Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Phòng chống bệnh thủy đậu - Phần 2

Thủy đậu là một bệnh lây truyền gặp ở cả người lớn và trẻ em. Bệnh có thể chủ động phòng tránh được bằng tiêm vaccine.

Mặc dù thủy đậu có thể gặp ở mọi lứa tuổi nhưng trẻ em dễ mắc bệnh nhất. Bệnh có tính chất lây lan cao và được đặc trưng bởi dấu hiệu sốt và các mụn nước nhỏ trong hoặc màu trắng đỏ trên mặt và cơ thể. Bệnh tiến triển nặng hơn ở người lớn, có thể gây những hậu quả hết sức nghiêm trọng đối với phụ nữ có thai, làm thai chết lưu hoặc dị tật bẩm sinh ở trẻ. Bệnh thủy đậu có thể phòng tránh được bằng việc tiêm phòng vaccine.

Điều trị

Ảnh minh họa.

Bệnh thường diến tiến nhẹ đối với trẻ em có sức khỏe tốt. Sử dụng thuốc kháng virus có thể làm giảm các triệu chứng đau ngứa, đặc biệt là trong vòng 24 giờ đầu sau khi xuất hiện triệu chứng bệnh. Thuốc này có tác dụng làm giảm mức độ và thời gian nhiễm bệnh và tất nhiên làm giảm cả các biến chứng. Trẻ em không cần thiết phải sử dụng thuốc kháng virus. Người lớn nếu sử dụng thuốc ở giai đoạn sớm thì có thể mang lại hiệu quả tốt, đặc biệt là những đối tượng bị suy giảm miễn dịch.

Trẻ em bị mắc bệnh thủy đậu không được cho uống aspirin bởi có thể gây nên hội chứng Reye.

Chăm sóc

  • Không nên cào gãi các nốt mụn bởi có thể để lại sẹo. Việc gãi khi cảm thấy ngứa sẽ ảnh hưởng đến quá trình liền sẹo và làm tăng nguy cơ bị nhiễm trùng do vi khuẩn gây ra. 
  • Tắm nước mát để giúp làm dịu vết ngứa (đặc biệt là trẻ em). Bạn cũng có thể dùng dung dịch calamine để chống ngứa, làm dịu mát da.

Cần lưu ý đặc biệt nếu:

  • Vết mụn nước lan ra 1 hoặc 2 mắt.
  • Vết mụn nước sưng đỏ, nóng là dấu hiệu của bội nhiễm vi khuẩn trên da.
  • Vết mụn xuất hiện kèm theo hoa mắt, rối loạn định hướng, nhịp tim nhanh, khó thở, run, rối loạn phối hợp cơ, ho nhiều, nôn mửa, cứng cổ và sốt cao.

 Phòng bệnh bằng tiêm chủng

Vaccine phòng bệnh thủy đậu có thể tạo ra một đáp ứng miễn dịch kéo dài và khá an toàn để bảo vệ các đối tượng chưa từng nhiễm bệnh.
Tổ chức Y tế Thế giới (WHO) khuyến cáo tiêm vắc xin thủy đậu là cách phòng bệnh hiệu quả. Hơn 90% người đã tiêm phòng sẽ tránh được hoàn toàn căn bệnh này. Khoảng 5-10% còn lại có thể bị thủy đậu song thường nhẹ, với rất ít nốt đậu (dưới 50 nốt), thường không gặp biến chứng.

Ở Việt Nam, tiêm phòng thủy đậu cho trẻ em không nằm trong chương trình Tiêm chủng mở rộng. Tuy nhiên trong những năm gần đây, do tình hình mắc thủy đậu ở trẻ em và thanh thiếu niên có nhiều biến đổi phức tạp, nên biện pháp tốt nhất để phòng bệnh là  tiêm phòng vắc xin thủy đậu cho trẻ. Bộ Y tế khuyến cáo nên tiêm vaccin thủy đậu cho trẻ dưới 13 tuổi với 2 liều cách nhau tối thiểu là 3 tháng. Liều đầu tiên nên được tiêm vào lúc 12 tháng tuổi và liều thứ hai nên được tiêm ít nhất là 3 tháng sau đó cho tới trước 18 tháng tuổi. Những đối tượng trẻ em trên 13 tuổi nên tiêm 2 liều, cách nhau khoảng 6 tuần.

Đối với người lớn, nhất là các nhân viên y tế chưa có miễn dịch với bệnh hoặc người phải làm việc trong điều kiện dễ bị lây nhiễm, ví dụ như là người lao động nước ngoài và sinh viên được khuyến cáo nên tiêm vaccine phòng bệnh. Dịch thủy đậu có thể phát triển rất nhanh chóng ở đối tượng người trưởng thành chưa có đáp ứng miễn dịch. Phụ nữ chưa mang thai nhưng ở độ tuổi sinh sản cũng nên được tiêm phòng thủy đậu trước khi mang thai ít nhất 3 tháng. 

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Những điều cần biết về vaccine thủy đậu cho trẻ em

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm