Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Gãy xương mắt cá chân

Gãy xương mắt cá chân là một tình trạng chấn thương nặng xảy ra ở vùng cổ chân, sau một tác động va đập nào đó. Gãy xương nhìn chung là một cấp cứu ngoại khoa, và đối với gãy xương mắt cá chân, tình trạng này đòi hỏi những phản ứng nhanh để tránh các biến chứng gặp phải của nó.

Gãy xương mắt cá chân là gì?

Khớp mắt cá chân vùng cổ chân được tạo thành từ 3 xương: xương chày, xương mác và xương sên. Cùng với 3 xương, các dây chằng xung quanh tạo nên vùng khớp cổ chân, có vai trò quan trọng trong vận động của chi dưới. Gãy xương mắt cá chân xảy ra có thể là gãy xương mác đơn thuần, hoặc có kèm theo tổn thương dây chằng vùng cổ chân, với nhiều mức độ khá nhau. 

Nguyên nhân nào gây ra gãy mắt cá chân?

Nguyên nhân phổ biến gây ra gãy xương mắt cá chân bao gồm:

  • Chấn thương trực tiếp do ngã va đập
  • Tiếp đất sai cách từ 1 cú nhảy trên cao xuống
  • Tai nạn giao thông
  • Các chấn thương từ chơi thể thao mạnh, như bóng đá, bóng rổ hay tenis
  • Kỹ thuật không chuẩn khi thực hiện các động tác khó trong đời sống hàng ngày, bao gồm cả sức bền kém
  • Loãng xương (làm tăng nguy cơ gãy xương)

Các dấu hiệu và triệu chứng của gãy xương mắt cá chân

Các triệu chứng của gãy xương mắt cá chân bao gồm:

  • Đau dữ dội vùng mắt cá chân
  • Không đứng được
  • Sưng to, bầm tím
  • Gãy xương lớn có thể hở ra khỏi da và gây chảy máu
  • Thường kèm theo trật khớp hoặc vẹo

Hình ảnh X-quang có thể giúp xác định gãy chứ không phải là bong gân, bên cạnh để xác định mức độ nghiêm trọng, vị trí và loại hình để giúp cho điều trị. Ngoài ra, MRI hoặc cắt lớp vi tính (CT) cũng có thể được thực hiện.

Điều trị gãy xương mắt cá chân như thế nào?

Tùy theo vị trí và mức độ tổn thương, các bác sỹ đưa ra những phương pháp khác nhau, vật lí trị liệu là một phương pháp đi kèm để hỗ trợ phục hồi chấn thương.

  • Bó bột hoặc nẹp. Đối với các trường hợp nặng, các biện pháp này giúp cố định xương mắt cá cho quá trình tự lành thương. Nạng có thể giúp hỗ trợ di chuyển.
  • Kéo xương. Phương pháp này không phẫu thuật, giúp đưa vị trí các xương gãy về đúng vị trí khi bị di lệch do hãy rời.
  • Phẫu thuật. Phẫu thuật là phương pháp triệt để nhất, cần thiết cho các đối tượng gãy nghiêm trọng, phức tạp, không thể tự lành bằng bó bột hay nẹp. Phẫu thuật sử dụng các tấm ghép, nẹp, đinh vít hay ghim để cố định, kết hợp xương gãy. Sau khi phẫu thuật, bó bột hoặc đeo nẹp sẽ cần thiết.

Sau khi phẫu thuật, các phương pháp vật lý trị liệu sẽ giúp phục hồi phạm vi chuyển động, kiểu dáng đi lại cũng như sức mạnh cơ bắp và trương lực cơ. Mắt cá chân có thể bị mất sức trong thời gian dài bó bột, bên cạnh việc các dây chằng không hoạt động quá lâu có thể bị cứng và yếu đi.

Dưới sự hướng dẫn của các chuyên gia vật lý trị liệu, việc phục hồi sẽ được đảm bảo ổn định hơn và chắc chắn không gây thêm chấn thương.

Một số bài tập vật lý trị liệu bao gồm:

  • Các bài tập kéo giãn, căng cơ và hồi phục cơ bắp
  • Các bài tập chuyển động, mở rộng phạm vi hoạt động cơ bắp
  • Các bài tập thăng bằng, kiểm soát
  • Sử dụng thiết bị hỗ trợ đi lại ban đầu
  • Quản lý lối sống, công việc hợp lý
  • Khuyến nghị trở lại làm việc hoặc các hoạt động thể thao, nhẹ nhàng càng sớm càng tốt
  • Các biện pháp giảm đau: dùng nhiệt nóng – lạnh, liệu pháp thủ công giảm mô sẹo, châm cứu, sóng âm…

Dự phòng tình trạng gãy xương mắt cá chân?

Cách tốt nhất để tránh tình trạng gãy xương mắt cá chân chính là tránh các tác động bất thường gây chấn thương lên vùng mắt cá chân. Những hành động nhỏ nhưng đơn giản và hiệu quả cần thực hiện có thể kể đến bao gồm:

  • Căng cơ, khởi động trước khi tập luyện
  • Nghỉ ngơi và làm mát cơ thể sau khi tập luyện
  • Thực hiện đúng kỹ thuật, đúng thao tác các bài tập
  • Duy trì cân nặng hợp lý
  • Bổ sung canxi đầy đủ cho cơ thể

Ngăn ngừa nguy cơ gãy xương không chỉ cho gãy xương cổ chân mà còn là toàn bộ các xương trên cơ thể.

Tổng kết

Gãy mắt cá chân có thể là một tình trạng cần cấp cứu, nhưng tùy thuộc vào mức độ và tính chất của gãy xương sẽ có các biện pháp can thiệp hợp lý. Đeo nẹp, bó bột hay phẫu thuật sẽ giúp khôi phục trạng thái ban đầu. Bên cạnh các biện pháp can thiệp ngoại khoa, vật lý trị liệu với các bài tập hợp lý cũng sẽ giúp hồi phục khả năng vận động tốt nhất của khớp. Hãy tham khảo ý kiến các chuyên gia y tế để được tư vấn và điều trị kịp thời.

Tham khảo thêm thông tin tại: Phục hồi sau gãy xương cổ tay ở trẻ nhỏ

 

BS. Minh Khánh - Viện Y học ứng dụng Việt Nam (theo ptHealth) -
Bình luận
Tin mới
  • 13/06/2025

    Những điều cần biết về nhóm máu và truyền máu: Kiến thức quan trọng cho sức khỏe cộng đồng

    Máu là nguồn sống quý giá, đóng vai trò không thể thay thế trong việc duy trì sự sống và điều trị nhiều bệnh lý nguy hiểm. Từ những phát hiện mang tính cách mạng của Karl Landsteiner vào đầu thế kỷ 20 về nhóm máu cho đến các tiến bộ y học hiện đại trong lĩnh vực truyền máu, con người đã không ngừng khám phá và hoàn thiện kiến thức về lĩnh vực này.

  • 12/06/2025

    Phòng tránh tai nạn thương tích cho trẻ em trong mùa hè

    Mùa hè là thời điểm các em nhỏ được nghỉ ngơi, vui chơi sau một năm học tập căng thẳng. Đây cũng là dịp để các gia đình tổ chức những chuyến đi chơi, hoạt động ngoại khóa, hay đơn giản là để trẻ tự do khám phá thế giới xung quanh. Tuy nhiên, cùng với niềm vui ấy là nỗi lo lắng của các bậc phụ huynh về tai nạn trẻ em mùa hè, một vấn đề có xu hướng gia tăng đáng kể trong giai đoạn này.

  • 12/06/2025

    Uống nước có giúp giảm cân không?

    Khi muốn giảm cân, mọi người thường tập trung vào tập luyện và ăn ít thực phẩm giàu calo, tăng lượng rau. Tuy nhiên, việc uống đủ nước cũng có thể giúp bạn giảm cân...

  • 12/06/2025

    Mẹo để giảm ho vào ban đêm

    Điều gì có thể khiến bạn cảm thấy khó chịu hơn việc bị ho xảy ra vào ban đêm, ảnh hưởng đến giấc ngủ của bạn?

  • 11/06/2025

    Sữa tươi dùng thế nào cho đúng

    Nhiều người băn khoăn không biết nên lựa chọn sữa tươi, sữa công thức hay sữa chua để sử dụng và tốt cho sức khỏe. Thực tế, sữa tốt là sữa phù hợp với từng đối tượng sử dụng, được đánh giá dựa trên các tiêu chí sau: phù hợp với lứa tuổi, hệ tiêu hóa, tình trạng dinh dưỡng và chất lượng sữa.

  • 11/06/2025

    Ăn nhiều thực phẩm màu đen giúp bảo vệ thận

    Từ xa xưa, ông cha ta đã có nhiều quan niệm về mối liên hệ giữa màu sắc của thực phẩm và các cơ quan mà chúng nuôi dưỡng. Trong đó, thực phẩm màu đen được cho là đặc biệt có lợi cho sức khỏe thận.

  • 11/06/2025

    6 chất dinh dưỡng thiết yếu và lý do cơ thể cần chúng

    Các chất dinh dưỡng thiết yếu là những chất mà cơ thể cần để thực hiện các chức năng cơ bản và phát triển...

  • 11/06/2025

    Các tư thế yoga giúp giảm căng thẳng và tăng cường sự linh hoạt

    Mùa hè không chỉ mang đến ánh nắng rực rỡ và những ngày dài tràn đầy năng lượng, mà còn là thời điểm lý tưởng để chăm sóc sức khỏe cả về thể chất lẫn tinh thần. Trong nhịp sống hiện đại, căng thẳng dường như trở thành một phần không thể tránh khỏi, khiến nhiều người tìm kiếm các giải pháp tự nhiên để cân bằng tâm trí và cơ thể.

Xem thêm