Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Những đột phá về thiết bị thay thế bộ phận cơ thể người

Bây giờ, chúng ta đã có công nghệ để dựng lại một con người - hoặc ít nhất là một phần của con người. Những phát kiến dưới đây cho thấy, có thể không lâu nữa, chúng ta có thể “dựng lại” toàn bộ một người đàn ông hoặc phụ nữ bị thương.

Những đột phá về thiết bị thay thế bộ phận cơ thể người

Mắt

Do hậu quả của bệnh thoái hóa hoàng điểm tuổi già, ông Ray Flynn (người Anh) đã mất khả năng nhận ra các khuôn mặt vào năm 2009. Tuy nhiên, chất lượng cuộc sống của ông đã được cải thiện đáng kể vào năm 2015 khi ông được lắp một thiết bị điện tử truyền dữ liệu video tới các tế bào lành ở võng mạc. Một camera tí hon gắn vào kính của ông sẽ quay video. Giờ đây, ông lại có thể nhận ra khuôn mặt của người thân cũng như đọc sách. Ông cũng có thể xem TV rõ hơn. Tuyệt vời nhất là ông có thể nhìn thấy ngay cả khi nhắm mắt nhờ chiếc kính video của mình.

Những người bị bệnh viêm võng mạc sắc tố cũng được lợi từ công nghệ giúp Flynn nhìn thấy. Bác sĩ chuyên khoa mắt Paul Stanga thuộc Bệnh viện Mắt Hoàng gia Manchester cho biết: “Công nghệ này là một cuộc cách mạng làm thay đổi cuộc sống của bệnh nhân - phục hồi phần nào chức năng nhìn và giúp họ sống độc lập hơn”.

Tai

Trong một số trường hợp, liệu pháp gene có thể phối hợp với công nghệ bộ phận giả để cải thiện thính giác. Hầu hết các trường hợp mất thính giác xảy ra giữa các tế bào lông trong ốc tai và thần kinh thính giác. Ốc tai điện tử làm giảm tình trạng này nhờ bắt chước dây thần kinh thính giác bằng những điện cực tí hon. Tuy nhiên, khi dây thần kinh thính giác bị tổn hại, các tín hiệu do điện cực truyền đi phải mạnh hơn khiến âm thanh tạo ra bị nhiễu loạn. Cách duy nhất để tinh chỉnh âm thanh là sửa chữa các dây thần kinh thính giác. Đây là chỗ liệu pháp gene bắt đầu phát huy. Trong các thử nghiệm, liệu pháp này đã khôi phục lại các dây thần kinh thính giác hư hại.

Tai

Răng

Khả năng tái sinh răng và ngăn ngừa sâu răng bằng công nghệ bionic có thể diễn ra trong tương lai gần khi các bác sĩ sử dụng các chất thay thế có hoạt tính sinh học để chống lại sâu răng. Các nghiên cứu tạo ra “răng công nghệ” như vậy đã đạt được những tiến bộ to lớn nhờ sử dụng tế bào gốc của nướu răng người trưởng thành.

Mặc dù sự phát triển của “răng công nghệ” là khả thi, các chuyên gia vẫn chưa nhất trí về tính thực tiễn của việc “mọc lại” răng như một thực hành nha khoa thường quy. Tuy nhiên, nghiên cứu vẫn đang tiếp tục, một số trong đó bao gồm in 3D với hy vọng rằng trong tương lai, chúng ta sẽ có thể mọc lại răng thay thế.

Tay

Bộ phim Pan’s Labyrinth năm 2006 đã giới thiệu một nhân vật có mắt nằm trong lòng bàn tay. Mặc dù đây là một bộ phim tưởng tượng, song một bàn tay công nghệ sinh học trang bị mắt giả riêng của mình lại có thật. Khi thử nghiệm, bàn tay đã học được tư thế cầm nắm tốt nhất cho mỗi vật thể. Hiện bàn tay này mới chỉ là mẫu thử, mặc dù nó đã được thử nghiệm cho 2 người bị cụt chi với hiệu quả 90%. Trước khi được đưa vào sử dụng, nó phải đạt tỉ lệ thành công là 100%. Các nhà nghiên cứu hy vọng những thuật toán mới sẽ cho phép họ đạt được mục tiêu này. Họ cũng dự định làm cho bàn tay máy nhẹ hơn và đặt camera trong lòng bàn tay, thay vì ở mặt sau như hiện nay.

Tụy

“Tụy công nghệ” được chế tạo bởi các nhà nghiên cứu tại Bệnh viện đa khoa Massachusetts và Đại học Boston tự động đo lượng đường trong máu, giải phóng insulin khi cần thiết. Một cảm biến được cấy dưới da theo dõi lượng đường trong máu của người mang, tải dữ liệu lên ứng dụng iPhone. Cứ 5 phút/lần, ứng dụng tính lượng insulin cần thiết, cung cấp nó thông qua 1 bơm.

Một thử nghiệm trên cả bệnh nhân tiểu đường người lớn và thiếu niên cho thấy đường huyết của người tham gia là “lành mạnh” hơn khi họ sử dụng tuyến tụy bionic thay vì các phương pháp điều trị thông thường. Sau khi thử nghiệm sâu hơn, tuyến tụy công nghệ có thể là một cách mới để theo dõi và kiểm soát đường huyết ở bệnh nhân tiểu đường.

Khớp gối

Hailey Daniswicz từ từ duỗi cơ đùi. Các điện cực gửi tín hiệu đến một máy tính. Trên màn hình, avatar của cô gấp đầu gối lại. Người phụ nữ trẻ này đã phải cắt bỏ cẳng chân trái do bệnh ung thư. Khi máy tính được hiệu chỉnh để “nhận ra những cử động nhẹ của đùi”, chân giả sẽ sử dụng điện cơ (đo hoạt động điện ở cơ) và phần mềm nhận dạng mô hình.

Hơn 2 triệu người bị cắt cụt cẳng chân và dự kiến đến năm 2050, con số này sẽ tăng gấp đôi do sự gia tăng bệnh tiểu đường. Hy vọng công nghệ mới sẽ cách mạng hóa những bộ phận giả này trong tương lai.

Cổ chân

Công nghệ đang phát triển thần tốc đến mức chúng ta có thể dễ dàng tưởng tượng rằng nhiều khuyết tật hiện nay sẽ không còn là khuyết tật nữa. Chân tay giả bionic là một trong những ứng dụng có thể phục hồi những khả năng bị mất cho người tàn tật.

Herr - người từng bị mất hai chân trong một tai nạn leo núi đã chế tạo một loại khớp cổ chân nhân tạo đã khôi phục lại khả năng di chuyển. Nhóm của Herr đã cung cấp cho 90 người bị cụt chi những phiên bản cổ chân bionic tùy chỉnh. Ông hy vọng công nghệ cao sẽ trở nên phổ biến rộng rãi hơn cho tất cả những ai cần đến chúng.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sự khác nhau thú vị giữa phụ nữ và nam giới

BS. Cẩm Tú - Theo Sức khỏe & Đời sống
Bình luận
Tin mới
  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

  • 30/11/2025

    Mối liên hệ giữa thời tiết và tâm trạng: Làm sao để luôn lạc quan?

    Khi trời mưa hoặc trở lạnh, bạn có thể cảm thấy tâm trạng mình đi xuống, thiếu năng lượng và lười biếng hơn. Điều này không phải ngẫu nhiên, mà là dấu hiệu cho thấy thời tiết có ảnh hưởng đến sức khỏe tinh thần. Bài viết này sẽ đi sâu vào mối liên hệ giữa thời tiết và cảm xúc, giải thích tại sao những thay đổi theo mùa có thể gây ra trầm cảm theo mùa, đồng thời giới thiệu các biện pháp tự nhiên để giúp bạn duy trì tinh thần lạc quan ngay cả trong những ngày u ám.

  • 30/11/2025

    Ý nghĩa các chỉ số trong kiểm tra loãng xương

    Bệnh loãng xương thường tiến triển âm thầm và rất khó phát hiện. Đến khi phát tác, bệnh thường khó điều trị và phục hồi, để lại nhiều hậu quả nguy hiểm. Kiểm tra mật độ xương định kì được các bác sỹ khuyến cáo nhằm chẩn đoán sức khỏe xương và phát hiện sớm các nguy cơ bị loãng xương. Vậy, thực sự kết quả của đo mật độ xương có ý nghĩa gì?

Xem thêm