Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tác nhân “không ngờ” có thể kích thích cơn đau mãn tính

Có lẽ không có cảm giác nào tệ hơn là bạn bị đeo bám bởi các cơn đau mãn tính dai dẳng. Việc điều trị các cơn đau này cũng không chỉ đơn thuần và dễ dàng như điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn.

Tác nhân “không ngờ” có thể kích thích cơn đau mãn tính

Nguyên nhân của các cơn đau mãn tính thường bắt nguồn từ sự kết hợp của các vấn đề về cảm xúc, thể chất và nhiễm trùng mà bệnh nhân gặp phải.

Các chuyên gia đã khám phá ra rằng, một số yếu tố “gây ngạc nhiên” sau đây lại có thể là nguyên nhân gây nên các cơn đau mãn tính:

Tổn thương tâm lý

Các bác sỹ nhận thấy những tổn thương sâu sắc về mặt tâm lý từ những sự việc ở quá khứ do bị lạm dụng hay các nguyên nhân gây căng thẳng, stress có thể gây ra những cơn đau mãn tính về thể chất. Mặc dù chưa có nghiên cứu nào chứng minh mối liên quan giữa hai yếu tố này, nhưng trên lâm sàng cho thấy những bệnh nhân bị đau mãn tính mà không đáp ứng với phương pháp điều trị truyền thống thường đã trải qua một số sự việc trong quá khứ gây tổn thương nặng nề tới tâm lý.

Một giả thuyết cho rằng những tổn thương tâm lý, chấn thương về thể chất hoặc độc tố từ môi trường dường như có khả năng kích thích các tế bào thần kinh đệm là những phân tử tồn tại trong hệ thần kinh trung ương, làm sản xuất ra liên tục các chất hóa học gây viêm khi cơ thể bị stress. Cơ thể sẽ đáp ứng với phản ứng viêm này theo hai cách: gây ra các cơn đau mãn tính về thể chất hoặc các rối loạn về tâm lý như trầm cảm và lo lắng.

Thuốc giảm đau

Bạn tin hay không: chính việc lạm dụng thuốc giảm đau sẽ giảm khả năng chịu đựng của cơ thể với cơn đau. Khi đó, bạn sẽ cần tăng liều thuốc hơn nữa mới có tác dụng giảm đau. Chính điều đó sẽ dẫn tới hiện tượng tăng nhạy cảm với cơn đau về lâu dài.

Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng với các thuốc giảm đau nhóm opoid như hydrocodone (Vicodin) hay oxycodone (Oxycontin). Việc sử dụng các thuốc để đối phó với cơn đau mạn tính chỉ nên là giải pháp tạm thời.

Chất lượng giấc ngủ thấp

Những cơn đau thường tăng lên khi chất lượng giấc ngủ của người bệnh giảm xuống. Ngủ sâu là khoảng thời gian mà các cơ được tăng tưới máu để giúp các mô được sửa chữa những tổn thương, hồi phục và khỏe mạnh. Bạn có thể nhận thấy các cơn đau cơ tăng lên đáng kể chỉ trong vòng một tuần nếu không được ngủ sâu và đủ giấc.

Trong trường hợp này, các loại thuốc ngủ sẽ không giúp ích được gì do chúng chỉ làm bạn muốn ngủ chứ không hề cải thiện chất lượng giấc ngủ. Điều đó có nghĩa là bạn có thể không thể đạt tới giai đoạn ngủ sâu đủ để giúp làm dịu cơn đau.

Thử các biện pháp thư giãn như tập thở, yoga hoặc thiền giúp bạn giảm căng thẳng, tăng chất lượng giấc ngủ dường như mang đến hiệu quả cho bạn nhiều hơn trong việc giảm đau mãn tính.

Những vấn đề về tiêu hóa

70% hệ thống miễn dịch của bạn nằm tại ruột, bao gồm một hệ thống dầy đặc các dây thần kinh, những vi nhung mao có thể ngăn cản sự hấp thu quá nhiều các chất độc hại, và hệ thống lợi khuẩn đường ruột. Uống quá nhiều thuốc giảm đau, mắc chứng không dung nạp với một số thực phẩm như gluten có thể gây tổn thương các đầu dây thần kinh, các nhung mao và thậm chí có thể hủy diệt vi khuẩn chí đường ruột.

Khi “ruột bị rò rỉ”, những thức ăn không được tiêu hóa (đôi khi là các protein như gluten), vi khuẩn và những hóa chất trong môi trường có thể kích thích các tế bào đệm và gây ra những cơn đau mãn tính.

Thiếu magie

Magie là khoáng chất có hàm lượng cao thứ 4 trong cơ thể. Nếu không nạp đủ magie thì bạn có nguy cơ gặp phải nhiều vấn đề về sức khỏe. Trên thực tế, có tới 57% người Mỹ không cung cấp đủ lượng magie cho cơ thể.

Loại khoáng chất thiết yếu này có khả năng ức chế receptor glutamate tại não, đây là một chất dẫn truyền thần kinh có thể khiến các nơ-ron thần kinh trở nên nhạy cảm quá mức với cơn đau.

