Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Biên soạn tiền sử bệnh tật của gia đình bạn

Biết được tiền sử bệnh tật của các thành viên trong gia đình sẽ giúp bạn và những thế hệ sau này ý thức được một số nguy cơ mắc bệnh, từ đó, có biện pháp dự phòng hiệu quả hơn.

Biên soạn tiền sử bệnh tật của gia đình bạn

Làm thế nào để bắt đầu biên soạn gia phả y tế của gia đình bạn

Bắt đầu thiết lập cây bệnh tật của gia đình bạn bằng cách làm một danh sách nhóm máu của họ hàng, cả những người sống và người đã mất:

  • Người thân cấp độ đầu tiên: cha mẹ, anh chị em, và con cái
  • Người thân cấp độ thứ hai: ông bà, cô dì, chú bác, cháu gái, cháu trai và anh chị em cùng mẹ hoặc cha
  • Người thân cấp độ thứ ba (nếu biết): cụ, anh chị em họ đầu tiên, bà cô, bà chú

Ghi lại gần đúng nhất bất cứ ngày sinh và ngày mất của họ hàng bạn. Không bao gồm những người có liên quan đến bạn bằng hôn nhân hay nhận con nuôi.

Đừng lo lắng nếu có những khoảng trống trong cây gia đình của bạn. Thường không biết nhiều về họ hàng cấp độ hai và ba. Cha mẹ hoặc anh chị em có thể cung cấp một số thông tin còn thiếu khi bạn nói chuyện với họ.

Trao đổi với gia đình về sức khỏe

Hãy nhớ rằng, bạn hoàn toàn có thể đặt câu hỏi về sức khỏe, ngay cả khi các vấn đề y tế thường không được thảo luận trong gia đình của bạn. Bạn có quyền được thông tin đó sẽ giúp bạn đưa ra quyết định về chăm sóc sức khỏe của bạn và của con em mình. Một khi bạn bắt đầu cuộc trò chuyện, bạn có thể ngạc nhiên làm sao một số người sẵn sàng bật mí.

Bạn biết tốt nhất về gia đình mình. Bạn có thể cân nhắc xem liệu họ sẽ được thoải mái hơn khi nói chuyện trong một nhóm người, nói chuyện riêng, nói chuyện qua điện thoại, hoặc qua e-mail. Nếu bạn nghĩ rằng một số người thân của bạn có thái độ cởi mở, hãy tiếp cận họ đầu tiên. Họ có thể cho bạn biết về bệnh của các thành viên khác trong gia đình cũng như của chính họ.

Chuẩn bị các câu hỏi của bạn trước và suy nghĩ về làm thế nào để phát triển chúng mà không gây buồn đau hoặc hành vi phạm tội. Giải thích lý do tại sao bạn đang tìm kiếm thông tin này và làm thế nào nó sẽ giúp bạn bảo vệ bản thân và con mình tránh bệnh tật. Đảm bảo người thân của bạn rằng các chi tiết y tế cá nhân của họ sẽ không bị lạm dụng hoặc chia sẻ mà không có sự cho phép của họ.

Những gì cần tìm kiếm trong lịch sử gia đình bạn

1. Dân tộc

Điều quan trọng là phải biết tổ tiên của bạn đến từ nơi nào bởi vì một số rối loạn di truyền xảy ra thường xuyên hơn ở một nhóm dân tộc so với những nhóm khác. Hãy thử theo dõi đặc điểm dân tộc mình trên cả hai phía họ mẹ và họ cha và lưu ý đặc biệt cho dù cha mẹ, ông bà, hoặc các cụ của bạn đến từ một nhóm dân tộc có nguy cơ cao hơn về bệnh tật nào đó.

2. Vấn đề sức khoẻ:

Biết được bệnh đã ảnh hưởng đến cha mẹ, anh chị em và người thân khác của bạn sẽ giúp nhân viên tư vấn di truyền của bạn đánh giá nguy cơ bạn đối với một rối loạn di truyền. Bắt đầu với người thân cấp độ đầu tiên của bạn và di chuyển xa hơn, tìm kiếm bằng chứng về:

  • Sẩy thai hoặc thai chết lưu
  • Chậm phát triển tâm thần
  • Dị tật bẩm sinh
  • Trẻ em mất sớm
  • Kết quả kiểm tra dương tính của một bệnh di truyền
  • Ung thư
  • Bệnh tim, huyết áp cao, đột quỵ
  • Bệnh tiểu đường
  • Hen suyễn
  • Bệnh tâm thần
  • Bệnh thận
  • Nghiện rượu
  • Vấn đề thị lực hoặc mất thính lực ở tuổi trẻ

Hãy cố gắng thu thập càng nhiều chi tiết càng tốt về bất kỳ bệnh bạn khám phá. Hãy ghi chép:

  • Giới tính và ngày sinh của các đối tượng có ảnh hưởng
  • Quan hệ với bạn (ví dụ dì của mẹ, anh em họ đầu tiên về phía cha)
  • Tuổi lúc chẩn đoán
  • Tuổi khi chết và nguyên nhân chết (nếu đã qua đời)
  • Chi tiết về các vấn đề sức khỏe
  • Thậm chí bạn cũng nên ghi chép cả việc các thành viên trong gia đình đã từng hút thuốc, thừa cân hay có tiền sử lạm dụng thuốc

Bạn càng biết nhiều về bệnh sử gia đình của bạn, bạn càng có khả năng bảo vệ sức khỏe của mình và con em mình.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Gen di truyền ảnh hưởng thế nào đến đứa con tương lai của bạn

CTV Hà My - Viện Y học ứng dụng Việt Nam - Theo Know your genes
Bình luận
Tin mới
  • 14/07/2025

    Bài tập tốt nhất cho chứng đau thắt lưng

    Đau thắt lưng là một trải nghiệm phổ biến đối với nhiều người. Nó thường có thể dẫn đến đau, ngứa ran hoặc tê ở phần thân dưới. Có nhiều nguyên nhân gây đau thắt lưng, phổ biến nhất bao gồm căng cơ, tư thế xấu và tuổi tác.

  • 13/07/2025

    Lựa chọn trang phục và phụ kiện chống nắng hiệu quả cho thanh thiếu niên

    Mùa hè đến mang theo cái nắng gay gắt, đặc biệt tại Việt Nam – nơi khí hậu nhiệt đới khiến bức xạ tia cực tím (UV) đạt mức cao trong nhiều tháng. Đối với thanh thiếu niên lứa tuổi năng động, thường xuyên tham gia các hoạt động ngoài trời như thể thao, dã ngoại hay đi học việc bảo vệ làn da và sức khỏe trước tia UV là vô cùng cần thiết.

  • 12/07/2025

    Chất tạo ngọt nhân tạo làm thúc đẩy cơn đói, khiến bạn ăn nhiều hơn

    Một nghiên cứu mới đã tìm hiểu cách thức sucralose, một chất tạo ngọt không calo, ảnh hưởng đến các tín hiệu não bộ liên quan đến cảm giác đói.

  • 11/07/2025

    Những dấu hiệu của tình yêu thái quá và cách xử lý

    Việc ai đó thể hiện tình cảm với bạn có thể khiến bạn cảm thấy vui vẻ và phấn khích khi bạn đang trong giai đoạn đầu của một mối quan hệ mới. Tuy nhiên, điều quan trọng là phải phân biệt sự mới lạ của một mối quan hệ mới với các hành vi thái quá.

  • 10/07/2025

    Vận động cùng con - giải pháp gắn kết tình cảm gia đình

    Trong cuộc sống hiện đại, khi thời gian dành cho gia đình ngày càng bị thu hẹp bởi công việc và các thiết bị điện tử, việc tìm kiếm một hoạt động vừa tốt cho sức khỏe vừa giúp gắn kết tình cảm cha con trở nên cần thiết hơn bao giờ hết.

  • 10/07/2025

    Cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng

    Những ngày hè đầy nắng là thời điểm lý tưởng để đưa trẻ ra ngoài chơi, đi biển, cắm trại, picnic,... Tuy nhiên, dành quá nhiều thời gian dưới ánh nắng mặt trời có thể khiến trẻ dễ bị cháy nắng. Cháy nắng nặng không chỉ gây khó chịu mà còn có thể làm tăng nguy cơ mắc các vấn đề sức khỏe về da cho trẻ. Cùng đọc bài viết sau đây để biết cách phòng tránh và xử trí khi trẻ bị cháy nắng.

  • 09/07/2025

    Đau đầu do thời tiết nóng bức: Nguy cơ tiềm ẩn và giải pháp phòng ngừa hiệu quả

    Mùa hè mang theo những ngày nắng kéo dài, không khí oi bức và nền nhiệt độ cao, tạo nên nhiều thách thức đối với sức khỏe con người. Một trong những ảnh hưởng phổ biến nhưng ít được chú ý là tình trạng đau đầu do nóng.

  • 08/07/2025

    Các nguồn cung cấp chất béo cho cơ thể

    Chất béo là một trong ba nhóm dưỡng chất thiết yếu, cùng với carbohydrate và protein, có vai trò vô cùng quan trọng trong hoạt động sống của cơ thể con người.

Xem thêm