Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh trĩ

Trĩ là tình trạng sưng các tĩnh mạch nằm xung quanh hậu môn hoặc vùng trực tràng dưới. Đây là một tình trạng rất phổ biến, thường gặp ở nhóm 50 tuổi. Bệnh gây rất nhiều phiền toái, gây đau đớn, ngứa ngáy dữ dội, khó ngồi trên mặt phẳng. Tuy nhiên, bệnh hoàn toàn có thể điều trị được.

Các triệu chứng của trĩ

Trĩ được phân loại gồm trĩ nội và trĩ ngoại. Trĩ nội là bệnh phát triển trong hậu môn, trực tràng. Trĩ ngoại là tình trạng bệnh phát triển bên ngoài hậu môn.

Các triệu chứng của bệnh bao gồm:

  • Ngứa rất nhiều xung quanh vùng hậu môn
  • Kích ứng và đau hậu môn
  • Sưng tấy gần khu vực hậu môn
  • Phân bị rò rỉ
  • Cảm giác đau đớn khi đi ngoài
  • Đi đại tiện có máu trong phân

Bệnh gây nhiều đau đớn, nhưng không đe dọa đến tính mạng và có thể khỏi mà không cần điều trị hoặc điều trị tích cực thích hợp.

Nếu bạn gặp phải tình trạng chảy máu hoặc phân màu đen do máu, bạn nên đến gặp bác sĩ để được khám và chẩn đoán kịp thời. Chảy máu có thể do trĩ, nhưng cũng có thể do nhiều nguyên nhân khác gây ra.

Nguyên nhân gây bệnh?

Nguyên nhân gây ra tình trạng này là do áp lực đè lên vùng mạch máu xung quanh hậu môn quá lớn, dẫn đến tình trạng sưng. Một số yếu tố có thể bao gồm khác như:

  • Quá trình đại tiện căng thẳng do táo bón hoặc tiêu chảy
  • Các biến chứng do táo bón mạn tính gây ra
  • Ngồi quá lâu, đặc biệt là ngồi trong toilet
  • Gia đình có tiền sử trĩ

Các yếu tố nguy cơ

Bệnh trĩ có tính chất di truyền, do vậy nếu cha mẹ mắc bệnh trĩ, con cái hoàn toàn có thể có khả năng mắc bệnh cao hơn so với người bình thường. Một số đặc thù công việc như thường xuyên bê vác nặng, béo phì, trạng thái căng thẳng liên tục trong thời gian dài cũng có thể làm tăng nguy cơ mắc bệnh.

Bệnh trĩ có thể phát triển nặng nề hơn nếu bạn đang gặp phải tình trạng căng thẳng khi đi đại tiện, có thể là táo bón hay tiêu chảy vì chúng đều khiến bạn phải ngồi quá lâu. Một hình thức khác cũng có thể gây trĩ là tình trạng quan hệ tình dục qua đường hậu môn.

Bệnh trĩ cũng có thể phát triển ở những bà mẹ mang thai. Khi tử cung to ra, thai nhi sẽ chèn ép vào các tĩnh mạch ở vùng đại tràng và có thể khiến các tĩnh mạch vùng này sưng to, kéo theo tình trạng trĩ.

Chẩn đoán trĩ

Để chẩn đoán trĩ, kiểm tra một cách trực quan vùng hậu môn là cách làm tốt nhất và hiệu quả nhất. Có nhiều cách có thể sử dụng phù hợp với từng nguy cơ bạn gặp phải như thăm khám bằng tay (thăm trực tràng), nội soi đường tiêu hóa (nội soi đại – trực tràng).

Kỹ thuật thăm trực tràng được thực hiện bằng cách bác sĩ sẽ đưa ngón tay có đeo găng và được bôi trơn vào trong hậu môn và thăm khám qua cảm giác. Bác sĩ có thể xác định được vị trí, kích cỡ và các yếu tố xung quanh liên quan. Đối với kỹ thuật nội soi, một đường ống mềm được bôi trơn ngắn kèm camera sẽ được đưa vào trong vùng hậu môn, đưa lên các vùng khác như vùng trực tràng, đại tràng. Hình ảnh sẽ được hiển thị và qua đó bác sĩ có thể đánh giá chính xác các yếu tố của búi trĩ.

