Tiến sĩ Võ Văn Chi, tác giả sách Bài thuốc hay từ cây thuốc quý cho biết rau má rất phổ biến ở Việt Nam. Cây có tên khoa học là Centella asiatica (L.) Urb, họ hoa tán Apiaceae. Đây là cây thảo mọc bò, phân nhánh nhiều trên mặt đất. Rễ mọc từ các mấu của thân. Lá có cuống dài, phiến hình thận hoặc gần tròn, mép khía tai bèo. Cụm hoa hình tán đơn mọc ở nách lá gồm từ một đến 5 hoa nhỏ không cuống, màu trắng hoặc phớt đỏ. Quả dẹt, có sống hơi rõ.
Trong Đông y dùng toàn cây để làm thuốc, tên gọi là Tích huyết thảo. Người ta thu hái vào mùa hè thu, loại bỏ tạp chất, rửa sạch, dùng tươi hoặc phơi khô. Khi dùng rửa sạch, cắt ngắn.
Rau má có vị đắng, cay, tính hàn, tác dụng thanh nhiệt lợi thấp, giải độc tiêu thũng, tán ứ chỉ thống, kháng AIDS. Toàn cây được dùng trị cảm mạo phong nhiệt, viêm phần trên đường hô hấp, viêm gan, lỵ, cảm cúm, ăn phải vật có độc, viêm màng phổi, rắn cắn, gai đâm vào thịt, trúng độc nấm, trúng độc thuốc nông dược, ngộ độc sắn, ngộ độc thức ăn và đòn ngã tổn thương. Liều lượng từ 15 đến 30 g.
Phân tích dược lý cho thấy rau má (tích huyết thảo) chứa beta-sitosterol, daucosterol, axit vanillic, axit asiatic, asiaticoside, centellose, axit madasiatic, axit brahmic, axit isobrahmic, brahmoside, brahminoside, madecassoside, axit madecassic, axit isothankunic, isothankuniside, thankuniside, carotenoids, chlorophyll, vellarine, hydrocotyline. Ngoài ra còn có sáp, tanin, đường các loại, potassium chloride, potassium nitrate, mesoinositol, alcaloid. Lá chứa 3-glucosylquercetin, 3-glucosylkaempferol, 7-glucosylkaempferol...
Nghiên cứu đã chứng minh, chiết xuất tinh dầu toàn thân cây tích tuyết thảo có hoạt tính kháng men chuyển hóa ngược của virus HIV. Triterpenes chứa trong thân loài thực vật này có tác dụng kích thích sự sinh thành của mầm thịt, thúc đẩy quá trình làm lành vết thương. Thuốc sắc tích huyết thảo toàn thân tỷ lệ từ 1:16 đến 1:4 có tác dụng ức chế đối với trực khuẩn mủ xanh, trực khuẩn biến hình, Staphyloccocus aureus.
Tiến sĩ Võ Văn Chi giới thiệu một số bài thuốc hay từ cây rau má như sau:
Viêm amidan
- Rau má tươi giã nát và vắt lấy nước cốt, thêm giấm dùng để ngậm và nuốt từ từ.
- Rau má tươi 50 g, sữa người 10 ml. Lấy rau má tươi rửa sạch, giã nát vắt lấy nước cốt, thêm sữa người trộn đều để ngậm và nuốt từ từ.
Tưa lưỡi (đẹn lưỡi, đẹn sữa):
Rau má tươi 30 g, rau má mỡ (mãn thiên tinh) tươi 30 g, chi tử (dành dành) một quả. Tất cả đem sắc lấy nước, bỏ bã, dùng bông sát trùng tẩm thuốc chấm rửa khoang miệng.
Sỏi đường tiết niệu:
Rau má tươi 240 g nấu nước uống như trà hàng ngày.
Đau bụng đi cầu lỏng, lỵ:
- Rau má tươi toàn cây (từ 50 đến 100 g) đem rửa sạch, thêm một ít muối, giã nhỏ, vắt uống.
- Rau má 50 g, rửa sạch, giã nát trộn với nước vo gạo, quết đều, vắt lấy nước cốt trong để uống.
Ngoại thương buốt đau:
Rau má khô nghiền bột dùng uống ngày 3 lần, mỗi lần 1,5 g.
Chấn thương do té ngã:
Rau má tươi 180 g rửa sạch, giã vắt lấy nước cốt, uống với rượu.
Ngộ độc thức ăn:
Rau má 250 g, rễ rau muống 250 g. Tất cả đem giã nát lấy nước cốt và trộn với nước ấm uống.
Ngộ độc nấm độc
Rau má tươi 120 g, đường phèn 5 g. Tất cả đem sắc nước, gạn bỏ bã dùng để uống.
Thổ huyết, đái ra máu:
Rau má 30 g, cỏ nhọ nồi (cả cây) và trắc bá diệp, mỗi thứ 15 g. Tất cả đem sắc uống.
Phụ nữ hành kinh đau bụng, đau lưng:
Cả cây rau má (lấy vào lúc có hoa, quả) rửa sạch phơi khô, tán bột. Mỗi ngày uống một lần 30 g vào buổi sáng.
Ngứa do bệnh ngoài da hoặc gan mật, thận, rối loạn chức năng thần kinh, dị ứng
Rau má, chó đẻ, cỏ sữa nhỏ lá, đậu năng, mỗi thứ một nắm (khoảng 60 g tươi hoặc 30 g khô), một củ khoai lang, 1/4 tán đường cát, 100 gr gan heo tươi. Tất cả rửa sạch cho vào ấm sắc thuốc, đổ 2 bát nước, sắc còn một bát, chia uống 3 lần trong ngày. Không để qua ngày vì dễ thiu. Dùng từ một đến 3 thang là có kết quả.
Viêm gan cấp tính thể hoàng đản
- Rau má tươi từ 120 đến 150 g đem nấu nước uống lúc bụng đói. Có thể dùng liên tục trong 30 ngày.
- Rau má, rau má mỡ, rễ cỏ tranh đều 30 g, dây mơ 15 g, Cỏ gấu 6 g. Tất cả đem nấu nước uống.
- Rau má tươi, chua me đất hoa vàng tươi, cỏ seo gà tươi, mỗi thứ đều 60 g. Dùng nước vo gạo lần hai để nấu uống, cho thêm đường cát trắng để uống.
- Rau má 30 g, nhân trần 15 g, chi tử 6 g. Tất cả đem nấu nước và cho thêm đường cát trắng để uống.
- Rau má, mã đề, nhân trần, mỗi thứ đều 15 g. Tất cả đem nấu nước uống.
Viêm gan cấp và mạn tính
Rau má, ban, cỏ mật gấu, cườm thảo mềm, mỗi thứ đều 15 g. Tất cả đem nấu nước uống.
AIDS, nóng lạnh hầu họng đau, lúc nuốt nước miếng đau, sưng amygdal (một hoặc 2 bên)
Tích tuyết thảo, kê nhãn thảo, địa nhĩ thảo (cỏ ban), mỗi thứ đều 30 g. Cúc hoa vàng, bản lam căn, kim ngân hoa, mỗi thứ đều 15 g. Sơn đậu căn 6 g. Cam thảo 10 g. Tất cả đem sắc uống.
AIDS, nóng lạnh, đau đầu, đau bụng, tiêu chảy như xối nước sau chuyển thành máu mủ và nhầy
Tích tuyết thảo, kê nhãn thảo, mỗi thứ đều 30 g. Bạch đầu ông, trần bì, hoàng bá, mỗi thứ 15 g. Hoàng cầm 10 g. Diếp cá 30 g (cho vào sắc sau). Tất cả đem sắc lấy nước uống.
Bên cạnh chế độ ăn uống và luyện tập khoa học, lựa chọn đúng loại đồ uống vào buổi sáng có thể giúp thúc đẩy quá trình trao đổi chất, hỗ trợ giảm cân, giảm mỡ một cách hiệu quả.
Mệt mỏi đi kèm với ung thư như trong bệnh đa u tủy khác với sự mệt mỏi mà bạn có thể đã từng cảm thấy trước đây. Nó có thể là sự kiệt sức sâu trong xương tủy và không thể cải thiện khi bạn nghỉ ngơi.
Mỡ thừa ở cánh tay không chỉ gây mất thẩm mỹ mà còn khiến nhiều người tự ti khi diện những bộ đồ sát nách, áo ngắn tay... Để sở hữu cánh tay thon gọn, săn chắc, ngoài việc tập luyện cần có chế độ ăn uống lành mạnh. Thường xuyên ăn những thực phẩm dưới đây có thể hỗ trợ giảm mỡ cánh tay hiệu quả.
Chất béo lành mạnh đóng một vai trò quan trọng trong việc bảo vệ da. Chúng không chỉ giúp giữ ẩm, duy trì sự dẻo dai của làn da mà còn có đặc tính chống viêm và chống oxy hóa, giúp giảm thiểu tổn thương do tia UV gây ra.
Chu kỳ kinh nguyệt là một phần tự nhiên và thiết yếu trong cuộc đời mỗi người phụ nữ, phản ánh sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng thể của họ. Đây là một quá trình sinh học phức tạp, được điều hòa bởi nội tiết tố, chuẩn bị cơ thể cho khả năng mang thai hàng tháng. Hiểu rõ về chu kỳ kinh nguyệt giúp phụ nữ nhận biết những thay đổi bình thường của cơ thể, từ đó chủ động hơn trong việc chăm sóc sức khỏe bản thân.
Giãn cơ không chỉ giúp cơ thể dẻo dai hơn mà còn giảm nguy cơ chấn thương, xua tan nhức mỏi và mang lại cảm giác nhẹ nhõm, tinh thần tỉnh táo hơn...
Không ít người tin rằng chỉ cần chạy nhiều là vòng eo sẽ nhanh chóng thon gọn. Thế nhưng, thực tế lại có người càng chạy nhiều càng thất vọng vì mỡ bụng vẫn không giảm. Vậy nguyên nhân nằm ở đâu, cần điều chỉnh thế nào để đạt hiệu quả?
Giao mùa là giai đoạn nhạy cảm đối với sức khỏe, đặc biệt ở trẻ em. Trong thời điểm nhiệt độ thay đổi đột ngột, độ ẩm dao động và môi trường dễ xuất hiện các tác nhân gây bệnh, hệ miễn dịch của trẻ nhỏ chưa hoàn thiện có nguy cơ cao mắc các bệnh truyền nhiễm, trong đó phổ biến nhất là cúm theo mùa.