Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tác nhân “không ngờ” có thể kích thích cơn đau mãn tính

Có lẽ không có cảm giác nào tệ hơn là bạn bị đeo bám bởi các cơn đau mãn tính dai dẳng. Việc điều trị các cơn đau này cũng không chỉ đơn thuần và dễ dàng như điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn.

Tác nhân “không ngờ” có thể kích thích cơn đau mãn tính

Nguyên nhân của các cơn đau mãn tính thường bắt nguồn từ sự kết hợp của các vấn đề về cảm xúc, thể chất và nhiễm trùng mà bệnh nhân gặp phải.

Các chuyên gia đã khám phá ra rằng, một số yếu tố “gây ngạc nhiên” sau đây lại có thể là nguyên nhân gây nên các cơn đau mãn tính:

Tổn thương tâm lý

Các bác sỹ nhận thấy những tổn thương sâu sắc về mặt tâm lý từ những sự việc ở quá khứ do bị lạm dụng hay các nguyên nhân gây căng thẳng, stress có thể gây ra những cơn đau mãn tính về thể chất. Mặc dù chưa có nghiên cứu nào chứng minh mối liên quan giữa hai yếu tố này, nhưng trên lâm sàng cho thấy những bệnh nhân bị đau mãn tính mà không đáp ứng với phương pháp điều trị truyền thống thường đã trải qua một số sự việc trong quá khứ gây tổn thương nặng nề tới tâm lý.

Một giả thuyết cho rằng những tổn thương tâm lý, chấn thương về thể chất hoặc độc tố từ môi trường dường như có khả năng kích thích các tế bào thần kinh đệm là những phân tử tồn tại trong hệ thần kinh trung ương, làm sản xuất ra liên tục các chất hóa học gây viêm khi cơ thể bị stress. Cơ thể sẽ đáp ứng với phản ứng viêm này theo hai cách: gây ra các cơn đau mãn tính về thể chất hoặc các rối loạn về tâm lý như trầm cảm và lo lắng.

Thuốc giảm đau

Bạn tin hay không: chính việc lạm dụng thuốc giảm đau sẽ giảm khả năng chịu đựng của cơ thể với cơn đau. Khi đó, bạn sẽ cần tăng liều thuốc hơn nữa mới có tác dụng giảm đau. Chính điều đó sẽ dẫn tới hiện tượng tăng nhạy cảm với cơn đau về lâu dài.

Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng với các thuốc giảm đau nhóm opoid như hydrocodone (Vicodin) hay oxycodone (Oxycontin). Việc sử dụng các thuốc để đối phó với cơn đau mạn tính chỉ nên là giải pháp tạm thời.

Chất lượng giấc ngủ thấp

Những cơn đau thường tăng lên khi chất lượng giấc ngủ của người bệnh giảm xuống. Ngủ sâu là khoảng thời gian mà các cơ được tăng tưới máu để giúp các mô được sửa chữa những tổn thương, hồi phục và khỏe mạnh. Bạn có thể nhận thấy các cơn đau cơ tăng lên đáng kể chỉ trong vòng một tuần nếu không được ngủ sâu và đủ giấc.

Trong trường hợp này, các loại thuốc ngủ sẽ không giúp ích được gì do chúng chỉ làm bạn muốn ngủ chứ không hề cải thiện chất lượng giấc ngủ. Điều đó có nghĩa là bạn có thể không thể đạt tới giai đoạn ngủ sâu đủ để giúp làm dịu cơn đau.

Thử các biện pháp thư giãn như tập thở, yoga hoặc thiền giúp bạn giảm căng thẳng, tăng chất lượng giấc ngủ dường như mang đến hiệu quả cho bạn nhiều hơn trong việc giảm đau mãn tính.

Những vấn đề về tiêu hóa

70% hệ thống miễn dịch của bạn nằm tại ruột, bao gồm một hệ thống dầy đặc các dây thần kinh, những vi nhung mao có thể ngăn cản sự hấp thu quá nhiều các chất độc hại, và hệ thống lợi khuẩn đường ruột. Uống quá nhiều thuốc giảm đau, mắc chứng không dung nạp với một số thực phẩm như gluten có thể gây tổn thương các đầu dây thần kinh, các nhung mao và thậm chí có thể hủy diệt vi khuẩn chí đường ruột.

Khi “ruột bị rò rỉ”, những thức ăn không được tiêu hóa (đôi khi là các protein như gluten), vi khuẩn và những hóa chất trong môi trường có thể kích thích các tế bào đệm và gây ra những cơn đau mãn tính.

