Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Công nghệ giúp chăm sóc người bệnh

Điều dưỡng là nghề “trăm dâu đổ đầu tằm” nhưng tương lai, nhờ các xu hướng công nghệ triển vọng sẽ giúp chăm sóc người bệnh, làm thay các công việc của điều dưỡng.

Robot giúp giảm bớt các công việc đơn điệu

Quản lý thuốc, khử trùng, vận chuyển thiết bị y tế, nâng đỡ bệnh nhân liệt giường, chỉ dẫn và chào hỏi bệnh nhân và người thân trong bệnh viện... là những công việc của điều dưỡng có thể được robot hay người máy hỗ trợ. Tiên phong có robot TUG và RoboCourier, chúng có thể làm việc liên tục, thông tầm, kể cả ngày nghỉ, ngày lễ. Cả hai có thể hỗ trợ y tá để có thêm thời gian làm những việc khác mà robot không làm được. Hoặc robot Xenex có thể giữ vệ sinh cao nhất, đảm nhận việc khử trùng hệ thống thiết bị nhanh chóng, hiệu quả trong bất kỳ môi trường, hay cơ sở chăm sóc y tế nào.

Bên cạnh robot hỗ trợ điều dưỡng còn có các robot hỗ trợ bệnh nhân, như robot hình gấu có tên RoBear, có thể nâng và di chuyển bệnh nhân vào ra khỏi giường đưa lên xe lăn, giúp bệnh nhân đứng dậy... mà không gây khó chịu hoặc làm đau bệnh nhân. Một số robot còn đồng hành, làm bạn tâm giao, giúp họ giảm bớt nỗi cô đơn, nhất là nhóm bệnh nhân tâm thần như robot Jibo, Pepper, Paro, Dinsow, hay Buddy. Paro có hình dáng giống như một con hải cẩu dễ thương, giúp con người giải tỏa nhàm chán, cô đơn. Còn Pepper “robot xã hội hình nhân”, cao 1,2m, được thuê làm nhân viên tiếp tân tại hai bệnh viện của Bỉ hiện nay.

Robot hỗ trợ bệnh nhân.

Robot hỗ trợ bệnh nhân.

Dùng telemedicine để tiếp cận với cộng đồng hẻo lánh

Telemedicine là từ ghép gốc Hy Lạp, được nhắc đến vào đầu thập niên 70 ở thế kỷ trước để mô tả việc cung cấp dịch vụ chăm sóc y tế từ xa thông qua việc sử dụng công nghệ thông tin. Cả chẩn đoán lẫn chữa trị, tư vấn, dự phòng và phục hồi, bảo hiểm y tế lẫn giảng dạy nghiên cứu.... Hãy tưởng tượng, một bác sĩ đang ngồi trong phòng làm việc của mình khám cho một bệnh nhân từ xa. Theo đó, chỉ cần một cái nhấp chuột là có thể nhận đầy đủ các thông tin về bệnh nhân, đó chính là những khả năng mà telemedicine (y học từ xa) mang lại cho con người. Từ chẩn đoán hình ảnh từ xa (teleradiology), chăm sóc điều dưỡng từ xa (telehealth), tư vấn từ xa (teleconsulting), cho đến hội chẩn từ xa (telediagnostics) hay hội thảo y học từ xa (video-conferencing)... với công nghệ telemedicine bệnh nhân không cần rời khỏi nhà mà vẫn được khám và chữa trị bình thường.

Chăm sóc điều dưỡng từ xa có thể được thực hiện cả trong trường hợp khẩn cấp lẫn không khẩn cấp. Ví dụ, điều dưỡng có thể theo dõi nồng độ ôxy của bệnh nhân, nhịp tim, hô hấp, lượng đường trong máu và nhiều hơn nữa. Hay trong các tình huống không khẩn cấp, các điều dưỡng có thể đọc số đo huyết áp hoặc chỉ số đường huyết của người bệnh. Họ cũng có thể hướng dẫn bệnh nhân xử lý vết thương hoặc điều trị bỏng nhẹ như dịch vụ của hãng GreatCall ở California, Mỹ hiện đang cung cấp.

Telemedicine theo dõi sức khỏe từ xa.

Telemedicine theo dõi sức khỏe từ xa.

Lấy máu bằng công nghệ hiện đại

Thông thường, quá trình lấy máu xét nghiệm là công việc hàng ngày của y tá, dùng kim để trích máu, nhưng lại gây đau, khó chịu, đôi khi còn khó lấy ven như bệnh nhân ung thư hoặc quá béo, chưa kể gây lan truyền bệnh qua đường tiếp xúc. Nhưng hiện nay người ta đã phát triển thành công các loại robot để làm việc này, như robot Veebot, máy quét tĩnh mạch VeinViewer hay AccuVein. Trong trường hợp dùng robot lấy máu, không chỉ giảm đau, rút ngắn thời gian mà chúng còn có khả năng xác định ven đạt chính xác tới trên 83%.

Máy quét tĩnh mạch cầm tay sử dụng công nghệ AR làm cho công việc của y tá đơn giản hơn, còn bệnh nhân thì dễ chịu hơn. Ví dụ, máy quét AccuVein có thể xác định tĩnh mạch của bệnh nhân trên da bằng AR rất nhanh, đã được ứng dụng thành công trên hơn 10 triệu bệnh nhân. Đây là máy quét tĩnh mạch in bằng công nghệ 3D giá rẻ, phù hợp với các bệnh viện ở các nước đông dân đang phát triển.

Các sản phẩm y học phức tạp tạo ra bằng công nghệ in 3D

Nẹp ngón tay, mô hình nội tạng, phôi thạch cao hình nhân, bộ phận giả, thậm chí cả vật liệu sinh học, thực phẩm và trong tương lai còn có cả các bộ phận nội tạng con người... Tất cả những sản phẩm này có thể ra đời bằng công nghệ in 3D để phục vụ cho việc chữa bệnh, chăm sóc sức khỏe và chắc chắn các sản phẩm này sẽ cải thiện đáng kể công việc của điều dưỡng.

Ví dụ, các nhà khoa học Nhật Bản đã tạo ra các “công cụ chăm sóc” hiện đại và tiện dụng bằng kỹ thuật in 3D như Biozoon dùng cho người cao niên và sử dụng trong các bệnh viện trong tương lai. Biozoon được làm từ chất liệu nhựa PP không độc, an toàn, giúp thức ăn được bảo quản tươi mới lâu hơn so với cách bảo quản thông thường. Nhờ khả năng chịu nhiệt trong khoảng nhiệt độ từ -200C đến 1000C nên hộp Biozone phù hợp với máy ướp lạnh, thậm chí cả lò vi sóng và máy rửa chén; hay hộp chứa thuốc dùng cho bệnh nhân HIV/AIDS, những người cần phải uống nhiều thuốc mỗi ngày. Nhờ đổi mới công nghệ, công việc của điều dưỡng đã thuận lợi và nhẹ nhàng hơn.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Trí tuệ nhân tạo (A.I) có thể giải quyết khủng hoảng nguồn nhân lực trong chăm sóc sức khỏe? - Phần 1Trí tuệ nhân tạo (A.I) có thể giải quyết khủng hoảng nguồn nhân lực trong chăm sóc sức khỏe? - Phần 2

Khắc Hùng - Theo Sức khỏe & Đời sống/TMF
Bình luận
Tin mới
  • 19/05/2025

    Chế độ ăn cho người mắc lỵ trực trùng (lỵ trực khuẩn)

    Lỵ trực khuẩn là tình trạng nhiễm khuẩn đường tiêu hóa cấp tính và cần được điều trị kịp thời để phòng tránh những biến chứng nguy hiểm.

  • 19/05/2025

    10 loại thực phẩm giúp học sinh đạt kết quả tốt trong mùa thi

    Khi mùa thi đến gần, học sinh bước vào giai đoạn căng thẳng và áp lực cao, đòi hỏi sự tập trung tối đa cũng như khả năng ghi nhớ và tư duy sắc bén. Bên cạnh việc học tập chăm chỉ, chế độ dinh dưỡng đóng vai trò quan trọng trong việc tăng cường sức khỏe não bộ, giúp kiểm soát lo âu và tối ưu hóa hiệu suất học tập.

  • 18/05/2025

    Lycopene có giúp giảm nguy cơ ung thư?

    Trong bối cảnh các nhà khoa học không ngừng tìm kiếm các biện pháp phòng ngừa ung thư, chế độ ăn uống, đặc biệt là việc tiêu thụ trái cây và rau quả, được xem là một yếu tố quan trọng. Cà chua, với thành phần lycopene nổi bật, đang thu hút sự chú ý đặc biệt.

  • 18/05/2025

    Cách để thức dậy đúng giờ vào buổi sáng

    Việc thiết lập lịch trình ngủ và thói quen trước khi đi ngủ, đặt đồng hồ báo thức và điều chỉnh chế độ ăn uống là một số phương pháp có thể giúp bạn ngủ ngon hơn và thức dậy dễ dàng vào buổi sáng.

  • 17/05/2025

    Chế độ ăn tham khảo với người mắc hội chứng thiên thần

    Tuy không có chế độ ăn kiêng đặc biệt nào có thể chữa khỏi hội chứng thiên thần nhưng dinh dưỡng hợp lý có thể giúp kiểm soát cân nặng, cải thiện giấc ngủ, quản lý táo bón và hỗ trợ phát triển nhận thức.

  • 17/05/2025

    Thanh thiếu niên và tuổi dậy thì

    Dậy thì là một giai đoạn quan trọng trong cuộc đời mỗi người, đánh dấu sự chuyển đổi từ trẻ em sang người trưởng thành. Đây là giai đoạn cơ thể có nhiều thay đổi về mặt thể chất và tâm sinh lý, đặt nền móng cho sức khỏe sinh sản và sức khỏe tổng quát trong tương lai. Việc thấu hiểu những biến đổi này, cùng với sự quan tâm, hỗ trợ từ gia đình và xã hội, sẽ giúp thanh thiếu niên vượt qua giai đoạn dậy thì một cách an toàn và khỏe mạnh.

  • 16/05/2025

    Chế độ ăn uống tốt cho bệnh nhân lao hạch

    Bệnh lao hạch gây ảnh hưởng nhiều đến sức khỏe và khả năng ăn uống. Việc phát hiện sớm, điều trị đúng phác đồ và có chế độ dinh dưỡng hợp lý sẽ giúp người bệnh nhanh phục hồi sức khỏe.

  • 16/05/2025

    Lý do bạn bị đầy hơi sau khi ăn salad

    Bạn có thể dùng salad như một bữa ăn lành mạnh hoặc món ăn kèm, nhưng salad có thể gây ra một số vấn đề về tiêu hóa tùy thuộc vào thành phần của nó. Rau và trái cây sống là những thực phẩm có thể gây đầy hơi và chướng bụng do một số hợp chất và vi khuẩn, và chúng có thể là lý do tại sao bạn có thể bị đau bụng dữ dội sau khi ăn salad.

Xem thêm