Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Tác nhân “không ngờ” có thể kích thích cơn đau mãn tính

Có lẽ không có cảm giác nào tệ hơn là bạn bị đeo bám bởi các cơn đau mãn tính dai dẳng. Việc điều trị các cơn đau này cũng không chỉ đơn thuần và dễ dàng như điều trị nhiễm trùng do vi khuẩn.

Tác nhân “không ngờ” có thể kích thích cơn đau mãn tính

Nguyên nhân của các cơn đau mãn tính thường bắt nguồn từ sự kết hợp của các vấn đề về cảm xúc, thể chất và nhiễm trùng mà bệnh nhân gặp phải.

Các chuyên gia đã khám phá ra rằng, một số yếu tố “gây ngạc nhiên” sau đây lại có thể là nguyên nhân gây nên các cơn đau mãn tính:

Tổn thương tâm lý

Các bác sỹ nhận thấy những tổn thương sâu sắc về mặt tâm lý từ những sự việc ở quá khứ do bị lạm dụng hay các nguyên nhân gây căng thẳng, stress có thể gây ra những cơn đau mãn tính về thể chất. Mặc dù chưa có nghiên cứu nào chứng minh mối liên quan giữa hai yếu tố này, nhưng trên lâm sàng cho thấy những bệnh nhân bị đau mãn tính mà không đáp ứng với phương pháp điều trị truyền thống thường đã trải qua một số sự việc trong quá khứ gây tổn thương nặng nề tới tâm lý.

Một giả thuyết cho rằng những tổn thương tâm lý, chấn thương về thể chất hoặc độc tố từ môi trường dường như có khả năng kích thích các tế bào thần kinh đệm là những phân tử tồn tại trong hệ thần kinh trung ương, làm sản xuất ra liên tục các chất hóa học gây viêm khi cơ thể bị stress. Cơ thể sẽ đáp ứng với phản ứng viêm này theo hai cách: gây ra các cơn đau mãn tính về thể chất hoặc các rối loạn về tâm lý như trầm cảm và lo lắng.

Thuốc giảm đau

Bạn tin hay không: chính việc lạm dụng thuốc giảm đau sẽ giảm khả năng chịu đựng của cơ thể với cơn đau. Khi đó, bạn sẽ cần tăng liều thuốc hơn nữa mới có tác dụng giảm đau. Chính điều đó sẽ dẫn tới hiện tượng tăng nhạy cảm với cơn đau về lâu dài.

Tình trạng này đặc biệt nghiêm trọng với các thuốc giảm đau nhóm opoid như hydrocodone (Vicodin) hay oxycodone (Oxycontin). Việc sử dụng các thuốc để đối phó với cơn đau mạn tính chỉ nên là giải pháp tạm thời.

Chất lượng giấc ngủ thấp

Những cơn đau thường tăng lên khi chất lượng giấc ngủ của người bệnh giảm xuống. Ngủ sâu là khoảng thời gian mà các cơ được tăng tưới máu để giúp các mô được sửa chữa những tổn thương, hồi phục và khỏe mạnh. Bạn có thể nhận thấy các cơn đau cơ tăng lên đáng kể chỉ trong vòng một tuần nếu không được ngủ sâu và đủ giấc.

Trong trường hợp này, các loại thuốc ngủ sẽ không giúp ích được gì do chúng chỉ làm bạn muốn ngủ chứ không hề cải thiện chất lượng giấc ngủ. Điều đó có nghĩa là bạn có thể không thể đạt tới giai đoạn ngủ sâu đủ để giúp làm dịu cơn đau.

Thử các biện pháp thư giãn như tập thở, yoga hoặc thiền giúp bạn giảm căng thẳng, tăng chất lượng giấc ngủ dường như mang đến hiệu quả cho bạn nhiều hơn trong việc giảm đau mãn tính.

Những vấn đề về tiêu hóa

70% hệ thống miễn dịch của bạn nằm tại ruột, bao gồm một hệ thống dầy đặc các dây thần kinh, những vi nhung mao có thể ngăn cản sự hấp thu quá nhiều các chất độc hại, và hệ thống lợi khuẩn đường ruột. Uống quá nhiều thuốc giảm đau, mắc chứng không dung nạp với một số thực phẩm như gluten có thể gây tổn thương các đầu dây thần kinh, các nhung mao và thậm chí có thể hủy diệt vi khuẩn chí đường ruột.

Khi “ruột bị rò rỉ”, những thức ăn không được tiêu hóa (đôi khi là các protein như gluten), vi khuẩn và những hóa chất trong môi trường có thể kích thích các tế bào đệm và gây ra những cơn đau mãn tính.

Thiếu magie

Magie là khoáng chất có hàm lượng cao thứ 4 trong cơ thể. Nếu không nạp đủ magie thì bạn có nguy cơ gặp phải nhiều vấn đề về sức khỏe. Trên thực tế, có tới 57% người Mỹ không cung cấp đủ lượng magie cho cơ thể.

Loại khoáng chất thiết yếu này có khả năng ức chế receptor glutamate tại não, đây là một chất dẫn truyền thần kinh có thể khiến các nơ-ron thần kinh trở nên nhạy cảm quá mức với cơn đau.

Mọi người đều có thể dễ dàng nạp đủ lượng magie khuyến nghị hàng ngày thông qua một số thực phẩm như các loại rau lá xanh, mơ khô, quả bơ, gạo nâu, hạnh nhân, hạt điều và chuối.

