Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh trĩ

Trĩ là tình trạng sưng các tĩnh mạch nằm xung quanh hậu môn hoặc vùng trực tràng dưới. Đây là một tình trạng rất phổ biến, thường gặp ở nhóm 50 tuổi. Bệnh gây rất nhiều phiền toái, gây đau đớn, ngứa ngáy dữ dội, khó ngồi trên mặt phẳng. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể điều trị được.

Các triệu chứng của trĩ

Trĩ được phân loại gồm trĩ nội và trĩ ngoại. Trĩ nội là bệnh phát triển trong hậu môn, trực tràng. Trĩ ngoại là tình trạng bệnh phát triển bên ngoài hậu môn.

Các triệu chứng của bệnh bao gồm:

  • Ngứa rất nhiều xung quanh vùng hậu môn
  • Kích ứng và đau hậu môn
  • Sưng tấy gần khu vực hậu môn
  • Phân bị rò rỉ
  • Cảm giác đau đớn khi đi ngoài
  • Đi đại tiện có máu trong phân

Bệnh gây nhiều đau đớn, nhưng không đe dọa đến tính mạng và có thể khỏi mà không cần điều trị hoặc điều trị tích cực thích hợp.

Nếu bạn gặp phải tình trạng chảy máu hoặc phân màu đen do máu, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và chẩn đoán kịp thời. Chảy máu có thể do trĩ, nhưng cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác gây ra.

Nguyên nhân gây bệnh?

Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do áp lực đè lên vùng mạch máu xung quanh hậu môn quá lớn, dẫn đến tình trạng sưng. Một số yếu tố có thể bao gồm khác như:

  • Quá trình đại tiện căng thẳng do táo bón hoặc tiêu chảy
  • Các biến chứng do táo bón mạn tính gây ra
  • Ngồi quá lâu, đặc biệt là ngồi trong toilet
  • Gia đình có tiền sử trĩ

Các yếu tố nguy cơ

Bệnh trĩ có tính chất di truyền, do vậy nếu cha mẹ mắc bệnh trĩ, con cái hoàn toàn có thể có khả năng mắc bệnh cao hơn so với người bình thường. Một số đặc thù công việc như thường xuyên bê vác nặng, béo phì, trạng thái căng thẳng liên tục trong thời gian dài cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Bệnh trĩ có thể phát triển nặng nề hơn nếu bạn đang gặp phải tình trạng căng thẳng khi đi đại tiện, có thể là táo bón hay tiêu chảy vì chúng đều khiến bạn phải ngồi quá lâu. Một hình thức khác cũng có thể gây trĩ là tình trạng quan hệ tình dục qua đường hậu môn.

Bệnh trĩ cũng có thể phát triển ở những bà mẹ mang thai. Khi tử cung to ra, thai nhi sẽ chèn ép vào các tĩnh mạch ở vùng đại tràng và có thể khiến các tĩnh mạch vùng này sưng to, kéo theo tình trạng trĩ.

Chẩn đoán trĩ

Để chẩn đoán trĩ, kiểm tra một cách trực quan vùng hậu môn là cách làm tốt nhất và hiệu quả nhất. Có nhiều cách có thể sử dụng phù hợp với từng nguy cơ bạn gặp phải như thăm khám bằng tay (thăm trực tràng), nội soi đường tiêu hóa (nội soi đại – trực tràng).

Kỹ thuật thăm trực tràng được thực hiện bằng cách bác sĩ sẽ đưa ngón tay có đeo găng và được bôi trơn vào trong hậu môn và thăm khám qua cảm giác. Bác sĩ có thể xác định được vị trí, kích cỡ và các yếu tố xung quanh liên quan. Đối với kỹ thuật nội soi, một đường ống mềm được bôi trơn ngắn kèm camera sẽ được đưa vào trong vùng hậu môn, đưa lên các vùng khác như vùng trực tràng, đại tràng. Hình ảnh sẽ được hiển thị và qua đó bác sĩ có thể đánh giá chính xác các yếu tố của búi trĩ.

Điều trị bệnh trĩ như thế nào?

Bệnh có thể điều trị tại nhà, hoặc tại cơ sở y tế. Một số phương pháp điều trị bao gồm:

  1. Giảm đau

Đối với trĩ ngoại, bạn có thể ngâm mình trong nước ấm hoặc sử dụng một chai nước ấm để chườm cho đỡ đau. Nếu cơn đau quá mức chịu đựng của bạn, bạn nên sử dụng các loại thuốc giảm đau dưới các hình thức như viên đạt đặt trong hậu môn, thuốc mỡ hoặc thuốc kem. Các loại thuốc này không chỉ giúp giảm đau mà chúng còn giúp giảm ngứa, rát vùng hậu môn.

  1. Bổ sung chất xơ

Nếu bạn đang gặp phải tình trạng táo bón, bạn có thể sử dụng các thuốc hay thực phẩm chức năng giúp bổ sung chất xơ cho cơ thể. Bên cạnh đó, hãy uống nhiều nước. 2 yếu tố này sẽ giúp quá trình hình thành phân mềm và khuôn dễ dàng hơn.

  1. Điều trị tại nhà

Sử dụng các thuốc phổ biến trong điều trị bệnh như corticoid hay các loại kem bôi chuyên dùng cho trĩ sẽ giúp bạn bớt khó chịu.

Bạn nên vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ bằng cách rửa sạch bằng nước ấm. Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng xà phòng để rửa vì xà phòng có thể làm nghiêm trọng thêm tình hình bệnh. Một lưu ý nữa là bạn cũng không nên sử dụng giấy vệ sinh khô hay thô ráp vì chúng có thể gây đau đớn và tổn thương vùng hậu môn.

Việc chườm lạnh lên hậu môn có thể làm giảm sưng các búi trĩ. Một số thuốc giảm đau cơ bản như acetaminophen, ibuprofen cũng có thể giúp bạn bớt khó chịu từ các cơn đau.

  1. Các phương thức đặc trị

Điều trị tại nhà có thể không mang lại hiệu quả, và khi đó bạn cần đến cơ sở y tế để được thực hiện các biện pháp can thiệp khác. Một trong số đó là cách thức thắt các búi trĩ. Đây là hình thức cắt đứt lưu thông mạch máu đến các búi trĩ bằng cách thắt vòng dây cao su xung quanh búi trĩ. Khi các đường máu lưu thông đến đây giảm, búi trĩ sẽ tự co lại. Đôi khi, việc thắt búi trĩ có thể không đạt hiệu quả và bạn sẽ được thực hiện các phương pháp khác, chẳng hạn như tiêm thuốc khiến búi trĩ tự co.

Trong trường hợp nặng nề hoặc các biện pháp khác không hiệu quả, việc phẫu thuật sẽ là biện pháp triệt để để giải quyết tình trạng này.

Dự phòng bệnh trĩ

Một trong những lưu ý cơ bản để phòng bệnh chính là bạn nên tránh việc phải rặn khi đi đại tiện. Hãy uống nhiều nước, vì nước cũng sẽ làm phân mềm hơn, không bị cứng. Bổ sung chất xơ cho cơ thể bằng các thực phẩm giàu chất xơ.

Một số thực phẩm giàu chất xơ tốt cho sức khỏe bao gồm: lúa mì, gạo nâu, bột yến mạch, cà rốt, bột kiều mạch…

Bạn nên đi đại tiện ngay khi cảm thấy buồn đi vệ sinh. Tránh ngồi quá lâu trên một bề mặt cứng, và quan trọng là nên tập thể dục đều đặn, thường xuyên.

Biến chứng của bệnh trĩ

Một số biến chứng có thể gặp phải ở người mắc bệnh trĩ (dù rất hiếm) bao gồm: cục máu đông trong tĩnh mạch bị sưng, thiếu máu do chảy máu quá nhiều…

Tổng kết

Trĩ là một bệnh tương đối phổ biến, thường gặp ở lứa tuổi 50 tuổi. Bệnh mang đến nhiều phiền toái, đau đớn nhưng không quá nguy hiểm đến tính mạng. Một số trường hợp, bệnh có thể tự khỏi nếu điều chỉnh chế độ ăn uống và có một lối sống lành mạnh.

Trong trường hợp bạn đang mắc phải bệnh trĩ, bạn nên đến khám tại các cơ sở y tế để được tư vấn và chẩn đoán sớm. Điều trị có thể thực hiện tại nhà hoặc tại cơ sở y tế tùy thuộc vào tình trạng và khả năng đáp ứng các phương pháp điều trị.

