Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Cảm cúm mùa hè ở trẻ - Không nên bỏ qua những lưu ý này

Thời điểm này, thời tiết thay đổi thất thường cũng là nguyên nhân khiến cảm cúm mùa hè xuất hiện. Tuy ở mức độ, bệnh có thể tự điều trị tại nhà, nhưng cũng có những trẻ phải nhập viện vì các biến chứng nguy hiểm.

1. Nguyên nhân gây cảm cúm

Cảm cúm là bệnh đường hô hấp trên, bệnh thường do virus gây ra, có nhiều loại virus có thể gây cảm cúm. Chính vì vậy, trẻ vẫn có thể mắc cảm cúm nhiều lần trong năm.

Thông thường, cảm cúm lây nhiễm trực tiếp từ người bệnh có virus ở bàn tay do tiếp xúc với chất tiết ở mắt và mũi, sau đó có thể lây cho người khác ít nhất trong vòng 2 giờ. Ngoài ra, cảm cúm lây nhiễm gián tiếp qua đồ dùng trong nhà, một số virus có thể sống lâu nhiều ngày trên bề mặt các vật dụng trong nhà như nắm khóa cửa, đồ chơi. Bệnh còn lây nhiễm khi trẻ hít phải virus trong không khí, vì người mắc bệnh có thể thải virus ra môi trường qua các giọt nước từ dịch mũi khi thở, ho, hắt hơi.

Những triệu chứng thường gặp ở bệnh cảm cúm.

2. Dấu hiệu nhận biết cảm cúm ở trẻ

Triệu chứng thường xuất hiện sau 1 - 2 ngày tiếp xúc với nguồn lây, sau đó trẻ mắc cảm cúm có các biểu hiện như: Sung huyết mũi với các triệu chứng nổi bật như nghẹt mũi, có thể có sổ mũi trong, vàng hay xanh. Trẻ sốt thường trên 38 độ C trong 3 ngày đầu.

Ngoài ra, còn các triệu chứng khác như: Đau họng, ho, quấy khóc, khó ngủ, chán ăn, niêm mạc mũi sưng đỏ, hạch cổ có thể to nhẹ. Triệu chứng cảm cúm thường nặng nhất trong vòng 10 ngày đầu.

Cũng không ít các trường hợp đợt cảm cúm này vừa lui chưa kịp dứt thì đã bị đợt bệnh cảm cúm khác, dễ dẫn đến lầm tưởng rằng đợt bệnh kéo dài cả tháng.

3. Sai lầm cần tránh và những điều cần lưu ý về cảm cúm ở trẻ

Thực tế cho thấy, trẻ mắc cảm cúm chỉ có ho và mệt mỏi có thể kéo dài. Tuy nhiên, một số trường hợp nặng sẽ có biến chứng nguy hiểm như: Viêm não; Viêm phổi; Viêm cơ timSuy hô hấp

Theo nghiên cứu, khoảng 5 - 15% trẻ bị cảm cúm có biến chứng viêm tai do siêu vi hay do vi trùng. Trẻ bị sốt sau 3 ngày bị cảm, có triệu chứng đau tai, chảy mủ tai.

Cảm cúm cũng có thể gây triệu chứng khò khè ở trẻ chưa từng bị khò khè, hay làm cho trẻ đã từng bị suyễn khởi phát cơn suyễn. Nếu sau 14 ngày mà triệu chứng cảm chưa bớt thì phải coi chừng trẻ dễ bị viêm xoang… Trường hợp nặng nhất có thể dẫn tới tử vong ở những trẻ mắc bệnh lý mãn tính về hô hấp, tim, mất quá nhiều muối và nước nên cơ thể suy kiệt.

Sau đây là những sai lầm cần tránh khi chăm sóc trẻ bị cảm cúm mùa hè:

Khi trẻ bị cảm cúm nếu được chăm sóc đúng cách, các triệu chứng sẽ dần biến mất.

Trẻ mắc cảm cúm chỉ cần uống thuốc điều trị

Khi trẻ mắc cảm cúm có các biểu hiện tăng nhiệt độ, ho… nên nhiều cha mẹ tự mua thuốc điều trị các triệu chứng mà không cần kê theo đơn. Tuy nhiên, những loại thuốc này chỉ để điều trị triệu chứng của cảm cúm và thậm chí còn không có hiệu quả, có một số thuốc chống chỉ định với trẻ dưới 6 tuổi. Nếu tự ý sử dụng nhiều thuốc sẽ gây nên tác dụng phụ và ảnh hưởng không tốt tới quá trình phát triển thể chất của trẻ em. Chính vì vậy, khi trẻ mắc cảm cúm không tự ý mua thuốc điều trị.

