Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh

Hội chứng da xanh có thể là một tình trạng bẩm sinh hoặc phát triển ngay sau khi em bé được sinh ra. Hội chứng này có đặc điểm là màu da tổng thể của trẻ có màu xanh lam hoặc tím.

Biểu hiện hơi xanh này dễ nhận thấy nhất ở những nơi da mỏng, chẳng hạn như môi, dái tai và móng tay. Hội chứng da xanh, mặc dù không phổ biến, nhưng có thể xảy ra do một số dị tật tim bẩm sinh hoặc các yếu tố môi trường hoặc di truyền.

Nguyên nhân gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh?

Em bé có da màu hơi xanh do máu chứa ít oxy. Thông thường, máu được bơm từ tim đến phổi để nhận oxy. Máu sau đó được lưu thông trở lại qua tim và đi khắp cơ thể.

Khi có vấn đề với tim, phổi hoặc máu, máu có thể không được cung cấp đủ lượng oxy cần thiết. Điều này làm cho da trẻ có màu xanh lam. Việc thiếu oxy có thể xảy ra vì một số lý do.

Tứ chứng Fallot (TOF)

Mặc dù là một dị tật tim bẩm sinh hiếm gặp, nhưng tứ chứng Fallot là nguyên nhân chính gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh. Tứ chứng Fallot là sự kết hợp của bốn dị tật tim có thể làm giảm lưu lượng máu đến phổi và cho phép máu nghèo oxy lưu thông khắp cơ thể.

Tứ chứng Fallot bao gồm các tình trạng như hẹp đường ra thất phải, thông liên thất, động mạch chủ đè lên vách liên thất và phì đại thất phải

Methemoglobin

Tình trạng này bắt nguồn từ ngộ độc nitrat và có thể xảy ra ở những trẻ bú sữa công thức pha với nước giếng hoặc đồ ăn dặm tự chế biến từ thực phẩm giàu nitrat, như rau bina hoặc củ cải đường.

Tình trạng này xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi. Khi còn nhỏ, trẻ sơ sinh có đường tiêu hóa rất nhạy cảm và kém phát triển, có nhiều khả năng chuyển hóa nitrat thành nitrit. Khi nitrit lưu thông trong cơ thể, nó tạo ra tình trạng methemoglobin. Mặc dù methemoglobin giàu oxy, nó không giải phóng oxy đó vào máu. Điều này khiến da của trẻ sơ sinh tình trạng da hơi xanh.

Methemoglobin huyết cũng có thể là bẩm sinh.

Các dị tật tim bẩm sinh khác

Di truyền gây ra hầu hết các dị tật tim bẩm sinh. Ví dụ, trẻ sinh ra mắc hội chứng Down cũng thường có vấn đề về tim.

Các vấn đề về sức khỏe của bà mẹ, chẳng hạn như bệnh tiểu đường loại 2 tiềm ẩn và được kiểm soát kém, cũng có thể dẫn đến việc trẻ bị dị tật tim.

Một số dị tật tim cũng không có lý do rõ ràng. Chỉ có một số dị tật tim bẩm sinh gây tím tái.

Các triệu chứng của tình trạng da xanh

Ngoài màu da hơi xanh, các triệu chứng khác của hội chứng da xanh bao gồm:

  • Trẻ dễ cáu gắt
  • Trẻ lờ đờ
  • Gặp khó khăn khi cho trẻ ăn/bú
  • Trẻ không thể tăng cân
  • Trẻ gặp các vấn đề phát triển
  • Trẻ có nhịp tim nhanh hoặc thở nhanh
  • Ngón tay và ngón chân hình gậy (hoặc tròn)

Hội chứng da xanh được điều trị như thế nào?

Điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh. Nếu tình trạng này là do dị tật tim bẩm sinh, trẻ rất có thể sẽ cần phải phẫu thuật vào một thời điểm nào đó.

Thuốc cũng có thể được sử dụng, tùy theo mức độ nghiêm trọng của khiếm khuyết. Trẻ sơ sinh bị methemoglobin huyết có thể đảo ngược tình trạng bệnh bằng cách dùng một loại thuốc gọi là xanh methylen, có thể cung cấp oxy cho máu. Thuốc này cần được kê đơn và thường truyền tĩnh mạch.

Làm thế nào bạn có thể ngăn ngừa hội chứng da xanh?

Một số trường hợp mắc hội chứng da xanh là một bản chất tự nhiên và không thể phòng ngừa được. Tuy nhiên, những trẻ khác có thể tránh được. Các bước cần thực hiện bao gồm:

  • Không sử dụng nước giếng. Không pha sữa công thức cho trẻ bằng nước giếng hoặc cho trẻ uống nước giếng cho đến khi trẻ được hơn 12 tháng tuổi. Đun sôi nước giếng sẽ không loại bỏ được nitrat. Mức nitrat trong nước không được vượt quá 10 mg/L.
  • Hạn chế thức ăn giàu nitrat. Thực phẩm giàu nitrat bao gồm bông cải xanh, rau bina, củ cải đường và cà rốt. Giới hạn số lượng bạn cho trẻ ăn trước khi trẻ được 7 tháng tuổi. Nếu bạn tự làm thức ăn cho trẻ nhỏ và phải sử dụng những loại rau này, hãy sử dụng loại đông lạnh thay vì tươi.
  • Tránh các loại thuốc bất hợp pháp, hút thuốc, rượu và một số loại thuốc khi mang thai: giúp ngăn ngừa dị tật tim bẩm sinh. Nếu bạn bị tiểu đường, hãy đảm bảo rằng bệnh được kiểm soát tốt và bạn đang được bác sĩ chăm sóc.

Triển vọng cho trẻ sơ sinh bị tình trạng này là gì?

Hội chứng da xanh là một rối loạn hiếm gặp với nhiều nguyên nhân khác nhau.. Phẫu thuật có thể rất rủi ro khi thực hiện trên trẻ sơ sinh. Một khi nguyên nhân được xác định và điều trị thành công, hầu hết trẻ em mắc hội chứng da xanh có thể sống cuộc sống bình thường với ít hậu quả về sức khỏe.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bong da ở trẻ sơ sinh

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 15/11/2025

    Cách tự làm nước gạo lên men giúp tóc đẹp như đi spa

    Dùng nước gạo lên men để làm đẹp tóc là một phương pháp được áp dụng từ lâu. Việc xả tóc bằng nước gạo lên men mang lại nhiều lợi ích vượt trội hơn so với nước vo gạo thông thường.

  • 15/11/2025

    Bệnh hô hấp ở trẻ nhỏ vào mùa đông: Cha mẹ cần biết gì?

    Mùa đông với không khí lạnh và khô hanh khiến trẻ nhỏ dễ mắc các bệnh về đường hô hấp. Khi thời tiết chuyển lạnh, trẻ thường ở trong nhà nhiều hơn, tạo điều kiện cho vi khuẩn và virus lây lan nhanh chóng. Hiểu biết về các bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng ngừa, là chìa khóa để cha mẹ bảo vệ sức khỏe trẻ nhỏ, giúp các bé vượt qua mùa đông an toàn và khỏe mạnh.

  • 15/11/2025

    Khi nào chức năng xương khớp bắt đầu suy giảm?

    Hệ xương khớp đóng vai trò nền tảng trong việc duy trì khả năng vận động, giữ tư thế, và đảm bảo chất lượng cuộc sống. Hệ thống này bao gồm xương, sụn, dây chằng, gân và cơ bắp – chúng phối hợp nhịp nhàng đảm bảo các chức năng di chuyển linh hoạt và chịu đựng áp lực cơ học hàng ngày.

  • 15/11/2025

    Tập luyện mùa thu: Vừa khỏe mạnh, vừa tận hưởng không khí trong lành

    Mùa thu với không khí mát mẻ là thời điểm lý tưởng để bắt đầu hoặc duy trì thói quen tập luyện thể thao ngoài trời. Tập ngoài trời không chỉ mang lại lợi ích về mặt thể chất, mà còn giúp bạn tận hưởng thiên nhiên, giảm căng thẳng và cải thiện sức khỏe toàn diện. Bài viết này sẽ khám phá những lợi ích của việc tập luyện và gợi ý các bài tập phù hợp để bạn duy trì sức khỏe trong mùa thu.

  • 14/11/2025

    Những sai lầm khi ăn rau giảm cân khiến bạn mãi không gầy

    Ăn nhiều rau từ lâu đã được xem là chìa khóa vàng giúp kiểm soát cân nặng. Tuy nhiên, không phải cứ ăn càng nhiều rau thì càng gầy. Nhiều người dù ăn rau hằng ngày vẫn không giảm được cân, thậm chí còn gặp vấn đề tiêu hóa. Nguyên nhân nằm ở những sai lầm dưới đây...

  • 14/11/2025

    Những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai

    Mặc dù biện pháp tránh thai thường an toàn khi sử dụng, nhưng vẫn có những tác dụng phụ tiềm ẩn gây nguy hiểm cho sức khỏe ngoài những tác dụng phụ phổ biến như tăng cân hoặc chảy máu bất thường (rong kinh). Cùng tìm hiểu những tác dụng phụ nguy hiểm nhất của thuốc tránh thai qua bài viết sau đây!

  • 13/11/2025

    Ăn trứng vào lúc nào tốt nhất để giảm cân?

    Trứng là thực phẩm giàu dinh dưỡng, giàu protein có thể giúp chúng ta no lâu hơn và tăng cường trao đổi chất. Vậy ăn trứng vào thời điểm nào giúp tăng hiệu quả giảm cân?

  • 13/11/2025

    Hiểu về chẩn đoán ung thư phổi giai đoạn 0

    Ung thư phổi giai đoạn 0, được gọi là ung thư phổi không tế bào nhỏ (NSCLC), có nghĩa là các tế bào bất thường đã được tìm thấy trong niêm mạc đường thở trong một khối u duy nhất, không xâm lấn. Các tế bào này có khả năng lây lan và phát triển thành ung thư.

Xem thêm