Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 1

Thế giới xung quanh thật mới mẻ và đầy thú vị với thiên thần nhỏ của bạn. Có rất nhiều kỹ năng mới mà bé sẽ cần phải học. Và cũng như việc bé tập nói, tập ngồi, tập đi, thì bé cũng cần học cách để sử dụng toàn bộ đôi mắt của mình.

Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 1

Hầu hết những em bé khỏe mạnh ngay từ khi sinh ra đã có thể nhìn thấy thế giới, nhưng khi đó, mắt của trẻ chưa phát triển đầy đủ để có thể nhìn tập trung vào một điểm, chưa thể di chuyển mắt một cách chính xác hay thậm chí là chưa thể sử dụng cả hai mắt được. Trên thực tế, trẻ sinh ra với đôi mắt “cận thị” và chưa thể nhìn các vật ở xa được.

Xử lý thông tin thị giác là một phần quan trọng để có thể hiểu được thế giới xung quanh chúng ta. Tầm nhìn và các vấn đề về thị lực ở trẻ sơ sinh có thể dẫn đến tình trạng chậm phát triển, do vậy, việc theo dõi các mốc phát triển nhất định của bé cũng như sự trưởng thành về thị lực là rất quan trọng.

Thị lực của bé từ khi sinh ra đến 4 tháng

Khi mới chào đời, bé liếc nhìn bạn và thế giới quanh bé với một đôi mắt mờ ảo, chỉ nhìn được trong khoảng cách rất gần. Bé sẽ có thể nhìn tốt nhất với những vật cách mặt bé từ 20-25cm. Hãy ghé mặt bạn đến bé trong khoảng cách thích hợp này để bé có thể nhìn thấy mặt bạn khi bạn đang ôm bé trong tay.

Sau khoảng thời gian tăm tối khi ở trong bụng mẹ, thì thế giới là một nơi tươi sáng và kích thích mạnh mẽ sự phát triển thị giác của bé. Đầu tiên, sẽ rất khó để bé có thể theo dõi nhiều vật khác nhau, hoặc thậm chí bé còn không thể phân biệt được các vật khác nhau. Tuy nhiên, tình trạng này sẽ không kéo dài.

Trong những tháng tiếp theo, đôi mắt của bé sẽ bắt đầu hoạt động hiệu quả hơn, có thể nhìn xa hơn trong khoảng 0,5 đến 1,0 m. Tuy nhiên, việc phối hợp giữa 2 mắt vẫn còn khó khăn và thậm chí bạn lo rằng, một mắt hoặc thậm chí cả 2 mắt của bé có vẻ như bị lác. Nhưng trong hầu hết các trường hợp thì đây là một hiện tượng hết sức bình thường. Nếu bạn tiếp tục nhận thấy một bên mắt của bé bị lác ở những tháng tiếp theo thì bạn nên hỏi ý kiến bác sỹ.

Bạn cũng có thể bắt đầu nhận thấy bé có khả năng phối hợp tay và mắt, đặc biệt là khi bé theo dõi một vật đang chuyển động và cố dùng tay với lấy vật đó.

Mặc dù các chuyên gia vẫn chưa hiểu rõ về việc làm thế nào bé có thể phân biệt được màu sắc khi mới sinh ra, nhưng việc nhìn màu sắc vẫn chưa phát triển toàn diện trong giai đoạn này. Và để kích thích thị giác của bé phát triển, bạn nên cho bé dùng chăn gối, áo quần hoặc đồ chơi có màu sáng.

Khi trẻ được 8 tuần tuổi (2 tháng), đa số các bé có thể nhìn tập trung vào mặt cha mẹ một cách dễ dàng. Khi bé được khoảng 3 tháng, mắt của bé đã có khả năng nhìn theo mọi vật ở xung quanh. Nếu bạn di chuyển một món đồ chơi màu sắc rực rõ ở gần em bé, bạn sẽ nhìn thấy mắt bé dõi theo chuyển động của món đồ chơi và tay bé sẽ cố giơ ra để với được món đồ chơi đó.

Vào giai đoạn này, bạn nên trò chuyện với bé và chỉ cho bé những gì ở xung quanh, mặc dù có thể bé sẽ chưa hiểu lắm về những gì bạn nói.

Thị lực của bé: từ 5-8 tháng

Thị lực của bé tiếp tục phát triển một cách đáng kể trong giai đoạn này.  Bé sẽ phát triển những kỹ năng mới, bao gồm việc nhận thức về chiều sâu. Khả năng này sẽ giúp bé xác định được một vật ở xa hay ở gần bé, bằng việc dựa vào những vật ở xung quanh vật đó. Kỹ năng này bé không thể thực hiện được khi mới sinh ra. Thông thường, 2 mắt bé sẽ không hoạt động hiệu quả cùng nhau cho đến khi bé được 5 tháng tuổi. Khi đó, mắt của bé có thể nhìn được 3 chiều, do vậy, bé có thể nhận thức được về chiều sâu cũng như độ xa gần của các vật.

Khả năng phối hợp tay – mắt của bé được cải thiện giúp bé sẽ chỉ được những vật mà bé thấy thú vị, nhặt vật đó lên, ném vật đó đi và khám phá thế giới theo nhiều cách khác nhau. Bé có thể sẽ rất thích nhìn vào mặt bạn, nhưng bé cũng sẽ vô cùng thích thú nếu được nhìn vào một cuốn sách có vẽ nhiều vật giống nhau.

Rất nhiều em bé sẽ bắt đầu tập bò hoặc di chuyển khi được khoảng 7- 8 tháng tuổi. Có thể di chuyển được sẽ giúp em bé cải thiện hơn nữa khả năng phối hợp tay mắt.

Trong suốt khoảng thời gian này, khả năng nhìn màu của bé cũng sẽ được cải thiện. Hãy đưa bé đến những địa điểm mới, thú vị hơn và tiếp tục chỉ cho bé thấy những thứ mà bạn và bé cùng nhìn thấy. Bạn cũng có thể treo những vật chuyển động ở trên nôi của bé và đảm bảo rằng bé có đủ thời gian để vui chơi tự do và an toàn trên sàn nhà.

(...) còn tiếp

Mời các bạn theo dõi bài viết "Sự phát triển thị lực của trẻ trong năm đầu đời - Phần 2" tại vienyhocungdung.vn

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Dấu hiệu thầm lặng của bệnh nhược thị ở trẻ em

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm