Chế độ ăn keto có ảnh hưởng đến kinh nguyệt không?

Ăn ketogenic, hay “keto” là chế độ ăn hướng đến nhiều chất béo, rất ít carb. Bên cạnh lợi ích giảm cân, chế độ ăn này cũng được biết đến với nhiều tác dụng phụ. Một số phụ nữ theo chế độ ăn keto cho biết kinh nguyệt không đều, trong khi những người khác nói rằng chu kỳ hàng tháng của họ biến mất hoàn toàn sau khi áp dụng chế độ ăn keto.

Trên thực tế, mất kinh có liên quan đến việc giảm cân là một trong những tác dụng phụ chính của chế độ ăn giảm cân. Trong một số nghiên cứu, 60% người tham gia nghiên cứu cho biết họ giảm cân nhờ chế độ ăn kiêng và 45% phụ nữ tham gia báo cáo bị rối loạn kinh nguyệt.

Vì sao chế độ ăn keto gây rối loạn kinh nguyệt?

Tình trạng rối loạn kinh nguyện có thể là do giảm cân nhanh chóng. Điều này có thể xảy ra với bất kỳ chế độ ăn kiêng nào, không chỉ keto, mặc dù keto đã được chứng minh là giúp giảm cân mạnh mẽ. Nghiên cứu trước đây cho thấy rằng, sau một năm áp dụng chế độ ăn keto ít calo, hầu hết những người tham gia nghiên cứu đã giảm ít nhất 10% trọng lượng cơ thể ban đầu của họ. Chế độ ăn keto có thể giúp giảm cân nhanh chóng vì chế độ ăn này khiến cơ thể bạn đốt cháy chất béo thay vì carbs thông qua một quá trình gọi là ketosis.

Trong một số nghiên cứu nhỏ khác, lượng carb thấp cũng có liên quan đến gián đoạn chu kỳ kinh nguyệt. Tuy nhiên cần khẳng định rằng những thay đổi trong chu kỳ của bạn có khả năng liên quan đến việc giảm cân chứ không phải chỉ riêng chế độ ăn keto.

Đọc thêm thông tin tại: 8 sai lầm khi ăn keto mà người mới hay mắc phải

Chế độ ăn keto ảnh hưởng tới hormone như thế nào?

Kinh nguyệt không đều hoặc dừng hoàn toàn có thể bắt nguồn từ sự thay đổi nội tiết tố. Để có một chu kỳ bình thường, cơ thể phải giải phóng các hormone từ não một cách đều đặn. Bất kỳ loại tác nhân gây căng thẳng nào đều có thể ảnh hưởng đến quá trình giải phóng hormome và sự rối loạn này có thể ảnh hưởng đến sự đều đặn của chu kỳ kinh nguyệt. Một nghiên cứu được công bố vào năm 2018 chỉ ra rằng keto gây ra sự gián đoạn đối với hệ thống nội tiết tố của phụ nữ.

Một trong những hormone chính đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều hòa chu kỳ kinh là estrogen. Khi cân nặng giảm xuống, nồng độ estrogen cũng giảm theo và nghiên cứu trước đây cũng đã chỉ ra điều này. Khi những người tham gia giảm trung bình 7.5kg, thì nồng độ hormone estrogen estrone của họ cũng giảm 5,7% và hormone estrogen estradiol giảm gần 10%. Các tác giả nghiên cứu lưu ý rằng giảm cân do hạn chế calo và tập thể dục làm giảm đáng kể nồng độ estrogen.

Một loại hormone khác dường như gây rối loạn chu kỳ kinh nguyệt là hormone giải phóng gonadotropin (GnRH). GnRH là tín hiệu cho tuyến yên sản xuất hormone kích thích nang trứng (FSH) và hormone tạo hoàng thể (LH), chịu trách nhiệm kích thích buồng trứng sản xuất estrogen và progesterone.

Một nghiên cứu nhỏ được công bố 2020 cho thấy những phụ nữ thừa cân mắc hội chứng buồng chứng đa nang áp dụng theo chế độ ăn keto trong 12 tuần đã giảm được một lượng cân nặng đáng kể và tỷ lệ giữa LH cũng như FSH cũng giảm. Một nghiên cứu khác công bố vào tháng 10 năm 2022 trên 25 người mắc bệnh béo phì và hội chứng buồng trứng đa nang (PCOS) cho thấy chế độ ăn keto giúp những người tham gia cải thiện quá trình trao đổi chất và rối loạn chức năng rụng trứng. 

Sự thay đổi cấu trúc cơ thể (kết quả của chế độ ăn keto hoặc chế độ ăn kiêng khác) có thể làm thay đổi nồng độ GnRH. Bên cạnh đó, sự rối loạn của GnRH  cũng làm giảm estrogen và những thay đổi này có thể làm gián đoạn quá trình rụng trứng, dẫn đến vô kinh.

Chế độ ăn keto ảnh hưởng đến chu kỳ có đáng lo ngại không?

Giảm nồng độ estrogen có thể là nguyên nhân đáng lo ngại. Nồng độ estrogen thấp sẽ đi kèm một số tác dụng phụ nhất định bao gồm khô âm đạo hay một vấn đề sức khỏe đáng lo ngại khác là mất xương. Loãng xương là một biến chứng phổ biến của chứng vô kinh, do đó để bảo vệ xương nhiều chuyên gia khuyến nghị nên bổ sung estrogen tự nhiên vào trong cơ thể.

Nồng độ estrogen thấp và mất kinh cũng có thể ảnh hưởng đến sinh sản. Tuy nhiên, nếu bạn không lo lắng về việc mang thai thì tình trạng này không quá đáng lo ngại. Nếu bạn đang có chu kỳ đều đặn trước đó và tiếp tục thấy những bất thường trong 3 - 6 tháng thì bạn nên đi khám bác sĩ để xác định tình trạng cụ thể.

Đọc thêm thông tin tại: Chế độ ăn keto có tốt cho bạn không?

Làm thế nào để chu kỳ kinh nguyệt trở lại bình thường khi áp dụng chế độ ăn keto?

Hầu hết mọi người đều có một ngưỡng cân nặng thích hợp để kinh nguyệt trở lại bình thường. Yếu tố này thường mang tính cá nhân và bạn có thể cần phải thử áp dụng và tìm ra mức cân phù hợp với riêng mình. Điều đó có thể là bạn cần tăng cân một chút để xem điều đó có giúp ích gì không. Để làm được điều này, bạn có thể sẽ phải tăng lượng calo lên 250 calo mỗi ngày hoặc giảm các bài tập cường độ cao. Đối với một số người sự thay đổi khoảng 3kg sẽ mang lại sự khác biệt và giúp kinh nguyệt trở lại.

Ngoài ra, bạn nên duy trì lượng carbs tối đa có thể ăn mỗi ngày trong khi duy trì trạng thái ketosis (lượng khác nhau đối với mỗi người, nhưng lượng thường là 20 - 50g). Thời gian có kinh nguyệt trở lại tùy thuộc vào thời điểm cơ thể ổn định với mức trọng lượng ngưỡng đó. Và các chuyên gia cho rằng chu kỳ có thể trở lại sớm nhất trong một tháng.

Chế độ ăn keto  giúp duy trì kinh nguyệt đều đặn như  thế nào?

Ăn theo chế keto có thể khiến chu kỳ của bạn biến mất nhưng điều ngược lại cũng có thể đúng. Thực tế cho thấy, những người gảimcân bằng chế độ ăn keto có thể thấy kinh nguyệt quay trở lại. Nguyên nhân là tăng cân thường dẫn đến khó rụng trứng và chế độ ăn keto giúp giảm cân, từ đó giúp họ có kinh trở lại bình thường.

Bạn cần ghi nhớ rằng, chế độ ăn này không hoàn toàn gây hại, bởi chậm kinh có thể là một dấu hiệu của một vấn đề sức khỏe lớn hơn chẳng hạn như mất cân bằng nội tiết tố, bất thường về gen hoặc hội chứng buồng trứng đa nang. Khi bạn bị mất chu kỳ kinh khi đang thực hiện chế độ ăn hoặc do bất kỳ lý do gì, bạn nên đi khám để nhận sự tư vấn của các bác sĩ chuyên khoa.

Dinh dưỡng và luyện tập là hai yếu tố không thể thiếu trong quá trình tăng cân/ giảm cân của bạn. Để việc tăng, giảm cân có hiệu quả tối ưu và bền vững, bạn nên khám, tư vấn dinh dưỡng với các chuyên gia đầu ngành tại Phòng khám chuyên khoa Dinh dưỡng VIAM trực thuộc Viện Y học ứng dụng Việt Nam là cơ sở tư vấn dinh dưỡng điều trị bệnh mạn tính hàng đầu nước ta. Liên hệ đặt lịch TẠI ĐÂY hoặc Hotline: 0935 18 3939 hoặc 024 3633 5678