Nước tinh khiết và nước cất: loại nào tốt hơn?

1. Nước tinh khiết

Nước tinh khiết là nước được lọc hay xử lý để loại bỏ các tạp chất như hóa chất và các chất gây ô nhiễm khác. Nước tinh khiết thường được lấy từ mạch nước ngầm và thông qua quá trình lọc tại máy để loại bỏ: vi khuẩn, tảo, kí sinh trùng, kim loại nặng, các chất ô nhiễm hóa học… Hầu hết các thiết bị lọc nước hiện nay được sử dụng trong gia đình qua các hệ thống máy lọc nước.

Các phương pháp xử lý an toàn có thể bao gồm các bước: sử dụng điện cực để ngưng tụ các hóa chất tích điện trái dấu, dùng sàn lọc để lắng cặn và lọc qua hệ thống lọc bằng cát, than và sỏi. Các bước này giúp loại bỏ các chất gây ô nhiễm như bụi, vi khuẩn, hóa chất và vi khuẩn. Ngoài ra, nước cũng được khử trùng bằng clo để tiêu diệt vi khuẩn và virus còn sót lại. Tất nhiên, chất lượng nước cũng sẽ phụ thuộc vào nguồn nước sẵn có tại từng khu vực.

Lợi ích và nhược điểm của nước tinh khiết

Nước tinh khiết vẫn có thể chứa các chất ô nhiễm ở mức nhỏ. Mặc dù các biện pháp mang đến đảm bảo nước tinh khiết an toàn cho người tiêu dùng, nhưng nó vẫn có thể chứa một lượng nhỏ chất gây ô nhiễm gây ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe. Ví dụ, các kim loại nặng như chì và đồng là cực kỳ độc hại. Chúng có thể gây đau dạ dày và dẫn đến tổn thương não theo thời gian. Những kim loại nặng này đã được biết là có thể ngấm vào nước uống, và việc sử dụng bộ lọc nước trong nhà hoặc nước uống tinh khiết đóng chai sẽ giúp nước được trải qua một cấp độ lọc khác có thể loại bỏ kim loại, hóa chất và các chất gây ô nhiễm tùy thuộc vào loại hệ thống lọc được sử dụng.

Một lợi ích khác của việc lọc nước là nó loại bỏ các mùi vị khó chịu liên quan đến phương pháp xử lý hóa học, chất hữu cơ hoặc đường ống dẫn nước bằng kim loại để nước uống trong lành, tinh khiết.

Nước tinh khiết mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe, tuy nhiên nó cũng có một số nhược điểm tiềm ẩn. Ví dụ: florua là một khoáng chất được thêm vào nguồn cung cấp nước uống công cộng ở một số quốc gia để cải thiện sức khỏe răng miệng và giảm tình trạng sâu răng. Nồng độ florua quá cao có thể gây độc cho cả tế bào não và tế bào thần kinh, và việc tiếp xúc lâu dài với lượng florua cao có thể dẫn đến suy giảm khả năng học tập, trí nhớ và nhận thức. Tuy nhiên, các chuyên gia cho rằng mức độ florua có trong nước uống là an toàn và có lợi trong việc giảm sâu răng, đặc biệt là ở trẻ em chỉ tiếp xúc với florua qua nước uống. Một nhược điểm khác của nước tinh khiết là bảo trì. Hệ thống lọc nước phải được bảo trì thường xuyên. Nếu không được bảo dưỡng đúng cách, các chất gây ô nhiễm có thể tích tụ trong các bộ lọc cũ và ngấm vào nước uống. Mặc dù hệ thống lọc nước loại bỏ nhiều chất gây ô nhiễm, nhưng một số loại thuốc trừ sâu và hóa chất có thể vẫn còn trong nước tinh khiết tùy thuộc vào loại phương pháp lọc được sử dụng. Chi phí lắp đặt hệ thống lọc nước tại nhà và mua nước tinh khiết đóng chai đều có thể tốn kém. Bên cạnh đó, mua nước tinh khiết đóng trong chai nhựa dẫn đến một lượng lớn chất thải, cũng như việc thải bỏ các bộ lọc đã qua sử dụng từ các hệ thống lọc trong nhà.

