Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 1

Thế giới xung quanh thật mới mẻ và đầy thú vị với thiên thần nhỏ của bạn. Có rất nhiều kỹ năng mới mà bé sẽ cần phải học. Và cũng như việc bé tập nói, tập ngồi, tập đi, thì bé cũng cần học cách để sử dụng toàn bộ đôi mắt của mình.

Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 1

Hầu hết những em bé khỏe mạnh ngay từ khi sinh ra đã có thể nhìn thấy thế giới, nhưng khi đó, mắt của trẻ chưa phát triển đầy đủ để có thể nhìn tập trung vào một điểm, chưa thể di chuyển mắt một cách chính xác hay thậm chí là chưa thể sử dụng cả hai mắt được. Trên thực tế, trẻ sinh ra với đôi mắt “cận thị” và chưa thể nhìn các vật ở xa được.

Xử lý thông tin thị giác là một phần quan trọng để có thể hiểu được thế giới xung quanh chúng ta. Tầm nhìn và các vấn đề về thị lực ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến tình trạng chậm phát triển, do vậy, việc theo dõi các mốc phát triển nhất định của bé cũng như sự trưởng thành về thị lực là rất quan trọng.

Thị lực của bé từ khi sinh ra đến 4 tháng

Khi mới chào đời, bé liếc nhìn bạn và thế giới quanh bé với một đôi mắt mờ ảo, chỉ nhìn được trong khoảng cách rất gần. Bé sẽ có thể nhìn tốt nhất với những vật cách mặt bé từ 20-25cm. Hãy ghé mặt bạn đến bé trong khoảng cách thích hợp này để bé có thể nhìn thấy mặt bạn khi bạn đang ôm bé trong tay.

Sau khoảng thời gian tăm tối khi ở trong bụng mẹ, thì thế giới là một nơi tươi sáng và kích thích mạnh mẽ sự phát triển thị giác của bé. Đầu tiên, sẽ rất khó để bé có thể theo dõi nhiều vật khác nhau, hoặc thậm chí bé còn không thể phân biệt được các vật khác nhau. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ không kéo dài.

Trong những tháng tiếp theo, đôi mắt của bé sẽ bắt đầu hoạt động hiệu quả hơn, có thể nhìn xa hơn trong khoảng 0,5 đến 1,0 m. Tuy nhiên, việc phối hợp giữa 2 mắt vẫn còn khó khăn và thậm chí bạn lo rằng, một mắt hoặc thậm chí cả 2 mắt của bé có vẻ như bị lác. Nhưng trong hầu hết các trường hợp thì đây là một hiện tượng hết sức bình thường. Nếu bạn tiếp tục nhận thấy một bên mắt của bé bị lác ở những tháng tiếp theo thì bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ.

Bạn cũng có thể bắt đầu nhận thấy bé có khả năng phối hợp tay và mắt, đặc biệt là khi bé theo dõi một vật đang chuyển động và cố dùng tay với lấy vật đó.

Mặc dù các chuyên gia vẫn chưa hiểu rõ về việc làm thế nào bé có thể phân biệt được màu sắc khi mới sinh ra, nhưng việc nhìn màu sắc vẫn chưa phát triển toàn diện trong giai đoạn này. Và để kích thích thị giác của bé phát triển, bạn nên cho bé dùng chăn gối, áo quần hoặc đồ chơi có màu sáng.

Khi trẻ được 8 tuần tuổi (2 tháng), đa số các bé có thể nhìn tập trung vào mặt cha mẹ một cách dễ dàng. Khi bé được khoảng 3 tháng, mắt của bé đã có khả năng nhìn theo mọi vật ở xung quanh. Nếu bạn di chuyển một món đồ chơi màu sắc rực rõ ở gần em bé, bạn sẽ nhìn thấy mắt bé dõi theo chuyển động của món đồ chơi và tay bé sẽ cố giơ ra để với được món đồ chơi đó.

Vào giai đoạn này, bạn nên trò chuyện với bé và chỉ cho bé những gì ở xung quanh, mặc dù có thể bé sẽ chưa hiểu lắm về những gì bạn nói.

Thị lực của bé: từ 5-8 tháng

Thị lực của bé tiếp tục phát triển một cách đáng kể trong giai đoạn này.  Bé sẽ phát triển những kỹ năng mới, bao gồm việc nhận thức về chiều sâu. Khả năng này sẽ giúp bé xác định được một vật ở xa hay ở gần bé, bằng việc dựa vào những vật ở xung quanh vật đó. Kỹ năng này bé không thể thực hiện được khi mới sinh ra. Thông thường, 2 mắt bé sẽ không hoạt động hiệu quả cùng nhau cho đến khi bé được 5 tháng tuổi. Khi đó, mắt của bé có thể nhìn được 3 chiều, do vậy, bé có thể nhận thức được về chiều sâu cũng như độ xa gần của các vật.

Khả năng phối hợp tay – mắt của bé được cải thiện giúp bé sẽ chỉ được những vật mà bé thấy thú vị, nhặt vật đó lên, ném vật đó đi và khám phá thế giới theo nhiều cách khác nhau. Bé có thể sẽ rất thích nhìn vào mặt bạn, nhưng bé cũng sẽ vô cùng thích thú nếu được nhìn vào một cuốn sách có vẽ nhiều vật giống nhau.

Rất nhiều em bé sẽ bắt đầu tập bò hoặc di chuyển khi được khoảng 7- 8 tháng tuổi. Có thể di chuyển được sẽ giúp em bé cải thiện hơn nữa khả năng phối hợp tay mắt.

Trong suốt khoảng thời gian này, khả năng nhìn màu của bé cũng sẽ được cải thiện. Hãy đưa bé đến những địa điểm mới, thú vị hơn và tiếp tục chỉ cho bé thấy những thứ mà bạn và bé cùng nhìn thấy. Bạn cũng có thể treo những vật chuyển động ở trên nôi của bé và đảm bảo rằng bé có đủ thời gian để vui chơi tự do và an toàn trên sàn nhà.

(...) còn tiếp

Mời các bạn theo dõi bài viết "Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 2" tại vienyhocungdung.vn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dấu hiệu thầm lặng của bệnh nhược thị ở trẻ em

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

Xem thêm