Thiếu magie

Magie là khoáng chất có hàm lượng cao thứ 4 trong cơ thể. Nếu không nạp đủ magie thì bạn có nguy cơ gặp phải nhiều vấn đề về sức khỏe. Trên thực tế, có tới 57% người Mỹ không cung cấp đủ lượng magie cho cơ thể.

Loại khoáng chất thiết yếu này có khả năng ức chế receptor glutamate tại não, đây là một chất dẫn truyền thần kinh có thể khiến các nơ-ron thần kinh trở nên nhạy cảm quá mức với cơn đau.

Mọi người đều có thể dễ dàng nạp đủ lượng magie khuyến nghị hàng ngày thông qua một số thực phẩm như các loại rau lá xanh, mơ khô, quả bơ, gạo nâu, hạnh nhân, hạt điều và chuối.

Bệnh Lyme

Lyme là căn bệnh do vật chủ trung gian truyền bệnh phổ biến nhất tại Mỹ chủ yếu do ve, bét gây ra. Ước tính có khoảng 32.000 ca bệnh được chẩn đoán mỗi năm, và con số đó vẫn tiếp tục tăng lên khi có sự biến đổi của thời tiết khiến cho ve, bét có khả năng sống lâu hơn và di chuyển đến các khu vực khác.

Liệu pháp điều trị chuẩn đối với bệnh Lyme là sử dụng một liệu trình kháng sinh trong vòng từ 2 – 4 tuần. Việc điều trị này có thể gây hủy hoại hệ vi khuẩn chí đường ruột, tuy nhiên khoảng 20% trường hợp mắc bệnh Lyme đã được điều trị lại gặp phải một hội chứng hậu điều trị, đặc trưng bởi triệu chứng đau nhức tại khớp có thể kéo dài tới hơn 6 tháng. Các nghiên cứu về hội chứng này vẫn đang được tiến hành nhưng nhiều nhà khoa học giả thiết rằng bệnh Lyme có thể gây kích thích một phản ứng tự miễn kéo dài đến giai đoạn sau khi điều trị bằng kháng sinh, khiến người bệnh bị đau âm ỉ kéo dài ngay cả khi không còn phát hiện bất cứ triệu chứng nào của bệnh tật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Đau mạn tính: Làm sao để từ bỏ?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 25/12/2025

    7 bí quyết đơn giản tại nhà cho mái tóc suôn mượt, óng ả

    Mái tóc khỏe, óng mượt luôn là mong muốn của nhiều người. Khi xu hướng chăm sóc tóc và da bằng nguyên liệu tự nhiên ngày càng phổ biến, nhiều người có xu hướng tìm kiếm những phương pháp chăm sóc tóc tại nhà vừa an toàn, vừa hiệu quả để duy trì vẻ đẹp bền vững.

  • 25/12/2025

    Vi nhựa nguy hiểm cho phụ nữ như thế nào?

    Vi nhựa, những mảnh vụn nhựa li ti hiện diện khắp mọi nơi - từ không khí, nước, đất, đến thực phẩm - đang dần trở thành một mối lo ngại lớn về sức khỏe.

  • 24/12/2025

    Gợi ý 8 biện pháp khắc phục tại nhà cho môi khô và nứt nẻ

    Để bảo vệ đôi môi, chúng ta thường sử dụng son dưỡng môi, giúp duy trì độ ẩm và ngăn ngừa tình trạng khô môi. Tuy nhiên, nhiều sản phẩm thương mại chứa các chất hóa học, một số nguyên liệu tự nhiên có thể được tận dụng như các biện pháp khắc phục tại nhà an toàn và hiệu quả.

  • 24/12/2025

    Những mẹo để cải thiện trí nhớ của bạn

    Bạn có thường xuyên quên những điều nhỏ nhặt như tên người quen hay vị trí chìa khóa không? Trí nhớ suy giảm là một phần tự nhiên của quá trình lão hóa, nhưng điều đó không có nghĩa là chúng ta phải chấp nhận nó.

  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    7 thực phẩm hỗ trợ tiêu hóa tốt hơn gừng

    Gừng thường được coi là nguyên liệu chính trong các phương pháp tự nhiên để giảm bớt các vấn đề về tiêu hóa. Mặc dù gừng là một lựa chọn tốt nhưng có một số loại thực phẩm khác có thể hỗ trợ tiêu hóa hiệu quả hơn.

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

Xem thêm