Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Ðiều gì khiến tuổi thọ ngày càng tăng?

Hồng đỏ, cốm xanh - hai thứ màu sắc đối lập nhưng luôn là chìa khóa để tôi tưởng tượng đến mùa thu miền Bắc.

Trước thế kỷ 19, tuổi thọ trung bình của con người dao động từ 30 - 40 năm. Tuy nhiên, nhờ những tiến bộ trong công nghệ và y học, con số này đã tăng lên 72 vào năm 2016. Theo dự đoán, tuổi thọ còn có thể tăng lên tới 125 vào năm 2070. Điều gì khiến cho tuổi thọ càng ngày càng tăng?

Gene có liên quan đến tuổi thọ?

Ngoài tập thể dục, chế độ ăn uống tốt và các lựa chọn lành mạnh khác, các nghiên cứu cho thấy gene cũng khá quan trọng trong việc ảnh hưởng đến tuổi thọ của con người. Sofiya Milman, MD - Giám đốc nghiên cứu tuổi thọ của con người tại Đại học Y Albert Einstein ở Bronx cho biết, đã tìm thấy một số gene được xác định có liên quan đến tuổi thọ.

Một thử nghiệm lâm sàng tại Đại học Northwestern bao gồm những người trên 80 tuổi nhưng vẫn có trí nhớ của một người ở độ tuổi 50. Các nhà nghiên cứu đã bắt đầu xác định các gene có thể đóng góp vai trò làm lão hóa chậm hơn. Trong một số trường hợp, chức năng của gene giải thích tại sao nó có thể kéo dài tuổi thọ. Ví dụ, một biến thể gene phổ biến ở những người đặc biệt sống lâu được kết nối với mức cholesterol cao (HDL) cao hơn và giảm nguy cơ mắc chứng mất trí và bệnh Alzheimer. Một vài gene khác liên quan đến tuổi thọ xuất hiện để điều chỉnh tình trạng viêm và stress, oxy hóa, một loại tổn thương tích lũy cho các tế bào. Cả hai đều là tiền chất của nhiều bệnh mạn tính liên quan đến tuổi tác. Các nhà nghiên cứu đã tìm thấy các gene khác dường như phổ biến ở những người sống trăm tuổi hoặc những người sống lâu khác mặc dù họ không biết những gene đó hoạt động thế nào.

Chất lượng cuộc sống cũng ảnh hưởng đến tuổi thọ

Các nhà khoa học đang tìm kiếm lý do tại sao tuổi thọ và số người sống trăm tuổi đã tăng lên rất nhiều trong 100 năm qua. Claudia Kawas, MD đồng dẫn đầu nghiên cứu 90+ tại Đại học California Irvine lưu ý rằng những cải thiện về y tế công cộng, chẳng hạn như giảm ô nhiễm, phát hiện kháng sinh, phát triển vắc-xin, cải thiện giáo dục và thay đổi lối sống đã giúp tăng tuổi thọ. Trong 20 năm qua, việc áp dụng các phương pháp điều trị tiên tiến các bệnh của người già, trong đó có tăng huyết áp và cholesterol cao cũng góp phần không nhỏ hỗ trợ tăng tuổi thọ của con người.

Thomas Frieden, MD, MPH - cựu Giám đốc CDC ghi nhận những tiến bộ về sức khỏe cộng đồng trong 30 năm tuổi thọ đã tăng lên ở Hoa Kỳ trong thế kỷ trước. Đó là do các tiến bộ khoa học, y tế và sức khỏe cộng đồng đang diễn ra và tuổi thọ dự kiến sẽ tăng lên. Theo dự đoán, một nửa số trẻ em sinh ra ở Mỹ vào năm 2000 có thể sống được 103 tuổi. Gene có thể chỉ chiếm 1/4 - 1/3 tuổi thọ của con người. Tuy nhiên, nếu chọn một lối sống lành mạnh, tuổi thọ của bạn có thể đạt mức cao.

ieu-gi-khien-tuoi-tho-ngay-cang-tang-1

Cách thay đổi gene kéo dài tuổi thọ.

Nghiên cứu của Đại học Northwestern cho thấy, mối quan hệ bạn bè để có thể tin tưởng và chia sẻ sở thích cũng là một phần làm người cao tuổi sống thọ hơn. Có lẽ một lối sống lành mạnh, các mối quan hệ thân thiện... làm cho con người hạnh phúc. Và hạnh phúc dường như là một yếu tố tiên quyết về tuổi thọ. Trong một nghiên cứu hơn 31.000 người trưởng thành trong 24 năm, những người tự đánh giá “rất hạnh phúc” ít có khả năng chết trong quá trình nghiên cứu so với những người tự gọi mình “khá hạnh phúc” hoặc “không hạnh phúc”.

Thuốc làm tăng tuổi thọ?

Mới đây, các nhà khoa học cho rằng có thể có một phương pháp làm chậm quá trình lão hóa để giảm nguy cơ của tất cả các bệnh liên quan đến tuổi tác bằng thuốc. Cũng giống như nhiều liệu pháp ung thư mới nhắm vào gene gây ra ung thư, một loại thuốc mới này có thể chuyển đổi một số gene nhất định để giúp người nông dân trung bình sống lâu hơn, không có bệnh. Nghiên cứu hiện tại khám phá khả năng cho các liệu pháp nhắm mục tiêu cũng như các loại thuốc khác để làm chậm quá trình lão hóa. Một ứng cử viên tốt là metformin - một loại thuốc an toàn, rẻ tiền cho bệnh đái tháo đường týp 2 đã được sử dụng trong hơn 50 năm.

