Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những thay đổi ở cơ quan sinh dục nữ sau sinh em bé

Theo các chuyên gia y tế, mọi phụ nữ đều có một số thay đổi ở âm đạo và cơ quan sinh dục sau khi sinh nở. Có những thay đổi sẽ biến mất theo thời gian, trong khi một số thay đổi khiến âm đạo không thể trở lại giống hệt như trước khi mang thai.

Những thay đổi ở cơ quan sinh dục nữ sau khi sinh em bé

Cuộc sống sẽ thay đổi sau khi bạn có con, gần như là mọi thứ. Bạn thường nhận được những cảnh báo rằng bạn sẽ được ngủ ít hơn, căng thẳng tâm lý nhiều hơn khi phải chăm sóc cho thiên thần nhỏ vừa chào đời.

Tuy nhiên có những thay đổi có thể chỉ bạn mới có thể cảm nhận được, đó chính là những thay đổi ở cơ quan sinh dục, bao gồm âm đạo, sau sinh. Những thay đổi này là kết quả tất yếu của quá trình mang thai, sinh đẻ cũng như sự thay đổi hoc - môn trong cơ thể. Hãy cùng chúng tôi tìm hiểu những gì có thể xảy ra tại khu vực đặc biệt này nhé!

Âm đạo giãn rộng hơn

Nếu bạn đẻ thường, nghĩa là sinh em bé qua đường âm đạo, các cơ cũng như xương vùng chậu và sàn chậu trở nên giãn, giảm độ đàn hồi, lỏng lẻo hơn. Bà mẹ  có thể cảm thấy âm đạo giãn rộng hơn, đặc biệt là trong năm đầu tiên sau khi sinh. Âm đạo giãn rộng thế nào phụ thuộc vào nhiều yếu tố, bao gồm: quá trình chuyển dạ kéo dài bao lâu, bạn đã sinh con bao nhiêu lần hay kích thước của em bé khi chào đời.

Đối với những phụ nữ sinh mổ thì em bé không ra ngoài qua đường âm đạo nên có thể sẽ không có những thay đổi tương tự như trên.

Nếu sự thay đổi này ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của bạn, có một số biện pháp có thể giúp bạn. Thực hiện các bài tập Kegel thường xuyên (bài tập Kegel là một bài tập hiệu quả giúp cải thiện sức mạnh các cơ vùng sàn chậu, bạn có thể tham khảo bài tập này tại đây), duy trì cân nặng lành mạnh và chăm sóc sức khoẻ toàn thân đầy đủ sẽ giúp âm đạo nhanh chóng trở lại kích thước gần như trước đó.

Âm đạo có thể bị khô

Khô âm đạo là một trong những lời phàn nàn phổ biến nhất của những bà mẹ mới sinh. Cho con bú sữa mẹ có thể làm giảm lượng hoc-môn estrogen, và sự thiếu hụt estrogen chính là lời giải thích cho tình trạng khô âm đạo của các bà mẹ.

May mắn thay, khô âm đạo sau sinh thường là một tình trạng tạm thời. Khi bạn ngừng cho con bú, nồng độ estrogen trong cơ thể tăng lên, bạn rụng trứng và hành kinh trở lại thì mọi thứ sẽ dần trở lại bình thường.

Vì vậy, bạn có thể sử dụng các chất bôi trơn để tránh tình trạng khô hạn tạm thời khi quan hệ tình dục. Chất bôi trơn thực sự có tác dụng hỗ trợ rất nhiều cho người phụ nữ trong giai đoạn này. Nếu bạn thấy chất bôi trơn vẫn không thực sự hiệu quả với bản thân mình, hãy hỏi bác sỹ phụ khoa về các biện pháp điều trị cần thiết, chẳng hạn như sử dụng loại kem bôi âm đạo có thành phần estrogen. Và, tuyệt đối tuân theo chỉ định của bác sỹ khi sử dụng, bạn nhé.

Bạn có thể cảm thấy đau tại vùng kín

Chuyển dạ và sinh con khiến các mô, cơ, dây chằng tại khu vực âm đạo và xung quanh bị rách và tổn thương. Đôi khi, các bác sỹ phải cắt tầng sinh môn của mẹ bầu để em bé sinh ra nhanh hơn, hạn chế những nguy hiểm cho em bé do quá trình chuyển dạ kéo dài. Các vết rách hoặc cắt tại tầng sinh môn thường được khâu lại bằng chỉ tự tiêu. Bà mẹ sẽ cần một thời gian từ một đến vài tuần để vết thương lành lại. Trong quá trình hồi phục này, bà mẹ có thể bị đau tại vết khâu, nhất là khi đi tiểu hoặc làm vệ sinh khu vực này. Sự phục hồi lại các tổn thương và cảm giác đau đớn có thể nhiều hơn khi vết rách hoặc khâu nhiều hoặc tổn thương sâu hơn vào cả các cơ liên quan.

