Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Một số sai lầm dễ gặp khi sơ cứu tại nhà

Một số phương pháp sơ cứu phổ biến mà chúng ta thường dùng cho bỏng, ngộ độc, chảy máu và các vết thương khác có thể thực sự nguy hiểm.

Nhiều người vẫn sử dụng các biện pháp sơ cứu tại nhà được truyền miệng từ người thân, bạn bè, hay hàng xóm, thậm chí là từ trên mạng. Nhờ vào những người này, những biện pháp sơ cứu tại gia trở nên vô cùng phổ biến, nhưng không phải tất cả những phương pháp sơ cứu này đều có hiệu quả. Thậm chí, một số phương pháp sơ cứu tại nhà phổ biến có thể làm cho vết thương của bạn trở nên nghiêm trọng hơn.

Sử dụng bơ, nước mắm để sơ cứu bỏng

Bạn có thể dễ dàng làm bỏng tay của mình ở bất cứ đâu và với bất cứ thứ gì, từ bếp, bàn là (bàn ủi) cho đến ly cà phê nóng. Một số người hoàn toàn có thể khuyên bạn sử dụng bơ, nước mắm để làm giảm đau trên vết bỏng. Nhưng đây không phải là một ý tưởng hay. Bơ hoặc nước mắm có thể gây ra nhiễm trùng và tạo ra môi trường lý tưởng để vi khuẩn phát triển và gây nhiễm khuẩn.

Vậy thì sơ cứu bỏng như thế nào?

Ngay lập tức đặt vết bỏng dưới làn nước sạch và mát là cách tốt nhất giúp hạ nhiệt và chấm dứt quá trình làm tổn thương da. Nước cũng sẽ giúp làm sạch khu vực, giảm nguy cơ nhiễm trùng, và cũng làm cho bạn cảm thấy tốt hơn. Tiếp theo, quấn băng gạc vô trùng, và giữ cho vết bỏng sạch sẽ và khô ráo. Nếu nốt phồng rộp xuất hiện, không được làm vỡ chúng vì chúng là một lớp bảo vệ tự nhiên của cơ thể chống nhiễm trùng.

Garô khi chảy máu quá nhiều

Chỉ trong những lúc thật sự cần thiết, bạn mới cần phải buộc  vết thương để cầm máu, hay còn gọi là Garô. Garô có thể làm tăng nguy cơ tổn thương mô hoặc thậm chí là mất chi, và vì có những phương pháp khác có thể làm chậm quá trình chảy máu — và vẫn bảo tồn tính mạng – nhưng ít có nguy cơ tổn thương mô hoặc mất chi hơn.

Vậy thì sơ cứu khi chảy máu quá nhiều như thế nào?

Chỉ cần đặt một miếng vải sạch lên vết thương và ấn chặt; không lấy miếng vải ra, ngay cả khi nó bị thấm máu và dịch. Nếu cần thiết, thêm nhiều lớp vải lên ngay trên lớp đầu tiên. Tiếp tục ấn chặt để làm giảm lưu lượng máu đến vết thương. Cách này giúp ngừng chảy máu và thúc đẩy đông máu, nhưng vẫn để máu lưu thông đến phần còn lại của các chi.

Sơ cứu vết cắt hoặc vết xước bằng hóa chất

Khi bạn có một vết cắt hoặc xước trên da, nếu dùng Iod, Oxy già và rượu để làm sạch và sát trùng thì chúng có thể gây độc cho tế bào da, cản trở sự tự chữa lành của da. Phản ứng hóa học (và bọt khí) xảy ra khi các hóa chất này chạm vào da quả thực có thể làm sạch vết thương — nhưng còn giết chết các tế bào khỏe mạnh.

Vậy thì bạn cần làm gì để sơ cứu vết cắt hoặc vết xước?

Tốt nhất là bạn nên làm sạch vết thương mà không làm hư hại các mô lành mạnh bằng cách xả sạch vết thương bằng nước. Đặt vết thương dưới vòi nước tương tự như khi bạn sơ cứu bỏng. Rửa bằng nước để làm sạch vết thương. Sau đó, bạn có thể bang bằng bông gạc sạch hoặc dung thuốc mỡ kháng khuẩn có chứa bacitracin hoặc neomycin để tránh nghiễm khuẩn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sơ cấp cứu các vấn đề ở người cao tuổi

Việt Anh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo RD)
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm