Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm gì khi thấy người thân bị đột quỵ?

Đột quỵ là một cấp cứu y tế. Sự can thiệp nhanh chóng có thể làm tăng cơ hội sống sót của một người và giảm nguy cơ tàn tật lâu dài.

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu lên não bị tắc nghẽn hoặc hạn chế. Nếu ai đó đang bị đột quỵ, cấp cứu nhanh chóng là rất quan trọng. Bài viết này đưa ra hướng dẫn từng bước về những việc cần làm nếu bạn thấy ai đó bị đột quỵ.

  1. Nhận ra các dấu hiệu và gọi 115

Bước đầu tiên là nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ. Sử dụng từ viết tắt FAST để giúp bạn nhớ:

F = Face: Khuôn mặt của người đó có thay đổi không? Miệng có bị xệ một bên không? Nụ cười của họ cân đối hay lệch?

A = Arms: Họ có thể giơ cả hai cánh tay lên không? Họ có thể giữ chúng đều nhau, hay 1 cánh tay bị trôi xuống?

S = Speech: Người đó có thể lặp lại một câu đơn giản không? Giọng nói của họ có bị ngọng không?

T = Thời gian: Nếu câu trả lời cho bất kỳ điều nào ở trên là có, hãy gọi 115.

  1. Sau khi gọi 115 bạn nên làm gì?
  • Giữ bình tĩnh.
  • Đảm bảo khu vực xung quanh được an toàn và không có nguy hiểm sắp xảy ra cho người bị đột quỵ, chẳng hạn như từ các phương tiện đang di chuyển.
  • Nói chuyện với họ. Hỏi họ tên và các câu hỏi khác. Nếu họ không thể nói, hãy yêu cầu họ siết chặt tay bạn để trả lời câu hỏi. Nếu người đó không trả lời, có thể họ đã bất tỉnh.

Nếu người đột quỵ vẫn tỉnh táo, bạn nên:

  • Nhẹ nhàng đặt họ vào một vị trí thoải mái. Tốt nhất, họ nên nằm nghiêng với đầu và vai hơi nâng cao và được hỗ trợ bằng gối hoặc quần áo. Sau đó, cố gắng không di chuyển họ.
  • Nới lỏng quần áo chật, chẳng hạn như cổ áo sơ mi cài cúc hoặc khăn quàng cổ.
  • Nếu họ bị lạnh, hãy dùng chăn hoặc áo khoác để giữ ấm cho họ
  • Kiểm tra xem đường thở của người bệnh có thông thoáng không. Nếu có dị vật hoặc chất, chẳng hạn như chất nôn, trong miệng có thể cản trở việc thở, hãy đặt người bệnh nằm nghiêng ở tư thế hồi phục.
  • Trấn an người đó. Nói với họ rằng sự trợ giúp đang được thực hiện.
  • Không cho người bệnh ăn bất kỳ thức ăn hoặc chất lỏng nào.
  • Cố gắng nhớ thời gian mà các triệu của người đột quỵ chứng bắt đầu.

Nếu người đột quỵ đã bất tỉnh, bạn cần:

  • Đặt người bệnh vào vị trí phục hồi*
  • Theo dõi đường thở và nhịp thở của họ. Để làm điều này:
  • Nâng cằm của người đó và hơi nghiêng đầu về phía sau
  • Nhìn xem ngực họ có cử động không
  • Lắng nghe âm thanh thở
  • Đặt má lên miệng và cố gắng cảm nhận hơi thở của họ
  • Nếu không có dấu hiệu thở, hãy bắt đầu hô hấp nhân tạo (hồi sức tim phổi). Nếu không biết cách hô hấp nhân tạo, bạn có thể nhờ 115 hướng dẫn.

*Vị trí phục hồi

Nếu ai đó bất tỉnh, hoặc nếu đường thở của họ không hoàn toàn thông thoáng, hãy đặt họ ở vị trí phục hồi:

  • Quỳ bên cạnh người bệnh đột quỵ
  • Đưa cánh tay ra xa nhất và đặt nó ở góc vuông với cơ thể của họ
  • Đặt cánh tay còn lại trước ngực của họ
  • Chân phải giữ thẳng. Gập đầu gối bên kia của họ
  • Nâng đỡ đầu và cổ của họ và lăn người nằm nghiêng, sao cho chân dưới thẳng và chân trên của họ gập ở đầu gối, đầu gối chạm đất
  • Hơi nghiêng đầu về phía trước và xuống để chất nôn trong đường thở có thể thoát ra ngoài
  • Dọn dẹp miệng của người đó theo cách thủ công, nếu cần