Thông thường, khu vực này có thể cảm thấy khá đau, khó chịu và sẽ dần trở nên tốt hơn trong vòng một vài tuần. GIữ vệ sinh sạch sẽ, ngồi trong bồn tắm ấm hoặc sấy khô nhẹ nhàng sau khi rửa là những cách đơn giản để chống nhiễm trùng cũng như giảm sưng và đau cho vùng này. Các thuốc giảm đau có chứa ibuprofen hoặc naproxen cũng có thể giúp bạn dễ chịu hơn.

 
Thay đổi màu sắc

Đừng quá lo lắng nếu khu vực âm hộ, bao gồm các môi, âm vật và tầng sinh môn thay đổi màu sắc sau khi sinh em bé. Những khu vực này có thể thay đổi màu sắc không chỉ do sự thay đổi của các hoc-môn trong thai kỳ mà còn bởi vì các sẹo hoặc vết rạch tầng sinh môn khi sinh.

Thông thường, sau khi sinh, khu vực này sẽ trở nên sẫm màu hơn. Trừ khi bạn cũng đồng thời mọc thêm các nốt ruồi ở những vị trí khác trên cơ thể thì đó có thể cảnh báo dấu hiệu bất thường, còn lại bạn không cần phải quá lo lắng khi khu vực này chỉ có sự thay đổi màu sắc đơn thuần. Sự thay đổi màu sắc cũng có thể xảy ra ở những phụ nữ sinh mổ. Màu sắc có thể sáng dần theo thời gian, nhưng sậm màu sẽ không biến mất hoàn toàn.

Sản dịch sau sinh

Cho dù bạn sinh thường hay sinh mổ, bạn vẫn có sản dịch chảy từ tử cung qua âm đạo để thoát ra ngoài. Sản dịch là sự kết hợp của máu cục, máu loãng, chất nhầy, và dịch từ tử cung. Sản dịch sẽ thay đổi màu sắc (nhạt màu hơn), số lượng (ít dần đi) và tính chất (loãng hơn) trong những tuần lễ tiếp theo. Và thường là sau bốn đến sáu tuần sau sinh, sản dịch sẽ không còn nữa.

Sản dịch là hiện tượng sinh lý bình thường và không cần phải quá lo lắng, trừ khi bạn thấy sản dịch có mùi hôi, màu bất thường (đỏ sẫm hoặc đen), nhiều bất thường hoặc cảm thấy đau đớn hoặc ngứa ở cơ quan sinh dục. Bất cứ khi nào có những triệu chứng kể trên, hãy đi khám bác sỹ ngay nhé.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Nhận biết sớm chứng trầm cảm sau sinh

Ths.Bs.Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Tổng hợp
Bình luận
Tin mới
  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

  • 24/11/2025

    Vì sao ăn kiêng mãi mà không giảm cân?

    Khi nói đến giảm cân, chúng ta thường tập trung vào chế độ ăn kiêng và tập thể dục. Tuy nhiên, có hai yếu tố sinh học mạnh mẽ thường bị bỏ qua nhưng lại là chìa khóa để đạt được và duy trì cân nặng lý tưởng: chất lượng giấc ngủ và mức độ stress.

  • 24/11/2025

    Chăm sóc đường hô hấp & phòng tránh viêm họng, cảm cúm hiệu quả

    Thời điểm giao mùa thu đông thời tiết thay đổi thất thường, nhiệt độ giảm và độ ẩm tăng, là điều kiện lý tưởng để các tác nhân gây bệnh đường hô hấp như virus và vi khuẩn phát triển mạnh. Bài viết dưới đây sẽ cung cấp các biện pháp thiết thực để phòng bệnh hô hấp, giúp bạn và gia đình bảo vệ sức khỏe khi giao mùa.

  • 23/11/2025

    10 loại thực phẩm giúp giảm cholesterol bảo vệ tim

    Chế độ ăn uống là yếu tố quan trọng trong việc điều chỉnh mức cholesterol. Có một số loại thực phẩm chúng ta ăn hằng ngày có thể cải thiện mức cholesterol trong máu và giảm nguy cơ mắc bệnh tim.

Xem thêm