim mạch, giảm nguy cơ đột quỵ và duy trì chất lượng cuộc sống tốt hơn.

  • 12/11/2025

    Thời điểm ăn sáng tốt nhất để giảm cân

    Ăn sáng sớm phù hợp với nhịp sinh học của cơ thể và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Vậy thời điểm ăn sáng có tác động quan trọng đối với quá trình giảm cân không?

  • 12/11/2025

    Tại sao nách bạn lại đau?

    Buổi sáng ngủ, dậy tự nhiên thấy nách bị đau, là một dấu hiệu cảnh báo rằng có điều gì đó không ổn. Nguyên nhân cũng có thể đơn giản là do bị căng cơ, chỉ cần chườm đá và nghỉ ngơi là sẽ hết đau, cũng có thể là dấu hiệu của tình trạng nhiễm trùng hoặc nặng hơn như một số bệnh ung thư.

  • 11/11/2025

    Workshop Dinh dưỡng: Ăn dặm khoa học, bé khỏe mẹ nhàn

    Làm cha mẹ, ai cũng mong con ăn ngoan, lớn khỏe. Nhưng hành trình ăn dặm của trẻ lại chưa bao giờ “dễ như hướng dẫn trên mạng”. Bé biếng ăn, mẹ lo lắng; bé tăng cân chậm, cả nhà sốt ruột. Vậy đâu là cách ăn dặm đúng – đủ – khoa học để con thật sự phát triển khỏe mạnh?

  • 11/11/2025

    7 loại thực phẩm tốt nhất cho làn da sáng mịn

    7 thực phẩm tốt nhất cho làn da dưới đây là những loại thực phẩm giàu chất dinh dưỡng hỗ trợ sản xuất collagen và sức khỏe làn da.

  • 11/11/2025

    Các biện pháp phòng ngừa bệnh lây truyền qua đường tình dục

    Bệnh lây truyền qua đường tình dục (STDs) là bệnh lý phổ biến ảnh hưởng đến sức khỏe toàn cầu, với hơn 1 triệu ca mắc mới mỗi ngày theo thống kê của WHO. Các bệnh như chlamydia, lậu, giang mai, và HPV không chỉ gây tổn hại sức khỏe thể chất mà còn ảnh hưởng tâm lý và quan hệ xã hội. Do đó, phòng ngừa bệnh jlây truyền qua đường tình dục là cần thiết để bảo vệ bản thân và cộng đồng. Bài viết này sẽ tập trung vào các biện pháp phòng ngừa hiệu quả nhằm duy trì một lối sống lành mạnh và an toàn.

  • 10/11/2025

    Dinh dưỡng và lối sống lành mạnh cho nhà giáo: Giữ gìn sức khỏe cho sự nghiệp trồng người

    Nghề giáo là một trong những nghề cao quý, đòi hỏi sự tận tâm và năng lượng lớn. Tuy nhiên, với áp lực công việc, lịch trình bận rộn và yêu cầu không ngừng đổi mới, giáo viên thường đối mặt với nguy cơ kiệt sức về cả thể chất lẫn tinh thần.

Xem thêm