Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ngộ độc sắt

Ngộ độc sắt là một trong số những nguyên nhân gây tử vong hàng đầu do dùng thuốc quá liều ở trẻ em dưới 6 tuổi tại Mỹ. Mặc dù tỷ lệ ngộ độc sắt hiện nay đang giảm xuống, nhưng ngộ độc sắt vẫn là một nguy cơ sức khỏe lớn đối với trẻ em.

Ngộ độc sắt không phải là việc chế độ ăn có quá nhiều sắt. Thay vào đó, nguyên nhân gây ngộ độc sắt thường là do sử dụng thực phẩm chức năng và đa vitamin quá liều do trông chúng rất giống kẹo.

Một lượng vừa đủ sắt là rất quan trọng để não, cơ, và tế bào hồng cầu hoạt động. Nhưng cơ thể không thể chuyển hóa được sắt với hàm lượng cao. Thừa sắt có thể gây kích thích niêm mạc đường tiêu hóa, từ đó, gây ra các biến chứng.

Triệu chứng ngộ độc sắt

Trong số những dấu hiệu ban đầu của việc ngộ độc sắt, buồn nôn và đau bụng là những triệu chứng phổ biến nhất. Nôn ra máu cũng có thể xảy ra. Ngộ độc sắt cũng có thể dẫn đến tiêu chảy hoặc mất nước. Đôi khi, quá nhiều sắt cũng có thể sẽ khiến phân có màu tối và có máu. Những triệu chứng này thường phát triển trong vòng 6 tiếng. Sau đó, các triệu chứng có thể sẽ cải thiện trong vòng vài ngày.

Sau khi những triệu chứng ban đầu xuất hiện, các biến chứng khác nghiêm trọng hơn có thể sẽ phát triển trong vòng 48 giờ sau khi uống sắt quá liều, ví dụ như:

  • Chóng mặt
  • Hạ huyết áp, mạch nhanh nhưng yếu
  • Đau đầu
  • Sốt
  • Khó thở và tích nước tại phổi
  • Da có màu xám hoặc xanh
  • Vàng da
  • Co giật

Điều trị ngộ độc sắt

Nếu bạn nghi trờ trẻ bị ngộ độc sắt, hoặc bất kỳ loại ngộ độc thuốc nào, hãy gọi cấp cứu ngay. Đó có thể là tình trạng đe dọa tính mạng cần được cấp cứu. Ngộ độc sắt sẽ cần được bác sỹ đánh giá ngay lập tức.

Khi gọi cấp cứu, hãy cố gắng cung cấp các thông tin sau:

  • Tuổi, cân nặng, triệu chứng và các bệnh khác mà trẻ đang mắc phải
  • Tên của sản phẩm bổ sung sắt mà trẻ đã uống, bao gồm cả các thành phần của sản phẩm
  • Lượng sản phẩm mà trẻ đã sử dụng
  • Thời gian mà trẻ đã nuốt phải sản phẩm

Kể cả khi người lớn bị ngộ độc sắt, những thông tin trên cũng vô cùng quan trọng. Tuy nhiên, tình trạng ngộ độc sắt ở người lớn sẽ ít nguy hiểm hơn so với trẻ em nhưng cũng cần phải phản ứng nhanh.

Điều trị ngộ độc sắt thường bao gồm việc rửa ruột. Một lượng dịch sẽ được uống hoặc đưa vào dạ dày bằng ống thông qua mũi. Lượng dịch này sẽ giúp rửa sạch lượng sắt thừa trong cơ thể.

Trong những trường hợp nặng hơn, có thể sẽ cần phải sử dụng phương pháp tạo phức. Đây là một phương pháp sẽ truyền một loại hóa chất giúp gắn sắt và các kim loại khác vào trong cơ thể. Sau đó, lượng sắt sẽ được thải ra ngoài thông qua nước tiểu.

Các phương pháp điều trị khác bao gồm bổ sung đủ nước, đặc biệt là nếu trẻ bị mất nước do nôn mửa và tiêu chảy. Nếu trẻ bị khó thở, trẻ có thể sẽ cần sử dụng máy thở hoặc máy thông khí.

Nguyên nhân gây ngộ độc sắt

Tiêu thụ lượng sắt vượt quá 35mg/kg trọng lượng cơ thể ở trẻ em được coi là ngộ độc sắt và có thể dẫn đến tử vong. Ở người trưởng thành, các triệu chứng có thể sẽ bắt đầu xuất hiện khi tiêu thụ từ 20mg sắt nguyên tố/kg cân nặng một lần. Ngộ độc sắt nặng có thể xảy ra khi tiêu thụ quá 60mg sắt/kg cân nặng đối với cả trẻ em và người trưởng thành.

Lượng sắt nguyên tố là lượng sắt thực sự có trong các sản phẩm bổ sung. Một loại sản phẩm bổ sung ngoài sắt có thể chứa các thành phần khac, do vậy, việc đọc nhãn sản phẩm là vô cùng quan trọng để biết được chính xác lượng sắt có trong các sản phẩm.

Đa số các trường hợp ngộ độc sắt là do trẻ nhỏ nuốt quá nhiều thực phẩm bổ sung có chứa sắt hoặc viên đa vitamin. Các bà mẹ chuẩn bị mang thai thường sẽ phải uống bổ sung sắt. Nếu viên sắt không được cất cẩn thận, đó có thể trở thành “kẹo” của một số trẻ tò mò.

Nếu bạn đang uống viên sắt do bác sỹ kê, hãy đảm bảo rằng bạn biết uống bù như thế nào nếu bạn quên uống thuốc 1 lần. Không nên uống nhiều hơn lượng bác sỹ đã kê. Nếu gia đình bạn có trẻ nhỏ, hãy để viên sắt ngoài tầm với của trẻ.

Biến chứng của ngộ độc sắt

Suy gan có thể phát triển sau vài ngày nếu tình trạng ngộ độc sắt không được điều trị hiệu quả. Hậu quả có thể dẫn đến sẹo dạ dày và sẹo đường tiêu hóa, từ đó gây ra các vấn đề về tiêu hóa.

Sẹo gan, hay còn gọi là bệnh xơ gan cũng có thể là hậu quả của việc ngộ độc sắt.

Nguyên nhân chính gây tử vong do ngộ độc sắt là do suy gan và sốc tuần hoàn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bạn biết gì về xét nghiệm sắt huyết thanh?

Ts.Bs. Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam- Tổng hợp từ Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 20/04/2024

    Các triệu chứng của rung nhĩ

    Khi đặt tay lên ngực, bạn có thể cảm nhận được nhịp đập quen thuộc của trái tim mình. Nếu tim đập nhanh hơn và cảm giác này kéo dài trong vài phút, đó là dấu hiệu cho thấy bạn có thể mắc tình trạng gọi là rung nhĩ.

  • 20/04/2024

    Cách xây dựng chế độ ăn uống hỗ trợ phòng ngừa ung thư

    Chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong phòng ngừa bệnh ung thư. Để giảm nguy cơ mắc bệnh lý nguy hiểm này, bạn nên cắt giảm một số thực phẩm, đồ uống kém lành mạnh như thịt đỏ, rượu bia.

  • 20/04/2024

    Cho trẻ ăn dặm với trái cây đúng cách

    Trái cây là một trong các nhóm thực phẩm chứa nhiều chất dinh dưỡng và vitamin quan trọng, phù hợp để bổ sung vào chế độ ăn dặm của trẻ.

  • 20/04/2024

    Chảy máu trong thai kỳ - Hiện tượng phổ biến nhưng đừng xem thường

    Chảy máu trong thời kỳ mang thai là một hiện tượng thường gặp, đặc biệt là trong 3 tháng đầu. Tuy nhiên, đôi khi đây có thể là dấu hiệu của một vấn đề nghiêm trọng.

  • 20/04/2024

    Những tác hại khi nằm ngủ gối cao

    Lựa chọn một chiếc gối với độ cao phù hợp sẽ mang lại cho bạn một giấc ngủ ngon, cải thiện tư thế và giảm đau lưng, mỏi cổ. Dưới đây là một số vấn đề về sức khỏe khi nằm gối quá cao hoặc kê nhiều gối trong thời gian dài.

  • 20/04/2024

    Cách giúp đỡ người tự gây thương tích

    Khi người bạn yêu thương đang tự gây thương tích, những dấu hiệu tưởng chừng dễ dàng nhận biết thường bị bỏ qua. Đó thường là một hành vi bí mật, được giấu bởi lớp quần áo hoặc dưới lí do như những vết thương từ thể thao và các hoạt động khác. Hỗ trợ, giúp đỡ nhiệt tình và thấu hiểu, lắng nghe một cách không phê phán, bạn có thể học cách giúp đỡ người đang tự gây thương tích.

  • 19/04/2024

    Phát hiện ung thư dạ dày bằng hơi thở

    Hơi thở có mùi khiến cho bạn cảm thấy xấu hổ. Nhưng việc kiểm tra hơi thở nhanh ngoài việc có thể giúp bạn thoát khỏi nhiều tình huống khó xử còn có thể cứu mạng bạn. Theo một nghiên cứu, công nghệ kiểm tra hơi thở có thể phát hiện ung thư dạ dày ở giai đoạn sớm nhất .

  • 19/04/2024

    Đưa con đến viện ngay nếu con có dấu hiệu này khi mắc cúm B

    Cúm B là một loại cúm mùa do virus, thường gây nhiễm trùng đường hô hấp. Phần lớn khi trẻ mắc cúm B nhẹ sẽ tự khỏi, tuy nhiên virus cũng có thể gây biến chứng nghiêm trọng. Nếu trẻ mắc cúm B có các dấu hiệu nguy hiểm dưới đây, cha mẹ cần đưa con đến viện ngay để điều trị.

Xem thêm