Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh trĩ

Trĩ là tình trạng sưng các tĩnh mạch nằm xung quanh hậu môn hoặc vùng trực tràng dưới. Đây là một tình trạng rất phổ biến, thường gặp ở nhóm 50 tuổi. Bệnh gây rất nhiều phiền toái, gây đau đớn, ngứa ngáy dữ dội, khó ngồi trên mặt phẳng. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể điều trị được.

Các triệu chứng của trĩ

Trĩ được phân loại gồm trĩ nội và trĩ ngoại. Trĩ nội là bệnh phát triển trong hậu môn, trực tràng. Trĩ ngoại là tình trạng bệnh phát triển bên ngoài hậu môn.

Các triệu chứng của bệnh bao gồm:

  • Ngứa rất nhiều xung quanh vùng hậu môn
  • Kích ứng và đau hậu môn
  • Sưng tấy gần khu vực hậu môn
  • Phân bị rò rỉ
  • Cảm giác đau đớn khi đi ngoài
  • Đi đại tiện có máu trong phân

Bệnh gây nhiều đau đớn, nhưng không đe dọa đến tính mạng và có thể khỏi mà không cần điều trị hoặc điều trị tích cực thích hợp.

Nếu bạn gặp phải tình trạng chảy máu hoặc phân màu đen do máu, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và chẩn đoán kịp thời. Chảy máu có thể do trĩ, nhưng cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác gây ra.

Nguyên nhân gây bệnh?

Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do áp lực đè lên vùng mạch máu xung quanh hậu môn quá lớn, dẫn đến tình trạng sưng. Một số yếu tố có thể bao gồm khác như:

  • Quá trình đại tiện căng thẳng do táo bón hoặc tiêu chảy
  • Các biến chứng do táo bón mạn tính gây ra
  • Ngồi quá lâu, đặc biệt là ngồi trong toilet
  • Gia đình có tiền sử trĩ

Các yếu tố nguy cơ

Bệnh trĩ có tính chất di truyền, do vậy nếu cha mẹ mắc bệnh trĩ, con cái hoàn toàn có thể có khả năng mắc bệnh cao hơn so với người bình thường. Một số đặc thù công việc như thường xuyên bê vác nặng, béo phì, trạng thái căng thẳng liên tục trong thời gian dài cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Bệnh trĩ có thể phát triển nặng nề hơn nếu bạn đang gặp phải tình trạng căng thẳng khi đi đại tiện, có thể là táo bón hay tiêu chảy vì chúng đều khiến bạn phải ngồi quá lâu. Một hình thức khác cũng có thể gây trĩ là tình trạng quan hệ tình dục qua đường hậu môn.

Bệnh trĩ cũng có thể phát triển ở những bà mẹ mang thai. Khi tử cung to ra, thai nhi sẽ chèn ép vào các tĩnh mạch ở vùng đại tràng và có thể khiến các tĩnh mạch vùng này sưng to, kéo theo tình trạng trĩ.

Chẩn đoán trĩ

Để chẩn đoán trĩ, kiểm tra một cách trực quan vùng hậu môn là cách làm tốt nhất và hiệu quả nhất. Có nhiều cách có thể sử dụng phù hợp với từng nguy cơ bạn gặp phải như thăm khám bằng tay (thăm trực tràng), nội soi đường tiêu hóa (nội soi đại – trực tràng).

Kỹ thuật thăm trực tràng được thực hiện bằng cách bác sĩ sẽ đưa ngón tay có đeo găng và được bôi trơn vào trong hậu môn và thăm khám qua cảm giác. Bác sĩ có thể xác định được vị trí, kích cỡ và các yếu tố xung quanh liên quan. Đối với kỹ thuật nội soi, một đường ống mềm được bôi trơn ngắn kèm camera sẽ được đưa vào trong vùng hậu môn, đưa lên các vùng khác như vùng trực tràng, đại tràng. Hình ảnh sẽ được hiển thị và qua đó bác sĩ có thể đánh giá chính xác các yếu tố của búi trĩ.

Điều trị bệnh trĩ như thế nào?

Bệnh có thể điều trị tại nhà, hoặc tại cơ sở y tế. Một số phương pháp điều trị bao gồm:

  1. Giảm đau

Đối với trĩ ngoại, bạn có thể ngâm mình trong nước ấm hoặc sử dụng một chai nước ấm để chườm cho đỡ đau. Nếu cơn đau quá mức chịu đựng của bạn, bạn nên sử dụng các loại thuốc giảm đau dưới các hình thức như viên đạt đặt trong hậu môn, thuốc mỡ hoặc thuốc kem. Các loại thuốc này không chỉ giúp giảm đau mà chúng còn giúp giảm ngứa, rát vùng hậu môn.

  1. Bổ sung chất xơ

Nếu bạn đang gặp phải tình trạng táo bón, bạn có thể sử dụng các thuốc hay thực phẩm chức năng giúp bổ sung chất xơ cho cơ thể. Bên cạnh đó, hãy uống nhiều nước. 2 yếu tố này sẽ giúp quá trình hình thành phân mềm và khuôn dễ dàng hơn.

  1. Điều trị tại nhà

Sử dụng các thuốc phổ biến trong điều trị bệnh như corticoid hay các loại kem bôi chuyên dùng cho trĩ sẽ giúp bạn bớt khó chịu.

Bạn nên vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ bằng cách rửa sạch bằng nước ấm. Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng xà phòng để rửa vì xà phòng có thể làm nghiêm trọng thêm tình hình bệnh. Một lưu ý nữa là bạn cũng không nên sử dụng giấy vệ sinh khô hay thô ráp vì chúng có thể gây đau đớn và tổn thương vùng hậu môn.

Việc chườm lạnh lên hậu môn có thể làm giảm sưng các búi trĩ. Một số thuốc giảm đau cơ bản như acetaminophen, ibuprofen cũng có thể giúp bạn bớt khó chịu từ các cơn đau.

  1. Các phương thức đặc trị

Điều trị tại nhà có thể không mang lại hiệu quả, và khi đó bạn cần đến cơ sở y tế để được thực hiện các biện pháp can thiệp khác. Một trong số đó là cách thức thắt các búi trĩ. Đây là hình thức cắt đứt lưu thông mạch máu đến các búi trĩ bằng cách thắt vòng dây cao su xung quanh búi trĩ. Khi các đường máu lưu thông đến đây giảm, búi trĩ sẽ tự co lại. Đôi khi, việc thắt búi trĩ có thể không đạt hiệu quả và bạn sẽ được thực hiện các phương pháp khác, chẳng hạn như tiêm thuốc khiến búi trĩ tự co.

Trong trường hợp nặng nề hoặc các biện pháp khác không hiệu quả, việc phẫu thuật sẽ là biện pháp triệt để để giải quyết tình trạng này.

Dự phòng bệnh trĩ

Một trong những lưu ý cơ bản để phòng bệnh chính là bạn nên tránh việc phải rặn khi đi đại tiện. Hãy uống nhiều nước, vì nước cũng sẽ làm phân mềm hơn, không bị cứng. Bổ sung chất xơ cho cơ thể bằng các thực phẩm giàu chất xơ.

Một số thực phẩm giàu chất xơ tốt cho sức khỏe bao gồm: lúa mì, gạo nâu, bột yến mạch, cà rốt, bột kiều mạch…

Bạn nên đi đại tiện ngay khi cảm thấy buồn đi vệ sinh. Tránh ngồi quá lâu trên một bề mặt cứng, và quan trọng là nên tập thể dục đều đặn, thường xuyên.

Biến chứng của bệnh trĩ

Một số biến chứng có thể gặp phải ở người mắc bệnh trĩ (dù rất hiếm) bao gồm: cục máu đông trong tĩnh mạch bị sưng, thiếu máu do chảy máu quá nhiều…

Tổng kết

Trĩ là một bệnh tương đối phổ biến, thường gặp ở lứa tuổi 50 tuổi. Bệnh mang đến nhiều phiền toái, đau đớn nhưng không quá nguy hiểm đến tính mạng. Một số trường hợp, bệnh có thể tự khỏi nếu điều chỉnh chế độ ăn uống và có một lối sống lành mạnh.

Trong trường hợp bạn đang mắc phải bệnh trĩ, bạn nên đến khám tại các cơ sở y tế để được tư vấn và chẩn đoán sớm. Điều trị có thể thực hiện tại nhà hoặc tại cơ sở y tế tùy thuộc vào tình trạng và khả năng đáp ứng các phương pháp điều trị.

Tham khảo thêm thông tin tại: Hiểu đúng về chứng táo bón ở trẻ sơ sinh

 

Bình luận
Tin mới
  • 12/12/2025

    4 loại thực phẩm giàu hợp chất chống oxy hóa bảo vệ mạch máu

    Dinh dưỡng hợp lý là chìa khóa để bảo vệ mạch máu. Việc lựa chọn thực phẩm đúng là nền tảng giúp kiểm soát các nguy cơ như rối loạn mỡ máu, tăng huyết áp, xơ vữa động mạch…

  • 12/12/2025

    Lối sống lành mạnh cho người cao tuổi trong tiết trời se lạnh

    Khi mùa thu đến, không khí se lạnh và sự thay đổi nhiệt độ giữa ngày và đêm tạo nên những thách thức cho sức khỏe, đặc biệt đối với người cao tuổi. Với hệ miễn dịch suy giảm và nguy cơ cao mắc các bệnh lý mạn tính, người cao tuổi cần một lối sống lành mạnh để duy trì thể chất và tinh thần. Bài viết này sẽ hướng dẫn cách xây dựng chế độ dinh dưỡng, tập luyện phù hợp và các biện pháp phòng bệnh hiệu quả để đảm bảo sức khỏe người cao tuổi mùa thu.

  • 11/12/2025

    5 loại rau củ có hàm lượng protein cao bất ngờ, vượt cả trứng

    Ít ai ngờ rằng, nguồn protein không chỉ đến từ thịt hay trứng. Ngày càng có nhiều bằng chứng cho thấy, một số loại rau củ có khả năng 'vượt mặt' trứng về hàm lượng protein trên mỗi khẩu phần ăn.

  • 11/12/2025

    3 cách đơn giản để loại bỏ chứng ợ nóng

    Ợ nóng là cảm giác nóng rát ở ngực hoặc cổ họng, thường kèm theo vị chua, và là triệu chứng của trào ngược axit. Một số biện pháp tự nhiên tại nhà và thuốc không kê đơn có thể giúp giảm ợ nóng, và một số thay đổi lối sống có thể giúp giảm tình trạng ợ nóng.

  • 10/12/2025

    Điều gì xảy ra khi ăn chuối lúc bụng đói?

    Nếu đang thắc mắc ăn chuối khi bụng đói có lợi ích gì cho cơ thể, hãy tìm hiểu 5 lợi ích bất ngờ khi ăn chuối lúc bụng đói.

  • 10/12/2025

    Tập thể dục như một liệu pháp điều trị ung thư phổi

    Nghiên cứu cho thấy các chương trình tập thể dục cho bệnh nhân ung thư phổi không chỉ an toàn mà còn mang lại nhiều lợi ích, bao gồm cải thiện chất lượng cuộc sống, ít biến chứng sau phẫu thuật, thời gian nằm viện ngắn hơn, ít triệu chứng bệnh và tác dụng phụ của điều trị hơn, và có thể có cơ hội sống lâu hơn.

  • 09/12/2025

    Tại sao uống nước đậu đen rang lại tốt hơn nước đậu đen chưa rang?

    Nước đậu đen được ưa chuộng ở châu Á, đặc biệt là Nhật Bản (với tên gọi Kuromamecha) và Việt Nam nhờ khả năng hỗ trợ giảm cân, thanh nhiệt và cung cấp chất chống oxy hóa. Tuy nhiên, nên dùng đậu rang hay đậu thô để tối ưu hiệu quả sức khỏe?

  • 09/12/2025

    10 rủi ro có thể xảy ra với người ăn kiêng quá ít calo

    Ăn kiêng cắt giảm calo giúp giảm cân nhưng ăn quá ít calo có thể gây ra những hậu quả nghiêm trọng cho sức khỏe. Vậy điều gì xảy ra khi bạn ăn kiêng quá ít calo?

Xem thêm