Tốc độ già hóa
Các thống kê từ trước đến nay đều chỉ ra rằng phụ nữ có tuổi thọ cao hơn và tốc độ già hóa lâu hơn so với nam giới tại nhiều khu vực và nhìn chung trên toàn cầu. Khoảng cách giữa tuổi thọ giữa hai giới đạt lớn nhất vào những năm 1970, khi tuổi thọ chênh lệch gần 10 năm. Tại Việt Nam, chênh lệch tuổi thọ của người Việt là 8,2 năm (trung bình 71,4 tuổi ở nam và 79,6 ở nữ) theo dữ liệu thống kê năm 2020. Tuy nhiên trong những thập kỷ gần đây, khoảng cách này đã và đang dần được thu hẹp. Sự khác biệt giữa hai giới cũng có thể được nhìn thấy trong quá trình lão hóa sinh học, và theo nghiên cứu được công bố gần đây, sự chênh lệch giữa tốc độ già hóa đang gần ngắn lại giữa hai giới.
Các nhà khoa học đã điều tra xem liệu có sự khác biệt về tình trạng lão hóa sinh học giữa nam và nữ hay không và liệu sự khác biệt này có thể được giải thích bằng các yếu tố liên quan đến lối sống hay không. Những khác biệt này đã được nghiên cứu ở cả nhóm người trẻ tuổi và người lớn tuổi. Nghiên cứu được thực hiện với sự hợp tác của Đại học Jyväskylä và Đại học Helsinki. Các yếu tố liên quan đến lối sống bao gồm giáo dục, chỉ số khối cơ thể, hút thuốc, sử dụng rượu và hoạt động thể chất…
Nghiên cứu sử dụng một số đồng hồ biểu sinh làm thang đo lão hóa sinh học. Đồng hồ biểu sinh cho phép nghiên cứu các yếu tố liên quan đến tuổi thọ trong suốt cuộc đời của một cá nhân, từ đó ước tính cho tuổi sinh học trong nhiều năm bằng cách sử dụng mức độ methyl hóa DNA được xác định từ một mẫu máu cá nhân cụ thể. Kết quả cho thấy, nam giới già hơn về mặt sinh học so với phụ nữ ở cùng độ tuổi theo thứ tự thời gian và sự khác biệt lớn hơn đáng kể ở nhóm tuổi cao tuổi so với nhóm tuổi ít tuổi hơn tham gia nghiên cứu. Để hiểu một cách đơn giản, nam giới và nữ giới ở nhóm tuổi trẻ chênh lệch tốc độ già hóa sinh học ít hơn so với nam giới và nữ giới nhóm tuổi cao tuổi. Các yếu tố ảnh hưởng đến sự chênh lệch tốc độ già hóa bao gồm: hành vi lối sống (hút thuốc, sử dụng rượu bia…), môi trường sống và bản chất sinh học cơ thể.
Nghiên cứu cũng đưa ra một số hành vi ảnh hưởng đến tốc độ già hóa ở 2 giới, bao gồm:
Để đánh giá chi tiết các yếu tố di truyền và môi trường sống trên các cặp song sinh trong nghiên cứu, các nhà khoa học đã sử dụng một thiết kế nghiên cứu khá hiếm và so sánh tốc độ lão hóa giữa các cặp song sinh khác giới. Một sự khác biệt tương tự cũng đã được quan sát thấy giữa các cặp song sinh này. Theo kết quả, ở các cặp song sinh khác giới, nam giới có tuổi sinh học già hơn 1 tuổi so với nữ giới, cho dù họ là song sinh. Các cặp song sinh này được phát triển trong cùng một môi trường và cùng chia sẻ một nửa bộ gen. Các nhà khoa học giải thích sự khác biệt này có thể do các yếu tố di truyền và những tác dụng có lợi của hormone giới tính nữ estrogen đối với sức khỏe.
Tổng kết
Các nghiên cứu mới hiện nay đã chỉ ra các hành vi lối sống và sự khác biệt giới tính liên quan đến lão hóa sinh học và tuổi thọ. Nhìn chung, nữ giới vẫn có tuổi thọ trung bình cao hơn so với nam giới, bên cạnh việc lão hóa chậm hơn. Tuy nhiên, xu hướng thay đổi thói quen sinh hoạt và sự cải thiện môi trường sống đang giúp thu hẹp khoảng cách chênh lệch giữa 2 giới. Điều này được coi là tích cực, khi các hành vi lối sống lành mạnh ngày càng được quan tâm và phổ biến hơn.
Tham khảo thêm thông tin tại: Phòng ngừa các vấn đề dinh dưỡng ở người già
Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.
Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.
Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.
Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.
Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.
Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.
Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.
Mùa hè đến, cái nắng gay gắt không chỉ khiến cơ thể mệt mỏi mà còn tiềm ẩn những mối nguy hiểm khôn lường đối với sức khỏe, trong đó đột quỵ nhiệt là một trong những tình trạng đáng lo ngại nhất.