Tổng hội y học Việt Nam

Viện y học ứng dụng Việt Nam
ứng dụng y học vì sức khỏe người việt nam

Bạn cần biết: Tiết sữa non khi mang thai

Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể bạn sẽ trải qua rất nhiều thay đổi để chuẩn bị cho việc sinh nở và nuôi con. Những thay đổi này bao gồm cả những thay đổi về vú và một hiện tượng lý thú, tiết sữa non.

Bạn cần biết:Tiết sữa non khi mang thai

Tùy theo tuổi thai, vú sẽ phát triển hơn - đó là một phần tất yếu của quá trình mang thai do tác động của các hormone liên quan đến thai kỳ. Bạn sẽ thấy rằng ngực mình ngày càng lớn hơn và nhạy cảm hơn trước, đặc biệt là trong 3 tháng cuối của thai kỳ. Núm vú và quầng vú có thể sẽ tối màu hơn và trở nên lớn hơn. Các tĩnh mạch trên bầu vú nổi rõ hơn dưới da, các hạt Montgomery - là đầu của các ống tuyến vú - trở nên to hơn và nổi rõ hơn ở quầng vú.

Nhưng thay đổi làm bạn ngạc nhiên nhất trong khi mang thai, nhất là khi mang thai lần đầu có lẽ là việc tiết ra sữa non từ núm vú. Thời điểm bắt đầu tiết sữa non và lượng sữa non tiết ra sẽ khác nhau ở mỗi thai phụ và bạn không nên lo lắng về việc đó.

Sữa non là gì?

Sữa non là sữa mà cơ thể tiết ra trước khi sữa mẹ thực sự được tiết ra. Sữa non là chất lỏng như nước, hơi ngọt và rất dễ tiêu hóa với trẻ nhỏ. Thông thường, sữa non được sản xuất ra từ 3 tháng giữa thai kỳ nhưng bạn thường chỉ nhận thấy rõ vào thời kỳ trước khi sinh.

Khi cơ thể bạn bắt đầu sản xuất ra sữa non thì sữa non hơi đặc và có màu hơi vàng. Càng gần ngày sinh, sữa non sẽ nhạt màu dần và gần như trong suốt vào thời điểm bạn sinh nở. Nếu bạn quyết định sẽ nuôi con bằng sữa mẹ, sữa non là sữa mà em bé của bạn sẽ bú trong khoảng 3-4 ngày đầu tiên, trước khi được bú sữa mẹ thật sự.

Sữa non khác với sữa mẹ mà cơ thể sản xuất ra sau khi sinh 3-4 ngày. Trong khoảng vài ngày đến hàng tuần, cơ thể bạn sẽ tiết ra sữa mẹ thực sự, và đây mới là nguồn sữa nuôi dưỡng con bạn cho đến khi bé cai sữa.

Theo khuyến nghị của tổ chức La Leche League International, sữa non rất cần thiết và có ý nghĩa quan trọng đặc biệt cho trẻ mới sinh, vì các lý do sau:

  • Ít chất béo
  • Có hàm lượng protein và carbohydrate cao
  • Có chứa các kháng thể để tăng cường miễn dịch cho em bé 
  • Có chứa nhiều chất dinh dưỡng có lợi cho em bé mới sinh

Nhiều nghiên cứu cho thấy, trẻ được bú sữa non sớm ngay sau sinh và được bú mẹ sẽ phát triển tốt hơn, ít mắc bệnh hơn và thậm chí có chỉ số IQ cao hơn. Do vậy, các bà mẹ được khuyến cáo cho trẻ bú ngay sau khi sinh, dù vú bạn đã tiết ra sữa hay chưa. Bú mẹ sớm sẽ giúp trẻ hấp thu được lượng sữa non ít ỏi và đồng thời sẽ kích thích mẹ tiết ra nhiều sữa hơn.