Điều trị bệnh trĩ như thế nào?

Bệnh có thể điều trị tại nhà, hoặc tại cơ sở y tế. Một số phương pháp điều trị bao gồm:

  1. Giảm đau

Đối với trĩ ngoại, bạn có thể ngâm mình trong nước ấm hoặc sử dụng một chai nước ấm để chườm cho đỡ đau. Nếu cơn đau quá mức chịu đựng của bạn, bạn nên sử dụng các loại thuốc giảm đau dưới các hình thức như viên đạt đặt trong hậu môn, thuốc mỡ hoặc thuốc kem. Các loại thuốc này không chỉ giúp giảm đau mà chúng còn giúp giảm ngứa, rát vùng hậu môn.

  1. Bổ sung chất xơ

Nếu bạn đang gặp phải tình trạng táo bón, bạn có thể sử dụng các thuốc hay thực phẩm chức năng giúp bổ sung chất xơ cho cơ thể. Bên cạnh đó, hãy uống nhiều nước. 2 yếu tố này sẽ giúp quá trình hình thành phân mềm và khuôn dễ dàng hơn.

  1. Điều trị tại nhà

Sử dụng các thuốc phổ biến trong điều trị bệnh như corticoid hay các loại kem bôi chuyên dùng cho trĩ sẽ giúp bạn bớt khó chịu.

Bạn nên vệ sinh vùng hậu môn sạch sẽ bằng cách rửa sạch bằng nước ấm. Tuy nhiên, bạn không nên sử dụng xà phòng để rửa vì xà phòng có thể làm nghiêm trọng thêm tình hình bệnh. Một lưu ý nữa là bạn cũng không nên sử dụng giấy vệ sinh khô hay thô ráp vì chúng có thể gây đau đớn và tổn thương vùng hậu môn.

Việc chườm lạnh lên hậu môn có thể làm giảm sưng các búi trĩ. Một số thuốc giảm đau cơ bản như acetaminophen, ibuprofen cũng có thể giúp bạn bớt khó chịu từ các cơn đau.

  1. Các phương thức đặc trị

Điều trị tại nhà có thể không mang lại hiệu quả, và khi đó bạn cần đến cơ sở y tế để được thực hiện các biện pháp can thiệp khác. Một trong số đó là cách thức thắt các búi trĩ. Đây là hình thức cắt đứt lưu thông mạch máu đến các búi trĩ bằng cách thắt vòng dây cao su xung quanh búi trĩ. Khi các đường máu lưu thông đến đây giảm, búi trĩ sẽ tự co lại. Đôi khi, việc thắt búi trĩ có thể không đạt hiệu quả và bạn sẽ được thực hiện các phương pháp khác, chẳng hạn như tiêm thuốc khiến búi trĩ tự co.

Trong trường hợp nặng nề hoặc các biện pháp khác không hiệu quả, việc phẫu thuật sẽ là biện pháp triệt để để giải quyết tình trạng này.

Dự phòng bệnh trĩ

Một trong những lưu ý cơ bản để phòng bệnh chính là bạn nên tránh việc phải rặn khi đi đại tiện. Hãy uống nhiều nước, vì nước cũng sẽ làm phân mềm hơn, không bị cứng. Bổ sung chất xơ cho cơ thể bằng các thực phẩm giàu chất xơ.

Một số thực phẩm giàu chất xơ tốt cho sức khỏe bao gồm: lúa mì, gạo nâu, bột yến mạch, cà rốt, bột kiều mạch…

Bạn nên đi đại tiện ngay khi cảm thấy buồn đi vệ sinh. Tránh ngồi quá lâu trên một bề mặt cứng, và quan trọng là nên tập thể dục đều đặn, thường xuyên.

Biến chứng của bệnh trĩ

Một số biến chứng có thể gặp phải ở người mắc bệnh trĩ (dù rất hiếm) bao gồm: cục máu đông trong tĩnh mạch bị sưng, thiếu máu do chảy máu quá nhiều…

Tổng kết

Trĩ là một bệnh tương đối phổ biến, thường gặp ở lứa tuổi 50 tuổi. Bệnh mang đến nhiều phiền toái, đau đớn nhưng không quá nguy hiểm đến tính mạng. Một số trường hợp, bệnh có thể tự khỏi nếu điều chỉnh chế độ ăn uống và có một lối sống lành mạnh.

Trong trường hợp bạn đang mắc phải bệnh trĩ, bạn nên đến khám tại các cơ sở y tế để được tư vấn và chẩn đoán sớm. Điều trị có thể thực hiện tại nhà hoặc tại cơ sở y tế tùy thuộc vào tình trạng và khả năng đáp ứng các phương pháp điều trị.

Tham khảo thêm thông tin tại: Hiểu đúng về chứng táo bón ở trẻ sơ sinh

 

Bình luận
Tin mới
  • 15/12/2025

    Thức ăn dặm tiện lợi, cứu tinh hay cạm bẫy?

    Bánh ăn dặm có thực sự là lựa chọn tốt cho con, hay chỉ là "cạm bẫy" dinh dưỡng được đóng gói khéo léo?

  • 15/12/2025

    Lướt điện thoại khi đi vệ sinh có thể bị trĩ!

    Bạn có thường mang điện thoại vào nhà vệ sinh để giải trí trong những khoảnh khắc "riêng tư" không? Nếu câu trả lời là có, bạn có thể đang vô tình đặt sức khỏe của mình vào tình trạng nguy hiểm.

  • 14/12/2025

    8 loại hạt giàu magie nên ăn để giúp ngủ ngon

    Đối với người mất ngủ, việc bổ sung đủ magie thông qua ăn uống là một giải pháp hỗ trợ tự nhiên hiệu quả. Trong số đó, các loại hạt là một lựa chọn lành mạnh giàu magie giúp thúc đẩy thư giãn và ngủ ngon hơn.

  • 14/12/2025

    "Nỗi buồn mùa đông" của trẻ

    Sự chuyển giao thời tiết luôn đi cùng những đề kháng của cơ thể. Nhưng sự chuyển giao từ thu sang đông không chỉ đơn thuần là một sự chuyển tiếp: khi mùa đông đến, bầu trời xám xịt, nhiệt độ giảm mạnh, các hoạt động trong mùa đông đặt ra những trở ngại đặc biệt và khó khăn cho các bậc cha mẹ có con cái, đặc biệt hơn là với những đứa trẻ có nhu cầu đặc biệt. Nếu mùa đông là một thử thách khó khăn đối với bạn và gia đình, bạn không đơn độc. Sự thấu hiểu, sáng tạo và chuẩn bị có thể giúp bạn vượt qua mùa này.

  • 14/12/2025

    Workshop "Con chậm tăng cân - Làm sao để bứt tốc?"

    Workshop dinh dưỡng miễn phí dành cho cha mẹ có con chậm tăng cân, hấp thu kém, nguy cơ suy dinh dưỡng, suy dinh dưỡng

  • 13/12/2025

    Vai trò của màng cầu chất béo sữa (MFGM) với sức khỏe xương

    Màng cầu chất béo sữa (Milk Fat Globule Membrane - MFGM) hay còn gọi là lớp màng bảo vệ chất béo trong sữa, là một cấu trúc phức tạp bao quanh giọt chất béo trong sữa mẹ hoặc sữa động vật. Nó chứa các thành phần quý phospholipid, glycoprotein và bioactive peptide có hoạt tính sinh học cao.

  • 13/12/2025

    4 lý do ăn chuối có thể gây đau dạ dày và cách phòng ngừa

    Khi nói đến những thực phẩm dễ tiêu hóa, chuối thường nằm trong danh sách hàng đầu và thường được khuyên dùng để làm dịu cơn đau dạ dày. Vậy tại sao một số người lại đau dạ dày khi ăn chuối?

  • 13/12/2025

    Hạ đường huyết: Cơ chế, triệu chứng và hướng xử trí hiệu quả

    Hạ đường huyết là một trong những nỗi lo thường trực của người mắc bệnh tiểu đường. Đây không chỉ là một chỉ số trên máy đo, mà là một tình trạng nguy hiểm có thể ập đến bất cứ lúc nào, khiến cơ thể bạn kiệt sức và mất kiểm soát. Hiểu rõ về hạ đường huyết không chỉ giúp bạn chủ động phòng tránh mà còn là chìa khóa để bảo vệ sức khỏe, thậm chí là tính mạng của chính mình.

Xem thêm