Jay Olshansky - GS về sức khỏe cộng đồng tại Đại học Illinois ở Chicago cho hay, sự can thiệp làm chậm lão hóa sẽ tốt hơn là chữa bệnh ung thư bởi lão hóa sẽ gây ảnh hưởng nhiều hơn căn bệnh này. Nó sẽ ảnh hưởng đến bệnh tim, đột quỵ, bệnh Alzheimer, loãng xương... Nếu chúng ta có thể làm chậm lão hóa, thế giới của chúng ta sẽ thay đổi theo những cách rất tích cực.

Các nghiên cứu cho thấy metformin làm chậm sự lão hóa ở động vật. Thử nghiệm TAME (nhắm mục tiêu lão hóa với metformin) trên người dự kiến sẽ ra mắt vào cuối năm nay hoặc đầu năm tới.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: 10 thói quen hôm nay cho cuộc sống khỏe mạnh 10 năm sau

Ngọc Nguyễn - Theo Sức khỏe & Đời sống/Webmd
Bình luận
Tin mới
  • 27/11/2025

    Hội thảo khoa học" Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp"

    Hà Nội, ngày 27/11/2025 – Kết quả nghiên cứu mới nhất do Viện Y học ứng dụng Việt Nam thực hiện được công bố tại Hội thảo khoa học “Thực trạng dinh dưỡng, sức khỏe người cao tuổi ở một số thành phố lớn và đề xuất một số giải pháp” đã chỉ ra những thách thức lớn trong công tác chăm sóc sức khỏe người cao tuổi (NCT) tại các đô thị lớn.

  • 27/11/2025

    Cách ăn low-carb giúp giảm cân bền vững

    Chế độ ăn kiêng low-carb (ít carbohydrate) đã chứng minh được hiệu quả trong việc giảm cân nhanh chóng và cải thiện nhiều chỉ số sức khỏe. Tuy nhiên, chìa khóa để thành công không phải là việc cắt giảm carb một cách mù quáng, mà là thực hiện một cách thông minh, bền vững để biến nó thành một lối sống lâu dài.

  • 27/11/2025

    Làm thế nào để giảm nguy cơ mắc bệnh ung thư đại trực tràng?

    Ung thư đại trực tràng là căn bệnh phổ biến và gây tử vong cao trên toàn cầu, bao gồm cả Việt Nam. Tại Việt Nam, ung thư đại trực tràng cũng nằm trong top năm loại ung thư gây tử vong hàng đầu. Tuy nhiên, nguy cơ mắc bệnh có thể giảm đáng kể thông qua các biện pháp phòng ngừa hiệu quả. Bài viết này sẽ đưa ra lời khuyên thiết thực để phòng ngừa ung thư đại trực tràng, bao gồm điều chỉnh chế độ ăn uống, tăng cường vận động và sàng lọc định kỳ, giúp bạn chủ động bảo vệ sức khỏe.

  • 26/11/2025

    Tầm soát loãng xương và những điều cần biết

    Loãng xương (osteoporosis) là một bệnh lý phổ biến thường gặp ở người cao tuổi gặp cả ở nam và nữ . Do đó, việc chuẩn đoán sớm, theo dõi và kiểm soát loãng xương là điều rất thiết, từ đó ngăn ngừa các biến chứng nghiêm trọng.

  • 26/11/2025

    Có nên ăn trứng khi mắc hội chứng ruột kích thích không?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, có lợi cho sức khỏe nhưng lại gây triệu chứng khó chịu cho nhiều người mắc hội chứng ruột kích thích.

  • 26/11/2025

    Những kiểm tra y tế không thể bỏ qua sau tuổi 50

    Tuổi 50 được xem là giai đoạn “chín muồi” của cuộc đời – nhưng cũng là thời điểm nhiều bệnh lý mạn tính bắt đầu xuất hiện. Nếu không chú ý chăm sóc, các vấn đề sức khỏe âm thầm tiến triển có thể làm giảm chất lượng cuộc sống và rút ngắn tuổi thọ.

  • 25/11/2025

    Trẻ bị cúm A: nên cho chăm sóc tại nhà hay tiếp tục đến trường?

    Mùa cúm đến, câu hỏi "Liệu con tôi bị cúm A có nên đi học không?" luôn là nỗi băn khoăn của nhiều phụ huynh. Quyết định này không chỉ ảnh hưởng đến sức khỏe và tốc độ hồi phục của trẻ mà còn tác động trực tiếp đến sức khỏe của cộng đồng trường học.

  • 25/11/2025

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là gì?

    Bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 (MEN 1) là một bệnh lý hiếm gặp. Bệnh chủ yếu gây ra các khối u ở các tuyến sản xuất hormone hay còn được gọi là các tuyến nội tiết. Bệnh cũng có thể gây ra các khối u ở ruột non và dạ dày. Một tên gọi khác của bệnh là hội chứng Wermer. Cùng tìm hiểu về bệnh đa u các tuyến nội tiết loại 1 qua bài viết sau đây!

Xem thêm