Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Chế độ ăn giàu chất xơ hòa tan giúp ngăn ngừa tăng cân

Trong khi chế độ ăn giàu chất béo được xem là nguyên nhân chính làm tăng cân, một nghiên cứu mới ở Đại học bang Georgia, Mỹ cho thấy chế độ ăn nghèo chất xơ hòa tan cũng là thủ phạm làm tăng cân.

Được công bố trên Tạp chí Sinh lý học Hoa Kỳ, nghiên cứu cho thấy chuột được cho ăn chế độ thiếu chất xơ hòa tan có sức khỏe đường ruột kém và bị tăng cân.
Chất xơ hòa tan hấp thụ nước trong ruột, tạo nên một chất giống như keo mà có thể dính cholesterol và axit và giúp loại bỏ chúng khỏi cơ thể. Như vậy, chất xơ hòa tan giúp giảm lượng cholesterol. Chất giống như keo tạo bởi chất xơ hòa tan này cũng giúp làm chậm tiêu hóa và điều tiết lượng đường trong máu. Thực phẩm giàu chất xơ hòa tan gồm có cám, lúa mạch, quả hạch, hạt, đậu, một số loại rau củ và trái cây như táo, việt quất và cà rốt.
Theo tác giả nghiên cứu, tiến sĩ Benoit Chassaing ở Viện Khoa học Y sinh, bang Georgia, Mỹ, các nghiên cứu trước đó đã chỉ ra rằng chế độ ăn thiếu chất xơ hòa tan có thể làm biến đổi microbiome trong ruột – nhóm các vi sinh vật sống trong ruột. Điều này làm viêm ruột và dẫn đến tăng cân.
Nhóm nghiên cứu đã cho chuột ăn theo các chế độ khác nhau về mức chất xơ hòa tan và không hòa tan, protein và chất béo. Nhóm đã đánh giá tác động của mỗi chế độ ăn lên cấu trúc ruột của chuột, microbiome, sự tích tụ chất béo và tăng cân.
So với chuột được cho ăn chế độ giàu chất xơ hòa tan, chuột được cho ăn chế độ thiếu chất xơ hòa tan tăng nhiều cân và tích tụ nhiều chất béo hơn. Chúng cũng cho thấy khác biệt trong cấu trúc ruột chỉ 2 ngày sau khi ăn theo chế độ thiếu chất xơ hòa tan. Thành ruột của chúng mỏng và ngắn hơn.
Tuy nhiên, các nhà nghiên cứu phát hiện thấy việc đổi chất xơ không hòa tan sang chất xơ hòa tan ở chuột có chế độ ăn giàu chất béo làm giảm tích tụ chất béo và cân nặng.
Chất xơ hòa tan làm tăng số axit béo chuỗi ngắn giúp cải thiện sức khỏe ruột
 
Ngoài ra, sau khi đưa chất xơ hòa tan vào chế độ ăn của chuột, nhóm nghiên cứu phát hiện thấy các thay đổi trong cấu trúc ruột bị đảo ngược trong khi không thấy tác dụng tương tự ở chất xơ không hòa tan.
Nhóm nghiên cứu phát hiện thấy cấu trúc ruột được cải thiện là do thay đổi trong vi khuẩn đường ruột được kích hoạt bởi chất xơ hòa tan. Điều này làm tăng số lượng axit béo chuỗi ngắn (SCFA). Chuột được cho ăn chế độ thiếu chất xơ hòa tan có mức SCFA thấp nhưng mức này tăng khi được ăn chất xơ hòa tan.
Sau khi bổ sung SCFA vào chế độ ăn thiếu chất sơ hòa tan của chuột, nhóm nghiên cứu phát hiện thấy tác dụng tương tự với inulin, một loại chất xơ hòa tan có trong rễ rau diếp xoăn và củ cúc vu. Tuy nhiên, inulin chỉ làm cải thiện cấu trúc ruột ở chuột bình thường chứ không phải chuột thiếu vi khuẩn đường ruột.
Nói chung, các nhà nghiên cứu nhận định phát hiện của họ cho thấy bổ sung chất xơ hòa tan vào chế độ ăn có thể tăng cường sức khỏe ruột và điều tiết cân nặng bằng cách sản xuất SCFA.
Nhóm nghiên cứu cho biết thêm: “Nếu nghiên cứu của chúng tôi được chứng minh là có thể áp dụng ở người, điều đó cho thấy tiêu thụ chất xơ hòa tan có thể là một cách để ngăn ngừa các dịch bệnh do trao đổi chất gây ra.
Ngoài ra, bổ sung các loại chất xơ hòa tan khác vào thực phẩm chế biến sẵn, bao gồm các loại thực phẩm gây béo phì giàu calo, có thể là một cách giải pháp hiệu quả và khả thi.”
Thông tin thêm trong bài viết: Ăn nhiều chất xơ để sống lâu hơn
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm