Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngộ độc sắt

Ngộ độc sắt là một trong số những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do dùng thuốc quá liều ở trẻ em dưới 6 tuổi tại Mỹ. Mặc dù tỷ lệ ngộ độc sắt hiện nay đang giảm xuống, nhưng ngộ độc sắt vẫn là một nguy cơ sức khỏe lớn đối với trẻ em.

Ngộ độc sắt không phải là việc chế độ ăn có quá nhiều sắt. Thay vào đó, nguyên nhân gây ngộ độc sắt thường là do sử dụng thực phẩm chức năng và đa vitamin quá liều do trông chúng rất giống kẹo.

Một lượng vừa đủ sắt là rất quan trọng để não, cơ, và tế bào hồng cầu hoạt động. Nhưng cơ thể không thể chuyển hóa được sắt với hàm lượng cao. Thừa sắt có thể gây kích thích niêm mạc đường tiêu hóa, từ đó, gây ra các biến chứng.

Triệu chứng ngộ độc sắt

Trong số những dấu hiệu ban đầu của việc ngộ độc sắt, buồn nôn và đau bụng là những triệu chứng phổ biến nhất. Nôn ra máu cũng có thể xảy ra. Ngộ độc sắt cũng có thể dẫn đến tiêu chảy hoặc mất nước. Đôi khi, quá nhiều sắt cũng có thể sẽ khiến phân có màu tối và có máu. Những triệu chứng này thường phát triển trong vòng 6 tiếng. Sau đó, các triệu chứng có thể sẽ cải thiện trong vòng vài ngày.

Sau khi những triệu chứng ban đầu xuất hiện, các biến chứng khác nghiêm trọng hơn có thể sẽ phát triển trong vòng 48 giờ sau khi uống sắt quá liều, ví dụ như:

  • Chóng mặt
  • Hạ huyết áp, mạch nhanh nhưng yếu
  • Đau đầu
  • Sốt
  • Khó thở và tích nước tại phổi
  • Da có màu xám hoặc xanh
  • Vàng da
  • Co giật

Điều trị ngộ độc sắt

Nếu bạn nghi trờ trẻ bị ngộ độc sắt, hoặc bất kỳ loại ngộ độc thuốc nào, hãy gọi cấp cứu ngay. Đó có thể là tình trạng đe dọa tính mạng cần được cấp cứu. Ngộ độc sắt sẽ cần được bác sỹ đánh giá ngay lập tức.

Khi gọi cấp cứu, hãy cố gắng cung cấp các thông tin sau:

  • Tuổi, cân nặng, triệu chứng và các bệnh khác mà trẻ đang mắc phải
  • Tên của sản phẩm bổ sung sắt mà trẻ đã uống, bao gồm cả các thành phần của sản phẩm
  • Lượng sản phẩm mà trẻ đã sử dụng
  • Thời gian mà trẻ đã nuốt phải sản phẩm

Kể cả khi người lớn bị ngộ độc sắt, những thông tin trên cũng vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, tình trạng ngộ độc sắt ở người lớn sẽ ít nguy hiểm hơn so với trẻ em nhưng cũng cần phải phản ứng nhanh.

Điều trị ngộ độc sắt thường bao gồm việc rửa ruột. Một lượng dịch sẽ được uống hoặc đưa vào dạ dày bằng ống thông qua mũi. Lượng dịch này sẽ giúp rửa sạch lượng sắt thừa trong cơ thể.

Trong những trường hợp nặng hơn, có thể sẽ cần phải sử dụng phương pháp tạo phức. Đây là một phương pháp sẽ truyền một loại hóa chất giúp gắn sắt và các kim loại khác vào trong cơ thể. Sau đó, lượng sắt sẽ được thải ra ngoài thông qua nước tiểu.

Các phương pháp điều trị khác bao gồm bổ sung đủ nước, đặc biệt là nếu trẻ bị mất nước do nôn mửa và tiêu chảy. Nếu trẻ bị khó thở, trẻ có thể sẽ cần sử dụng máy thở hoặc máy thông khí.

Nguyên nhân gây ngộ độc sắt

Tiêu thụ lượng sắt vượt quá 35mg/kg trọng lượng cơ thể ở trẻ em được coi là ngộ độc sắt và có thể dẫn đến tử vong. Ở người trưởng thành, các triệu chứng có thể sẽ bắt đầu xuất hiện khi tiêu thụ từ 20mg sắt nguyên tố/kg cân nặng một lần. Ngộ độc sắt nặng có thể xảy ra khi tiêu thụ quá 60mg sắt/kg cân nặng đối với cả trẻ em và người trưởng thành.

Lượng sắt nguyên tố là lượng sắt thực sự có trong các sản phẩm bổ sung. Một loại sản phẩm bổ sung ngoài sắt có thể chứa các thành phần khac, do vậy, việc đọc nhãn sản phẩm là vô cùng quan trọng để biết được chính xác lượng sắt có trong các sản phẩm.

Đa số các trường hợp ngộ độc sắt là do trẻ nhỏ nuốt quá nhiều thực phẩm bổ sung có chứa sắt hoặc viên đa vitamin. Các bà mẹ chuẩn bị mang thai thường sẽ phải uống bổ sung sắt. Nếu viên sắt không được cất cẩn thận, đó có thể trở thành “kẹo” của một số trẻ tò mò.

Nếu bạn đang uống viên sắt do bác sỹ kê, hãy đảm bảo rằng bạn biết uống bù như thế nào nếu bạn quên uống thuốc 1 lần. Không nên uống nhiều hơn lượng bác sỹ đã kê. Nếu gia đình bạn có trẻ nhỏ, hãy để viên sắt ngoài tầm với của trẻ.

Biến chứng của ngộ độc sắt

Suy gan có thể phát triển sau vài ngày nếu tình trạng ngộ độc sắt không được điều trị hiệu quả. Hậu quả có thể dẫn đến sẹo dạ dày và sẹo đường tiêu hóa, từ đó gây ra các vấn đề về tiêu hóa.

Sẹo gan, hay còn gọi là bệnh xơ gan cũng có thể là hậu quả của việc ngộ độc sắt.

Nguyên nhân chính gây tử vong do ngộ độc sắt là do suy gan và sốc tuần hoàn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về xét nghiệm sắt huyết thanh?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam- Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

Xem thêm