Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bệnh rối loạn thái dương hàm và phương pháp điều trị

Rối loạn thái dương hàm là bệnh lý có xu thế ngày càng gia tăng. Khi bệnh tiến triển sẽ dẫn đến việc phá hủy các cấu trúc của khớp thái dương hàm, làm đau khớp, đau cơ, hoạt động nhai, nuốt, nói của bệnh nhân trở nên khó khăn.

Hàm dưới có hình vòng cung, được treo vào sọ não bởi hai khớp thái dương hàm hai bên phải và trái (TMJ). Hệ thống các cơ hàm, các răng trên hàm trên và hàm dưới ăn khớp, hoạt động nhịp nhàng giúp chúng ta nhai, nuốt, nói dễ dàng.

Hai khớp thái dương hàm là những khớp động duy nhất ở hộp sọ. Sau khi ra đời, khớp thái dương hàm chưa có hình thể như ở người trưởng thành. Ở 12 tuổi, các lồi khớp phát triển đầy đủ. Khoảng 20-25 tuổi khớp đạt đến độ phát triển đầy đủ.

Khớp thái dương hàm là loại khớp bản lề trượt và là một trong những khớp hoạt động phức tạp nhất của cơ thể. Là khớp giữa hai cấu trúc lồi (lồi khớp và lồi xương hàm dưới), cần có cấu trúc lõm hai mặt (đĩa khớp) để hoàn thiện cơ chế bản lề của khớp.

Các diện khớp được bao bọc bởi mô sợi không mạch máu (không phải mô sụn). Các khớp thuộc một hệ thống khớp động hai bên, mỗi khớp độc lập với nhau về giải phẫu nhưng không có khả năng hoạt động độc lập mà liên thuộc nhau. 

Ngoài những yếu tố giải phẫu mô tả chức năng ở trên, cùng với tác động của cơ hàm để tạo nên vận động của hàm dưới, khớp cắn (quan hệ răng-răng) là một yếu tố rất quan trọng đối với chức năng khớp thái dương hàm, mỗi khi tiếp xúc giữa các răng, một lực đóng hàm được tạo thành.

Lực đóng hàm và quan hệ giữa các răng của hai hàm xác định vị trí của các lồi cầu. Sự bất hoà giữa tác động của khớp cắn và tác động của cơ có thể đưa đến loạn năng hệ thống nhai hoặc gây quá tải các mô nâng đỡ răng và của khớp. Khớp thái dương hàm là trung tâm tích hợp chức năng của hệ thống nhai.

Rối loạn thái dương hàm là bệnh lý có xu thế gia tăng gần đây. Khi bệnh tiến triển sẽ dẫn đến việc phá hủy các cấu trúc của khớp thái dương hàm, làm đau khớp, đau cơ, hoạt động nhai, nuốt, nói của bệnh nhân trở nên khó khăn. Rối loạn thái dương hàm có hai nhóm triệu chứng chính là đau và loạn năng.

Đau: Đau ở cơ hàm, khớp thái dương hàm, đau xuất hiện khi không hoặc có cử động hàm. Loạn năng: Há miệng hạn chế, không há lớn được, khi há có tiếng kêu lụp cụp ở khớp thái dương hàm, khi há hàm dưới bị lệch và không thẳng.

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến rối loại thái dương hàm. Sự ăn khớp của các răng không tốt, mất răng lâu ngày không trồng răng giả dẫn đến các răng bên cạnh nghiêng vào khoảng mất răng, các răng mọc lệch lạc gây xáo trộn sự ăn khớp giữa các răng. Các miếng trám, răng giả làm sai khiến hàm dưới vận động không thoải mái.

Chấn thương ở khớp thái dương hàm. Khiếm khuyết cấu trúc của khớp thái dương hàm. Bệnh lý toàn thân: Viêm đa khớp, viêm khớp dạng thấp. Ngoài ra còn có các nguyên nhân do thói quen siết chặt răng, trầm cảm.

Rối loạn thái dương hàm cần được phát hiện và điều trị càng sớm càng tốt. Ngày nay có hai phương pháp là điều trị xâm lấn và không xâm lấn:

- Điều trị không xâm lấn: điều chỉnh hành vi và nhận thức sai của bệnh nhân, vật lý trị liệu bài tập cho cơ hàm và cổ, điều trị bằng thuốc để cải thiện triệu chứng, mang máng bằng nhựa cứng trong miệng để thư giãn cơ, giảm tải lực lên khớp và làm cải thiện sự ăn khớp các răng của bệnh nhân.

- Điều trị xâm lấn: mài chỉnh trên răng thật loại bỏ các vướng, cộm làm hàm dưới vận động không thoải mái, làm răng giả cho các răng đã mất, chỉnh hình các răng lệch lạc, phẫu thuật can thiệp trực tiếp vào khớp thái dương hàm. Các thủ thuật phẫu thuật, bao gồm thay toàn phần hoặc từng phần của khớp xương hàm.

Trong 2 ngày 15 và 16/5/2015, Bệnh viện Trường Đại học Y Hà Nội sẽ tổ chức HỘI THẢO LÂM SÀNG CHUYÊN ĐỀ “THỰC HÀNH THAY KHỚP THÁI DƯƠNG HÀM TOÀN PHẦN”Tại Bệnh viện Trường Đại học Y Hà Nội, người báo cáo là tiến sĩ Peang Jun Young (Hàn Quốc).

Tại hội thảo, ngày 15/5, chuyên gia sẽ giảng lý thuyết, giới thiệu các bước tiến hành thủ thuật, trả lời các câu hỏi, thảo luận, trao đổi kinh nghiệm và giới thiệu các dụng cụ liên quan. Ngày 16/5 chuyên gia sẽ cùng kíp bác sĩ Bệnh viện Đại học Y Hà Nội tiến hành phẫu thuật Thay khớp thái dương hàm toàn phần tại phòng mổ Bệnh viện Trường Đại học Y Hà Nội.

 

BS. Nguyễn Huy - Theo Y học thực hành/ BV Đại học Y Hà Nội
Bình luận
Tin mới
  • 02/07/2025

    Lý do nước dừa là thức uống tự nhiên kỳ diệu

    Nước dừa có thành phần dinh dưỡng đặc biệt và nhiều lợi ích cho sức khỏe như cung cấp chất điện giải, giúp hạ huyết áp... Đây là lý do nước dừa ngày càng trở thành lựa chọn phổ biến của nhiều người.

  • 02/07/2025

    Tất tần tật về trà thảo mộc

    Dù là trà đen, trà xanh, trà trắng hay trà ô long, trà nóng hay trà đá đều có nguồn gốc từ cây trà, Camellia sinensis. Nhưng trà thảo mộc thì khác. Trà thảo mộc bắt nguồn từ việc ngâm nhiều loại hoa, lá hoặc gia vị trong nước nóng. Hầu hết các loại trà này đều không có caffeine. Bạn có thể bắt đầu bằng những túi trà làm sẵn hoặc ngâm các nguyên liệu rời và sau đó lọc bỏ bã.

  • 01/07/2025

    Sự thật về phương pháp thải độc bằng nước cốt chanh

    Nhiều người thực hiện thải độc cơ thể theo hướng dẫn truyền miệng và trên các nền tảng xã hội... và hiện nay đang dấy lên trào lưu thải độc bằng nước cốt chanh. Vậy sự thật về phương pháp thải độc này như thế nào?

  • 01/07/2025

    Cách sử dụng dầu dừa điều trị chàm

    Dầu dừa là một chất dưỡng ẩm tự nhiên. Nhiều người bị chàm nhận thấy dầu dừa có tác dụng làm dịu da và giảm các triệu chứng như khô và ngứa.

  • 01/07/2025

    Vai trò của chất béo trong chế độ ăn lành mạnh

    Chất béo thường bị mang tiếng xấu mỗi khi nói về chế độ dinh dưỡng vì cho rằng đó là nguyên nhân gây bệnh tim mạch, tiểu đường hay béo phì. Quan niệm cắt bỏ hoàn toàn chất béo khỏi bữa ăn đã từng phổ biến trong một số khuyến nghị dinh dưỡng. Thực tế, không phải tất cả các chất béo đều có hại.

  • 30/06/2025

    Dùng nghệ và mật ong cùng nhau có tăng lợi ích không?

    Mật ong với nghệ có thể được dùng cùng nhau trong chế độ ăn hằng ngày và thực phẩm bổ sung, vậy tác dụng của chúng có mạnh hơn khi kết hợp?

  • 30/06/2025

    Nhận biết và xử lý vết thương do côn trùng cắn khi đi du lịch

    Du lịch là dịp để khám phá thiên nhiên, trải nghiệm văn hóa và tận hưởng những khoảnh khắc thư giãn. Tuy nhiên, bên cạnh những điều thú vị, các chuyến đi đôi khi cũng tiềm ẩn những rủi ro nhỏ nhưng phiền toái, chẳng hạn như những vết thương do côn trùng cắn

  • 29/06/2025

    Sữa nguyên chất có dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro gì?

    Sữa là nguồn dinh dưỡng quan trọng nên có trong chế độ ăn hằng ngày, trong đó sữa nguyên chất được đánh giá là nguồn cung cấp protein tốt. Tìm hiểu về dinh dưỡng, lợi ích và rủi ro khi tiêu thụ sữa nguyên chất.

Xem thêm