Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Dậy thì sớm ở trẻ em

Nghiên cứu gần đây cho thấy dậy thì có thể xảy ra sớm hơn đối với cả bé trai và bé gái. Trung bình, bé gái sẽ bắt đầu dậy thì vào khoảng 11 tuổi và bé trai vào khoảng 12 tuổi. Nếu dậy thì bắt đầu sớm hơn, đó có thể là dấu hiệu của tình trạng dậy thì sớm. Tình trạng này xảy ra trước 8 tuổi ở bé gái và trước 9 tuổi ở bé trai. Cần tìm hiểu lý do tại sao tuổi dậy thì có thể xảy ra sớm hơn, các dấu hiệu và nguyên nhân gây ra tình trạng này.

Tuổi dậy thì có xảy ra sớm hơn không?

Độ tuổi bắt đầu dậy thì tiêu chuẩn có thể giảm đối với bé trai và bé gái. Kỳ kinh nguyệt đầu tiên của bé gái, được nghiên cứu như một dấu hiệu đánh dấu sự bắt đầu dậy thì của bé gái. Tuy nhiên, kỳ kinh nguyệt đầu tiên có thể xảy ra muộn hơn ở tuổi dậy thì và có thể không phải là dấu hiệu tốt cho thấy tuổi dậy thì đã bắt đầu.

Thay vào đó, nhiều nghiên cứu cho rằng phát triển ngực là dấu hiệu sớm quan trọng nhất của tuổi dậy thì. Điều này được sử dụng trong đánh giá lâm sàng để phân biệt giữa trẻ gái trước tuổi dậy thì và tuổi dậy thì. Đánh giá sự phát triển của vú cũng được sử dụng để phân biệt giữa dậy thì sớm và dậy thì khởi phát đều đặn.

Những lý do có thể khiến dậy thì sớm hơn có thể là:

  • Ảnh hưởng môi trường
  • Béo phì
  • Tiếp xúc với hoá chất gây rối loạn nội tiết

Sự tăng chỉ số BMI ở trẻ em có thể là một yếu tố dẫn đến dậy thì sớm hơn.

*** THAM KHẢO THÊM BÀI VIẾT: Vì sao trẻ dậy thì sớm có nguy cơ bị lùn?

Dậy thì sớm xảy ra ở độ tuổi nào?

Dậy thì sớm là tình trạng xảy ra khi trẻ dậy thì sớm hơn dự kiến. Điều này xảy ra khi bé gái có dấu hiệu dậy thì trước 8 tuổi và bé trai có dấu hiệu dậy thì trước 9 tuổi. Trẻ dậy thì sớm phải đối mặt với một số thách thức tiềm ẩn. Những đứa trẻ này có sự phát triển xương và trưởng thành xương ở độ tuổi sớm hơn so với các bạn cùng lứa tuổi. Khi tuổi dậy thì kết thúc, sự tăng trưởng dừng lại.

Ở giai đoạn đầu, trẻ dậy thì sớm có thể có tốc độ tăng trưởng nhanh và cao hơn so với các bạn cùng lứa tuổi. Nhưng chúng cũng có thể ngừng phát triển sớm và không đạt được chiều cao tối đa tiềm năng. Trẻ em trải qua tuổi dậy thì sớm cũng có thể gặp nhiều thách thức về mặt cảm xúc và xã hội.

Những bé gái phát triển ngực và bắt đầu có kinh sớm hơn nhiều so với các bạn cùng lứa có thể cảm thấy xấu hổ, bị trêu chọc, thậm chí cáu kỉnh, ủ rũ. Còn bé trai trải qua tuổi dậy thì sớm có thể hung hăng hơn. Bên cạnh đó, khi dậy thì sớm, trẻ có thể có ham muốn tình dục sớm hơn so với các bạn cùng trang lứa. Điều này khiến trẻ khó đối phó về mặt tinh thần và có thể trở thành mối lo ngại.

Điều trị dậy thì sớm trung ương có thể không phải lúc nào cũng cần thiết nhưng có thể áp dụng cho những trường hợp mà quá trình dậy thì sớm bắt đầu từ rất sớm. Điều trị làm giảm nồng độ hormone giới tính để làm chậm hoặc ngừng tuổi dậy thì. Bạn cần nói chuyện với bác sĩ nhi khoa nếu nhận thấy dấu hiệu dậy thì trước tuổi dự kiến ở con trẻ.

*** THAM KHẢO THÊM BÀI VIẾT: Chế độ ăn uống có thể gây ra dậy thì sớm?

Nguyên nhân gây dậy thì sớm?

Trong phần lớn các trường hợp, nguyên nhân dậy thì sớm vẫn chưa được xác định rõ. Dậy thì sớm có thể được kích hoạt bởi một vùng não gọi là vùng dưới đồi. Phần não này gửi tín hiệu đến tuyến yên để giải phóng các hormone kích hoạt buồng trứng hoặc tinh hoàn tạo ra hormone giới tính.

Ở tuổi dậy thì sớm, não bắt đầu gửi những tín hiệu này sớm hơn bình thường. Điều này có thể xảy ra vì nhiều lí do. Một nguyên nhân được biết đến là đột biến gen MKRN3. Gen này đóng vai trò quyết định thời điểm bắt đầu dậy thì. Đột biến gen này có thể được truyền lại trong gia đình. Khoảng 5% bé trai dậy thì sớm là do di truyền.

Các yếu tố liên quan đến não bộ cũng có thể là nguyên nhân gây dậy thì sớm, bao gồm:

  • Chấn thương sọ não
  • Nhiễm trùng
  • Điều trị ung thư hoặc bức xạ
  • U não
  • Sự phát triển não bộ không điển hình khác

Bước vào tuổi dậy thì quá sớm cũng có thể là kết quả của vấn đề về buồng trứng hoặc tuyến giáp ở bé gái. Các rối loạn di truyền như Hội chứng McCune-Albright là một nguyên nhân tiềm ẩn khác. Ở bé gái, 90% - 95% trường hợp dậy thì sớm không rõ nguyên nhân. Ở bé trai, nguyên nhân có thể được xác định thường xuyên hơn.

Dấu hiệu dậy thì sớm ở bé gái có thể bao gồm:

  • Kinh nguyệt bắt đầu trước 10 tuổi
  • Ngực phát triển trước 8 tuổi
  • Tăng trưởng vượt bậc trước 8 tuổi

Dấu hiệu dậy thì sớm ở bé trai có thể bao gồm:

  • Tăng trưởng vượt bậc trước 9 tuổi
  • Tăng kích thước dương vật hoặc tinh hoàn trước 9 tuổi

Ở cả bé trai và bé gái, có một số thay đổi có thể liên quan đến dậy thì sớm nhưng cũng có thể chỉ là những dấu hiệu phát triển điển hình. Bao gồm:

  • Mùi cơ thể thay đổi
  • Lông mu, nách hoặc lông mặt phát triển
  • Giọng nói trầm hơn
  • Mụn

Trẻ nữ thừa cân, béo phì có nguy cơ dậy thì sớm cao hơn những trẻ khác. Trẻ dậy thì sớm có thể gặp nhiều thách thức, bao gồm cả việc không đạt được chiều cao tối đa tiềm năng, các mối quan tâm về xã hội và cảm xúc cũng như những thách thức liên quan đến ham muốn tình dục khởi phát sớm. Hãy gặp bác sĩ nhi khoa nếu bạn nhận thấy dấu hiệu dậy thì sớm hơn độ tuổi dự kiến ở con mình.

Phòng khám Chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM cung cấp các dịch vụ tư vấn, thăm khám dinh dưỡng cho trẻ  em và người lớn với cam kết hỗ trợ nâng cao sức khỏe, tăng cường sức đề kháng và cải thiện các tình trạng như còi xương, suy dinh dưỡng, thừa cân,… Để đặt lịch khám, Quý khách vui lòng liên hệ Hotline: 0935 18 3939 hoặc đặt lịch trực tiếp TẠI ĐÂY.

Hồ Mai Hương - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Healthline
Bình luận
Tin mới
  • 02/09/2025

    3 nhóm người nên ăn quả na

    Na là một loại trái cây thơm ngon và giàu dinh dưỡng. Ăn na đúng cách mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe mọi người và cho một số nhóm người nhất định.

  • 02/09/2025

    Chăm sóc sức khỏe người lớn tuổi: mùa Vu Lan ý nghĩa

    Mùa Vu Lan là dịp để con cháu bày tỏ lòng hiếu thảo bằng cách quan tâm chăm sóc sức khỏe của ông bà, cha mẹ. Khi lớn tuổi, người cao tuổi dễ gặp các vấn đề về sức khỏe thể chất và tinh thần. Việc chăm sóc dinh dưỡng, khuyến khích vận động, quan tâm sức khỏe tinh thần và kiểm tra sức khỏe định kỳ sẽ giúp cha mẹ sống khỏe mạnh và tận hưởng trọn vẹn những mùa Vu Lan bên gia đình. Bài viết này sẽ hướng dẫn các phương pháp chăm sóc sức khỏe người cao tuổi một cách khoa học.

  • 01/09/2025

    Giá trị dinh dưỡng và 5 lợi ích sức khỏe bất ngờ từ hạt sen

    Hạt sen là loại thực phẩm có giá trị bổ dưỡng cao và còn được sử dụng trong một số bài thuốc y học cổ truyền. Nhiều nghiên cứu y học hiện đại đã chứng minh được những lợi ích sức khỏe tuyệt vời của loại hạt nhỏ bé này.

  • 01/09/2025

    An toàn du lịch lễ 2/9: Mẹo vui chơi khỏe mạnh

    Mỗi dịp lễ 2/9, người dân lại háo hức chuẩn bị cho những chuyến du lịch hoặc tham gia các sự kiện đông người như lễ diễu binh, hội hè. Đây là thời điểm lý tưởng để thư giãn, khám phá những vùng đất mới và gắn kết cùng gia đình, bạn bè.

  • 31/08/2025

    Thực phẩm tự nhiên giúp kiểm soát rối loạn mỡ máu

    Rối loạn mỡ máu không được kiểm soát là nguyên nhân dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Tình trạng này có liên quan trực tiếp đến chế độ ăn uống, đặc biệt là tiêu thụ quá nhiều chất béo không lành mạnh.

  • 31/08/2025

    Ảnh hưởng của mùa mưa tới hệ hô hấp

    Mùa mưa mang tới sự dễ chịu sau mùa hè oi bức, nhưng kèm theo những cơn mưa mát mẻ, nó cũng tìm tàng các mối nguy cơ về sức khỏe, đặc biệt là hệ hô hấp. Để bảo vệ sức khỏe của bạn, bạn cần hiểu rõ thời tiết trong mùa mưa và ngăn ngừa cái mối nguy cơ có thể ảnh hưởng tới sức khỏe của bạn

  • 30/08/2025

    Cảnh giác sốt xuất huyết và tay chân miệng vào mùa mưa

    Mùa mưa không chỉ mang đến không khí mát mẻ mà còn tạo điều kiện thuận lợi cho các bệnh truyền nhiễm phát triển. Trong đó sốt xuất huyết và tay chân miệng là 2 bệnh lý đáng lo ngại nhất do tốc độ lây lan nhanh và nguy cơ biến chứng nghiêm trọng. Việc nhận biết sớm các triệu chứng và áp dụng các biện pháp phòng bệnh là yếu tố then chốt để bảo vệ sức khỏe của trẻ. Bài viết này sẽ cung cấp thông tin chi tiết về hai căn bệnh này, từ nguyên nhân, triệu chứng đến cách phòng tránh, giúp các bậc phụ huynh chủ động hơn trong việc chăm sóc con em mình.

  • 30/08/2025

    5 lợi ích sức khỏe tuyệt vời của giá đỗ ít người biết

    Giá đỗ được biết đến là loại thực phẩm giàu vitamin và khoáng chất, chất xơ tốt cho sức khỏe. Thường xuyên ăn giá đỗ không chỉ có ích cho sức khỏe mà còn hỗ trợ phòng ngừa một số loại ung thư.

Xem thêm