Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sốt ở trẻ nhỏ - những sự thật cha mẹ chưa biết

Sốt là bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ song không phải bậc cha mẹ nào cũng có hiểu biết và xử trí đúng. Chúng ta hãy cùng kiểm tra xem còn những điều gì chưa rõ về sốt ở trẻ em nhé.

Sốt ở trẻ nhỏ - những sự thật cha mẹ chưa biết

Con bị sốt là nỗi ám ảnh của cha mẹ

Các bậc cha mẹ đều sẽ cảm thấy vô cùng lo lắng khi con yêu gặp phải bất cứ vấn đề gì về sức khỏe, trong đó triệu chứng sốt, nhất là ở trẻ nhỏ thường khiến cha mẹ vô cùng sợ hãi. Nỗi lo sợ khi con mình bị sốt ghê gớm đến nỗi mà có một cụm từ riêng dùng để miêu tả tình trạng này trong giới y khoa, đó là “ám ảnh về sốt” (fever phobia).

Liệu bạn đã từng trải qua cảm giác này hay chưa? Hãy cung cấp cho bản thân đủ các kiến thức cần thiết về triệu chứng rất hay gặp ở trẻ nhỏ này, và bạn sẽ cảm thấy bớt lo lắng hơn rất nhiều.

Sốt có thể do vi khuẩn hay virus

Hiện tượng sốt virus xảy ra khi cơ thể đang mắc phải một căn bệnh nào đó do virus gây ra, như là cúm hay cảm lạnh. Sốt do virus thường sẽ giảm dần trong vòng 3 ngày. Kháng sinh không hề có tác dụng đối với virus và không nên được sử dụng trong trường hợp này.

Sốt do vi khuẩn xảy ra khi cơ thể bị mắc phải một nhiễm trùng nào đó do vi khuẩn như bệnh viêm tai, viêm đường tiết niệu hay viêm phổi do vi khuẩn. Nhiễm trùng do vi khuẩn thường ít phổ biến hơn so với nhiễm trùng do virus và cũng đáng lo ngại hơn bởi nó có thể dẫn tới các bệnh nghiêm trọng. Kháng sinh thường được sử dụng khi bị sốt do nhiễm khuẩn.

Trong trường hợp trẻ bị sốt kéo dài trên 3 ngày, đừng chần chừ mà hãy đưa trẻ đi khám ngay.

Đối với trẻ dưới 3 tháng tuổi, sốt là một biểu hiện nguy hiểm

Nếu con bạn dưới 3 tháng tuổi, thân nhiệt cao hơn 380C được coi là cần cấp cứu can thiệp ngay lập tức.

Với nhóm tuổi này, không nên tự cho trẻ uống thuốc hạ sốt (trừ khi được bác sỹ kê đơn) bởi thuốc có thể che lấp đi những triệu chứng cần thiết để chẩn đoán một căn bệnh nguy hiểm nào đó.

Tại sao sốt ở trẻ sơ sinh lại nguy hiểm? Nguyên nhân là do trẻ quá nhỏ có thể không biểu hiện các triệu chứng của các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm như trẻ lớn. Ví dụ như nhiễm khuẩn huyết ở trẻ sơ sinh thường không có các triệu chứng điển hình.

Trẻ quá nhỏ khi bị sốt cần được đưa đến bệnh viện ngay. Tại bệnh viện, bác sỹ có thể làm các xét nghiệm máu và nước tiểu để xác định liệu có nhiễm trùng do vi khuẩn hay không và chọc tủy sống để xét nghiệm dịch não tủy khi cần thiết để giúp cho chẩn đoán nếu nghi ngờ trẻ bị viêm màng não.

Đo nhiệt độ tại trực tràng là phương pháp chính xác nhất để xác định thân nhiệt

Mặc dù có thể hơi bất tiện nhưng đây là cách chính xác nhất để xác định thân nhiệt của trẻ. Đối với trẻ nhỏ thì đo nhiệt độ tại trực tràng sẽ cho kết quả đúng nhất, đo nhiệt độ ở nách, trên trán hay ở tai đều không thu được những kết quả chính xác.

Đôi khi việc sử dụng các phương pháp đo thân nhiệt cho trẻ ở nơi khác chứ không phải đo nhiệt độ tại trực tràng sẽ cho kết quả quá cao có thể dẫn tới lo lắng không cần thiết và tốn kém tiền bạc trong việc điều trị.

Hãy điều trị các triệu chứng của trẻ, đừng chỉ quá lo lắng về việc trẻ sốt cao bao nhiêu độ

Nhiều bậc cha mẹ tin rằng trẻ bị sốt càng cao tức là ốm càng nặng, tuy nhiên sự thật không phải như vậy. Một em bé bị sốt cao gần 39,50C vẫn có thể biểu hiện thoải mái và chơi đùa bình thường sẽ không đáng lo ngại bằng một đứa trẻ mặc dù chỉ bị sốt cao hơn 380 một chút nhưng lại có biểu hiện mệt mỏi, quấy khóc không yên hoặc li bì.

Điều đó có nghĩa là nếu con bạn bị sốt nhưng vẫn chơi đùa, ăn uống...bình thường thì có thể chưa phải dùng biện pháp hạ sốt. Đừng quá lo lắng về việc thân nhiệt của trẻ quá cao, hãy tập trung vào việc quan tâm đến các triệu chứng khác của trẻ như mệt mỏi, lờ đờ...để có thể đưa bé đến bác sỹ kịp thời.

Hãy sử dụng thuốc một cách thận trọng

Trước khi quyết định cho bé dùng thuốc, bạn hãy thử hạ sốt cho trẻ bằng nước. Liệu pháp có vẻ cũ này có thể mang lại hiệu quả không ngờ tới. Hãy sử dụng nước ấm để lau người cho trẻ, nhất là vùng trán và dưới cánh tay.

Nếu con bạn vẫn không có dấu hiệu hạ sốt, bạn có thể cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt với một số lưu ý sau đây:

  • Nếu trẻ dưới 6 tháng tuổi, bác sỹ thường khuyên sử dụng paracetamol để hạ sốt. Đối với trẻ lớn hơn thì ibuprofen có thể là lựa chọn.
  • Xác định liều thuốc dựa vào cân nặng của trẻ chứ không phải độ tuổi.
  • Không bao giờ cho trẻ uống aspirin. Aspirin có thể gây ra hội chứng Reye nghiêm trọng ở trẻ nhỏ dẫn đến tử vong.

Sốt là một đáp ứng bình thường của cơ thể

Mặc dù bạn có thể nghe từ nhiều nguồn thông tin về sốt nhưng sự thật thì sốt không làm tổn thương não bộ của trẻ. Ngay cả tình trạng sốt cao co giật cũng chưa có bằng chứng một cách cụ thể cho thấy có thể gây tổn thương não của trẻ.

Sự gia tăng thân nhiệt chính là cách cơ thể đối phó với những tác nhân gây bệnh và là một dấu hiệu của sức khỏe tốt. Do vậy, mặc dù bạn có thể không hề cảm thấy vui vẻ gì khi con mình bị sốt nhưng đây là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch của trẻ vẫn hoạt động tích cực. 

Điều cha mẹ nên làm là đừng lo lắng quá mức và hãy hỏi ngay ý kiến bác sỹ về biểu hiện sốt của con mình cũng như các biểu hiện khác kèm theo để có được cách xử lý kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sốt virus ở trẻ em

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 17/09/2025

    6 Nguyên nhân gây teo dương vật và cách khắc phục

    Tình trạng dương vật bị teo nhỏ một chút khi bạn già đi do sự suy giảm sản xuất testosterone không hiếm gặp, nhưng có những nguyên nhân khác có thể xảy ra bao gồm béo phì, phẫu thuật tuyến tiền liệt, điều trị ung thư tuyến tiền liệt và các tình trạng như bệnh Peyronie. Mặc dù bạn không phải lúc nào cũng tránh được tình trạng teo dương vật nhưng có những điều bạn có thể làm để ngăn ngừa hoặc điều trị một số nguyên nhân nhất định.

  • 16/09/2025

    Trẻ trên 5 tuổi có cần bổ sung vi chất không?

    Với trẻ trên 5 tuổi, việc bổ sung vi chất vẫn vô cùng cần thiết, bởi đây là độ tuổi vàng để phát triển thể chất, trí tuệ và hình thành nền tảng sức khỏe lâu dài.

  • 16/09/2025

    Phải mất bao lâu để thấy được kết quả khi tiêm Botox?

    Botox (onabotulinumtoxinA) bắt đầu có hiệu lực trong vòng hai đến năm ngày sau khi bạn tiêm. Tuy nhiên, có thể mất đến vài tuần để bạn thấy được kết quả đầy đủ và mốc thời gian cho mỗi cá nhân khác nhau tùy thuộc vào một số yếu tố.

  • 15/09/2025

    Vì sao cá mè xứng đáng có trong thực đơn?

    Cá mè từ lâu đã được biết đến như một loại thực phẩm quen thuộc của người Việt Nam. Không chỉ là nguyên liệu cho những món ăn dân dã, đậm đà, cá mè còn chứa nhiều lợi ích sức khỏe cho mọi lứa tuổi.

  • 15/09/2025

    Thực phẩm giàu omega-3 giúp giảm nguy cơ tử vong sau cơn đau tim: Bằng chứng từ nghiên cứu quốc tế

    Trong bối cảnh các bệnh tim mạch ngày càng phổ biến và trẻ hóa, việc duy trì một lối sống lành mạnh, đặc biệt là chế độ ăn uống, đóng vai trò then chốt trong việc phòng ngừa cũng như cải thiện chất lượng sống cho người bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một chế độ ăn đơn giản giúp giảm ung thư, đái tháo đường và bệnh tim

    Bạn đã bao giờ tự hỏi: Có chế độ ăn uống nào có thể giúp phòng ngừa bệnh tật không? Các nhà khoa học đã phát hiện một chế độ ăn uống đơn giản nhưng mang lại hiệu quả bất ngờ giúp giảm nguy cơ ung thư, đái tháo đường và bệnh tim.

  • 14/09/2025

    Một số loại mất thính lực và nguyên nhân của chúng

    Mất thính lực được phân loại thành ba loại: dẫn truyền, thần kinh cảm giác và hỗn hợp (khi mất thính lực dẫn truyền và thần kinh cảm giác xảy ra đồng thời). Mất thính lực dẫn truyền liên quan đến vấn đề ở tai ngoài hoặc tai giữa, trong khi mất thính lực thần kinh cảm giác là do tổn thương ở tai trong.

  • 13/09/2025

    5 loại vitamin cần thiết nên bổ sung vào mùa thu

    Mùa thu là thời điểm cơ thể dễ phải đối mặt với nhiều thách thức do sự thay đổi của thời tiết và môi trường. Vậy, mùa thu nên bổ sung những loại vitamin nào?

Xem thêm