Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 1

Thế giới xung quanh thật mới mẻ và đầy thú vị với thiên thần nhỏ của bạn. Có rất nhiều kỹ năng mới mà bé sẽ cần phải học. Và cũng như việc bé tập nói, tập ngồi, tập đi, thì bé cũng cần học cách để sử dụng toàn bộ đôi mắt của mình.

Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 1

Hầu hết những em bé khỏe mạnh ngay từ khi sinh ra đã có thể nhìn thấy thế giới, nhưng khi đó, mắt của trẻ chưa phát triển đầy đủ để có thể nhìn tập trung vào một điểm, chưa thể di chuyển mắt một cách chính xác hay thậm chí là chưa thể sử dụng cả hai mắt được. Trên thực tế, trẻ sinh ra với đôi mắt “cận thị” và chưa thể nhìn các vật ở xa được.

Xử lý thông tin thị giác là một phần quan trọng để có thể hiểu được thế giới xung quanh chúng ta. Tầm nhìn và các vấn đề về thị lực ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến tình trạng chậm phát triển, do vậy, việc theo dõi các mốc phát triển nhất định của bé cũng như sự trưởng thành về thị lực là rất quan trọng.

Thị lực của bé từ khi sinh ra đến 4 tháng

Khi mới chào đời, bé liếc nhìn bạn và thế giới quanh bé với một đôi mắt mờ ảo, chỉ nhìn được trong khoảng cách rất gần. Bé sẽ có thể nhìn tốt nhất với những vật cách mặt bé từ 20-25cm. Hãy ghé mặt bạn đến bé trong khoảng cách thích hợp này để bé có thể nhìn thấy mặt bạn khi bạn đang ôm bé trong tay.

Sau khoảng thời gian tăm tối khi ở trong bụng mẹ, thì thế giới là một nơi tươi sáng và kích thích mạnh mẽ sự phát triển thị giác của bé. Đầu tiên, sẽ rất khó để bé có thể theo dõi nhiều vật khác nhau, hoặc thậm chí bé còn không thể phân biệt được các vật khác nhau. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ không kéo dài.

Trong những tháng tiếp theo, đôi mắt của bé sẽ bắt đầu hoạt động hiệu quả hơn, có thể nhìn xa hơn trong khoảng 0,5 đến 1,0 m. Tuy nhiên, việc phối hợp giữa 2 mắt vẫn còn khó khăn và thậm chí bạn lo rằng, một mắt hoặc thậm chí cả 2 mắt của bé có vẻ như bị lác. Nhưng trong hầu hết các trường hợp thì đây là một hiện tượng hết sức bình thường. Nếu bạn tiếp tục nhận thấy một bên mắt của bé bị lác ở những tháng tiếp theo thì bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ.

Bạn cũng có thể bắt đầu nhận thấy bé có khả năng phối hợp tay và mắt, đặc biệt là khi bé theo dõi một vật đang chuyển động và cố dùng tay với lấy vật đó.

Mặc dù các chuyên gia vẫn chưa hiểu rõ về việc làm thế nào bé có thể phân biệt được màu sắc khi mới sinh ra, nhưng việc nhìn màu sắc vẫn chưa phát triển toàn diện trong giai đoạn này. Và để kích thích thị giác của bé phát triển, bạn nên cho bé dùng chăn gối, áo quần hoặc đồ chơi có màu sáng.

Khi trẻ được 8 tuần tuổi (2 tháng), đa số các bé có thể nhìn tập trung vào mặt cha mẹ một cách dễ dàng. Khi bé được khoảng 3 tháng, mắt của bé đã có khả năng nhìn theo mọi vật ở xung quanh. Nếu bạn di chuyển một món đồ chơi màu sắc rực rõ ở gần em bé, bạn sẽ nhìn thấy mắt bé dõi theo chuyển động của món đồ chơi và tay bé sẽ cố giơ ra để với được món đồ chơi đó.

Vào giai đoạn này, bạn nên trò chuyện với bé và chỉ cho bé những gì ở xung quanh, mặc dù có thể bé sẽ chưa hiểu lắm về những gì bạn nói.

Thị lực của bé: từ 5-8 tháng

Thị lực của bé tiếp tục phát triển một cách đáng kể trong giai đoạn này.  Bé sẽ phát triển những kỹ năng mới, bao gồm việc nhận thức về chiều sâu. Khả năng này sẽ giúp bé xác định được một vật ở xa hay ở gần bé, bằng việc dựa vào những vật ở xung quanh vật đó. Kỹ năng này bé không thể thực hiện được khi mới sinh ra. Thông thường, 2 mắt bé sẽ không hoạt động hiệu quả cùng nhau cho đến khi bé được 5 tháng tuổi. Khi đó, mắt của bé có thể nhìn được 3 chiều, do vậy, bé có thể nhận thức được về chiều sâu cũng như độ xa gần của các vật.

Khả năng phối hợp tay – mắt của bé được cải thiện giúp bé sẽ chỉ được những vật mà bé thấy thú vị, nhặt vật đó lên, ném vật đó đi và khám phá thế giới theo nhiều cách khác nhau. Bé có thể sẽ rất thích nhìn vào mặt bạn, nhưng bé cũng sẽ vô cùng thích thú nếu được nhìn vào một cuốn sách có vẽ nhiều vật giống nhau.

Rất nhiều em bé sẽ bắt đầu tập bò hoặc di chuyển khi được khoảng 7- 8 tháng tuổi. Có thể di chuyển được sẽ giúp em bé cải thiện hơn nữa khả năng phối hợp tay mắt.

Trong suốt khoảng thời gian này, khả năng nhìn màu của bé cũng sẽ được cải thiện. Hãy đưa bé đến những địa điểm mới, thú vị hơn và tiếp tục chỉ cho bé thấy những thứ mà bạn và bé cùng nhìn thấy. Bạn cũng có thể treo những vật chuyển động ở trên nôi của bé và đảm bảo rằng bé có đủ thời gian để vui chơi tự do và an toàn trên sàn nhà.

(...) còn tiếp

Mời các bạn theo dõi bài viết "Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 2" tại vienyhocungdung.vn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dấu hiệu thầm lặng của bệnh nhược thị ở trẻ em

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 29/10/2025

    Cách xây dựng thói quen tập thể dục cho người mới bắt đầu

    Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

  • 28/10/2025

    Liều omega-3 nào có thể gây hại cho tim?

    Mặc dù dầu cá chứa omega-3 nổi tiếng là có lợi cho tim mạch nhưng việc sử dụng liều lượng quá cao (thường là ≥4 gam/ngày) có thể dẫn đến các tác dụng phụ bất lợi, bao gồm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát rung nhĩ - một loại rối loạn nhịp tim.

  • 28/10/2025

    Tầm quan trọng của việc quản lý thời gian trong việc duy trì sức khỏe

    Trong nhịp sống hối hả hiện đại, thời gian không chỉ là tiền bạc mà còn là tài sản vô giá cho sức khỏe. Việc quản lý thời gian hiệu quả không chỉ giúp chúng ta làm chủ công việc mà còn là nền tảng để xây dựng một lối sống lành mạnh, giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể.

  • 27/10/2025

    6 lợi ích khi uống nước chanh gừng trước khi đi ngủ

    Uống một cốc nước chanh gừng trước khi đi ngủ có thể giúp cải thiện sự tỉnh táo và bù nước. Nước chanh gừng cũng có thể làm giảm chứng khó tiêu, nghẹt mũi và một số lợi ích sức khỏe khác.

  • 27/10/2025

    Những điều bạn cần biết về việc tiêm vắc-xin phòng cúm vào mùa thu này

    Các cơ quan y tế Hoa Kỳ hàng năm có những khuyến nghị, hướng dẫn mới về tiêm chủng.. Tuy nhiên, khuyến nghị về vắc-xin cúm vẫn giữ nguyên: tất cả trẻ em trên 6 tháng tuổi nên tiêm vắc-xin cúm hàng năm. Có tới 1,3 triệu người Mỹ phải nhập viện vì bệnh cúm trong mùa cúm vừa qua và có tới 130.000 người tử vong vì căn bệnh này. Sau đây là những điều bạn cần biết khi chuẩn bị tiêm phòng cúm trong năm nay.

  • 27/10/2025

    Đã đến lúc từ bỏ đa nhiệm: Bộ não của bạn muốn làm một việc duy nhất

    Chúng ta đang sống trong một thế giới nơi mà đa nhiệm (multitasking) được khuyến khích, đôi khi còn là điều cần thiết. Tuy nhiên, việc tập trung vào một việc duy nhất tại một thời điểm lại mang đến nhiều lợi ích, bao gồm tăng sự tập trung và giảm căng thẳng.

  • 26/10/2025

    Uống cà phê có giúp bảo vệ gan khỏi nguy cơ ung thư không?

    Cà phê ngày càng được chứng minh có nhiều lợi ích sức khỏe nếu sử dụng đúng cách. Nghiên cứu cho thấy uống cà phê mỗi ngày có thể hỗ trợ bảo vệ gan và các con đường dẫn đến tình trạng viêm, xơ gan và ung thư.

  • 26/10/2025

    Phương pháp giảm đau đầu không dùng thuốc

    Đau đầu là tình trạng phổ biến ảnh hưởng đến mọi lứa tuổi, với nhiều dạng khác nhau. Mặc dù thuốc giảm đau được sử dụng rộng rãi, nhưng việc lạm dụng thuốc giảm đau có thể gây ra tác dụng phụ. May mắn thay, có nhiều phương pháp giảm đau đầu tự nhiên an toàn và hiệu quả. Bài viết này sẽ giới thiệu và hướng dẫn cách áp dụng các phương pháp đó tại nhà.

Xem thêm