Tham khảo thêm thông tin tại: Hiểu đúng về chứng táo bón ở trẻ sơ sinh

 

Bình luận
Tin mới
  • 05/12/2025

    Đừng bỏ qua những tác dụng bất ngờ của rau cải cúc với sức khỏe

    Rau cải cúc là loại rau quen thuộc được nhiều người ưa thích. Tuy nhiên, ít ai biết về những lợi ích sức khỏe ấn tượng, có nhiều tác dụng không ngờ của loại rau này.

  • 04/12/2025

    Loãng xương ở phụ nữ tiền mãn kinh và mãn kinh

    Loãng xương là tình trạng suy giảm nghiêm trọng lượng khoáng chất trong xương, làm thay đổi cấu trúc và giảm độ chắc khỏe của xương. Trong đó, phụ nữ ở giai đoạn mãn kinh là nhóm đối tượng có nguy cơ cao nhất mắc bệnh, dẫn đến nhiều hệ lụy khó lường đối với sức khỏe. Hãy cùng tìm hiểu kỹ hơn về loãng xương ở phụ nữ mãn kinh nhé!

  • 04/12/2025

    Ai không nên ăn thịt lợn nọng?

    Thịt lợn nọng ngon nhưng do hàm lượng chất béo bão hòa cao, một số nhóm người nên đặc biệt hạn chế tiêu thụ thịt nọng.

  • 04/12/2025

    Sự thật về tóc bạc

    Nang tóc của bạn có các tế bào sắc tố tạo ra melanin, một chất hóa học tạo nên màu tóc của bạn. Khi bạn già đi, các tế bào này bắt đầu chết. Không có sắc tố, các sợi tóc mới mọc ra nhạt hơn và có nhiều sắc thái khác nhau của màu xám, bạc và cuối cùng là màu trắng. Khi nang tóc ngừng tạo ra melanin, nó sẽ không tạo ra các sợi tóc màu nữa.

  • 03/12/2025

    Có nên dùng ‘đường ăn kiêng’ để giảm cân?

    Việc sử dụng 'đường ăn kiêng' để giảm cân đang là một xu hướng phổ biến nhưng nó vẫn còn là một chủ đề gây nhiều tranh cãi. Vậy đường ăn kiêng có tác dụng gì và có an toàn để giảm cân không?

  • 03/12/2025

    Viêm xoang trong mùa đông

    Vào những tháng cuối năm thời tiết chuyển lạnh, nhiệt độ giảm kèm theo những cơn mưa là cả một thách thức với hệ hô hấp, khó chịu với mũi và xoang. Sự kết hợp giữa không khí khô và thay đổi nhiệt độ này ảnh hưởng đến hoạt động bài tiết chất nhầy của mũi và xoang để bảo vệ hệ hô hấp và lọc không khí; có thể dẫn đến các dấu hiệu nghẹt mũi, áp lực và khó chịu. Hiểu được tác động theo mùa này đối với sức khỏe xoang giúp giải thích tại sao nhiều người gặp phải các vấn đề liên quan đến xoang nhiều hơn trong những tháng mùa đông và chỉ ra những cách chúng ta có thể bảo vệ hệ hô hấp tốt hơn trong mùa lạnh.

  • 02/12/2025

    Eswatini – Quốc gia đầu tiên trên thế giới triển khai mũi tiêm phòng HIV hai lần mỗi năm

    Eswatini hiện đang là đất nước có tỉ lệ nhiễm HIV cao nhất thế giới. Eswatini từ lâu đã phải đối mặt với gánh nặng HIV cực kỳ lớn. Khoảng 27% người trưởng thành của quốc gia này sống chung với HIV – mức cao nhất thế giới. Dù đã đạt nhiều tiến bộ trong điều trị antiretroviral (ARV), số ca nhiễm HIV mới vẫn duy trì ở mức đáng lo ngại, đặc biệt trong nhóm phụ nữ trẻ và thanh niên.

  • 02/12/2025

    4 lợi ích nổi bật nhất của rau càng cua với sức khỏe

    Tuy chỉ là một loại rau dại mọc phổ biến nhưng rau càng cua chứa đựng những giá trị dinh dưỡng và dược liệu đáng kinh ngạc, mang lại nhiều lợi ích cho sức khỏe con người.

Xem thêm