Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Biên soạn tiền sử bệnh tật của gia đình bạn

Biết được tiền sử bệnh tật của các thành viên trong gia đình sẽ giúp bạn và những thế hệ sau này ý thức được một số nguy cơ mắc bệnh, từ đó, có biện pháp dự phòng hiệu quả hơn.

Biên soạn tiền sử bệnh tật của gia đình bạn

Làm thế nào để bắt đầu biên soạn gia phả y tế của gia đình bạn

Bắt đầu thiết lập cây bệnh tật của gia đình bạn bằng cách làm một danh sách nhóm máu của họ hàng, cả những người sống và người đã mất:

  • Người thân cấp độ đầu tiên: cha mẹ, anh chị em, và con cái
  • Người thân cấp độ thứ hai: ông bà, cô dì, chú bác, cháu gái, cháu trai và anh chị em cùng mẹ hoặc cha
  • Người thân cấp độ thứ ba (nếu biết): cụ, anh chị em họ đầu tiên, bà cô, bà chú

Ghi lại gần đúng nhất bất cứ ngày sinh và ngày mất của họ hàng bạn. Không bao gồm những người có liên quan đến bạn bằng hôn nhân hay nhận con nuôi.

Đừng lo lắng nếu có những khoảng trống trong cây gia đình của bạn. Thường không biết nhiều về họ hàng cấp độ hai và ba. Cha mẹ hoặc anh chị em có thể cung cấp một số thông tin còn thiếu khi bạn nói chuyện với họ.

Trao đổi với gia đình về sức khỏe

Hãy nhớ rằng, bạn hoàn toàn có thể đặt câu hỏi về sức khỏe, ngay cả khi các vấn đề y tế thường không được thảo luận trong gia đình của bạn. Bạn có quyền được thông tin đó sẽ giúp bạn đưa ra quyết định về chăm sóc sức khỏe của bạn và của con em mình. Một khi bạn bắt đầu cuộc trò chuyện, bạn có thể ngạc nhiên làm sao một số người sẵn sàng bật mí.

Bạn biết tốt nhất về gia đình mình. Bạn có thể cân nhắc xem liệu họ sẽ được thoải mái hơn khi nói chuyện trong một nhóm người, nói chuyện riêng, nói chuyện qua điện thoại, hoặc qua e-mail. Nếu bạn nghĩ rằng một số người thân của bạn có thái độ cởi mở, hãy tiếp cận họ đầu tiên. Họ có thể cho bạn biết về bệnh của các thành viên khác trong gia đình cũng như của chính họ.

Chuẩn bị các câu hỏi của bạn trước và suy nghĩ về làm thế nào để phát triển chúng mà không gây buồn đau hoặc hành vi phạm tội. Giải thích lý do tại sao bạn đang tìm kiếm thông tin này và làm thế nào nó sẽ giúp bạn bảo vệ bản thân và con mình tránh bệnh tật. Đảm bảo người thân của bạn rằng các chi tiết y tế cá nhân của họ sẽ không bị lạm dụng hoặc chia sẻ mà không có sự cho phép của họ.

Những gì cần tìm kiếm trong lịch sử gia đình bạn

1. Dân tộc

Điều quan trọng là phải biết tổ tiên của bạn đến từ nơi nào bởi vì một số rối loạn di truyền xảy ra thường xuyên hơn ở một nhóm dân tộc so với những nhóm khác. Hãy thử theo dõi đặc điểm dân tộc mình trên cả hai phía họ mẹ và họ cha và lưu ý đặc biệt cho dù cha mẹ, ông bà, hoặc các cụ của bạn đến từ một nhóm dân tộc có nguy cơ cao hơn về bệnh tật nào đó.

2. Vấn đề sức khoẻ:

Biết được bệnh đã ảnh hưởng đến cha mẹ, anh chị em và người thân khác của bạn sẽ giúp nhân viên tư vấn di truyền của bạn đánh giá nguy cơ bạn đối với một rối loạn di truyền. Bắt đầu với người thân cấp độ đầu tiên của bạn và di chuyển xa hơn, tìm kiếm bằng chứng về:

  • Sẩy thai hoặc thai chết lưu
  • Chậm phát triển tâm thần
  • Dị tật bẩm sinh
  • Trẻ em mất sớm
  • Kết quả kiểm tra dương tính của một bệnh di truyền
  • Ung thư
  • Bệnh tim, huyết áp cao, đột quỵ
  • Bệnh tiểu đường
  • Hen suyễn
  • Bệnh tâm thần
  • Bệnh thận
  • Nghiện rượu
  • Vấn đề thị lực hoặc mất thính lực ở tuổi trẻ

Hãy cố gắng thu thập càng nhiều chi tiết càng tốt về bất kỳ bệnh bạn khám phá. Hãy ghi chép:

  • Giới tính và ngày sinh của các đối tượng có ảnh hưởng
  • Quan hệ với bạn (ví dụ dì của mẹ, anh em họ đầu tiên về phía cha)
  • Tuổi lúc chẩn đoán
  • Tuổi khi chết và nguyên nhân chết (nếu đã qua đời)
  • Chi tiết về các vấn đề sức khỏe
  • Thậm chí bạn cũng nên ghi chép cả việc các thành viên trong gia đình đã từng hút thuốc, thừa cân hay có tiền sử lạm dụng thuốc

Bạn càng biết nhiều về bệnh sử gia đình của bạn, bạn càng có khả năng bảo vệ sức khỏe của mình và con em mình.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Gen di truyền ảnh hưởng thế nào đến đứa con tương lai của bạn

CTV Hà My - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Know your genes
Bình luận
Tin mới
  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

Xem thêm