Triển vọng cứu sống đối với những người đã bị đột quỵ khác nhau. Tuổi tác, sức khỏe tổng thể và lựa chọn lối sống có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi và nguy cơ bị đột quỵ lặp lại. Sự can thiệp nhanh chóng là rất quan trọng. CDC Hoa Kỳ khuyên rằng những người đến bệnh viện cấp cứu trong vòng 3 giờ kể từ khi xuất hiện các triệu chứng đột quỵ ít có nguy cơ bị tàn tật hơn những người được cấp cứu chậm trễ.

Bình luận
Tin mới
  • 23/12/2025

    4 loại trái cây tăng lợi ích khi ăn cả vỏ

    Vỏ của nhiều loại trái cây và rau củ có chứa các dưỡng chất có lợi cho sức khỏe như chất xơ, vitamin, khoáng chất, chất chống oxy hóa, giúp tăng cường hệ miễn dịch, cải thiện tiêu hóa...

  • 23/12/2025

    Vai trò của giấc ngủ với sức khỏe

    Giấc ngủ là một phần thiết yếu của cuộc sống, chiếm khoảng 1/3 thời gian của chúng ta, mặc dù nó khiến cơ thể dễ bị tổn thương. Điều này là do giấc ngủ đóng vai trò cực kỳ quan trọng trong việc tái tạo năng lượng, duy trì sức khỏe tổng thể, hỗ trợ chức năng não bộ, cải thiện trí nhớ, tăng cường hệ miễn dịch và giảm nguy cơ mắc các bệnh lý nghiêm trọng. Bài viết này sẽ đi sâu vào những lợi ích này và hướng dẫn cách tối ưu hóa giấc ngủ để nâng cao chất lượng cuộc sống.

  • 22/12/2025

    Protein động vật và protein thực vật - loại nào tốt hơn?

    Cuộc tranh luận về protein động vật và protein thực vật đã kéo dài từ lâu. Sự khác biệt cốt lõi giữa hai nguồn đạm này là gì và nó ảnh hưởng thế nào đến mục tiêu sức khỏe?

  • 22/12/2025

    Hormone giảm trong mùa đông

    Việc suy giảm hormone không phải là vấn đề riêng của ai cả, đặc biệt là trong mùa đông. Mùa đông gây ảnh hưởng tới rối loạn hormone và nội tiết tố cả ở nam giới và nữ giới.

  • 21/12/2025

    Hậu quả của loãng xương

    Loãng xương là tình trạng giảm mật độ và chất lượng xương, làm tăng nguy cơ gãy và làm thay đổi cấu trúc xương theo thời gian. Hậu quả của loãng xương không chỉ dừng lại ở gãy xương mà còn tạo ra một chuỗi hệ lụy trên nhiều phương diện về mặt lâm sàng, hành vi, thói quen hằng ngày, tâm lý, xã hội và kinh tế.

  • 21/12/2025

    Lý do dầu ô liu có thể là 'cứu tinh' cho người táo bón

    Uống một thìa dầu ô liu giúp bôi trơn đường ruột và hoạt động như một chất nhuận tràng tự nhiên nhẹ. Dầu ô liu kích thích nhu động ruột, làm mềm phân, từ đó giúp giảm táo bón và hỗ trợ tiêu hóa diễn ra trơn tru hơn.

  • 21/12/2025

    Điều gì xảy ra với huyết áp khi bạn bị tăng cholesterol?

    Tăng cholesterol có thể làm tăng huyết áp vì nó góp phần hình thành mảng bám trong động mạch (xơ vữa động mạch). Huyết áp cao có thể xảy ra do tim phải làm việc nhiều hơn để bơm máu.

  • 20/12/2025

    Thực phẩm tốt nhất và tệ nhất với người mắc cúm A

    Cúm A là một bệnh nhiễm virus cấp tính gây ra các triệu chứng khó chịu như sốt cao, đau họng, nhức mỏi toàn thân và mệt mỏi. Chế độ ăn uống khoa học và hợp lý là yếu tố nền tảng giúp tăng cường sức đề kháng, giảm nhẹ triệu chứng, rút ngắn thời gian hồi phục.

Xem thêm