Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh

Hội chứng da xanh có thể là một tình trạng bẩm sinh hoặc phát triển ngay sau khi em bé được sinh ra. Hội chứng này có đặc điểm là màu da tổng thể của trẻ có màu xanh lam hoặc tím.

Biểu hiện hơi xanh này dễ nhận thấy nhất ở những nơi da mỏng, chẳng hạn như môi, dái tai và móng tay. Hội chứng da xanh, mặc dù không phổ biến, nhưng có thể xảy ra do một số dị tật tim bẩm sinh hoặc các yếu tố môi trường hoặc di truyền.

Nguyên nhân gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh?

Em bé có da màu hơi xanh do máu chứa ít oxy. Thông thường, máu được bơm từ tim đến phổi để nhận oxy. Máu sau đó được lưu thông trở lại qua tim và đi khắp cơ thể.

Khi có vấn đề với tim, phổi hoặc máu, máu có thể không được cung cấp đủ lượng oxy cần thiết. Điều này làm cho da trẻ có màu xanh lam. Việc thiếu oxy có thể xảy ra vì một số lý do.

Tứ chứng Fallot (TOF)

Mặc dù là một dị tật tim bẩm sinh hiếm gặp, nhưng tứ chứng Fallot là nguyên nhân chính gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh. Tứ chứng Fallot là sự kết hợp của bốn dị tật tim có thể làm giảm lưu lượng máu đến phổi và cho phép máu nghèo oxy lưu thông khắp cơ thể.

Tứ chứng Fallot bao gồm các tình trạng như hẹp đường ra thất phải, thông liên thất, động mạch chủ đè lên vách liên thất và phì đại thất phải

Methemoglobin

Tình trạng này bắt nguồn từ ngộ độc nitrat và có thể xảy ra ở những trẻ bú sữa công thức pha với nước giếng hoặc đồ ăn dặm tự chế biến từ thực phẩm giàu nitrat, như rau bina hoặc củ cải đường.

Tình trạng này xảy ra thường xuyên nhất ở trẻ sơ sinh dưới 6 tháng tuổi. Khi còn nhỏ, trẻ sơ sinh có đường tiêu hóa rất nhạy cảm và kém phát triển, có nhiều khả năng chuyển hóa nitrat thành nitrit. Khi nitrit lưu thông trong cơ thể, nó tạo ra tình trạng methemoglobin. Mặc dù methemoglobin giàu oxy, nó không giải phóng oxy đó vào máu. Điều này khiến da của trẻ sơ sinh tình trạng da hơi xanh.

Methemoglobin huyết cũng có thể là bẩm sinh.

Các dị tật tim bẩm sinh khác

Di truyền gây ra hầu hết các dị tật tim bẩm sinh. Ví dụ, trẻ sinh ra mắc hội chứng Down cũng thường có vấn đề về tim.

Các vấn đề về sức khỏe của bà mẹ, chẳng hạn như bệnh tiểu đường loại 2 tiềm ẩn và được kiểm soát kém, cũng có thể dẫn đến việc trẻ bị dị tật tim.

Một số dị tật tim cũng không có lý do rõ ràng. Chỉ có một số dị tật tim bẩm sinh gây tím tái.

Các triệu chứng của tình trạng da xanh

Ngoài màu da hơi xanh, các triệu chứng khác của hội chứng da xanh bao gồm:

  • Trẻ dễ cáu gắt
  • Trẻ lờ đờ
  • Gặp khó khăn khi cho trẻ ăn/bú
  • Trẻ không thể tăng cân
  • Trẻ gặp các vấn đề phát triển
  • Trẻ có nhịp tim nhanh hoặc thở nhanh
  • Ngón tay và ngón chân hình gậy (hoặc tròn)

Hội chứng da xanh được điều trị như thế nào?

Điều trị tùy thuộc vào nguyên nhân gây ra hội chứng da xanh ở trẻ sơ sinh. Nếu tình trạng này là do dị tật tim bẩm sinh, trẻ rất có thể sẽ cần phải phẫu thuật vào một thời điểm nào đó.

Thuốc cũng có thể được sử dụng, tùy theo mức độ nghiêm trọng của khiếm khuyết. Trẻ sơ sinh bị methemoglobin huyết có thể đảo ngược tình trạng bệnh bằng cách dùng một loại thuốc gọi là xanh methylen, có thể cung cấp oxy cho máu. Thuốc này cần được kê đơn và thường truyền tĩnh mạch.

Làm thế nào bạn có thể ngăn ngừa hội chứng da xanh?

Một số trường hợp mắc hội chứng da xanh là một bản chất tự nhiên và không thể phòng ngừa được. Tuy nhiên, những trẻ khác có thể tránh được. Các bước cần thực hiện bao gồm:

  • Không sử dụng nước giếng. Không pha sữa công thức cho trẻ bằng nước giếng hoặc cho trẻ uống nước giếng cho đến khi trẻ được hơn 12 tháng tuổi. Đun sôi nước giếng sẽ không loại bỏ được nitrat. Mức nitrat trong nước không được vượt quá 10 mg/L.
  • Hạn chế thức ăn giàu nitrat. Thực phẩm giàu nitrat bao gồm bông cải xanh, rau bina, củ cải đường và cà rốt. Giới hạn số lượng bạn cho trẻ ăn trước khi trẻ được 7 tháng tuổi. Nếu bạn tự làm thức ăn cho trẻ nhỏ và phải sử dụng những loại rau này, hãy sử dụng loại đông lạnh thay vì tươi.
  • Tránh các loại thuốc bất hợp pháp, hút thuốc, rượu và một số loại thuốc khi mang thai: giúp ngăn ngừa dị tật tim bẩm sinh. Nếu bạn bị tiểu đường, hãy đảm bảo rằng bệnh được kiểm soát tốt và bạn đang được bác sĩ chăm sóc.

Triển vọng cho trẻ sơ sinh bị tình trạng này là gì?

Hội chứng da xanh là một rối loạn hiếm gặp với nhiều nguyên nhân khác nhau.. Phẫu thuật có thể rất rủi ro khi thực hiện trên trẻ sơ sinh. Một khi nguyên nhân được xác định và điều trị thành công, hầu hết trẻ em mắc hội chứng da xanh có thể sống cuộc sống bình thường với ít hậu quả về sức khỏe.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Bong da ở trẻ sơ sinh

Hồng Ngọc - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo Healthline) -
Bình luận
Tin mới
  • 01/11/2025

    Làm đẹp tóc bằng một loại lá có sẵn trong vườn nhà

    Từ xa xưa, phụ nữ Việt Nam đã biết cách đun lá và vỏ bưởi lấy nước gội đầu làm đẹp tóc. Nhờ chứa nhiều limonene và vitamin C, lá bưởi giúp tăng lưu thông máu dưới da đầu, kích thích nang tóc phát triển.

  • 01/11/2025

    Phòng ngừa cảm cúm mùa lạnh: Bí quyết cho cả gia đình

    Mùa đông đã gõ cửa, mang theo không khí lạnh đặc trưng và cả sự gia tăng hoạt động của virus gây cảm cúm. Cảm cúm không chỉ gây mệt mỏi mà còn mang đến các biến chứng không mong muốn, đặc biệt đối với trẻ em và người lớn tuổi. Vì vậy, việc trang bị kiến thức và áp dụng các biện pháp phòng ngừa là vô cùng cần thiết để bảo vệ sức khỏe cả nhà. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ cung cấp những mẹo quan trọng: từ vệ sinh cá nhân, dinh dưỡng hợp lý, đến các cách giữ ấm cơ thể, giúp gia đình bạn an toàn vượt qua mùa lạnh.

  • 01/11/2025

    Những nguy hiểm tiềm ẩn khi sử dụng cà phê như một chất hỗ trợ tiêu hóa

    Nếu bạn thấy mình phải phụ thuộc vào cà phê buổi sáng để hỗ trợ việc đi tiêu, thì có thể bạn đang gặp phải một vấn đề khác: táo bón. Cà phê không phải là giải pháp lâu dài cho chứng táo bón, và việc phụ thuộc vào nó để đi tiêu đều đặn có thể gây ra những hậu quả không mong muốn.

  • 31/10/2025

    Có nên quay lại ăn mỡ lợn hoàn toàn?

    Thời gian gần đây, do lo ngại về dầu ăn tái chế, dầu công nghiệp không rõ nguồn gốc nên nhiều gia đình có xu hướng quay lại dùng mỡ lợn với lý do 'ăn cho yên tâm'. Điều này là có cơ sở nhưng việc quay lại ăn hoàn toàn mỡ lợn thay thế dầu thực vật có phải là giải pháp tối ưu?

  • 31/10/2025

    Nước kiềm - lợi hay hại?

    Cân bằng độ pH trong cơ thể là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Nước kiềm, với độ pH thường dao động từ 8.0 đến 9.5, được cho là có khả năng trung hòa axit dư trong cơ thể và hỗ trợ quá trình điều hòa sinh lý.

  • 30/10/2025

    5 tác dụng phụ khi ăn trứng quá nhiều

    Ăn trứng quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như tăng cholesterol, các vấn đề tiêu hóa. Tìm hiểu lượng trứng tiêu thụ hợp lý, an toàn để bảo vệ sức khỏe.

  • 29/10/2025

    Những thực phẩm dùng cùng cà phê dễ gây tăng cân

    Cà phê là thức uống nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, khi kết hợp cà phê với một số loại thực phẩm lại có thể làm chậm quá trình chuyển hóa năng lượng, kích thích tích mỡ và tăng cân theo thời gian.

  • 29/10/2025

    Cách xây dựng thói quen tập thể dục cho người mới bắt đầu

    Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.

Xem thêm