Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Nhiễm khuẩn huyết: nguyên nhân, triệu chứng và yếu tố nguy cơ (Phần 1)

Cụm từ nhiễm độc máu – nhiễm khuẩn huyết có thể khá phổ biến và nhiều người biết đến thông qua tính nghiêm trọng của nó. Nhiễm độc máu là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng. Bệnh xảy ra khi vi khuẩn xuất hiện trong máu và gây nên tình trạng nhiễm trùng. Mặc dù tên của bệnh còn có thể được gọi là nhiễm độc máu, song bệnh không liên quan gì đến chất độc. Vậy nhiễm độc máu nguy hiểm như thế nào?

Nhiễm độc máu là gì?

Mặc dù cụm từ “nhiễm độc máu” không phải là một thuật ngữ trong y tế, tuy nhiên nó vẫn có thể được sử dụng để mô tả tình trạng nhiễm khuẩn huyết, nhiễm trùng máu hoặc sốc nhiễm khuâ. Không phải ngẫu nhiên mà tình trạng này lại có cái tên nghe nguy hiểm như vậy. Nhiễm độc máu là một bệnh nhiễm trùng nghiêm trọng, có thể gây tử vong. Chẩn đoán và điều trị kịp thời là điều cần thiết để điều trị tình trạng này, nhưng việc hiểu được các yếu tố nguy cơ là bước đầu tiên để ngăn ngừa tình trạng này xảy ra.

Nhiễm độc máu có nguyên nhân từ đâu?

Nhiễm độc máu xảy ra khi vi khuẩn gây nhiễm trùng ở một bộ phận khác của cơ thể xâm nhập vào máu. Sự hiện diện của vi khuẩn trong máu được gọi là du khuẩn huyết hoặc nhiễm khuẩn huyết. Thuật ngữ du khuẩn huyếtnhiễm khuẩn huyết thường được sử dụng thay thế cho nhau, mặc dù về mặt bản chất, chúng không hoàn toàn giống nhau. Du khuẩn huyết là tình trạng có vi khuẩn trong máu, có thể dẫn đến nhiễm trùng huyết. Nhiễm khuẩn huyết là một tình trạng nhiễm trùng nặng và thường đe dọa tính mạng nếu không được điều trị. Tuy vậy, bất kỳ loại nhiễm trùng nào - dù là vi khuẩn, nấm hay virus - đều có thể gây nhiễm trùng huyết; và những tác nhân lây nhiễm này không nhất thiết phải có trong máu để gây ra vấn đề nghiêm trọng này.

Ảnh: Nhiễm trùng huyết do thủy đậu

Nhiễm trùng thường xảy ra nhất ở phổi, bụng và đường tiết niệu. Nhiễm khuẩn huyết cũng xảy ra thường xuyên hơn ở những người nhập viện, nơi nguy cơ nhiễm trùng đã cao hơn do môi trường đặc biệt. Vì tình trạng nhiễm độc máu xảy ra khi vi khuẩn xâm nhập vào máu và kết hợp với một bệnh nhiễm trùng sẵn có, do đó nhiễm khuẩn huyết không thể xảy ra nếu không bị mắc phải một nhiễm trùng nào đó từ trước. Một số nguyên nhân phổ biến của nhiễm trùng có thể gây nhiễm trùng huyết bao gồm:

  • Nhiễm trùng vùng bụng
  • Vết cắn của côn trùng bị nhiễm trùng
  • Nhiễm trùng huyết liên quan đến đường trung tâm, chẳng hạn như từ catheter tĩnh mạch trung tâm (CVC) – một trong những dụng cụ y tế được sử dụng thường xuyên nhất ở những bệnh nhân nặng điều trị tại các đơn vị chăm sóc đặc biệt
  • Nhổ răng hoặc răng bị nhiễm trùng răng miệng
  • Vết thương tiếp xúc với vi khuẩn trong quá trình hồi phục sau phẫu thuật/hoặc không thay băng phẫu thuật đủ thường xuyên khiến vết thương tiếp xúc với vi khuẩn
  • Vết thương hở tiếp xúc với môi trường và nhiễm trùng
  • Do vi khuẩn kháng thuốc
  • Nhiễm trùng thận hoặc đường tiết niệu
  • Viêm phổi
  • Các tình trạng nhiễm trùng lây truyền qua da

Ai là người có nguy cơ mắc nhiễm độc máu cao nhất?

Một số người có nguy cơ gặp phải tình trạng nhiễm trùng nhiều hơn những người khác. Các yếu tố nguy cơ dẫn đến điều này bao gồm:

  • Những người có hệ miễn dịch suy yếu, chẳng hạn như mắc HIV, AIDS, hay bệnh bạch cầu
  • Trẻ nhỏ
  • Người cao tuổi
  • Tiêm chích ma túy
  • Vệ sinh răng miệng kém
  • Sử dụng can thiệp catheter trong các trường hợp điều trị đặc biệt
  • Từng phẫu thuật hay thủ thuật răng miệng
  • Làm việc trong môi trường dễ tiếp xúc với vi khuẩn hay virus, chẳng hạn như bệnh viện hay ngoài trời

Các triệu chứng gặp phải

Các triệu chứng của nhiễm độc máu bao gồm:

  • Ớn lạnh
  • Sốt vừa hoặc sốt cao
  • Suy nhược, yếu đuối
  • Thở nhanh
  • Tăng nhịp tim, đánh trống ngực
  • Da tái xanh, đặc biệt ở mặt

Một số triệu chứng này có liên quan đến cúm hoặc các bệnh khác. Tuy nhiên nếu là mới phẫu thuật hoặc đang phục hồi chấn thương, đây có thể là các dấu hiệu nghiêm trọng và cần phải đến cơ sở y tế ngay lập tức.

Các triệu chứng đe dọa tính mạng bao gồm:
  • Tâm trí hoang mang, hoảng loạn
  • Nốt, chấm đỏ xuất hiện trên da và lan rộng thành vết, đám bầm tím lớn
  • Sốc
  • Bài tiết nước tiểu ít
  • Suy tạng

Nhiễm độc máu có thể dẫn đến hội chứng suy hô hấp và sốc nhiễm trùng. Nếu tình trạng này xảy ra và không được điều trị ngay lập tức, tử vong có thể rất cao.

(còn phần 2)

Tham khảo thêm thông tin tại: Nhiễm độc máu: chẩn đoán, điều trị và tiên lượng (Phần 2)

Bình luận
Tin mới
  • 15/07/2025

    Các hoạt động thể thao dưới nước phù hợp cho người cao tuổi trong mùa hè

    Mùa hè với những ngày nắng nóng kéo dài không chỉ là thời điểm để thư giãn mà còn là cơ hội tuyệt vời để người cao tuổi tham gia các hoạt động thể thao dưới nước. Đây là hình thức vận động nhẹ nhàng, ít gây áp lực lên cơ thể, đồng thời mang lại nhiều lợi ích sức khỏe vượt trội.

  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

Xem thêm