Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh

Hội chứng da xanh có thể là một tình trạng bẩm sinh hoặc phát triển ngay sau khi em bé được sinh ra. Hội chứng này có đặc điểm là màu da tổng thể của trẻ có màu xanh lam hoặc tím.

Biểu hiện hơi xanh này dễ nhận thấy nhất ở những nơi da mỏng, chẳng hạn như môi, dái tai và móng tay. Hội chứng da xanh, mặc dù không phổ biến, nhưng có thể xảy ra do một số dị tật tim bẩm sinh hoặc các yếu tố môi trường hoặc di truyền.

Nguyên nhân gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh?

Em bé có da màu hơi xanh do máu chứa ít oxy. Thông thường, máu được bơm từ tim đến phổi để nhận oxy. Máu sau đó được lưu thông trở lại qua tim và đi khắp cơ thể.

Khi có vấn đề với tim, phổi hoặc máu, máu có thể không được cung cấp đủ lượng oxy cần thiết. Điều này làm cho da trẻ có màu xanh lam. Việc thiếu oxy có thể xảy ra vì một số lý do.

Tứ chứng Fallot (TOF)

Mặc dù là một dị tật tim bẩm sinh hiếm gặp, nhưng tứ chứng Fallot là nguyên nhân chính gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh. Tứ chứng Fallot là sự kết hợp của bốn dị tật tim có thể làm giảm lưu lượng máu đến phổi và cho phép máu nghèo oxy lưu thông khắp cơ thể.

Tứ chứng Fallot bao gồm các tình trạng như hẹp đường ra thất phải, thông liên thất, động mạch chủ đè lên vách liên thất và phì đại thất phải

Methemoglobin

Tình trạng này bắt nguồn từ ngộ độc nitrat và có thể xảy ra ở những trẻ bú sữa công thức pha với nước giếng hoặc đồ ăn dặm tự chế biến từ thực phẩm giàu nitrat, như rau bina hoặc củ cải đường.

Tình trạng này xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi. Khi còn nhỏ, trẻ sơ sinh có đường tiêu hóa rất nhạy cảm và kém phát triển, có nhiều khả năng chuyển hóa nitrat thành nitrit. Khi nitrit lưu thông trong cơ thể, nó tạo ra tình trạng methemoglobin. Mặc dù methemoglobin giàu oxy, nó không giải phóng oxy đó vào máu. Điều này khiến da của trẻ sơ sinh tình trạng da hơi xanh.

Methemoglobin huyết cũng có thể là bẩm sinh.

Các dị tật tim bẩm sinh khác

Di truyền gây ra hầu hết các dị tật tim bẩm sinh. Ví dụ, trẻ sinh ra mắc hội chứng Down cũng thường có vấn đề về tim.

Các vấn đề về sức khỏe của bà mẹ, chẳng hạn như bệnh tiểu đường loại 2 tiềm ẩn và được kiểm soát kém, cũng có thể dẫn đến việc trẻ bị dị tật tim.

Một số dị tật tim cũng không có lý do rõ ràng. Chỉ có một số dị tật tim bẩm sinh gây tím tái.

Các triệu chứng của tình trạng da xanh

Ngoài màu da hơi xanh, các triệu chứng khác của hội chứng da xanh bao gồm:

  • Trẻ dễ cáu gắt
  • Trẻ lờ đờ
  • Gặp khó khăn khi cho trẻ ăn/bú
  • Trẻ không thể tăng cân
  • Trẻ gặp các vấn đề phát triển
  • Trẻ có nhịp tim nhanh hoặc thở nhanh
  • Ngón tay và ngón chân hình gậy (hoặc tròn)

Hội chứng da xanh được điều trị như thế nào?

Điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh. Nếu tình trạng này là do dị tật tim bẩm sinh, trẻ rất có thể sẽ cần phải phẫu thuật vào một thời điểm nào đó.

Thuốc cũng có thể được sử dụng, tùy theo mức độ nghiêm trọng của khiếm khuyết. Trẻ sơ sinh bị methemoglobin huyết có thể đảo ngược tình trạng bệnh bằng cách dùng một loại thuốc gọi là xanh methylen, có thể cung cấp oxy cho máu. Thuốc này cần được kê đơn và thường truyền tĩnh mạch.

Làm thế nào bạn có thể ngăn ngừa hội chứng da xanh?

Một số trường hợp mắc hội chứng da xanh là một bản chất tự nhiên và không thể phòng ngừa được. Tuy nhiên, những trẻ khác có thể tránh được. Các bước cần thực hiện bao gồm:

  • Không sử dụng nước giếng. Không pha sữa công thức cho trẻ bằng nước giếng hoặc cho trẻ uống nước giếng cho đến khi trẻ được hơn 12 tháng tuổi. Đun sôi nước giếng sẽ không loại bỏ được nitrat. Mức nitrat trong nước không được vượt quá 10 mg/L.
  • Hạn chế thức ăn giàu nitrat. Thực phẩm giàu nitrat bao gồm bông cải xanh, rau bina, củ cải đường và cà rốt. Giới hạn số lượng bạn cho trẻ ăn trước khi trẻ được 7 tháng tuổi. Nếu bạn tự làm thức ăn cho trẻ nhỏ và phải sử dụng những loại rau này, hãy sử dụng loại đông lạnh thay vì tươi.
  • Tránh các loại thuốc bất hợp pháp, hút thuốc, rượu và một số loại thuốc khi mang thai: giúp ngăn ngừa dị tật tim bẩm sinh. Nếu bạn bị tiểu đường, hãy đảm bảo rằng bệnh được kiểm soát tốt và bạn đang được bác sĩ chăm sóc.

Triển vọng cho trẻ sơ sinh bị tình trạng này là gì?

Hội chứng da xanh là một rối loạn hiếm gặp với nhiều nguyên nhân khác nhau.. Phẫu thuật có thể rất rủi ro khi thực hiện trên trẻ sơ sinh. Một khi nguyên nhân được xác định và điều trị thành công, hầu hết trẻ em mắc hội chứng da xanh có thể sống cuộc sống bình thường với ít hậu quả về sức khỏe.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bong da ở trẻ sơ sinh

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm