Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 1

Thế giới xung quanh thật mới mẻ và đầy thú vị với thiên thần nhỏ của bạn. Có rất nhiều kỹ năng mới mà bé sẽ cần phải học. Và cũng như việc bé tập nói, tập ngồi, tập đi, thì bé cũng cần học cách để sử dụng toàn bộ đôi mắt của mình.

Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 1

Hầu hết những em bé khỏe mạnh ngay từ khi sinh ra đã có thể nhìn thấy thế giới, nhưng khi đó, mắt của trẻ chưa phát triển đầy đủ để có thể nhìn tập trung vào một điểm, chưa thể di chuyển mắt một cách chính xác hay thậm chí là chưa thể sử dụng cả hai mắt được. Trên thực tế, trẻ sinh ra với đôi mắt “cận thị” và chưa thể nhìn các vật ở xa được.

Xử lý thông tin thị giác là một phần quan trọng để có thể hiểu được thế giới xung quanh chúng ta. Tầm nhìn và các vấn đề về thị lực ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến tình trạng chậm phát triển, do vậy, việc theo dõi các mốc phát triển nhất định của bé cũng như sự trưởng thành về thị lực là rất quan trọng.

Thị lực của bé từ khi sinh ra đến 4 tháng

Khi mới chào đời, bé liếc nhìn bạn và thế giới quanh bé với một đôi mắt mờ ảo, chỉ nhìn được trong khoảng cách rất gần. Bé sẽ có thể nhìn tốt nhất với những vật cách mặt bé từ 20-25cm. Hãy ghé mặt bạn đến bé trong khoảng cách thích hợp này để bé có thể nhìn thấy mặt bạn khi bạn đang ôm bé trong tay.

Sau khoảng thời gian tăm tối khi ở trong bụng mẹ, thì thế giới là một nơi tươi sáng và kích thích mạnh mẽ sự phát triển thị giác của bé. Đầu tiên, sẽ rất khó để bé có thể theo dõi nhiều vật khác nhau, hoặc thậm chí bé còn không thể phân biệt được các vật khác nhau. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ không kéo dài.

Trong những tháng tiếp theo, đôi mắt của bé sẽ bắt đầu hoạt động hiệu quả hơn, có thể nhìn xa hơn trong khoảng 0,5 đến 1,0 m. Tuy nhiên, việc phối hợp giữa 2 mắt vẫn còn khó khăn và thậm chí bạn lo rằng, một mắt hoặc thậm chí cả 2 mắt của bé có vẻ như bị lác. Nhưng trong hầu hết các trường hợp thì đây là một hiện tượng hết sức bình thường. Nếu bạn tiếp tục nhận thấy một bên mắt của bé bị lác ở những tháng tiếp theo thì bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ.

Bạn cũng có thể bắt đầu nhận thấy bé có khả năng phối hợp tay và mắt, đặc biệt là khi bé theo dõi một vật đang chuyển động và cố dùng tay với lấy vật đó.

Mặc dù các chuyên gia vẫn chưa hiểu rõ về việc làm thế nào bé có thể phân biệt được màu sắc khi mới sinh ra, nhưng việc nhìn màu sắc vẫn chưa phát triển toàn diện trong giai đoạn này. Và để kích thích thị giác của bé phát triển, bạn nên cho bé dùng chăn gối, áo quần hoặc đồ chơi có màu sáng.

Khi trẻ được 8 tuần tuổi (2 tháng), đa số các bé có thể nhìn tập trung vào mặt cha mẹ một cách dễ dàng. Khi bé được khoảng 3 tháng, mắt của bé đã có khả năng nhìn theo mọi vật ở xung quanh. Nếu bạn di chuyển một món đồ chơi màu sắc rực rõ ở gần em bé, bạn sẽ nhìn thấy mắt bé dõi theo chuyển động của món đồ chơi và tay bé sẽ cố giơ ra để với được món đồ chơi đó.

Vào giai đoạn này, bạn nên trò chuyện với bé và chỉ cho bé những gì ở xung quanh, mặc dù có thể bé sẽ chưa hiểu lắm về những gì bạn nói.

Thị lực của bé: từ 5-8 tháng

Thị lực của bé tiếp tục phát triển một cách đáng kể trong giai đoạn này.  Bé sẽ phát triển những kỹ năng mới, bao gồm việc nhận thức về chiều sâu. Khả năng này sẽ giúp bé xác định được một vật ở xa hay ở gần bé, bằng việc dựa vào những vật ở xung quanh vật đó. Kỹ năng này bé không thể thực hiện được khi mới sinh ra. Thông thường, 2 mắt bé sẽ không hoạt động hiệu quả cùng nhau cho đến khi bé được 5 tháng tuổi. Khi đó, mắt của bé có thể nhìn được 3 chiều, do vậy, bé có thể nhận thức được về chiều sâu cũng như độ xa gần của các vật.

Khả năng phối hợp tay – mắt của bé được cải thiện giúp bé sẽ chỉ được những vật mà bé thấy thú vị, nhặt vật đó lên, ném vật đó đi và khám phá thế giới theo nhiều cách khác nhau. Bé có thể sẽ rất thích nhìn vào mặt bạn, nhưng bé cũng sẽ vô cùng thích thú nếu được nhìn vào một cuốn sách có vẽ nhiều vật giống nhau.

Rất nhiều em bé sẽ bắt đầu tập bò hoặc di chuyển khi được khoảng 7- 8 tháng tuổi. Có thể di chuyển được sẽ giúp em bé cải thiện hơn nữa khả năng phối hợp tay mắt.

Trong suốt khoảng thời gian này, khả năng nhìn màu của bé cũng sẽ được cải thiện. Hãy đưa bé đến những địa điểm mới, thú vị hơn và tiếp tục chỉ cho bé thấy những thứ mà bạn và bé cùng nhìn thấy. Bạn cũng có thể treo những vật chuyển động ở trên nôi của bé và đảm bảo rằng bé có đủ thời gian để vui chơi tự do và an toàn trên sàn nhà.

(...) còn tiếp

Mời các bạn theo dõi bài viết "Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 2" tại vienyhocungdung.vn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dấu hiệu thầm lặng của bệnh nhược thị ở trẻ em

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm