Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chứng ngủ rũ – tình trạng buồn ngủ quá mức vào ban ngày

Nhiều người than phiền rằng họ rất buồn ngủ vào ban ngày, cho dù buổi tối hôm trước vẫn ngủ đúng giờ và đủ giấc. Vậy đây có phải là chứng ngủ rũ hay không? Chứng bệnh này là gì?

Chứng ngủ rũ là gì?

Chứng ngủ rũ là một chứng rối loạn thần kinh ảnh hưởng đến khả năng thức và ngủ của người mắc phải. Những người gặp phải chứng ngủ rũ có cảm giác buồn ngủ ban ngày quá mức, không thể kiểm soát được. Họ cũng có thể đột nhiên buồn ngủ bất cứ lúc nào, trong bất kỳ loại hoạt động nào đang diễn ra.

Trong một chu kỳ ngủ điển hình, chúng ta bước vào giai đoạn đầu của giấc ngủ, sau đó là giai đoạn ngủ sâu hơn, và cuối cùng (sau khoảng 90 phút) là giấc ngủ chuyển động mắt nhanh (REM). Những người mắc chứng ngủ rũ đi vào giấc ngủ REM gần như ngay lập tức trong chu kỳ ngủ và đôi khi kể cả trong khi họ đang thức.

Chứng ngủ rũ được chia làm 2 loại:

  • Loại 1 - đi kèm với tình trạng mất trương lực cơ đột ngột, gây ra yếu và khiến bạn không thể kiểm soát cơ của bản thân (cataplexy).
  • Loại 2 - là chứng ngủ rũ không có cataplexy.
Các triệu chứng chứng ngủ rũ

Trong giấc ngủ REM, chúng ta có thể mơ và bị tê liệt cơ, điều này giải thích một số triệu chứng của chứng ngủ rũ. Những triệu chứng đó có thể bao gồm:

  • Buồn ngủ quá mức vào ban ngày. Nói chung, tình trạng này gây khó khăn trong thực hiện các hoạt động hàng ngày, ngay cả khi đã ngủ đủ giấc vào ban đêm. Việc thiếu năng lượng có thể khiến khó tập trung, suy giảm trí nhớ và cảm thấy chán nản hoặc kiệt sức.
  • Cataplexy. Điều này có thể gây ra các vấn đề từ nói lắp cho đến suy sụp toàn bộ cơ thể, tùy thuộc vào các cơ liên quan. Tình trạng này cũng thường được kích hoạt bởi những cảm xúc mãnh liệt như ngạc nhiên, cười hoặc tức giận.
  • Ảo giác. Những ảo giác có thể xảy ra bất cứ lúc nào và thường rất sống động và đáng sợ. Chúng chủ yếu là ảo thị, nhưng bất kỳ giác quan nào khác cũng đều có thể gặp phải. Nếu ảo giác xảy ra khi đang ngủ, chúng được gọi là ảo giác hypnagogic. Nếu ảo giác xảy ra khi thức dậy, chúng được gọi là ảo giác hypnopompic.
  • Tê liệt khi ngủ - bóng đè. Cơ thể không thể cử động hoặc nói khi đang ngủ hoặc thức dậy. Các đợt tê liệt thường kéo dài vài giây đến vài phút.
  • Giấc ngủ bị gián đoạn. Khó ngủ có thể xảy ra vào ban đêm vì những xuất hiện những giấc mơ rất thật, sống động; gặp phải các vấn đề về hô hấp hoặc chuyển động của cơ thể.

Cho đến nay, các chuyên gia vẫn chưa biết điều gì gây ra chứng ngủ rũ. Một số giả thuyết cho rằng tình trạng này có liên quan đến nhiều yếu tố cùng kết hợp với nhau để gây ra các vấn đề trong não và làm rối loạn giai đoạn giấc ngủ REM.

Điều trị chứng ngủ rũ như thế nào?

Mặc dù hiện nay chứng ngủ rũ vẫn chưa có cách chữa trị, nhưng các triệu chứng của rối loạn này có thể được kiểm soát ở hầu hết những trường hợp nếu được điều trị bằng thuốc. Trong đó buồn ngủ được điều trị bằng các chất kích thích giống như amphetamine, còn các triệu chứng của giấc ngủ REM bất thường được điều trị bằng thuốc chống trầm cảm.

Gần đây đã có một loại thuốc mới được phê duyệt cho những người mắc chứng ngủ rũ có cataplexy. Thuốc này được gọi là sodium oxybate (thuốc Xyrem), giúp những người mắc chứng ngủ rũ có giấc ngủ ngon hơn, làm cho họ ít buồn ngủ hơn vào ban ngày. Ngoài ra, thuốc mới solriamfetol (Sunosi) đã được phê duyệt để giúp những người mắc chứng ngủ rũ tỉnh táo trong thời gian dài hơn. 

Một trong những yếu tố rất cần thiết khác chính là điều chỉnh lối sống như tránh dùng caffeine, rượu, nicotine và các bữa ăn nặng, điều chỉnh lịch trình giấc ngủ, lên lịch ngủ trưa (dài 10 - 15 phút), thiết lập lịch tập thể dục cũng như những bữa ăn khoa học để giúp giảm triệu chứng.

Tham khảo thêm thông tin tại: Hiện tượng BÓNG ĐÈ!

 

Bình luận
Tin mới
  • 28/03/2024

    Vì sao bạn nên tẩy lớp trang điểm trước khi tập thể dục?

    Việc trang điểm nhẹ nhàng trước khi đến phòng tập thể dục có thể giúp chị em phụ nữ tự tin hơn. Nhưng theo một nghiên cứu mới được đăng trên Journal of Cosmetic Dermatology, việc này có thể có thể làm giảm lượng dầu trên da, gây khô da.

  • 28/03/2024

    5 nguyên liệu không nên bỏ qua khi pha chế món sinh tố chống viêm

    Sinh tố là thức uống bổ sung năng lượng và vitamin hiệu quả khi bạn mệt mỏi vì thời tiết. Công thức pha chế sinh tố nên có những thực phẩm, nguyên liệu giàu chất chống viêm để bảo vệ sức khỏe.

  • 28/03/2024

    Bà bầu "bỏ túi" ngay những lợi ích không ngờ từ việc uống vitamin trong thai kỳ

    Vitamin dành cho bà bầu là những viên bổ sung được sản xuất đặc biệt nhằm cung cấp cho cơ thể phụ nữ mang thai các vitamin và khoáng chất cần thiết. Bác sĩ khuyên bạn uống vitamin ngay từ khi bắt đầu lên kế hoạch mang thai cũng như trong suốt thai kỳ.

  • 28/03/2024

    Thực phẩm, đồ uống nên hạn chế khi đang bị nghẹt mũi

    Dấu hiệu nghẹt mũi thường gặp khi bạn bị cảm cúm, viêm mũi dị ứng hoặc viêm đường hô hấp. Một số thực phẩm, đồ uống có thể khiến triệu chứng này trầm trọng hơn, cản trở việc hít thở của bạn.

  • 28/03/2024

    Chấn thương sọ não có hồi phục được không?

    Chấn thương sọ não luôn được coi là một trong những thương tổn nghiêm trọng nhất có thể xảy ra với con người. Tuy nhiên, với những tiến bộ mới trong lĩnh vực y tế và phục hồi chức năng, ngày càng có nhiều hy vọng để người bệnh chấn thương sọ não có thể phục hồi và hồi phục các chức năng quan trọng.

  • 27/03/2024

    Những triệu chứng và biến chứng điển hình của bệnh sởi

    Bệnh sởi là một bệnh truyền nhiễm nghiêm trọng do virus sởi gây ra, có thể dẫn đến nhiều biến chứng nguy hiểm. Nhận biết sớm các dấu hiệu và triệu chứng như sốt cao, ho, chảy nước mũi và phát ban da đặc trưng là rất quan trọng để điều trị kịp thời. Hiểu rõ các triệu chứng sởi còn giúp phòng ngừa sự lây lan của căn bệnh này.

  • 27/03/2024

    5 loại thảo mộc giúp tăng cường sức khoẻ hô hấp

    Khi gặp các vấn đề hô hấp, nhiều người có xu hướng tìm các giải pháp từ thiên nhiên để giảm nhanh các triệu chứng khó chịu cũng như tăng cường sức khoẻ đường thở. Dưới đây là 5 loại thảo mộc bạn có thể thử áp dụng.

  • 27/03/2024

    Biện pháp cải thiện triệu chứng viêm họng

    Viêm họng là vấn đề hô hấp có thể xảy ra quanh năm, nhất là trong thời tiết giao mùa do virus, vi khuẩn tấn công đường thở. Cần làm gì để cải thiện triệu chứng viêm họng hiệu quả?

Xem thêm