2. Nước cất là một loại nước tinh khiết

Nước cất là nước đã qua chưng cất để loại bỏ tạp chất. Chưng cất liên quan đến đun sôi nước và thu hơi nước trong quá trình nguội. Quá trình này hiệu quả giúp loại bỏ các chất gây ô nhiễm như vi khuẩn, virus, các động vật, kim loại nặng… Thực tế, nước cất đặc biệt tinh khiết do đó, nó sử dụng phổ biến trong phòng thí nghiệm.

Về cơ bản, nước cất không chứa các chất gây ô nhiễm kể cả thuốc trừ sâu và vi khuẩn, và do vậy chúng có thể coi là cực kỳ tinh khiết. Đối với các trường hợp HIV/AIDS và một số bệnh ung thư, nước cất có thể hữu ích khi hệ miễn dịch suy yếu. Nước cất cũng giúp cải thiện mùi vị nước.

Lợi ích và nhược điểm của nước cất

Mặc dù nước cất là loại nước tinh khiết nhất, nhưng nó không nhất thiết phải tốt cho sức khỏe. Quá trình chưng cất rất hiệu quả để loại bỏ các chất gây ô nhiễm có hại, nhưng nó cũng loại bỏ các khoáng chất tự nhiên và chất điện giải có trong nước. Cùng với các tạp chất không mong muốn, các khoáng chất có lợi như canxi và magie cũng bị bỏ lại khi hơi nước bốc lên trong quá trình chưng cất. Trên thực tế, chưng cất thường loại bỏ khoảng 99,9% tất cả các khoáng chất có trong nước. Cho dù nước không được coi là một nguồn khoáng chất bổ sung cho cơ thể, nhưng giảm lượng vi chất dinh dưỡng cần thiết trong nước có thể ảnh hưởng tiêu cực đến sức khỏe.

Một điều quan trọng cần lưu ý là nước không phải là nguồn cung cấp khoáng chất, và uống nước cất là điều an toàn. Giống như các phương pháp thanh lọc khác, chưng cất loại bỏ florua khỏi nước uống. Xét trên khía cạnh dự phòng sâu răng, nước cất có thể không hợp lý.

Nên chọn nước tinh khiết hay nước thường?

Thông thường, các nguồn nước tinh khiết là an toàn nếu chúng đảm bảo các giới hạn ô nhiễm được quản lý nghiêm ngặt do các cơ quan quản lý quy định. Tuy nhiên, nước tinh khiết vẫn có thể gặp tình trạng ô nhiễm từ các nguồn tự nhiên hoặc hoạt động của con người dù khả năng là thấp, vì điều này bị ảnh hưởng bởi chất lượng nguồn nước cung cấp ban đầu. 

Nhìn chung, chúng ta nên đầu tư hệ thống lọc nước ngay tại nhà. Nhiều loại hệ thống lọc có sẵn bao gồm cả bộ lọc than và lọc UV sẽ giúp loại bỏ các tạp chất có thể tồn tại trong quá trình lọc ban đầu, quy mô lớn mà hầu hết nước máy đều trải qua. Nước tinh khiết được sử dụng chung trên toàn cầu và tuân theo các quy định chặt chẽ. Điều này giúp bạn yên tâm trong việc sử dụng hàng ngày.

Tổng kết

Tiếp cận với nước sạch là điều vô cùng quan trọng và cấp thiết trên toàn cầu. Hiện nay, nước tinh khiết được coi là an toàn và có thể sử dụng hàng ngày thông qua sự kiểm soát của các cơ quan chức năng. Các chuyên gia đưa ra lời khuyên nên có một hệ thống lọc nước ngay tại nhà để có thể đảm bảo độ an toàn và tính tiện dụng hàng ngày.

Tham khảo thêm thông tin tại: Nước kiềm: lợi ích và nguy cơ