Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Biên soạn tiền sử bệnh tật của gia đình bạn

Biết được tiền sử bệnh tật của các thành viên trong gia đình sẽ giúp bạn và những thế hệ sau này ý thức được một số nguy cơ mắc bệnh, từ đó, có biện pháp dự phòng hiệu quả hơn.

Biên soạn tiền sử bệnh tật của gia đình bạn

Làm thế nào để bắt đầu biên soạn gia phả y tế của gia đình bạn

Bắt đầu thiết lập cây bệnh tật của gia đình bạn bằng cách làm một danh sách nhóm máu của họ hàng, cả những người sống và người đã mất:

  • Người thân cấp độ đầu tiên: cha mẹ, anh chị em, và con cái
  • Người thân cấp độ thứ hai: ông bà, cô dì, chú bác, cháu gái, cháu trai và anh chị em cùng mẹ hoặc cha
  • Người thân cấp độ thứ ba (nếu biết): cụ, anh chị em họ đầu tiên, bà cô, bà chú

Ghi lại gần đúng nhất bất cứ ngày sinh và ngày mất của họ hàng bạn. Không bao gồm những người có liên quan đến bạn bằng hôn nhân hay nhận con nuôi.

Đừng lo lắng nếu có những khoảng trống trong cây gia đình của bạn. Thường không biết nhiều về họ hàng cấp độ hai và ba. Cha mẹ hoặc anh chị em có thể cung cấp một số thông tin còn thiếu khi bạn nói chuyện với họ.

Trao đổi với gia đình về sức khỏe

Hãy nhớ rằng, bạn hoàn toàn có thể đặt câu hỏi về sức khỏe, ngay cả khi các vấn đề y tế thường không được thảo luận trong gia đình của bạn. Bạn có quyền được thông tin đó sẽ giúp bạn đưa ra quyết định về chăm sóc sức khỏe của bạn và của con em mình. Một khi bạn bắt đầu cuộc trò chuyện, bạn có thể ngạc nhiên làm sao một số người sẵn sàng bật mí.

Bạn biết tốt nhất về gia đình mình. Bạn có thể cân nhắc xem liệu họ sẽ được thoải mái hơn khi nói chuyện trong một nhóm người, nói chuyện riêng, nói chuyện qua điện thoại, hoặc qua e-mail. Nếu bạn nghĩ rằng một số người thân của bạn có thái độ cởi mở, hãy tiếp cận họ đầu tiên. Họ có thể cho bạn biết về bệnh của các thành viên khác trong gia đình cũng như của chính họ.

Chuẩn bị các câu hỏi của bạn trước và suy nghĩ về làm thế nào để phát triển chúng mà không gây buồn đau hoặc hành vi phạm tội. Giải thích lý do tại sao bạn đang tìm kiếm thông tin này và làm thế nào nó sẽ giúp bạn bảo vệ bản thân và con mình tránh bệnh tật. Đảm bảo người thân của bạn rằng các chi tiết y tế cá nhân của họ sẽ không bị lạm dụng hoặc chia sẻ mà không có sự cho phép của họ.

Những gì cần tìm kiếm trong lịch sử gia đình bạn

1. Dân tộc

Điều quan trọng là phải biết tổ tiên của bạn đến từ nơi nào bởi vì một số rối loạn di truyền xảy ra thường xuyên hơn ở một nhóm dân tộc so với những nhóm khác. Hãy thử theo dõi đặc điểm dân tộc mình trên cả hai phía họ mẹ và họ cha và lưu ý đặc biệt cho dù cha mẹ, ông bà, hoặc các cụ của bạn đến từ một nhóm dân tộc có nguy cơ cao hơn về bệnh tật nào đó.

2. Vấn đề sức khoẻ:

Biết được bệnh đã ảnh hưởng đến cha mẹ, anh chị em và người thân khác của bạn sẽ giúp nhân viên tư vấn di truyền của bạn đánh giá nguy cơ bạn đối với một rối loạn di truyền. Bắt đầu với người thân cấp độ đầu tiên của bạn và di chuyển xa hơn, tìm kiếm bằng chứng về:

  • Sẩy thai hoặc thai chết lưu
  • Chậm phát triển tâm thần
  • Dị tật bẩm sinh
  • Trẻ em mất sớm
  • Kết quả kiểm tra dương tính của một bệnh di truyền
  • Ung thư
  • Bệnh tim, huyết áp cao, đột quỵ
  • Bệnh tiểu đường
  • Hen suyễn
  • Bệnh tâm thần
  • Bệnh thận
  • Nghiện rượu
  • Vấn đề thị lực hoặc mất thính lực ở tuổi trẻ

Hãy cố gắng thu thập càng nhiều chi tiết càng tốt về bất kỳ bệnh bạn khám phá. Hãy ghi chép:

  • Giới tính và ngày sinh của các đối tượng có ảnh hưởng
  • Quan hệ với bạn (ví dụ dì của mẹ, anh em họ đầu tiên về phía cha)
  • Tuổi lúc chẩn đoán
  • Tuổi khi chết và nguyên nhân chết (nếu đã qua đời)
  • Chi tiết về các vấn đề sức khỏe
  • Thậm chí bạn cũng nên ghi chép cả việc các thành viên trong gia đình đã từng hút thuốc, thừa cân hay có tiền sử lạm dụng thuốc

Bạn càng biết nhiều về bệnh sử gia đình của bạn, bạn càng có khả năng bảo vệ sức khỏe của mình và con em mình.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Gen di truyền ảnh hưởng thế nào đến đứa con tương lai của bạn

CTV Hà My - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Know your genes
Bình luận
Tin mới
  • 15/10/2025

    3 thay đổi thói quen ăn uống giúp tránh xa đột quỵ

    Đột quỵ (tai biến mạch máu não) là một trong những nguyên nhân hàng đầu gây tử vong và tàn phế trên toàn thế giới. Vậy có cách nào ngăn ngừa đột quỵ hay không?

  • 15/10/2025

    Bí quyết rạng ngời cho phụ nữ hiện đại

    Làn da rạng rỡ, căng tràn sức sống không chỉ là biểu hiện của vẻ đẹp bên ngoài mà còn phản ánh sức khỏe bên trong. Để có làn da rạng rỡ và duy trì vẻ đẹp lâu dài, phụ nữ hiện đại cần kết hợp chế độ dinh dưỡng, lối sống lành mạnh và các phương pháp chăm sóc da khoa học. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp phụ nữ luôn tự tin và làm chậm quá trình lão hóa.

  • 15/10/2025

    6 công thức nước ép lựu giúp eo thon, da đẹp tự nhiên

    Nước ép lựu giàu chất chống oxy hóa và vitamin nuôi dưỡng cơ thể. Tham khảo 6 công thức nước ép lựu giúp eo thon gọn và làn da rạng rỡ.

  • 15/10/2025

    Cách để chống đói, khát trong điều kiện thiếu thốn về thức ăn, nước uống. Người dân cần làm gì để cầm cự?

    Trong khủng hoảng thiếu lương thực và nước do thiên tai, mưa bão, lũ lụt,... Việc người dân cần có nguồn nước sạch và thực phẩm cứu trợ là ưu tiên hàng đầu. Bài viết dưới đây sẽ tập trung vào những điều cần lưu ý để người dân tiết kiệm nước uống, ăn khẩu phần tối ưu (năng lượng cao), bảo toàn sức khỏe và năng lượng, và tổ chức các hoạt động cộng đồng để phân phối, hỗ trợ những người hoàn cảnh khó khăn.

  • 15/10/2025

    Cân bằng cuộc sống và công việc: Bí quyết cho mẹ luôn tươi trẻ và tràn đầy năng lượng

    Trong cuộc sống hiện đại, người mẹ không chỉ đảm nhận vai trò chăm sóc gia đình mà còn phải đối mặt với áp lực từ công việc và trách nhiệm xã hội. Việc tìm kiếm sự cân bằng cuộc sống giữa những vai trò này là một thách thức lớn, nhưng cũng là chìa khóa để duy trì sức khỏe, sự tươi trẻ và năng lượng tích cực.

  • 14/10/2025

    Tại sao bạn muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn?

    Cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn có thể là do phản ứng bình thường ở ruột già gọi là phản xạ dạ dày-đại tràng. Tuy nhiên, nếu bạn thường xuyên có cảm giác muốn đi đại tiện ngay sau khi ăn, cùng với các triệu chứng như đau quặn bụng, đầy hơi hoặc tiêu chảy, thì hội chứng ruột kích thích (IBS) hoặc bệnh viêm ruột (IBD) có thể là nguyên nhân.

  • 13/10/2025

    Workshop “Giải mã biếng ăn ở trẻ, có nên bổ sung kẽm?

    Biếng ăn là một trong những vấn đề thường gặp nhất ở trẻ nhỏ – đặc biệt trong giai đoạn tăng trưởng. Không ít cha mẹ cho rằng nguyên nhân chủ yếu là do thiếu kẽm, từ đó tự ý mua sản phẩm bổ sung mà không có chỉ định của chuyên gia. Tuy nhiên, thực tế cho thấy biếng ăn không chỉ đến từ thiếu vi chất, mà là kết quả của nhiều yếu tố phối hợp: tâm lý, hành vi ăn uống, chế độ dinh dưỡng, sức khỏe tiêu hóa và mức độ hấp thu vi chất của từng trẻ.

  • 13/10/2025

    7 thực phẩm ít calo, giàu protein giúp giảm cân hiệu quả

    Chế độ ăn uống lành mạnh đóng vai trò then chốt trong quá trình giảm cân. Bổ sung 7 loại thực phẩm ít calo nhưng giàu protein là bí quyết giúp giảm cân hiệu quả.

Xem thêm