Bệnh Lyme

Lyme là căn bệnh do vật chủ trung gian truyền bệnh phổ biến nhất tại Mỹ chủ yếu do ve, bét gây ra. Ước tính có khoảng 32.000 ca bệnh được chẩn đoán mỗi năm, và con số đó vẫn tiếp tục tăng lên khi có sự biến đổi của thời tiết khiến cho ve, bét có khả năng sống lâu hơn và di chuyển đến các khu vực khác.

Liệu pháp điều trị chuẩn đối với bệnh Lyme là sử dụng một liệu trình kháng sinh trong vòng từ 2 – 4 tuần. Việc điều trị này có thể gây hủy hoại hệ vi khuẩn chí đường ruột, tuy nhiên khoảng 20% trường hợp mắc bệnh Lyme đã được điều trị lại gặp phải một hội chứng hậu điều trị, đặc trưng bởi triệu chứng đau nhức tại khớp có thể kéo dài tới hơn 6 tháng. Các nghiên cứu về hội chứng này vẫn đang được tiến hành nhưng nhiều nhà khoa học giả thiết rằng bệnh Lyme có thể gây kích thích một phản ứng tự miễn kéo dài đến giai đoạn sau khi điều trị bằng kháng sinh, khiến người bệnh bị đau âm ỉ kéo dài ngay cả khi không còn phát hiện bất cứ triệu chứng nào của bệnh tật.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Đau mạn tính: Làm sao để từ bỏ?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp từ Prevention
Bình luận
Tin mới
  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

  • 20/12/2025

    Bạn nên uống bao nhiêu collagen mỗi ngày?

    Mức collagen bạn nên bổ sung phụ thuộc vào nhiều yếu tố như chế độ ăn uống, tuổi tác, sức khỏe tổng thể và loại thực phẩm bổ sung. Liều dùng hàng ngày từ 2,5 đến 15 gram có thể an toàn và hiệu quả nếu bạn cần bổ sung collagen cho cơ thể.

  • 19/12/2025

    Hội chứng ống cổ tay khi mang thai: Khi nào cần đi khám?

    Hội chứng ống cổ tay ảnh hưởng tới khoảng 50-60% phụ nữ mang thai và thường gặp ở ba tháng cuối của thai kỳ. Hội chứng này có thể gây ra một số triệu chứng khó chịu cho thai phụ và có thể tự hết sau sinh vài tuần. Tuy nhiên vẫn có một số trường hợp khó chịu mà bạn cần tới gặp bác sĩ ngay. Cùng tìm hiểu qua bài viết sau đây!

  • 19/12/2025

    Nam giới có bị loãng xương không?

    Đây là một hiểu nhầm khá thú vị bởi đàn ông thường cho mình là phái mạnh, loãng xương là bệnh của phải yếu – chị em mới bị loãng xương!

  • 18/12/2025

    Nước chanh gừng ấm: Thức uống tốt cho hệ miễn dịch mùa đông

    Khi trời lạnh, cơ thể trở nên nhạy cảm hơn trước sự tấn công của các loại virus gây bệnh đường hô hấp. Việc duy trì thói quen uống một ly nước chanh gừng ấm vào buổi sáng là liệu pháp tự nhiên tuyệt vời giúp kích hoạt hệ miễn dịch và giữ ấm cơ thể từ bên trong.

  • 18/12/2025

    Cải thiện chất lượng không khí và giảm nguy cơ ung thư trong mùa đông

    Không gian sinh hoạt hàng ngày của chúng ta càng trở nên quan trọng hơn trong những tháng mùa đông khi chúng ta thường xuyên phải ở trong nhà để tránh xa cái lạnh. Khi các tòa nhà được bịt kín để giữ nhiệt trong mùa đông, các chất ô nhiễm có khả năng gây hại cũng bị giữ lại bên trong. Do đó, điều quan trọng là phải đảm bảo không khí bên trong các tòa nhà đó an toàn để hít thở với nồng độ chất ô nhiễm không khí trong nhà thấp hoặc không có, đặc biệt là những chất có thể gây ung thư hoặc khiến cơ thể dễ mắc bệnh hơn.

  • 17/12/2025

    Người mất ngủ nên uống trà gì để cải thiện giấc ngủ?

    Nếu thường xuyên trằn trọc, khó ngủ, hãy tham khảo 6 loại trà thảo mộc được coi là liều thuốc tự nhiên hỗ trợ điều trị mất ngủ hiệu quả.

  • 17/12/2025

    Chuẩn bị gì cho tủ thuốc gia đình đón mùa đông?

    Thời tiết mùa đông khiến các vấn đề sức khỏe như cảm cúm, sốt, dị ứng, và tiêu chảy dễ xảy ra. Vì vậy, việc chuẩn bị một tủ thuốc gia đình là rất quan trọng, đặc biệt với các gia đình nhiều thế hệ. Tủ thuốc này không chỉ giúp xử lý kịp thời các bệnh nhẹ mà còn giảm thiểu rủi ro khi chưa thể đến cơ sở y tế ngay. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách chuẩn bị tủ thuốc với các loại thuốc cảm cúm, hạ sốt, và các vật dụng y tế thiết yếu để các gia đình vượt qua mùa đông một cách an toàn.

Xem thêm