Mọi người đều có thể dễ dàng nạp đủ lượng magie khuyến nghị hàng ngày thông qua một số thực phẩm như các loại rau lá xanh, mơ khô, quả bơ, gạo nâu, hạnh nhân, hạt điều và chuối.

Bệnh Lyme

Lyme là căn bệnh do vật chủ trung gian truyền bệnh phổ biến nhất tại Mỹ chủ yếu do ve, bét gây ra. Ước tính có khoảng 32.000 ca bệnh được chẩn đoán mỗi năm, và con số đó vẫn tiếp tục tăng lên khi có sự biến đổi của thời tiết khiến cho ve, bét có khả năng sống lâu hơn và di chuyển đến các khu vực khác.

Liệu pháp điều trị chuẩn đối với bệnh Lyme là sử dụng một liệu trình kháng sinh trong vòng từ 2 – 4 tuần. Việc điều trị này có thể gây hủy hoại hệ vi khuẩn chí đường ruột, tuy nhiên khoảng 20% trường hợp mắc bệnh Lyme đã được điều trị lại gặp phải một hội chứng hậu điều trị, đặc trưng bởi triệu chứng đau nhức tại khớp có thể kéo dài tới hơn 6 tháng. Các nghiên cứu về hội chứng này vẫn đang được tiến hành nhưng nhiều nhà khoa học giả thiết rằng bệnh Lyme có thể gây kích thích một phản ứng tự miễn kéo dài đến giai đoạn sau khi điều trị bằng kháng sinh, khiến người bệnh bị đau âm ỉ kéo dài ngay cả khi không còn phát hiện bất cứ triệu chứng nào của bệnh tật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Đau mạn tính: Làm sao để từ bỏ?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 27/08/2025

    Có nên chạy bộ mỗi ngày để giảm cân?

    Chạy bộ là một bài tập thể dục đã được chứng minh là có thể cải thiện sức bền và giảm mỡ cơ thể một cách an toàn. Tuy nhiên, việc chạy bộ mỗi ngày có mang lại hiệu quả giảm cân như mong muốn?

  • 27/08/2025

    Tại sao ngón chân của bạn bị tê?

    Tê ở ngón chân là một trong triệu chứng dai dẳng khó xác định. Nó có thể là triệu chứng của một căn bệnh nghiêm trọng ví dụ như bệnh tiểu đường hoặc có thể chỉ là do bạn đi giày không phù hợp.

  • 26/08/2025

    6 thói quen giúp giảm mỡ bụng sau tuổi 45

    Sự thay đổi hormone, quá trình trao đổi chất chậm lại là nguyên nhân khiến mỡ dễ tích tụ quanh vùng eo, đặc biệt là với chị em sau tuổi 45. Để giảm mỡ bụng 'cứng đầu' này có thể chỉ cần thực hiện một số thói quen đơn giản.

  • 26/08/2025

    10 Dấu hiệu cảnh báo bệnh tim mạch ở người cao tuổi

    Bệnh tim mạch là một trong những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu, đặc biệt ở người cao tuổi. Mỗi năm, có khoảng 5 triệu người mắc suy tim trên thế giới và gần 50% trong số đó tử vong sau 5 năm. Tại Việt Nam, bệnh tim mạch chiếm 60% các ca bệnh nội khoa.

  • 25/08/2025

    Ăn trứng vào bữa sáng có giúp giảm cân nhanh hơn?

    Bữa sáng giàu protein từ trứng không chỉ giúp no lâu mà còn hỗ trợ đốt mỡ hiệu quả hơn so với các bữa sáng nhiều tinh bột. Vậy ăn trứng vào buổi sáng có thật sự giúp bạn đạt mục tiêu giảm cân nhanh hơn?

  • 25/08/2025

    Tác hại của thuốc lá đối với sức khỏe và cách cai nghiện hiệu quả

    Thuốc lá từ lâu đã trở thành một vấn đề sức khỏe cộng đồng đáng báo động trên toàn cầu. Với hàng triệu người sử dụng mỗi ngày, tác hại của thuốc lá không chỉ ảnh hưởng đến người hút mà còn gây tổn hại nghiêm trọng cho những người xung quanh thông qua khói thuốc thụ động.

  • 24/08/2025

    Tác dụng của vỏ khoai lang không nên bỏ qua

    Khi ăn khoai lang, nhiều người thường có thói quen bỏ vỏ. Tuy nhiên, ít ai biết rằng phần vỏ này lại chứa dinh dưỡng mang lại một số lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 24/08/2025

    Cách phòng ngừa và điều trị đau lưng ở dân văn phòng

    Đau lưng đang trở thành một vấn đề sức khỏe phổ biến, đặc biệt đối với những người làm việc trong môi trường văn phòng. Tính chất công việc yêu cầu ngồi lâu, ít vận động và thường xuyên làm việc trước máy tính tạo ra áp lực lớn lên cột sống, dẫn đến các cơn đau lưng dai dẳng.

Xem thêm