Sữa non còn có tác dụng như một chất nhuận tràng. Điều này rất quan trọng vì sữa non sẽ giúp con bạn thải ra phân trong những lần đại tiện đầu tiên. Phân trong những lần đầu tiên của trẻ được gọi là phân su và có màu tối. Phân su sẽ giúp em bé của bạn thải ra các chất cặn bã, được gọi là bilirubin. Thải ra được lượng bilirubin thừa, con bạn sẽ tránh được hoặc giảm bớt hiện tượng vàng da sơ sinh.

Kháng thể trong sữa mẹ có thể giúp bảo vệ con bạn khỏi các bệnh nhiễm trùng nguy hiểm. Lượng kháng thể trong sữa non nhiều hơn rất nhiều so với sữa mẹ sau này. Khi sữa mẹ bắt đầu được sản xuất để thay thế sữa non, lượng kháng thể trong sữa sẽ giảm đi, nhưng thay vào đó, lượng sữa sẽ tăng lên. Do vậy, chỉ cần bạn cho bé bú sữa non, hệ miễn dịch của bé sẽ được bảo vệ tốt nhất cho đến tận 6 tháng sau khi sinh.

Sữa non còn chứa rất nhiều tế bào bạch cầu. Những tế bào này có thể giúp chống lại vi khuẩn và virus có hại. Sữa non cũng rất tốt cho hệ tiêu hóa của trẻ. Khi sinh ra, hệ tiêu hóa của trẻ còn rất yếu, sữa non sẽ bảo vệ đường tiêu hóa của trẻ và giúp loại bỏ các chất lạ.

 
Tại sao lại tiết ra sữa non khi mang thai?

Trong suốt quá trình mang thai, cơ thể bạn sẽ bắt đầu sản xuất ra sữa mẹ. Việc này có thể dẫn đến việc tiết ra một vài giọt sữa ở một hoặc cả hai bên vú. Đây là một hiện tượng hết sức bình thường.

Tiết sữa non cũng có thể xảy ra khi vú của bạn được mát xa hoặc kích thích. Không nên hoảng loạn nếu bạn thấy vú mình tiết ra sữa. Tuy nhiên, nếu vú bạn không tiết ra sữa, bạn cũng không phải lo lắng. Bạn có thể cố để tiết ra vài giọt sữa bằng cách bóp quầng vú của bạn một cách nhẹ nhàng. Kể cả khi bạn đã làm như vậy, đôi khi sữa vẫn không chảy ra. Nhưng đó không phải là dấu hiệu của việc không đủ sữa hoặc cũng không phải là dấu hiệu cho thấy bạn sẽ gặp vấn đề khi nuôi con bằng sữa mẹ sau này.

Khi nào hiện tượng đó sẽ xảy ra?

Hiện tượng tiết sữa non xảy ra rất khác nhau ở mỗi người. Một số phụ nữ thậm chí không bao giờ nhận thấy hiện tượng này. Ngược lai, có một vài phụ nữ có thể tiết ra nhiều sữa non hơn, nhất là những tháng cuối của thai kỳ.

Việc tiết sữa vào thời điểm cuối 3 tháng đầu hoặc đầu 3 tháng giữa là rất bình thường (3 tháng giữa là thời gian phổ biến nhất xảy ra hiện tượng tiết sữa). Càng gần ngày sinh, lượng sữa non tiết ra sẽ nhiều hơn.

Bạn có thể làm gì?

Nếu bạn lo lắng về hiện tượng tiết sữa non, hoặc bạn dường như tiết nhiều sữa non hơn mẹ bầu khác, bạn có thể sử dụng miếng lót bên trong áo ngực của bạn để tránh thấm sữa ra ngoài.

Hãy trao đổi với các phụ nữ khác, nhât là mẹ, chị của mình để thấy rằng hiện tượng này rất thường gặp ở các bà mẹ mang thai.

Nếu bạn còn bất cứ băn khoăn gì, hãy hỏi ý kiến các bác sỹ để được giải thích đầy đủ hơn.

Và, cuối cùng, nếu bạn quyết định nuôi con bằng sữa mẹ, bạn nên quen dần với hiện tượng này bởi đây là biểu hiện chứng tỏ cơ thể bạn đã sẵn sàng cho việc sản xuất sữa và nuôi con sau này.

Tham khảo thêm thông tin tại bài viết: Tiết sữa khi không mang thai: có gì bất thường?

Ths.Bs. Trần Thu Nguyệt - Viện Y học ứng dụng Việt Nam
Bình luận
Tin mới
  • 19/11/2025

    Nên uống nước ép bưởi hay ăn bưởi nguyên múi?

    Nên thưởng thức bưởi nguyên múi hay chế biến thành nước ép để tận dụng tối đa lợi ích sức khỏe là câu hỏi khiến không ít người băn khoăn.

  • 19/11/2025

    11 lời khuyên "Nên - Không nên" khi bạn bị đau đầu gối

    Đau gối là một trong những vấn đề sức khỏe phổ biến, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng vận động và chất lượng cuộc sống của nhiều người, đặc biệt là người cao tuổi hoặc những ai thường xuyên vận động mạnh.

  • 18/11/2025

    Cách uống hạt chia có lợi cho sức khỏe

    Hạt chia rất nhỏ nhưng chứa nhiều dinh dưỡng và mang lại nhiều lợi ích sức khỏe. Tuy nhiên, không phải ai cũng biết cách sử dụng hạt chia để mang lại những giá trị vượt trội.

  • 18/11/2025

    6 dấu hiệu cảnh báo loãng xương dễ bị bỏ qua

    Loãng xương được mệnh danh là “kẻ thù thầm lặng”, bởi bệnh tiến triển âm thầm nhưng có thể gây hậu quả nghiêm trọng, đặc biệt là gãy xương và biến dạng cột sống. Việc nhận biết sớm các dấu hiệu cảnh báo Loãng xương là chìa khóa để phòng ngừa và điều trị hiệu quả.

  • 18/11/2025

    Ngủ ngon hơn trong đêm thu: Bí quyết cho giấc ngủ sâu và trọn vẹn

    Mùa thu với không khí se lạnh và những ngày ngắn hơn có thể mang lại cảm giác dễ chịu, nhưng cũng dễ làm gián đoạn nhịp sinh học, dẫn đến khó ngủ hoặc giấc ngủ không sâu. Một giấc ngủ ngon không chỉ giúp bạn sảng khoái mà còn hỗ trợ sức khỏe thể chất và tinh thần. Viện Y học ứng dụng Việt Nam sẽ chia sẻ những bí quyết giúp bạn cải thiện chất lượng giấc ngủ, từ việc điều chỉnh môi trường ngủ đến xây dựng thói quen lành mạnh, để mỗi đêm đều là một trải nghiệm nghỉ ngơi trọn vẹn.

  • 17/11/2025

    Thời điểm và cách ăn hạt chia giúp giảm cân

    Hạt chia được mệnh danh là 'siêu thực phẩm' hỗ trợ giảm cân nhờ hàm lượng chất xơ và protein dồi dào, giúp tạo cảm giác no kéo dài, từ đó kiểm soát lượng calo nạp vào cơ thể. Bí quyết để hạt chia phát huy tối đa hiệu quả là nằm ở thời điểm và cách chế biến...

  • 17/11/2025

    Bệnh viêm não tự miễn

    Viêm não tự miễn là bệnh xảy ra do hệ miễn dịch tấn công nhầm các tế bào não. Các triệu chứng của viêm não tự miễn có thể khác nhau nhưng có thể bao gồm mất trí nhớ, thay đổi suy nghĩ, thay đổi hành vi và co giật. Cùng tìm hiểu về bệnh lý này qua bài viết sau đây!

  • 16/11/2025

    8 loại thực phẩm bảo vệ động mạch, ngăn ngừa đột quỵ

    Xơ vữa động mạch xảy ra khi các mảng bám mỡ tích tụ dọc theo thành động mạch, khiến động mạch bị hẹp, hạn chế lưu lượng máu đến tim và các bộ phận khác của cơ thể, dễ dẫn tới nguy cơ đột quỵ.

Xem thêm