Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Làm gì khi thấy người thân bị đột quỵ?

Đột quỵ là một cấp cứu y tế. Sự can thiệp nhanh chóng có thể làm tăng cơ hội sống sót của một người và giảm nguy cơ tàn tật lâu dài.

Đột quỵ xảy ra khi nguồn cung cấp máu lên não bị tắc nghẽn hoặc hạn chế. Nếu ai đó đang bị đột quỵ, cấp cứu nhanh chóng là rất quan trọng. Bài viết này đưa ra hướng dẫn từng bước về những việc cần làm nếu bạn thấy ai đó bị đột quỵ.

  1. Nhận ra các dấu hiệu và gọi 115

Bước đầu tiên là nhận biết các dấu hiệu của đột quỵ. Sử dụng từ viết tắt FAST để giúp bạn nhớ:

F = Face: Khuôn mặt của người đó có thay đổi không? Miệng có bị xệ một bên không? Nụ cười của họ cân đối hay lệch?

A = Arms: Họ có thể giơ cả hai cánh tay lên không? Họ có thể giữ chúng đều nhau, hay 1 cánh tay bị trôi xuống?

S = Speech: Người đó có thể lặp lại một câu đơn giản không? Giọng nói của họ có bị ngọng không?

T = Thời gian: Nếu câu trả lời cho bất kỳ điều nào ở trên là có, hãy gọi 115.

  1. Sau khi gọi 115 bạn nên làm gì?
  • Giữ bình tĩnh.
  • Đảm bảo khu vực xung quanh được an toàn và không có nguy hiểm sắp xảy ra cho người bị đột quỵ, chẳng hạn như từ các phương tiện đang di chuyển.
  • Nói chuyện với họ. Hỏi họ tên và các câu hỏi khác. Nếu họ không thể nói, hãy yêu cầu họ siết chặt tay bạn để trả lời câu hỏi. Nếu người đó không trả lời, có thể họ đã bất tỉnh.

Nếu người đột quỵ vẫn tỉnh táo, bạn nên:

  • Nhẹ nhàng đặt họ vào một vị trí thoải mái. Tốt nhất, họ nên nằm nghiêng với đầu và vai hơi nâng cao và được hỗ trợ bằng gối hoặc quần áo. Sau đó, cố gắng không di chuyển họ.
  • Nới lỏng quần áo chật, chẳng hạn như cổ áo sơ mi cài cúc hoặc khăn quàng cổ.
  • Nếu họ bị lạnh, hãy dùng chăn hoặc áo khoác để giữ ấm cho họ
  • Kiểm tra xem đường thở của người bệnh có thông thoáng không. Nếu có dị vật hoặc chất, chẳng hạn như chất nôn, trong miệng có thể cản trở việc thở, hãy đặt người bệnh nằm nghiêng ở tư thế hồi phục.
  • Trấn an người đó. Nói với họ rằng sự trợ giúp đang được thực hiện.
  • Không cho người bệnh ăn bất kỳ thức ăn hoặc chất lỏng nào.
  • Cố gắng nhớ thời gian mà các triệu của người đột quỵ chứng bắt đầu.

Nếu người đột quỵ đã bất tỉnh, bạn cần:

  • Đặt người bệnh vào vị trí phục hồi*
  • Theo dõi đường thở và nhịp thở của họ. Để làm điều này:
  • Nâng cằm của người đó và hơi nghiêng đầu về phía sau
  • Nhìn xem ngực họ có cử động không
  • Lắng nghe âm thanh thở
  • Đặt má lên miệng và cố gắng cảm nhận hơi thở của họ
  • Nếu không có dấu hiệu thở, hãy bắt đầu hô hấp nhân tạo (hồi sức tim phổi). Nếu không biết cách hô hấp nhân tạo, bạn có thể nhờ 115 hướng dẫn.

*Vị trí phục hồi

Nếu ai đó bất tỉnh, hoặc nếu đường thở của họ không hoàn toàn thông thoáng, hãy đặt họ ở vị trí phục hồi:

  • Quỳ bên cạnh người bệnh đột quỵ
  • Đưa cánh tay ra xa nhất và đặt nó ở góc vuông với cơ thể của họ
  • Đặt cánh tay còn lại trước ngực của họ
  • Chân phải giữ thẳng. Gập đầu gối bên kia của họ
  • Nâng đỡ đầu và cổ của họ và lăn người nằm nghiêng, sao cho chân dưới thẳng và chân trên của họ gập ở đầu gối, đầu gối chạm đất
  • Hơi nghiêng đầu về phía trước và xuống để chất nôn trong đường thở có thể thoát ra ngoài
  • Dọn dẹp miệng của người đó theo cách thủ công, nếu cần

Triển vọng cứu sống đối với những người đã bị đột quỵ khác nhau. Tuổi tác, sức khỏe tổng thể và lựa chọn lối sống có thể ảnh hưởng đến sự phục hồi và nguy cơ bị đột quỵ lặp lại. Sự can thiệp nhanh chóng là rất quan trọng. CDC Hoa Kỳ khuyên rằng những người đến bệnh viện cấp cứu trong vòng 3 giờ kể từ khi xuất hiện các triệu chứng đột quỵ ít có nguy cơ bị tàn tật hơn những người được cấp cứu chậm trễ.

Bình luận
Tin mới
  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch: Những điều cần biết

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

  • 29/06/2025

    Làm thế nào để bỏ thói quen dùng điện thoại

    Một số ứng dụng có thể cho bạn biết bạn dành bao nhiêu thời gian cho điện thoại và bạn dành bao nhiêu thời gian cho từng ứng dụng. Ngay cả khi bạn không nghĩ rằng mình sử dụng điện thoại quá nhiều, việc nhìn thấy những con số thống kê tần suất sử dụng có thể khiến bạn muốn đặt điện thoại xuống.

  • 29/06/2025

    Điểm danh 5 loại dầu thực vật mang lại lợi ích sức khỏe tuyệt vời

    Chất béo thường bị hiểu lầm là “kẻ thù” của sức khỏe, đặc biệt là đối với tim mạch và cân nặng. Tuy nhiên, các nghiên cứu gần đây cho thấy không phải tất cả chất béo đều có hại. Ngược lại, một số loại chất béo tốt lại đóng vai trò thiết yếu trong việc duy trì năng lượng, hấp thụ vitamin và bảo vệ cơ thể khỏi viêm nhiễm. Trong đó, dầu ăn có nguồn gốc thực vật như dầu ô liu, dầu bơ, dầu mè... không chỉ mang lại hương vị phong phú cho món ăn mà còn cung cấp các acid béo có lợi cho tim mạch, não bộ và hệ miễn dịch.

  • 28/06/2025

    Người mắc bệnh tim có nên ăn trứng?

    Quan niệm sai về hàm lượng cholesterol trong trứng đã khiến nhiều người, đặc biệt là những người mắc bệnh tim hoặc đái tháo đường, loại bỏ trứng khỏi chế độ ăn uống của mình.

  • 28/06/2025

    Thói quen sử dụng dầu mỡ trong chế độ ăn hiện nay của người Việt Nam

    Nhịp sống hiện đại cũng dần làm thay đổi chế độ ăn uống của con người, khi thời gian đôi lúc được coi là ưu tiên số 1. Việt Nam cũng không ngoại lệ trong tiến trình này. Từ những bữa ăn truyền thống giản dị vừa phải, ngày nay, các món ăn nhanh, nhiều dầu mỡ dường như đã trở thành một phần không thể thiếu, hiện diện đậm nét trong hầu hết các bữa cơm gia đình đến các bữa tiệc bên ngoài. Không nằm ngoài quy luật đó, sự dịch chuyển của xu hướng tiêu thụ dầu mỡ trong chế độ ăn cũng thể hiện rõ nét, bao gồm sự tăng vọt về số lượng và sự ưu tiên thiên lệch ngày càng rõ rệt đối với một số loại chất béo nhất định.

Xem thêm