Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Mối liên quan giữa giấc ngủ và tăng trưởng ở trẻ từ 5 – 8 tuổi

Ngủ đủ giấc là yếu tố vô cùng quan trọng đối với trẻ bởi nhiều lý do khác nhau, từ việc hồi phục năng lượng cho cơ thể hoạt động cho tới hoàn thiện các chức năng não bộ. Các bằng chứng khoa học còn chỉ ra rằng giấc ngủ giúp hỗ trợ cho quá trình tăng trưởng và phát triển của trẻ.

Mối liên quan giữa giấc ngủ và tăng trưởng ở trẻ từ 5 – 8 tuổi

Quá trình tăng trưởng ở trẻ

Tăng trưởng là một quá trình khá phức tạp có sự tham gia của một số hormon để kích thích các quá trình sinh học khác nhau diễn ra tại máu, các hệ cơ quan, cơ và xương.

Hormon tăng trưởng do tuyến yên tiết ra là yếu tố quan trọng bậc nhất trong quá trình này. Một số yếu tố có ảnh hưởng đến quá trình tiết ra của hormon này bao gồm tình trạng dinh dưỡng, stress và tập luyện thể dục. Tuy nhiên, ở trẻ nhỏ, yếu tố quan trọng nhất có ảnh hưởng đến hormon tăng trưởng chính là giấc ngủ.

Hormon tăng trưởng được giải phóng tại nhiều thời điểm trong ngày. Đối với trẻ nhỏ, thời điểm lượng nội tiết tố tăng trưởng được giải phóng nhiều nhất là ngay sau khi trẻ ngủ say.

Trẻ cần ngủ bao nhiêu là đủ

Trẻ độ tuổi mẫu giáo cần khoảng 10 đến 12,5 giờ ngủ mỗi đêm (thời gian ngủ trưa sẽ giảm dần và thậm chí không còn khi trẻ lên 5 tuổi), trẻ tiểu học cần ngủ từ 9,5 đến 11,5 giờ/đêm. Tuy nhiên, ngủ nhiều hay ít còn phụ thuộc vào từng cá nhân, có những trẻ cần ngủ nhiều hơn hoặc ít hơn một chút so với những trẻ cùng độ tuổi.

Nếu không được ngủ đầy đủ có thể dẫn tới các vấn đề ảnh hưởng đến tăng trưởng như chậm lớn hay còi cọc. Quá trình tiết hormon tăng trưởng có thể bị gián đoạn ở những trẻ gặp phải một số rối loạn về giấc ngủ, chẳng hạn như chứng ngưng thở khi ngủ.

Ngủ không đủ giấc còn gây một số hậu quả nghiêm trọng khác bên cạnh sự ảnh hưởng đến quá trình tăng trưởng của trẻ. Một số trẻ không thể tự sản xuất được đủ lượng hormon tăng trưởng, và tình trạng thiếu ngủ còn khiến vấn đề này trở nên nghiêm trọng hơn. Nó có thể dẫn tới hội chứng thiếu hụt hormon tăng trưởng làm suy yếu chức năng của tim, phổi và hệ thống miễn dịch (tuy nhiên có thể điều trị được bằng liệu pháp bổ sung hormon).

Trẻ thiếu ngủ còn xuất hiện những thay đổi về lượng hormon lưu thông trong cơ thể. Ví dụ như các hormon điều hòa cảm giác đói và thèm ăn có thể bị ảnh hưởng khiến cho trẻ ăn nhiều hơn và luôn muốn ăn những loại tinh bột có calo cao.

Ngủ không đủ giấc còn ảnh hưởng đến khả năng chuyển hóa thức ăn của cơ thể, làm tăng hiện tượng đề kháng insulin và gây nguy cơ mắc tiểu đường typ 2.

Thiếu ngủ ban đêm cũng gây ảnh hưởng đến kỹ năng vận động và khả năng tập trung vào ban ngày, dẫn đến những vấn đề về hành vi và ảnh hưởng đến kết quả học tập tại trường.

Đảm bảo một giấc ngủ ngon vào ban đêm

Trẻ em cần ngủ nhiều hơn những gì cha mẹ nghĩ. Các dấu hiệu cho thấy trẻ không được nghỉ ngơi đầy đủ bao gồm cáu kỉnh và thờ ơ vào ban ngày, khó tập trung khi học ở trường và điểm kém, khó khăn khi dậy vào buổi sáng.

Những cách sau đây có thể giúp trẻ có được một giấc ngủ ngon và ngủ đủ giấc:

  • Thiết lập một thời gian biểu chặt chẽ đối với giờ đi ngủ ở trẻ. Trẻ ở độ tuổi đi học nên đi ngủ vào khoảng 8 – 9 giờ tối (trẻ nhỏ hơn có thể đi ngủ sớm hơn).
  • Tập những thói quen tốt vào giờ đi ngủ để giúp cơ thể trẻ làm quen với những dấu hiệu báo trước rằng đã đến lúc cơ thể được thư giãn như: tắm hoặc ăn nhẹ trước khi ngủ, đọc một câu truyện hay trò chuyện nhẹ nhàng với trẻ trước khi trẻ chìm vào giấc ngủ.
  • Đảm bảo căn phòng thật yên tĩnh và tắt hết nguồn sáng trong lúc trẻ ngủ.
  • Không nên lắp đặt tivi hay máy tính trong phòng trẻ.
  • Tránh các hoạt động mạnh trước giờ đi ngủ.
  • Đảm bảo trẻ thực hiện cùng một thời khóa biểu và tập tành những thói quen trước giờ đi ngủ vào những ngày cuối tuần và cả kỳ nghỉ lễ tương tự như những ngày trong tuần. Sự thay đổi thói quen đi ngủ chỉ một vài lần tuy không ảnh hưởng lâu dài đến giấc ngủ nhưng giờ đi ngủ thất thường có dần dần có thể dẫn đến tình trạng thiếu ngủ ở trẻ.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Sử dụng hormone tăng trưởng chiều cao cho trẻ: nên hay không?

Ts.Bs.Trương Hồng Sơn - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

  • 12/12/2025

    Ngược dòng thời gian để tri ân bạn cũ, chào mừng bạn mới

    Sức khỏe luôn là món quà vô giá và Phòng khám chuyên khoa dinh dưỡng VIAM tự hào được đồng hành cùng bạn trong hành trình gìn giữ món quà ấy.

  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

Xem thêm