Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Sốt ở trẻ nhỏ - những sự thật cha mẹ chưa biết

Sốt là bệnh thường gặp ở trẻ nhỏ song không phải bậc cha mẹ nào cũng có hiểu biết và xử trí đúng. Chúng ta hãy cùng kiểm tra xem còn những điều gì chưa rõ về sốt ở trẻ em nhé.

Sốt ở trẻ nhỏ - những sự thật cha mẹ chưa biết

Con bị sốt là nỗi ám ảnh của cha mẹ

Các bậc cha mẹ đều sẽ cảm thấy vô cùng lo lắng khi con yêu gặp phải bất cứ vấn đề gì về sức khỏe, trong đó triệu chứng sốt, nhất là ở trẻ nhỏ thường khiến cha mẹ vô cùng sợ hãi. Nỗi lo sợ khi con mình bị sốt ghê gớm đến nỗi mà có một cụm từ riêng dùng để miêu tả tình trạng này trong giới y khoa, đó là “ám ảnh về sốt” (fever phobia).

Liệu bạn đã từng trải qua cảm giác này hay chưa? Hãy cung cấp cho bản thân đủ các kiến thức cần thiết về triệu chứng rất hay gặp ở trẻ nhỏ này, và bạn sẽ cảm thấy bớt lo lắng hơn rất nhiều.

Sốt có thể do vi khuẩn hay virus

Hiện tượng sốt virus xảy ra khi cơ thể đang mắc phải một căn bệnh nào đó do virus gây ra, như là cúm hay cảm lạnh. Sốt do virus thường sẽ giảm dần trong vòng 3 ngày. Kháng sinh không hề có tác dụng đối với virus và không nên được sử dụng trong trường hợp này.

Sốt do vi khuẩn xảy ra khi cơ thể bị mắc phải một nhiễm trùng nào đó do vi khuẩn như bệnh viêm tai, viêm đường tiết niệu hay viêm phổi do vi khuẩn. Nhiễm trùng do vi khuẩn thường ít phổ biến hơn so với nhiễm trùng do virus và cũng đáng lo ngại hơn bởi nó có thể dẫn tới các bệnh nghiêm trọng. Kháng sinh thường được sử dụng khi bị sốt do nhiễm khuẩn.

Trong trường hợp trẻ bị sốt kéo dài trên 3 ngày, đừng chần chừ mà hãy đưa trẻ đi khám ngay.

Đối với trẻ dưới 3 tháng tuổi, sốt là một biểu hiện nguy hiểm

Nếu con bạn dưới 3 tháng tuổi, thân nhiệt cao hơn 380C được coi là cần cấp cứu can thiệp ngay lập tức.

Với nhóm tuổi này, không nên tự cho trẻ uống thuốc hạ sốt (trừ khi được bác sỹ kê đơn) bởi thuốc có thể che lấp đi những triệu chứng cần thiết để chẩn đoán một căn bệnh nguy hiểm nào đó.

Tại sao sốt ở trẻ sơ sinh lại nguy hiểm? Nguyên nhân là do trẻ quá nhỏ có thể không biểu hiện các triệu chứng của các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm như trẻ lớn. Ví dụ như nhiễm khuẩn huyết ở trẻ sơ sinh thường không có các triệu chứng điển hình.

Trẻ quá nhỏ khi bị sốt cần được đưa đến bệnh viện ngay. Tại bệnh viện, bác sỹ có thể làm các xét nghiệm máu và nước tiểu để xác định liệu có nhiễm trùng do vi khuẩn hay không và chọc tủy sống để xét nghiệm dịch não tủy khi cần thiết để giúp cho chẩn đoán nếu nghi ngờ trẻ bị viêm màng não.

Đo nhiệt độ tại trực tràng là phương pháp chính xác nhất để xác định thân nhiệt

Mặc dù có thể hơi bất tiện nhưng đây là cách chính xác nhất để xác định thân nhiệt của trẻ. Đối với trẻ nhỏ thì đo nhiệt độ tại trực tràng sẽ cho kết quả đúng nhất, đo nhiệt độ ở nách, trên trán hay ở tai đều không thu được những kết quả chính xác.

Đôi khi việc sử dụng các phương pháp đo thân nhiệt cho trẻ ở nơi khác chứ không phải đo nhiệt độ tại trực tràng sẽ cho kết quả quá cao có thể dẫn tới lo lắng không cần thiết và tốn kém tiền bạc trong việc điều trị.

Hãy điều trị các triệu chứng của trẻ, đừng chỉ quá lo lắng về việc trẻ sốt cao bao nhiêu độ

Nhiều bậc cha mẹ tin rằng trẻ bị sốt càng cao tức là ốm càng nặng, tuy nhiên sự thật không phải như vậy. Một em bé bị sốt cao gần 39,50C vẫn có thể biểu hiện thoải mái và chơi đùa bình thường sẽ không đáng lo ngại bằng một đứa trẻ mặc dù chỉ bị sốt cao hơn 380 một chút nhưng lại có biểu hiện mệt mỏi, quấy khóc không yên hoặc li bì.

Điều đó có nghĩa là nếu con bạn bị sốt nhưng vẫn chơi đùa, ăn uống...bình thường thì có thể chưa phải dùng biện pháp hạ sốt. Đừng quá lo lắng về việc thân nhiệt của trẻ quá cao, hãy tập trung vào việc quan tâm đến các triệu chứng khác của trẻ như mệt mỏi, lờ đờ...để có thể đưa bé đến bác sỹ kịp thời.

Hãy sử dụng thuốc một cách thận trọng

Trước khi quyết định cho bé dùng thuốc, bạn hãy thử hạ sốt cho trẻ bằng nước. Liệu pháp có vẻ cũ này có thể mang lại hiệu quả không ngờ tới. Hãy sử dụng nước ấm để lau người cho trẻ, nhất là vùng trán và dưới cánh tay.

Nếu con bạn vẫn không có dấu hiệu hạ sốt, bạn có thể cho trẻ sử dụng thuốc hạ sốt với một số lưu ý sau đây:

  • Nếu trẻ dưới 6 tháng tuổi, bác sỹ thường khuyên sử dụng paracetamol để hạ sốt. Đối với trẻ lớn hơn thì ibuprofen có thể là lựa chọn.
  • Xác định liều thuốc dựa vào cân nặng của trẻ chứ không phải độ tuổi.
  • Không bao giờ cho trẻ uống aspirin. Aspirin có thể gây ra hội chứng Reye nghiêm trọng ở trẻ nhỏ dẫn đến tử vong.

Sốt là một đáp ứng bình thường của cơ thể

Mặc dù bạn có thể nghe từ nhiều nguồn thông tin về sốt nhưng sự thật thì sốt không làm tổn thương não bộ của trẻ. Ngay cả tình trạng sốt cao co giật cũng chưa có bằng chứng một cách cụ thể cho thấy có thể gây tổn thương não của trẻ.

Sự gia tăng thân nhiệt chính là cách cơ thể đối phó với những tác nhân gây bệnh và là một dấu hiệu của sức khỏe tốt. Do vậy, mặc dù bạn có thể không hề cảm thấy vui vẻ gì khi con mình bị sốt nhưng đây là dấu hiệu cho thấy hệ miễn dịch của trẻ vẫn hoạt động tích cực. 

Điều cha mẹ nên làm là đừng lo lắng quá mức và hãy hỏi ngay ý kiến bác sỹ về biểu hiện sốt của con mình cũng như các biểu hiện khác kèm theo để có được cách xử lý kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sốt virus ở trẻ em

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

Xem thêm