Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm gì khi thấy người thân bị đột quỵ?

Đột quỵ là một cấp cứu y tế. Sự can thiệp nhanh chóng có thể làm tăng cơ hội sống sót của một người và giảm nguy cơ tàn tật lâu dài.

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu lên não bị tắc nghẽn hoặc hạn chế. Nếu ai đó đang bị đột quỵ, cấp cứu nhanh chóng là rất quan trọng. Bài viết này đưa ra hướng dẫn từng bước về những việc cần làm nếu bạn thấy ai đó bị đột quỵ.

  1. Nhận ra các dấu hiệu và gọi 115

Bước đầu tiên là nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ. Sử dụng từ viết tắt FAST để giúp bạn nhớ:

F = Face: Khuôn mặt của người đó có thay đổi không? Miệng có bị xệ một bên không? Nụ cười của họ cân đối hay lệch?

A = Arms: Họ có thể giơ cả hai cánh tay lên không? Họ có thể giữ chúng đều nhau, hay 1 cánh tay bị trôi xuống?

S = Speech: Người đó có thể lặp lại một câu đơn giản không? Giọng nói của họ có bị ngọng không?

T = Thời gian: Nếu câu trả lời cho bất kỳ điều nào ở trên là có, hãy gọi 115.

  1. Sau khi gọi 115 bạn nên làm gì?
  • Giữ bình tĩnh.
  • Đảm bảo khu vực xung quanh được an toàn và không có nguy hiểm sắp xảy ra cho người bị đột quỵ, chẳng hạn như từ các phương tiện đang di chuyển.
  • Nói chuyện với họ. Hỏi họ tên và các câu hỏi khác. Nếu họ không thể nói, hãy yêu cầu họ siết chặt tay bạn để trả lời câu hỏi. Nếu người đó không trả lời, có thể họ đã bất tỉnh.

Nếu người đột quỵ vẫn tỉnh táo, bạn nên:

  • Nhẹ nhàng đặt họ vào một vị trí thoải mái. Tốt nhất, họ nên nằm nghiêng với đầu và vai hơi nâng cao và được hỗ trợ bằng gối hoặc quần áo. Sau đó, cố gắng không di chuyển họ.
  • Nới lỏng quần áo chật, chẳng hạn như cổ áo sơ mi cài cúc hoặc khăn quàng cổ.
  • Nếu họ bị lạnh, hãy dùng chăn hoặc áo khoác để giữ ấm cho họ
  • Kiểm tra xem đường thở của người bệnh có thông thoáng không. Nếu có dị vật hoặc chất, chẳng hạn như chất nôn, trong miệng có thể cản trở việc thở, hãy đặt người bệnh nằm nghiêng ở tư thế hồi phục.
  • Trấn an người đó. Nói với họ rằng sự trợ giúp đang được thực hiện.
  • Không cho người bệnh ăn bất kỳ thức ăn hoặc chất lỏng nào.
  • Cố gắng nhớ thời gian mà các triệu của người đột quỵ chứng bắt đầu.

Nếu người đột quỵ đã bất tỉnh, bạn cần:

  • Đặt người bệnh vào vị trí phục hồi*
  • Theo dõi đường thở và nhịp thở của họ. Để làm điều này:
  • Nâng cằm của người đó và hơi nghiêng đầu về phía sau
  • Nhìn xem ngực họ có cử động không
  • Lắng nghe âm thanh thở
  • Đặt má lên miệng và cố gắng cảm nhận hơi thở của họ
  • Nếu không có dấu hiệu thở, hãy bắt đầu hô hấp nhân tạo (hồi sức tim phổi). Nếu không biết cách hô hấp nhân tạo, bạn có thể nhờ 115 hướng dẫn.

*Vị trí phục hồi

Nếu ai đó bất tỉnh, hoặc nếu đường thở của họ không hoàn toàn thông thoáng, hãy đặt họ ở vị trí phục hồi:

  • Quỳ bên cạnh người bệnh đột quỵ
  • Đưa cánh tay ra xa nhất và đặt nó ở góc vuông với cơ thể của họ
  • Đặt cánh tay còn lại trước ngực của họ
  • Chân phải giữ thẳng. Gập đầu gối bên kia của họ
  • Nâng đỡ đầu và cổ của họ và lăn người nằm nghiêng, sao cho chân dưới thẳng và chân trên của họ gập ở đầu gối, đầu gối chạm đất
  • Hơi nghiêng đầu về phía trước và xuống để chất nôn trong đường thở có thể thoát ra ngoài
  • Dọn dẹp miệng của người đó theo cách thủ công, nếu cần

Triển vọng cứu sống đối với những người đã bị đột quỵ khác nhau. Tuổi tác, sức khỏe tổng thể và lựa chọn lối sống có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi và nguy cơ bị đột quỵ lặp lại. Sự can thiệp nhanh chóng là rất quan trọng. CDC Hoa Kỳ khuyên rằng những người đến bệnh viện cấp cứu trong vòng 3 giờ kể từ khi xuất hiện các triệu chứng đột quỵ ít có nguy cơ bị tàn tật hơn những người được cấp cứu chậm trễ.

Bình luận
Tin mới
  • 06/12/2025

    Thời điểm uống canxi, sắt và một số vitamin giúp hấp thu hiệu quả

    Việc sử dụng thực phẩm bổ sung không chỉ nằm ở liều lượng mà còn phụ thuộc rất lớn vào thời điểm uống và cách kết hợp chúng với nhau.

  • 06/12/2025

    Nhiều loại quả ăn hằng ngày không khiến bạn tăng cân

    Dưa chuột, củ đậu, bưởi là lựa chọn phổ biến của người giảm cân. Ngoài ra, còn có nhiều loại trái cây khác như bơ, táo, lê… dù có vị ngọt hoặc chứa chất béo nhưng bạn có thể ăn hằng ngày mà không lo tăng cân.

  • 06/12/2025

    Hướng dẫn tự chăm sóc cho người nhiễm HIV

    Cùng với việc uống thuốc điều trị HIV, việc tự chăm sóc sẽ giúp bạn duy trì sức khỏe, có chất lượng cuộc sống tốt hơn và sống lâu hơn với HIV.

  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

Xem thêm