Khối u tinh hoàn là một tình trạng khá phổ biến, và có rất nhiều nguyên nhân dẫn đến u tinh hoàn. U tinh hoàn có thể xảy ra ở nam giới trưởng thanh, nam thiếu niên hoặc thậm chí là ở các bé trai. Khối u có thể nằm ở một bên hoặc cả hai bên tinh hoàn. U tinh hoàng là dấu hiệu của một vấn đề bất thường ở tinh hoàn. Vấn đề có thể là do chấn thương, nhưng cũng có thể cho thấy bạn đang có một căn bệnh tiềm ẩn nào đó.
Không phải tất cả các khối u đều là dấu hiệu ung thư tinh hoàn. Đa số các khối u tinh hoàn đều lành tính hoặc không gây ung thư và sẽ không cần phải điều trị. Tuy nhiên, bác sỹ vẫn nên được khám bất cứ thay đổi nào xảy ra với tinh hoàn, đặc biệt là khối u hoặc sưng tinh hoàn. Không có nghiên cứu nào chỉ ra lợi ích hoặc tác hại của việc khám tinh hoàn cả. Tuy nhiên, việc nam giới có nên tự khám tinh hoàn hàng tháng hay không vẫn là một vấn đề đang gây nhiều tranh cãi. Mặc dù vậy, nếu bạn nhận thấy bất cứ thay đổi nào bất thường ở tinh hoàn, bạn nên đi khám bác sỹ ngay.
Triệu chứng u tinh hoàn
Gần như tất cả các khối u tinh hoàn đều gây sưng và gây ra những thay đổi dễ nhận thấy về cấu trúc tinh hoàn. Các triệu chứng thường rất khác nhau, phụ thuộc vào nguyên nhân tiềm ẩn gây u tinh hoàn:
Giãn tĩnh mạch thừng tinh thường rất ít gây ra các triệu chứng. Nếu có, thì tinh hoàn bị ảnh hưởng có thể sẽ có cảm giác nặng hơn bên còn lại.
Tràn dịch tinh mạc thường không gây đau đớn, nhưng có thể làm tinh hoàn sưng lên và làm bạn có cảm giác như có một áp lực bất thường đặt lên tinh hoàn ở nam giới trưởng thành.
U nang mào tinh thường cũng không gây đau đớn. Với một số nam giới, một bên tinh hoàn có thể sẽ cảm thấy nặng hơn bên còn lại.
Một tình trạng nhiễm trùng có thể gây đau, sưng hoặc căng tức một hoặc cả hai bên tinh hoàn. Nhiễm trùng cũng sẽ khiến bạn bị sốt, buồn nôn và nôn mửa.
Mặc dù xảy ra một cách tự phát, nhưng xoắn tinh hoàn là một tình trạng thường có nguyên nhân là do chấn thương ở bìu. Đây là một trường hợp cần cấp cứu y tế. Tình trạng này có thể gây ra rất nhiều đau đớn và có thể bao gồm các triệu chứng sau:
Khối u do ung thư tinh hoàn thường có thể gây ra các triệu chứng sau:
Các loại u tinh hoàn và nguyên nhân
Có rất nhiều nguyên nhân gây ra u tinh hoàn, bao gồm chấn thương, dị tật bẩm sinh, nhiễm trùng và các yếu tố khác.
Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Loại u tinh hoàn này là loại thường gặp nhất. Cứ 7 nam giới thì sẽ có khoảng 1 người bị tình trạng này, theo thống kê của trường Đại học Y Weill Cornell. Phì đại tĩnh mạch ở tinh hoàn có thể gây ra các khối u ở tĩnh mạch thừng tinh. Các khối u này có thể sẽ dễ nhận thấy hơn sau tuổi dậy thì vì khi đó, lượng máu đến tinh hoàn đã phát triển đầy đủ sẽ nhiều hơn.
Sự tích tụ dịch bên trong tinh hoàn có thể gây ra tình trạng tràn dịch tinh mạc. Mayo Clinic ước tính cứ 100 trẻ trai mới ra đời thì sẽ có từ 1-2 trẻ mắc chứng này. Trẻ sinh non thường sẽ có nguy cơ tràn dịch tinh mạc cao hơn.
U nang mào tinh
U nang mào tinh xảy ra khi mào tinh (ống dài, xoắn, nằm phía dưới tinh hoàn) chứa đầy dịch và không thể làm lượng dịch này thoát ra ngoài được. Nếu dịch này có chứa tinh trùng, thì tình trạng này sẽ được gọi là u tinh dịch. Loại u tinh hoàn này rất phổ biến và thường sẽ tự biến mất.
Xoắn tinh hoàn
Xoắn tinh hoàn xảy ra khi tinh hoàn bị xoắn lại, thường là do chấn thương hoặc tai nạn. Đây là tình trạng phổ biến nhất ở bé trai 13-17 tuổi, nhưng cũng có thể ảnh hưởng đến nam giới ở mọi độ tuổi khác. Đây là một tình trạng cấp cứu cần được theo dõi và điều trị y tế ngay lập tức.
Viêm mào tinh hoàn và viêm tinh hoàn
Mào tinh hoàn là cấu trúc ở phía trên tinh hoàn có chức năng dự trữ tinh trùng. Viêm mào tinh hoàn là tình trạng viêm của mào tinh, thường là do vi khuẩn. Một số bệnh nhiễm trùng qua đường tình dục như chlamydia hay bệnh lậu cũng có thể gây viêm mào tinh hoàn. Nhiễm trùng vi khuẩn hoặc virus quai bị cũng có thể gây viêm tinh hoàn.
Thoát vị
Thoát vị xảy ra khi một phần của ruột bị sa xuống háng và làm bìu bị phì đại
Ung thư tinh hoàn
Một số khối u sẽ cho thấy sự phát triển của ung thư tinh hoàn. Chỉ có bác sỹ mới có thể chẩn đoán được khối u đó có phải là ung thư hay không. Ung thư tinh hoàn không phổ biến lắm, nhưng đó là loại ung thư phổ biến nhất ở nam giới người Mỹ từ 15 đến 34 tuổi.
Điều trị u tinh hoàn
Phụ thuộc vào nguyên nhân mà kế hoạch điều trị u tinh hoàn sẽ khác nhau
Giãn tĩnh mạch thừng tinh
Những cơn đau do giãn tĩnh mạch thừng tinh thường sẽ tự biến mất mà không cần điều trị. Tuy nhiên, bác sỹ có thể sẽ kê thuốc giảm đau hoặc khuyên bạn nên dùng các loại thuốc giảm đau không cần kê đơn. Trong trường hợp tái phát hoặc khó chịu, bạn sẽ cần phải phẫu thuật để làm giảm sự tắc nghẽn ở các tĩnh mạch. Phẫu thuật sẽ bao gồm việc thắt tĩnh mạch bị ảnh hưởng và dẫn máu từ tĩnh mạch đó thông qua một dụng cụ khác để làm giảm sưng.
Tràn dịch tinh mạc
Điều trị khối u do tràn dịch tinh mạc sẽ cần phẫu thuật nhưng đa số các trường hợp tràn dịch tinh mạc sẽ tự biến mất khi trẻ được 2 tuổi. Phẫu thuật sẽ bao gồm việc tạo ra những vết cắt nhỏ ở bìu để dẫn dịch thừa ra ngoài.
U nang mào tinh
U nang mào tinh sẽ không cần điều trị trừ khi khối u gây đau đớn hoặc khó chịu. Trong trường hợp đó, bạn sẽ cần phải phẫu thuật. Bác sỹ sẽ loại bỏ khối u nang và khâu bìu lại bằng chỉ tự tiêu sau 10 ngày.
Nếu nguyên nhân gây viêm là do vi khuẩn thì bác sỹ sẽ kê đơn kháng sinh cho bạn. Trong trường hợp là do bệnh nhiễm trùng đường tình dục, thì bạn tình của bạn cũng cần được điều trị
Thoát vị
Thoát vị thường sẽ được điều trị bằng phẫu thuật
Ung thư tinh hoàn
Ung thư tinh hoàn có thể được điều trị bằng phẫu thuật, hóa trị, xạ trị hoặc các biện pháp khác. Kế hoạch điều trị sẽ phụ thuộc vào việc bạn phát hiện ra ung thư sớm hay muộn và phụ thuộc vào các yếu tố khác. Phẫu thuật cắt bỏ tinh hoàn sẽ làm ngăn chặn tình trạng ung thư không lan rộng đến các phần khác của cơ thể.
Triển vọng
Triển vọng điều trị phụ thuộc vào nguyên nhân gây ra khối u.
Đa số các trường hợp u tinh hoàn thường không nghiêm trọng hoặc không phải ung thư. Ung thư tinh hoàn rất hiếm, nhưng cũng có tỷ lệ điều trị khỏi rất cao. Loại ung thư này là hoàn toàn chữa được nếu được phát hiện sớm.
Nếu chỉ dựa vào triệu chứng thì rất khó tìm ra nguyên nhân gây u tinh hoàn. Do vậy, nếu bạn nhận thấy bất cứ thay đổi nào, bạn nên đi khám bác sỹ. Thường xuyên tự kiểm tra tinh hoàn của mình cũng có thể sẽ giúp bạn nhận ra những thay đổi sớm hơn.
Nếu bạn thấy mình phải phụ thuộc vào cà phê buổi sáng để hỗ trợ việc đi tiêu, thì có thể bạn đang gặp phải một vấn đề khác: táo bón. Cà phê không phải là giải pháp lâu dài cho chứng táo bón, và việc phụ thuộc vào nó để đi tiêu đều đặn có thể gây ra những hậu quả không mong muốn.
Thời gian gần đây, do lo ngại về dầu ăn tái chế, dầu công nghiệp không rõ nguồn gốc nên nhiều gia đình có xu hướng quay lại dùng mỡ lợn với lý do 'ăn cho yên tâm'. Điều này là có cơ sở nhưng việc quay lại ăn hoàn toàn mỡ lợn thay thế dầu thực vật có phải là giải pháp tối ưu?
Cân bằng độ pH trong cơ thể là một yếu tố quan trọng ảnh hưởng đến sức khỏe tổng thể. Nước kiềm, với độ pH thường dao động từ 8.0 đến 9.5, được cho là có khả năng trung hòa axit dư trong cơ thể và hỗ trợ quá trình điều hòa sinh lý.
Ăn trứng quá nhiều có thể gây ra một số tác dụng phụ không mong muốn như tăng cholesterol, các vấn đề tiêu hóa. Tìm hiểu lượng trứng tiêu thụ hợp lý, an toàn để bảo vệ sức khỏe.
Cà phê là thức uống nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, khi kết hợp cà phê với một số loại thực phẩm lại có thể làm chậm quá trình chuyển hóa năng lượng, kích thích tích mỡ và tăng cân theo thời gian.
Trước khi bắt đầu tập thể dục, cần đánh giá tình trạng sức khỏe, đặc biệt là đối với nam trên 45 tuổi và nữ trên 55 tuổi, để đảm bảo an toàn và xác định giới hạn cơ thể. Ngoài ra, việc đặt mục tiêu cụ thể và khả thi là rất quan trọng để duy trì động lực, hãy bắt đầu với các mục tiêu nhỏ và tăng dần. Cuối cùng, hãy chọn các bài tập phù hợp với sở thích của bạn để duy trì thói quen và biến việc tập luyện thành niềm vui. Hãy cùng Viện Y học ứng dụng Việt Nam tìm hiểu qua bài viết dưới đây.
Mặc dù dầu cá chứa omega-3 nổi tiếng là có lợi cho tim mạch nhưng việc sử dụng liều lượng quá cao (thường là ≥4 gam/ngày) có thể dẫn đến các tác dụng phụ bất lợi, bao gồm tăng nguy cơ mắc hoặc tái phát rung nhĩ - một loại rối loạn nhịp tim.
Trong nhịp sống hối hả hiện đại, thời gian không chỉ là tiền bạc mà còn là tài sản vô giá cho sức khỏe. Việc quản lý thời gian hiệu quả không chỉ giúp chúng ta làm chủ công việc mà còn là nền tảng để xây dựng một lối sống lành mạnh, giảm căng thẳng và nâng cao sức khỏe tổng thể.