Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ký sinh trùng lây qua nguồn nước

Nước là một thành phần quan trọng trong thiên nhiên và rất cần thiết cho sự sống, nước đóng một vai trò quan trọng trong các lĩnh vực và mục đích khác nhau. Nước được dùng trong các hoạt động nông nghiệp, công nghiệp, sinh hoặt, giải trí, hầu hết các hoạt động trên đều cần nước, nhưng khi nguồn nước bị nhiễm ký sinh trùng nó có thể gây ra nhiều loại bệnh vô cùng nguy hiểm cho con người.

Nguồn nước bị nhiễm ký sinh trùng là một vấn đề nghiêm trọng, nó có thể gây những căn bệnh ảnh hưởng đến sức khỏe, thậm chí gây tử vong cho người nhiễm bệnh.

Các bệnh liên quan đến nước trên toàn cầu phổ biến gây ra bởi ký sinh trùng bao gồm giun Guine, sán máng (Schistosoma ), Amebiasis, Criptosporidiosis và Giardiasis. Mọi người bị nhiễm các bệnh này khi uống hoặc có tiếp xúc với nước đã bị nhiễm các loại ký sinh trùng này.

Mọi người có thể mắc bệnh giun Guinea khi họ uống nước có chứa các ký sinh trùng Dracunculus medinensis. Nếu một người đã bị nhiễm bệnh với giun Guinea làm việc hay tiếp xúc với nước, tổn thương gặp nước, nốt sần vỡ ra giun cái “xuất” ấu trùng vào nước. Ấu trùng sẽ tìm đến và bám vào động vật giáp xác nhỏ (chân chèo).

Sau khi con người uống nước, các chân chèo chết và thả ấu trùng, ấu trùng xâm nhập vào các vật chủ, sau đó xuống dạ dày ruột, khoang bụng, phúc mạc, sau một thời gian chúng di chuyển xuống các chi thường là chi dưới (phát triển thành giun trưởng thành)[1].

Sán máng có thể lây truyền khi con người bơi lội, tắm giặt hoặc làm việc dưới môi trường nước, ấu trùng đuôi của Schistosoma sẽ chủ động tìm đến và xâm nhập vào người bằng cách xuyên qua da, niêm mạc và gây bệnh cho con người [2].

Cryptosporidium là một bệnh có tính quốc tế, hầu hết ở các vùng có khí hậu nhiệt đới hay ôn đới, trong đó xảy ra thường xuyên ở bệnh nhân AIDS. Ở các nước đang phát triển, và nơi mà có thói quen vệ sinh kém, yếu tố quan trọng trong việc lan truyền bệnh là nguồn nước uống không an toàn và có chứa kén hợp tử. Đáng chú ý là cryptosporidiosis đã được xác định trong đợt bùng phát do nguồn nước bị nhiễm ký sinh trùng [3].

Giardia (thể kén) được bảo vệ bởi một lớp vỏ bên ngoài, cho phép nó tồn tại bên ngoài cơ thể trong thời gian dài. Trong khi các loại ký sinh trùng có thể lây lan theo nhiều cách khác nhau, nhưng nguồn nước là đường lây nhiễm phổ biến nhất của Giardia. Giardia là một ký sinh trùng rất nhỏ có gây ra bệnh tiêu chảy và thường gặp là Giardia intestinalis,Giardia lamblia, hoặc Giardia duodenalis[4].

Entamoeba histolytica là một ký sinh trùng đơn bào và thường gọi căn bệnh này là amebiasis (kiết lỵ do amebiasis). Nó thường xảy ra trong ruột già và gây ra viêm, có khoảng 50 triệu người đang bị nhiễm bệnh trên toàn thế giới, chủ yếu là ở các nước nhiệt đới, trong các lĩnh vực vệ sinh môi trường kém. Một người uống nước mà trong nước có bào nang Entamoeba histolytica sẽ bị bệnh kiết lỵ vì amebiasis [5].

Các biện pháp vệ sinh thích hợp rất cần thiết để phòng ngừa bệnh ký sinh trùng qua đường nước, không được uống nước lấy từ môi trường chưa qua xử lý. Khi làm việc trong nước hoặc lội nước nên mang ủng và vệ sinh thân thể sạch sẽ để tránh ký sinh trùng tiếp xúc với da và chui qua da, giáo dục cho cộng đồng về việc ăn chín uống sôi và các thói quen lành mạnh để tránh nhiễm ký sinh trùng. Khi nghi ngờ nhiễm ký sinh trùng hãy đến các cơ sở chuyên khoa để được tư vấn, khám và chữa trị một cách hợp lý.

Ấu trùng giun tròn Guine trong nước và giun trưởng thành ký sinh trên người
Hoàng Anh - Theo impehcm.org.vn
Bình luận
Tin mới
  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

  • 08/07/2025

    Đột quỵ nhiệt: Nguy hiểm tiềm ẩn trong mùa nắng nóng

    Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.

  • 08/07/2025

    Loại cá nhỏ bé có nhiều lợi ích với sức khỏe

    Cá cơm là một nguồn dinh dưỡng ấn tượng, mang lại những lợi ích sức khỏe đáng ngạc nhiên.

  • 08/07/2025

    Kháng sinh và những điều cần biết cho người trưởng thành

    Kháng sinh (hay thuốc kháng sinh) đóng vai trò then chốt trong y học hiện đại, giúp điều trị hiệu quả các bệnh nhiễm trùng do vi khuẩn.

  • 08/07/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 07/07/2025

    Dấu hiệu nhận biết và cách xử lý cảm nắng nhanh chóng

    Mùa hè với những ngày nắng gay gắt không chỉ mang đến niềm vui của những chuyến đi chơi mà còn ẩn chứa nguy cơ sức khỏe mà ít ai để ý: cảm nắng. Đây là một tình trạng nghiêm trọng xảy ra khi cơ thể không thể tự điều hòa nhiệt độ trong môi trường nóng bức, dẫn đến những hậu quả khôn lường nếu không được phát hiện và xử lý kịp thời.

  • 07/07/2025

    8 thực phẩm nên tránh để bảo vệ gan khỏe mạnh

    Gan đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe tổng thể. Lựa chọn đúng loại thực phẩm cũng như tránh những chất có hại góp phần bảo vệ chức năng gan khỏe mạnh.

Xem thêm