Trẻ cảm cúm không cần chăm sóc quá kỹ

Nhiều cha mẹ cho rằng cảm cúm không nghiêm trọng nên trẻ mắc cũng không cần chăm sóc quá kỹ, điều này không hẳn đúng. Bệnh nhân bị cảm cúm cần được nghỉ ngơi, không đi ra chỗ đông người, không đi học, cần thư giãn ở những nơi thoáng khí, tránh gió, tránh nhiệt độ quá cao hoặc quá thấp, không nên cho trẻ nằm phòng máy lạnh vì sẽ khiến bệnh cảm cúm khó thuyên giảm và làm cho các triệu chứng khan cổ, khàn tiếng trầm trọng thêm.

Hàng ngày nhỏ dung dịch nước muối sinh lý vào mắt, mũi cho trẻ, súc miệng bằng nước muối sinh lý hoặc nước muối pha loãng đối với trẻ lớn. Giúp trẻ tăng cường sức đề kháng để mau khỏi bệnh cho trẻ ăn những thức ăn lỏng, ấm, dễ tiêu hóa và giàu dinh dưỡng như cháo, súp dinh dưỡng, sữa nóng…

Cảm cúm là bệnh đường hô hấp trên, bệnh thường do virus gây ra.

Trẻ mắc cảm cúm không sốt

Nhiều cha mẹ cho rằng cảm cúm khiến trẻ ngạt mũi, ho, trẻ mệt mỏi khó chịu chứ không sốt, không phải đo nhiệt độ, điều này không hẳn đúng. Thực tế cho thấy cảm cúm là một bệnh rất thường gặp gây ra bởi virus, một trong những triệu chứng cơ bản của cúm là sốt. Lúc này, cơ thể sẽ gia tăng nhiệt độ để chống lại sự tấn công của virus cúm, trẻ em có thể dùng thuốc hạ sốt để hạ nhiệt cho cơ thể. Thông thường có thể kể đến những loại thuốc như Paracetamol, Ibuprofen… liều lượng theo hướng dẫn cụ thể của các bác sĩ hoặc phụ thuộc vào chiều cao, cân nặng của trẻ. Lưu ý, không sử dụng thuốc hạ sốt Aspirin vì thuốc có thể gây tác dụng phụ không mong muốn đặc biệt nghiêm trọng với trẻ dưới 19 tuổi.

Trẻ mắc cảm cúm không cần nhập viện

Nhiều cha mẹ chủ quan nghĩ cảm cúm thông thường không có gì nghiêm trọng và bệnh lai rai thôi, không đáng phải đi khám. Tuy nhiên, không hẳn đúng, cảm cúm có thể tự khỏi nếu chăm sóc đúng, nhưng nếu sau 7 ngày vẫn còn sốt hoặc bị tái sốt, các triệu chứng cảm cúm không đỡ mà còn nặng lên, thì cha mẹ nên mau chóng đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được điều trị kịp thời. Bởi nếu để lâu hơn, cúm có thể dẫn đến các biến chứng như: Viêm xoang, viêm tai giữa, viêm phổi…

Đặc biệt, khi trẻ sốt cao (trên 38,5 độ C) kéo dài trong vòng 48 giờ không hạ, dù đã áp dụng các biện pháp hạ sốt tại nhà, thì cha mẹ cần đưa trẻ đến cơ sở y tế gần nhất để được hỗ trợ kịp thời. Tình trạng sốt cao liên miên trong thời gian dài có thể dẫn đến co giật, thậm chí tử vong.

Cần tăng cường dinh dưỡng cho trẻ với các món ăn giàu dưỡng chất để phòng bệnh cảm cúm.

Những lưu ý khi trẻ bị cảm cúm

Khi bị cúm, cơ thể mất nước, trẻ thường có một số biểu hiện như: Sốt, ớn lạnh, khát nước, đi tiểu ít…

Nhiều trường hợp cúm, trẻ bị sốt cao, cơ thể sẽ sinh ra phản ứng tự vệ bằng cách hạ nhiệt độ cơ thể để cân bằng lại, bằng một số cách như: Toát mồ hôi, thở gấp, tốc độ bốc hơi nước nhanh tăng lên… Khi ấy, điều cần làm nhất chính là bổ sung đủ nước để cân bằng lại lượng nước cơ thể bị thất thoát.

Cha mẹ nên khuyến khích trẻ uống đủ nước, đặc biệt là nước ấm khi trẻ bị cảm cúm sổ mũi. Bởi nước ấm không chỉ có tác dụng bù nước mà còn giúp làm loãng đờm nhầy, khiến đờm nhầy ở cổ họng trôi xuống dạ dày. Các vi khuẩn, virus trong đờm sẽ bị tiêu diệt ngay sau đó bởi acid dịch vị. Nhờ đó, trẻ long đờm, giảm ho, mau khỏi bệnh.

Hằng ngày cần vệ sinh mũi miệng bằng cách dùng khăn giấy mềm lau sạch mũi, dãi rồi vứt bỏ ngay sau khi sử dụng. (Không nên dùng khăn xô vì sau mỗi lần lau, nếu không thay khăn mới, dùng lại khăn cũ vi rút vẫn bám lại trên khăn.).

Thường xuyên vệ sinh tay sạch sẽ bằng xà phòng với nước sạch (vệ sinh cả bàn tay người chăm sóc và cả cho trẻ), tránh tối đa việc đưa tay lên mắt, mũi, miệng.

Đối với các trẻ đang bú mẹ thì nên cho trẻ bú nhiều hơn. Cho trẻ uống đủ nước. Tăng cường các thực phẩm dinh dưỡng giàu vitamin, khoáng chất như rau củ, hoa quả tươi trong mỗi bữa ăn.

4. Phòng bệnh cảm cúm mùa hè cho trẻ

Dự phòng là phương pháp hữu hiệu nhất giúp trẻ sống khỏe và phát triển tốt, tránh được những bệnh truyền nhiễm trong đó có cảm cúm. Trẻ tiêm vaccine phòng cúm định kỳ cũng là một biện pháp hiệu quả để phòng chống dịch cúm. Tăng cường dinh dưỡng cho trẻ với các món ăn giàu dưỡng chất. Không nên cho trẻ vui chơi ngoài nắng gắt. Nhắc nhở trẻ rửa tay thường xuyên để phòng bệnh.

Tham khảo thêm thông tin bài viết: Đề phòng trẻ cảm lạnh khi trời nóng kéo dài.

BS Trần Thuỷ - Theo suckhoedoisong.vn
Bình luận
Tin mới
  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

  • 02/12/2025

    Các dấu hiệu nhận biết đột quỵ vào mùa đông

    Thời tiết lạnh có thể làm tăng nguy cơ đột quỵ do một số yếu tố thuận lợi, bao gồm co mạch máu, tăng huyết áp và tăng độ nhớt của máu. Khi nhiệt độ giảm, cơ thể cố gắng giữ nhiệt bằng cách co các mạch máu, làm tăng huyết áp và có thể dẫn đến hình thành cục máu đông. Những người có nguy cơ cao bao gồm người cao tuổi, người mắc bệnh tim mạch, huyết áp cao, tiểu đường, và những người có lối sống ít vận động.

  • 01/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu vitamin D nên bổ sung vào mùa đông

    Vitamin D đóng vai trò quan trọng trong việc duy trì sức khỏe xương, hỗ trợ chức năng miễn dịch và điều hòa nhiều quá trình sinh lý trong cơ thể. Thiếu hụt vitamin D kéo dài có thể dẫn đến loãng xương, yếu cơ, tăng nguy cơ gãy xương và làm giảm khả năng chống nhiễm trùng.

  • 01/12/2025

    Tiêm phòng cúm mùa: Lợi ích và khuyến cáo

    Cúm mùa là một bệnh đường hô hấp do virus cúm gây ra, lây lan mạnh vào mùa thu và mùa đông. Mỗi năm có khoảng 1 tỷ người mắc cúm, trong đó có từ 3 đến 5 triệu trường hợp diễn biến nặng. Tiêm phòng cúm là cách hiệu quả để giảm nguy cơ mắc bệnh và hạn chế các biến chứng nghiêm trọng, đặc biệt với những người có nguy cơ cao. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ phân tích lợi ích của việc tiêm vắc xin cúm, đối tượng cần ưu tiên tiêm và thời điểm thích hợp để thực hiện tiêm chủng.

  • 30/11/2025

    5 loại thực phẩm nên kết hợp với trứng để tăng gấp đôi hiệu quả dinh dưỡng

    Trứng là nguồn protein hoàn hảo nhưng để tối ưu hóa năng lượng và khả năng hấp thụ dưỡng chất cần ăn đúng cách. Tham khảo 5 thực phẩm nên ăn cùng trứng giúp trứng phát huy tối đa sức mạnh dinh dưỡng.

Xem thêm